سید هادی سیدافقهی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص توافق میان روسیه و ترکیه در تعیین منطقه خلع سلاح برای ادلب و کاهش احتمال درگیری در آن منطقه از خاک سوریه، اظهارداشت: با توجه به موضع گیری های مستقیم و غیر مستقیم دولت سوریه و اظهارات اخیر آقای ظریف، می توان گفت که ظاهرا رایزنی هایی شده و در خصوص راه حل سیاسی بجای نظامی توافقاتی صورت گرفته و از جنگ در سوریه جلوگیری شده است.
وی در خصوص حضور ایران در موضوع توافق میان روسیه و ترکیه هم گفت: ببینید اساس این توافق و برون رفت از مشکل سوریه به طریق سیاسی در ایران پایه ریزی شده و از آنجا که موضع ایران، روسیه و سوریه تقریبا به هم نزدیک است و ماحصل رایزنی های انجام شده میان آنها تاکید بر راه حل سیاسی در بحران سوریه است. لزومی نداشت که پس از برگزاری نشست سران سه کشور در تهران، بار دیگر ایران در سوچی حضور پیدا می‌کرد و کنفرانس سران دیگری تشکیل می‌شد، لذا این مسئولیت به روسیه واگذار شد.
سیدافقهی تصریح کرد: آقای اردوغان نیاز به زمان داشت تا با گروه های مسلح صحبت کرده و بتواند طرحی جدید مبتنی بر راهکار سیاسی را جایگزین جنگ در ادلب کند و آن را با آقای پوتین مطرح کند. دیدیم که بعد از پنج ساعت صحبت میان آن دو، نهایتا کنفرانس مطبوعاتی آنها تشکیل شد و کلیاتی را مطرح کردند ولی وارد جزئیات نشدند، به طور مثال منطقه حائلی را که گفتند معلوم نیست این منطقه به چه شکلی منظور خواهد شد؛ درست است که گفتند تا عمق 15 کیلومتری است ولی به هر حال باید تکلیف گروه هایی که ملتزم به قانون منع سلاح هستند مشخص شود.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: همانطور که می‌دانید عنوان منطقه در توافق میان روسیه و ترکیه، منطقه خالی از سلاح است و نه منطقه امن و یا منطقه پرواز ممنوع، اما در کل باید دید در آینده تا چه حد این کلیات که مورد توافق واقع شده اند می تواند روی زمین هم اجرایی شود و اینکه خروجی‌های گفتگوهای آستانه در صحنه عمل و روی زمین تثبیت خواهد شد یا نه؟
وی با بیان اینکه دولت ترکیه پیشنهاد دهنده این توافق بود و خیلی تلاش کرد راه حل نظامی از سوی دولت سوریه و نیروهای متحد آن در دستور کار قرار نگیرد، ادامه داد: بر اساس این مطلب، بار مسئولیت این طرح توافق بیشتر متوجه ترکیه است و این توافق را می توان به نوعی پیروزی نسبی سیاسی هم برای آن کشور به حساب آورد که توانسته از جنگ نظامی در آن منطقه جلوگیری کند چرا که در صورت بروز هر گونه درگیری نظامی در آن منطقه قطعا پیروز میدان سوریه بود.
سیدافقهی افزود: ترکیه در این توافق دو نکته مهم را لحاظ کرد، یکی اینکه از جنگی که بازنده آن بود جلوگیری کرد، دوم اینکه مانع ورود 30 هزار تروریست غیر بومی وارد خاک ترکیه شد. لذا ترکیه به تنهایی نمی توانست این اقدامات را به سرانجام برساند، بنابراین باید گفت به شدت این توافق برای ترکیه الزام آور بود و در واقع خودشان پیشنهاد دهنده آن بودند.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: این توافق برای دولت سوریه هم الزام آور است، چرا که اگر دولت سوریه و نیروهای متحد آن می خواستند راه حل نظامی را انتخاب کنند، باید متحمل هزینه‌های آن هم می‌شدند. شما می دانید که آمریکا مترصد این مساله بود که با اتهام به دولت سوریه برای استفاده از سلاح های شیمیایی سناریوی تکراری خود را در آن کشور بار دیگر پیاده سازی کند، تمام اطلاعات و داده های میدانی هم این موضوع را تایید می‌کند که کلاه سفیدها در مناطق خاصی آماده هستند و تصاویر ضبط شده ای را هم در اختیار دارند تا در صورت لزوم همان سناریو سازی که چندی پیش هم در سوریه پیاده کردند بار دیگر اجرایی کنند.
وی گفت: منابع اطلاعاتی و نفوذی سوریه و روسیه و ماهواره ها همگی به ریز جزئیات بر عملکرد آنها اشراف امنیتی داشتند و با ارائه گزارش هایی به سازمان ملل متحد و سازمان منع گسترش سلاح های شیمیایی اخطار دادند که آمریکایی ها قصد انجام چنین کاری را داشتند، بنابراین اگر حرکت نظامی در آن منطقه صورت می گرفت هزینه های بالایی را در پی داشت.
سیدافقهی افزود: با این توافق صورت گرفته و موضع قاطع آقای پوتین که گفتند دیگر جنگی را در این منطقه نخواهیم داشت، خطرات و ریسک جنگ و درگیری نظامی کاهش پیدا کرد و فرش از زیر پای آمریکا، رژیم صهیونیستی، فرانسه و انگلیس بیرون کشیده شد.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: یکی دیگر از نکات این توافق آن بود که ما توانستیم ترکیه را به سمت محور روسی، ایرانی و سوری بکشانیم، چراکه ترکیه در موضوع ادلب نکات و ملاحظات خاص خودش را داشت؛ در واقع آقای اردوغان امتیازی داد و امتیازی گرفت. اینکه ترکیه پذیرفت راه حل ادلب سیاسی است و باید به سمت خلع سلاح گروه های تروریستی برود امتیازی بود که آنها دادند و از طرف مقابل آنچه بدست آوردند این بود که جلوی ورود آوارگان سوری به ترکیه گرفته شد و توانست مرز خودش را هم با سوریه امن کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته آخری که بهتر است به آن اشاره داشته باشم اینکه، امروز در ادبیات سیاسی، ما یک محور مبارزه با تروریسم داریم که روسیه، ایران، حزب الله لبنان و سوریه هستند و محور مقاومتی داریم که روسیه دیگر در آن محور قرار ندارد و بحث آن مبارزه با رژیم صهیونیستی و حمایت از فلسطینی ها است، بنابراین باید این دو را از هم تفکیک شده ببینیم.
