آفت دهان یکی از عارضه های شایع دهانی می باشد که برخی از افراد آن را چندین بار تجربه می کنند. درمان قطعی برای این عارضه وجود ندارد. علت آفت دهان نیز به طور قطع مشخص نشده است و ترکیبی از فاکتورهای مختلف ممکن است سبب ظهور آن شود.
آفت های دهانی, زخم های کوچک و سطحی هستند که در دهان ظاهر می شوند. این زخم ها اغلب باعث می شوند صحبت کردن و غذا خوردن ناراحت کننده شود. آفت دهان دو نوع ساده و پیچیده دارد. در این مطلب با علت آفت دهان و توصیه هایی برای پیشگیری از آن آشنا می شویم.
مهمترین عوامل و علت آفت دهان
علت اصلی آفت دهان نامشخص است, با این حال محققان بر این باور هستند که ترکیبی از عوامل مختلف سبب شیوع این بیماری می شوند. محرک های احتمالی که باعث ایجاد آفت دهان شده, به شرح زیر می باشند. این عوامل اغلب سبب ایجاد آفت دهان ساده می شوند.
- آسیب های جزئی وارد شده بر دهان در زمان انجام اقدامات دندانپزشکی, به طور صحیح مسواک نزدن, اتفاقات ناگوار ورزشی و گزش تصادفی حشرات
- خمیر دندان و دهان شویه حاوی سدیم لوریل سولفات
- حساسیت های غذایی به ویژه به شکلات، قهوه، توت فرنگی، تخم مرغ، آجیل، پنیر و غذاهای پرادویه یا اسیدی
- رژیم غذایی فاقد ویتامین B12, روی, آهن, فولات
- یک واکنش آلرژیک ناشی از وجود باکتری های خاص در دهان
- عفونت هلیکو باکتر پیلوری: در این عفونت باکتری سبب بروز زخم در دهان می شود.
- تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی
- استرس های روحی- عاطفی
علاوه بر موارد بیان شده, آفت های دهان ممکن است در نتیجه ی یک بیماری و یا شرایط پزشکی خاصی ظهور کند. برخی از این بیماری ها و شرایط به شرح زیر می باشد. این عوامل سبب ایجاد آفت های دهانی پیچیده می شوند. به علاوه برخلاف زخم های دیگر دهانی, آفت دهان با ویروس تبخال در ارتباط نمی باشد.
- HIV یا ویروس ایدز که موجب تخریب عملکرد سیستم ایمنی بدن می شود.
- بیماری سلیاک که یک اختلال جدی روده ای است و ناشی از حساسیت به گلوتن (پروتئین موجود در اغلب غلات) می باشد.
- بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
- بیماری سندرم بهجت که از اختلالات نادر است که باعث التهاب در سراسر بدن از جمله دهان می شود.
- سیستم ایمنی معیوب که به جای حمله به عوامل بیماری زا مانند ویروس ها و باکتری های موجود در دهان به سلول های سالم موجود در دهان حمله می کند.
توصیه هایی برای پیشگیری از آفت دهان
اگرچه هیچ روش قطعی برای درمان آفت دهان وجود ندارد و در اغلب موارد ممکن است این آفت ها دوباره عود کنند, با این حال توصیه های زیر ممکن است بتوانند تعداد دفعات آفت دهان را کاهش دهند. برخی از این توصیه ها به شرح زیر است.
- از مصرف غذاهایی که باعث تحریک دهان می شود مانند مرکبات، سبزیجات اسیدی و غذاهای ادویه دار اجتناب کنید.
- از جویدن و ملتهب کردن لثه اجتناب کنید.
- پس از هر وعده غذایی با مسواک نرم, دندان های خود را مسواک کرده و روزانه از نخ دندان استفاده کنید تا دهان عاری از غذاهایی باشد که سبب ایجاد زخم های دهانی می شوند.
- از مصرف خمیر دندان و دهان شویه حاوی سدیم لوریل سولفات اجتناب کنید.
- کاهش استرس
قبل از انجام اقدامات دندانپزشکی, در صورت داشتن هر یک از علائم زیر, به دندانپزشک اطلاع دهید.
- زخم های بزرگ غیر طبیعی
- زخم های در حال گسترش
- زخم هایی که 3 هفته یا بیشتر از زمان ایجاد آن ها می گذرد.
- درد غیر قابل تحمل با وجود داشتن پرهیزهای غذایی و مصرف بیش از حد داروهای مسکن
- نوشیدن به سختی مایعات
- ظهور آفت دهان با تب بالا
آفت دهان اغلب در بزرگسالان و نوجوانان رخ می دهد و شیوع آن در زنان بیشتر از مردان است. با توجه به مطالب بیان شده و علت آفت دهان, توصیه می شود مراقبت های بهداشتی دهان, روزانه صورت گیرد تا به این وسیله خطر ابتلا به آفت دهان کاهش یابد.
