خراسان

گروه حوزه‌های علمیه: مهلت ارسال اثر به همایش ملی «عُطارد خراسان» که در راستای بزرگداشت 70 سال مجاهدت علمی علامه حاج شیخ عزیزالله عطاردی قوچانی برگزار می‌شود تا پایان مردادماه سال جاری تمدید شد.

زمانی که خراسان تحت سیطره سامانیان بود، غلامان ترک، به مانند سایر نقاط شرق اسلامی، امیران نظامی دولت ها به شمار می رفتند

زمانی که قراخانیان و غزنویان و خوارزمیان، خراسان و شمال شرق خراسان و ماوراء النهر را میان خویش قسمت کرده بودند، قومی تازه نفس از بیابانگردان از ترکستان به تدریج به ماوراء النهر آمدند.مهاجرت آنها بر اساس قاعده عمومی مهاجرت اقوام وحشی به سرزمین های متمدن است که در میان تمامی اقوام و در تمامی دوره ها امری معمول است.

اشاره کردیم که ابو الحسن اشعری (م 330 یا 334) در نیمه نخست قرن چهارم، از مکتب اعتزال جدا شد و مکتب جدیدی تأسیس کرد

دیار سیستان به دلیل محدودیت در آب و آبادی، و مهم تر از آن، جدائیش از بخش های شمالی غربی خود به دلیل کویرهای بزرگ نقش فعالی در تاریخ ایران نداشت، گر چه دروازه هند بود و از این جهت، اهمیت آن، از همان سالهای آغازین فتح ایران، حتی برای اعراب از راه رسیده هم آشکار بود.

دولت سامانی، تجربه ای دیگر از تأثیر خراسان بزرگ بر تحولات جاری ایران است.تاریخ این خاندان با سامان خدات آغاز می شود که گردیزی او را از «مغان» دانسته که طبعا «دین زرتشتی» داشته است

مهدی عباسی مانند پدرش و پس از آن در دوره خلفای بعدی با چهارگونه شورش در زمان خود مواجه بود: نخست علویان، دوم شورش های متفرق ضد ظلم، سوم شورش های خوارج و چهارم شورش هایی در ادامه حرکت های سنباد و استادسیس.

هادی عباسی دوامی نیاورد و پس از یکسال و اندی در سال 170 هجری درگذشت.پس از وی، هارون ملقب به رشید، فرزند دیگر مهدی عباسی که از مادری با نام خیزران زاده شده بود، به خلافت رسید.هارون، مقتدرترین خلیفه عباسی و عصر وی، دوران اقتدار این دولت است.در عین حال، این دوران، آغاز مرحله ای است که پس از آن به دلایل مختلف زوال نسبی عباسیان شروع می شود .

عبد الله ابوالعباس مأمون به سال 170 در آنشب که عم وی هادی بمرد تولد یافت مادرش کنیزکی بود مراجل نام. بیست و سه ساله بود که هارون وی را ولیعهد دوم کرد و ولایت خراسان و دیگر ولایات ایران را تا همدان بدو سپرد پس از مرگ هارون امین پیمان پدر را شکست و در جنگ با برادر کشته شد و خلافت به مأمون رسید.

دعوت اصلی عباسیان با رهبری محمد بن علی آغاز شد. مهم آن بود که مرکز دعوت در کدام نقطه قرارگیرد و مردمان کدام نقطه آمادگی بیشتر برای پذیرش این دعوت را دارند.