فرادید؛ ترس از ابتلا به ویروس کرونا، اخبار و شایعههای نگران کننده از وضعیت بیماری کرونا و اضطراب ناشی از نامشخص بودن زمان پایان شیوع وناشناخته بودن این ویروس، همه و همه باعث شده تا بسیاری از ما هر لحظه با ترس و اضطراب کرونا دست و پنجه نرم کنیم، دلهرهای که تبعات بی شماری دارد و گاه برخی از این تبعات جبران ناپذیر است. البته برخی نیز با مدیریت استرس قابل کنترل و برگشت پذیر هستند.
به گزارش فرادید، اینکه انسانها گاهی دچار استرس بشوند و متحمل فشارهای روانی، پدیده عجیبی نیست. اما استرس مداوم میتواند بر جسم و روان انسان تاثیرات عمیقی داشته باشد. استرس باعث خستگی ما میشود، ما را عصبی و زودرنج میکند و میتواند خواب ما را مختل کند. استرس دائمی حتی اشتهای انسان را کاهش میدهد و از میل جنسی انسان میکاهد.
افزون بر آن، استرس میتواند پیامدها و عوارض دیگری نیز به همراه داشته باشد. استرس از جمله میتواند خطر بروز بیماریهایی همچون اختلال در گردش خون، اختلالات گوارشی نظیر ناراحتی معده و روده را افزایش دهد یا باعث بیماری دیابت، سکته قلبی و سکته مغزی شود.
تاثیر استرس بر مغز
گروهی از پژوهشگران و دانشمندان دانشکده پزشکی هاروارد در بوستون در ایالت ماساچوست به تحقیق درباره تاثیرات استرس بر مغز پرداختهاند. در این تحقیق پژوهشگران بر روی بیش از دو هزار فرد میانسال به مدت هشت سال آزمایش کردهاند.
این افراد در آغاز این تحقیقات از چند منظر مورد آزمایش قرار گرفتهاند؛ آزمایشهایی نظیر معاینه وضعیت روانی آنها. در عین حال قوه حافظه و قوه اندیشیدن این افراد مورد سنجش قرار گرفته است.
افزون بر آن، پژوهشگران میزان کورتیزول موجود در خون این افراد را محاسبه کردهاند. از کورتیزول به عنوان هورمون استرسزا سخن میگویند. در واقع استرس باعث افزایش سطح کورتیزول در خون آدم میشود.
نتایج پژوهش یاد شده نشان میدهد که افزایش کورتیزول در خون بر روی حافظه تاثیر میگذارد؛ هرچه مقدار کورتیزول در خون یک فرد بیشتر باشد، حافظه او ضعیفتر میشود. افزایش سطح کورتیزول در اثر افزایش استرس حتی میتواند باعث فراموشی شود.
دکتر جاستین ب. اکوفو چویگویی، نویسنده ناظر بر این پروژه، درباره تاثیرات افزایش کورتیزول بر مغز میگوید: "پژوهش ما نشان میدهد که در افراد میانسال فراموشی و تحلیل مغز، پیش از آنکه علائم آنها نمایان شوند، آغاز شدهاند. "
به باور این پژوهشگر، از این رو اهمیت بسیاری دارد که افراد راههایی را برای کاهش استرس در زندگیشان بیابند؛ راههایی مانند خواب کافی و ورزش منظم.
از آن گذشته با بهره گرفتن از تکنیکهای آرامشبخش نیز میتوان با استرس مقابله کرد. افرادی که در اثر استرس زیاد سطح کورتیزول خون شان بالا رفته است، میتوانند به پزشک نیز مراجعه کنند. پزشکان در صورت نیاز میتوانند با کمک دارو سطح کورتیزول خون آنها را کاهش دهند.
![ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟ ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟](/Upload/Public/Content/Images/1399/01/28/1855220960t.jpeg)
تاثیر اضطراب کرونایی بر سیستم ایمنی
علی نیک جو متخصص روانپزشکی با اشاره به تاثیر نگرانی و استرس بر سیستم ایمنی بدن گفت: این روزها با شیوع ویروس کرونا در کشور موج اضطراب، حملات پنیک و وسواسهای ذهنی و عملی چندین برابر شده است.
وی ادامه داد: "نگرانی زیاد، سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند و این اختلال در سیستم ایمنی یکی از مهمترین عوامل در ابتلا به ویروس و بالا رفتن میزان کشندگی آن است."
نیک جو افزود: "بدترین راه برای مقابله با ترسهایی که ریشههایی در واقعیت بیرونی دارند این است که سیاست گذاران و متولیان جامعه مدام بر نداشتن اضطراب و تقویت آرامش تاکید کنند."
این متخصص روانپزشکی گفت: "این گفتمان، از تجربه مردم دور است و موجب بی اعتمادی آنها به صحت گفتار مسئولان میشود؛ بنابراین معتبر شمرده شدن نگرانی مردم و درک اضطراب آنها میتواند به کاهش این اضطرابها منجر شود."
وی اضافه کرد: "در نتیجه این اضطراب ایجاد کننده بیماری، میتواند به اضطراب سازنده و حیات بخش تبدیل شود که نقش مهمی در پیشگیری و غلبه بر بیماری کرونا دارد."
دکتر مسعود مردانی، متخصص عفونی هم با تاکید بر اینکه استرس سیستم ایمنی بدن را به شدت کاهش میدهد گفته است که "ترس از کرونا بی مورد نیست و این بیماری حدود سه هزار نفر را در چین کشته و به نظر میآید در کشور ما نیز این روند صعودی است به نظر میرسد ترس از کرونا به دلیل آگاهی پایین مردم از بیماری است مردم ما با وسواس نکات بهداشت عمومی را رعایت نمیکنند و اتفاقا همین افراد بیشتر دچار ترس میشوند."
او ادامه داد: "استرس باعث کاهش سطح ایمنی بدن شده و ایمنی پایین باعث ابتلا به بیماریهای عفونی میشود هر چه استرس نداشته باشیم غذای خوب بخوریم و امید به زندگی را بالا ببریم سیستم ایمنی بیشتر کار میکند."
تنگی نفس
حسنالله صادقی متخصص ریه با اشاره به تنگی نفس مرتبط با استرس گفت: "تنگی نفس احساس شخصی است که درد آن برای افراد غیرمبتلا قابل وصف نیست و از نظر سازوکار بدن، تنگی نفس نیز به عنوان درد محسوب میشود."
وی ادامه داد: "تنگی نفس احساس ناخوشایند از تنفس یا کوتاهی نفس عنوان میشود و به عبارت دیگر، ممکن است برخی از افراد درد آن را احساس سنگینی در قفسه سینه بیان کنند. تنگی نفس در اغلب مواقع به معنی وجود مشکل و بیماری در ریهها و عضلات تنفس است؛ گاه ممکن است بدون هیچیک از این موارد ذکر شده، احساس تنگی نفس ایجاد شود."
این متخصص ریه اظهار داشت: "تنگی نفس در افرادی که به استرس یا حملات پانیک مبتلا میشوند ممکن است به تنفسهای تند و سریع منجر شود؛ همچنین به دلیل دفع بیش از حد دیاکسیدکربن از بدن، امکان افزایش قلیایی بودن خون، ایجاد گزگز، پرش عضلانی و حتی تشنج وجود دارد."
صادقی افزود: " علائم ذکرشده، وجود بیماری و استمرار آن را نشان میدهد، از طرف دیگر تنگی نفس حاصل از بیماریهای ریوی و قلبی به دلیل احساس ناخوشایند و تهدید حیات در افراد مبتلا، احساس اضطراب، نگرانی و درنهایت بیماری روحی را در افراد ایجاد میکند."
![ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟ ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟](/Upload/Public/Content/Images/1399/01/28/1855230054w.jpeg)
توصیههایی برای کنترل استرس و اضطراب ناشی از کرونا
دکتر مایکل سینکلر، روانشناس، به ایندیپندنت گفته است که " «به آنچه ذهنتان به شما میگوید گوش کنید و سپس به دنبال مدرک صحت آن بگردید. باید میان واقعیت و داستانهایی که ذهنتان به شما میگوید، تفاوت قائل شوید. در عوض، برای مثال سعی کنید به جای این که به خودتان بگویید "مریض میشوم" بگویید "این تصور را دارم که مریض خواهم شد" تا به خودتان تاکید کنید که این ذهنتان است که به شما میگوید بیمار میشوید نه واقعیت امر.»
دکتر نیوز میافزاید: «ما روی مقدار فکری که به آن میکنیم کنترل داریم. ما روی افکارمان کنترل داریم هرچند گاه کنترل آن دشوار است. نگرانی درباره آن لزوما متضمن نتیجه بهتری نیست؛ بنابراین سعی کنید در ذهنتان جایی برای دیگر مسائل مهم باز بگذارید.»
سعی نکنید علائم جسمی استرس را نادیده بگیرید
دکتر سینکلر میگوید: «گاه میتوانیم با وحشت و اضطراب خودمان را بیمار کنیم (با عوارضی شبیه به ویروس کرونا) – مثل نفس تنگی و تپش قلب. اما وقتی چنین عوارضی را حس کردید، در عوض آن که فورا این احساسات را از خودتان دور کرده یا نادیده بگیرید – که کمکی نمیکند – برایشان جا بگذارید، در حالی که حسشان میکنید، برای خودتان توصیفش بکنید.»
دکتر نیوز میگوید در لحظات حمله اضطراب، چند نفس عمیق بکشید، بنشینید و تا ده ثانیه نفس هایتان را – دم و بازدم – بشمرید و بعد دوباره آن را تکرارکنید.
موارد نگرانی هایتان را بنویسید
الیزابت تِرپ، از انجمن روانشناسی بریتانیا میگوید میتوانید کاری عملی انجام دهید – کاری که بتوانید آن را کنترل کنید تا از اضطرابتان کم کند، مثلا نوشتن خاطرات روزمره یا یادداشتهای دیگر.
او میگوید: «از نگرانی تان جلوگیری نکنید، آن را در کتابچهای یادداشت کنید و بعد کنارش بگذارید. وقتی نوشتن در موردش را تمام کردید، دیگر کنارش بگذارید.
به همین گونه، میتوانید دو دایره بکشید – یکی دایره کنترل و دیگری دایرهای که هیچ نفوذی بر آن ندارید. بعد آنها را با نگرانی هایتان در زندگی پر کنید. این به شما کمک میکند به خاطر بسپارید چه چیزهایی را میتوانید تغییر بدهید و چه چیزهایی را – هرقدر هم نگرانشان باشید، نمیتوانید.»
تنها به اندازه تحملتان به اخبار گوش کنید
آقای نیوز میگوید اگر تحمل تان کم شده، مجبور نیستید به اخبار زنده گوش کنید، یا کانال اطلاعیهها را باز بگذارید یا شبکههای اجتماعی را دنبال کنید. تماستان را با اطلاعات تازه محدود کنید. او میافزاید: «می توانید با خودتان سختگیری کنید. تصمیم بگیرید تنها یکبار در روز به اخبار گوش کنید و اطلاعاتتان را در مورد ویروس به روز کنید.»
«نمی گویم باید آن را کاملا ندیده بگیرید. مسئله جدی است. البته تحولات را دنبال کنید. اما میتوانید اضطرابتان را با کاهش مقدار زمانی که به آن فکر میکنید، کم کنید.
![ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟ ترس و اضطراب کرونا چه تبعاتی دارد؟](/Upload/Public/Content/Images/1399/01/28/1855230226s.jpeg)
چند گام عملی بردارید
علاوه بر مدیریت ذهنتان، گامهای سادهای وجود دارد که میتوانید با آن به خودتان اطمینان خاطر بدهید، از جمله به کار بستن توصیههای سازمان بهداشت جهانی و اداره بهداشت انگلستان.
آقای نیوز میگوید: «حتما دست هایتان را به ویژه پیش از خوردن غذا مرتب با آب و صابون بشویید یا از محلول ضدعفونی استفاده کنید. توصیههای پزشکی را رعایت کنید.»
او همچنین توصیه میکند درصورت امکان نحوه کارتان را عوض کنید. برای مثال، سعی کنید جلسههای بزرگ را در عوض گردهمایی گروهی، با اینترنت برگزار کنید.
ارتباط را با شبکه حمایتی تان حفظ کنید
جرالد بارنز، مدیر موسسه سلامت روان «اسمارت تی ام اس» میگوید در هنگام استرس آسان است خود را در انزوا قرار دهید، به ویژه اگر نگران ویروس هستید، اما در صورت امکان، حفظ ارتباط انسانی برای کاهش اضطراب بسیار مهم است: «حفظ رشتههای ارتباطی محکم به شما کمک میکند حس کنید از حمایت (دیگران) برخوردارید و در اطرافتان هاله و انرژی مثبت وجود دارد.
«در این شرایط احتمال این که بتوانید با صراحت در مورد ویروس با نزدیکانتان صحبت کنید بیشتر است. با گفتگو در مورد این مسئله و احتمالا شوخی و مزاح در مورد آن، احساس راحتی بیشتری کنید و بر هرگونه اضطرابی که در مورد خطرات آن دارید چیره شوید.»
از شایعات پرهیز کنید و بر حقایق تمرکز کنید
در جهان اخبار بیست و چهارساعته و شبکههای اجتماعی که دائما به روز میشوند، آسان میشود به سوی شایعات و خبرهای نادرست کشیده شد. اما بارنز میگوید: «سعی کنید به داخل طوفان رسانهای کشیده نشده و بیش از حد گزارشهایی که بر فرض مبتنی است را نخوانید. خودتان را به تارنماهای معتبر مثل تارنمای سازمان بهداشت عمومی بریتانیا محدود کرده و از توصیههای ساده و روشن آن در مورد ویروس کرونا و نحوه مقابله با آن آگاه شوید.
آقای نیوز میافزاید: «به خاطر داشته باشید، ما نمیتوانیم از شیوع ویروس جلوگیری کنیم (تنها دانشمندان قادر به این کارند)، اما میتوانیم به یکدیگر کمک کنیم تا جلوی گسترش اضطراب را بگیریم»