دانستنی‌هایی درباره کتواسیدوز دیابتی

دیابت یکی از بیماری های شایع در جهان است. افراد مبتلا به این بیماری توانایی تولید انسولین در سطح مورد نیاز بدن را ندارند. دیابت می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد، که یکی از موارد خطرناک کتواسیدوز دیابتی است.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، کتواسیدوز دیابتی شرایطی بسیار جدی است که برای هر دو نوع دیابت (نوع 1 و نوع 2) می تواند رخ دهد و به واسطه ترکیبی از قند خون بالا و سطوح پایین انسولین شکل می گیرد، که موجب تولید بیش از حد کتون ها توسط بدن می شود. کتون ها می توانند برای اندام های بدن انسان سمی باشند.

چه افرادی در معرض خطر قرار دارند؟

در میان افراد مبتلا به دیابت، کتواسیدوز دیابتی بیشتر در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 دیده می شود. پس از گذشت مدتی از ابتلا به دیابت نوع 1، بدن اساسا دیگر انسولین تولید نمی کند. زمانی که سطح انسولین کم است، کبد و بافت های دیگر فکر می کنند که فرد از گرسنگی رنج می برد. کبد تلاش می کند وارد عمل شده و از طریق تولید کتون ها به وی کمک کند. بدن از این کتون ها در تلاش برای تولید انرژی استفاده می کند، و زمانی که انسولین افت می کند، همان گونه که در دیابت نوع 1 شاهد هستیم، کبد به تولید هرچه بیشتر کتون ها ادامه می دهد. در شرایطی که کمتر شایع است، اما اگر مقاومت به انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شدید باشد، کتواسیدوز دیابتی می تواند برای آنها نیز رخ دهد.

کتواسیدوز دیابتی می تواند زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهد

از آنجایی که کتون ها اسید هستند، خون با تجمع آنها هرچه بیشتر اسیدی می شود. در صورت تداوم این شرایط ممکن است علائم کتواسیدوز دیابتی مانند معده درد، حالت تهوع، استفراغ، و رایحه ای میوه ای در نفس خود را تجربه کنید. این شرایط می تواند پیشرفت کرده و در نهایت تپش قلب و تنفس را برای شما دشوار سازد، و موجب نارسایی اندامی شود. کتواسیدوز دیابتی شدید یک وضعیت اورژانسی است.

کتواسیدوز دیابتی می تواند پیش از تشخیص دیابت رخ دهد

کتواسیدوز دیابتی می تواند به سرعت شکل بگیرد، حتی در افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا شده، اما تاکنون از این مساله آگاه نشده اند. بر همین اساس است که آگاهی از علائم دیابت نوع 1 در کودکان اهمیت دارد. کتواسیدوز دیابتی می تواند تنها طی چند هفته پیشرفت کند، در شرایطی که سطوح انسولین روند کاهشی را آغاز می کند. شما ممکن است علائمی مانند افزایش ادرار، تشنگی، یا کاهش وزن سریع را تجربه کنید، که این نشانه ها در هر دو نوع دیابت دیده می شوند.

اگر بیمار هستید، مصرف داروهای خود را متوقف نکنید

گاهی اوقات یک بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 اگر قادر به غذا خوردن نباشد یا حالت تهوع و استفراغ را به واسطه بیماری تجربه کند، مصرف انسولین را کنار می گذارد و این کار می تواند ظهور کتواسیدوز دیابتی را تسریع کند. شما در هیچ شرایطی نباید انسولین درمانی را متوقف کنید، زیرا برای پیشگیری از کتواسیدوز دیابتی به آن نیاز است. در کنار استفاده از انسولین، شما باید به طور منظم قند خون را نیز بررسی کنید. با مشاهده هر نشانه ای از افزایش بسیار زیاد قند خون و تجربه علائم ناشی از بیماری با پزشک خود تماس بگیرید.

ممکن است پمپ انسولین شما دچار مشکل شده باشد

اگر برای دریافت دوزهای مورد نیاز انسولین خود در طول روز به پمپ انسولین وابسته هستید، نقص در آن می تواند شما را در معرض خطر کتواسیدوز دیابتی قرار دهد. حتی آگاه‌ترین بیماران می توانند به واسطه نقص در پمپ انسولین به کتواسیدوز دیابتی مبتلا شوند. از این رو، به طور منظم پمپ انسولین خود را بررسی کرده و از عملکرد درست آن اطمینان حاصل کنید. همچنین، بر اساس دستور پزشک بر قند خون خود نظارت داشته باشید.

انسولین کلید درمان است

اگر به واسطه علائم موجود نسبت به کتواسیدوز دیابتی مشکوک شده اید، می توانید از نوارهای ادرار برای آزمایش و تجزیه و تحلیل کتون ها استفاده کنید. سپس با پزشک خود تماس بگیرید. با توجه به سطوح موجود ممکن است درمان با استفاده از انسولین تجویز شود یا مصرف کربوهیدات ها و مایعات توصیه شود. اگر حالت تهوع یا استفراغ را تجربه می کنید، ممکن است قادر به خوردن چیزی نباشید. در این مورد، شما باید به اورژانس مراجعه کنید.

ممکن است امکان باقی ماندن در خانه وجود داشته باشد

ممکن است مدتی باشد که به دیابت نوع 1 مبتلا شده اید و به طور منظم بر قند خون خود نظارت دارید. در صورتی که مشکل را هرچه زودتر شناسایی کنید، و علائمی را تجربه نکنید، ممکن است مراجعه به اورژانس نیاز نباشد. این امکان وجود دارد با تزریق انسولین و نظارت مکرر بر قند خون بهبودی حاصل شود. از آنجایی که کتواسیدوز دیابتی می تواند شرایطی جدی باشد، پیش از اتخاذ این راهبرد باید با پزشک خود صحبت کنید.

پرهیز از رژیم غذایی کتوژنیک ایده خوبی است

اگر به دیابت مبتلا هستید، ممکن است شنیده باشید که رژیم غذایی کتوژنیک می تواند برای شما خوب باشد، به ویژه اگر به دیابت نوع 2 مبتلا باشید و در تلاش برای مدیریت وزن خود باشید. رژیم غذایی کتوژنیک شامل چربی زیاد و کربوهیدارت کم می شود که می تواند کبد را به تولید کتون ها تشویق کند. سپس بدن کتون ها را به جای گلوکز به عنوان سوخت مصرف می کند و استفاده از ذخایر چربی به کاهش وزن کمک می کند. اما اگر به دیابت مبتلا هستید باید نسبت به افزایش کتون ها در بدن خود محتاط باشید.

بهبودی به سرعت حاصل نمی شود

تنها به دلیل این که انسولین خود را دریافت کرده اید یا غذا خوردن را آغاز کرده اید به معنای آن نیست که بهبودی کامل حاصل شده است. روند بهبودی برای هر فرد متفاوت است و به شدت کتواسیدوز دیابتی بستگی دارد. بر همین اساس، مدت زمان بهبودی می تواند از یک تا سه روز متغیر باشد.

کتواسیدوز دیابتی قابل پیشگیری است

کتواسیدوز دیابتی یک عارضه اجتناب ناپذیر ناشی از دیابت نیست. در کنار نظارت منظم بر قند خون و تماس با پزشک، انسولین عامل کلیدی درمانی برای پیشگیری از کتواسیدوز دیابتی است.