تماشای قندیل های یخی در نزدیکی تهران ؛ غار یخ مراد گچسر

کارناوال - بهاره فلاح : شهر و دغدغه هایش همیشه بهانه های خوبی هستند تا ما را راهی سفر کنند. بسیاری از ما به سوی طبیعت و زیبایی هایش می رویم تا خستگی های ناشی از کار و تلاش روزمره را به فراموشی بسپاریم و آرامش را برای لحظاتی هر چند کوتاه تجربه کنیم.

شهر و دغدغه هایش همیشه بهانه های خوبی هستند تا ما را راهی سفر کنند. بسیاری از ما به سوی طبیعت و زیبایی هایش می رویم تا خستگی های ناشی از کار و تلاش روزمره را به فراموشی بسپاریم و آرامش را برای لحظاتی هر چند کوتاه تجربه کنیم.

جنگل، دشت، دریاها و سواحل همه و همه مقاصدی هستند که بارها آنها را تجربه کردیم و به خوبی با آنها آشنایی داریم. اما هنوز هم هستند جاذبه هایی که تا به حال اسمشان را هم نشنیده و هیچوقت تجربه شان نکرده ایم.

در همین کشور خودمان، ایران، تعداد زیادی از این جاذبه ها وجود دارند که می توانند یک سفر متفاوت و هیجان انگیز را به ما هدیه کنند. کمی آن طرف تر از پایتختِ همیشه بیدار ایران که مدام از شلوغی ها و روزمرگی هایش شکایت داریم، جاذبه ای طبیعی و شکفت انگیز انتظارمان را می کشد؛ جاذبه ای که می تواند برای ساعاتی ما را به دنیایی دیگر در اعماق زمین ببرد و تفریحی متفاوت را برایمان رقم بزند.

شاید بارها و بارها از جاده چالوس گذر کرده و از طبیعت کم نظیرش لذت برده باشید اما کمتر به جاذبه های خاص آن توجه کرده و به راحتی از کنار آنها گذشته اید. می خواهیم در این مطلب غاری را در میان جاده چالوس به شما معرفی کنیم که در نوع خود بی نظیر است.

کوله بارتان را ببندید و با ما قدم به درون غار یخ مراد قدم بگذارید.

کارناوال را در این سفر همراهی کنید…

چرا غار یخ مراد؟

– غار یخ مراد یکی از نمونه های کم نظیر در میان غارهای ایران به شمار می رود.

– این غار استالاگتیت و استالاگمیت هایی را از جنس یخ در خود جای داده است که بسیار زیبا به نظر می رسند.

در مسیر غار یخ مراد…

برای رسیدن به این غار باید وارد یکی از زیباترین جاده های ایران شود و دل به پیچ و خم جاده چالوس بسپارید. در هر فصلی که وارد این جاده شوید منظره ای تماشایی پیش چشمتان قرار می گیرد. سرسبزی بهار و تابستان، طبیعت هزار رنگ پاییز و لباس سفید زمستان، همه و همه شکل خاصی را به این جاده می دهند.

اما برای رسیدن به مقصدتان باید دل از این زیبایی ها بکنید و به یکی از فرعی ها وارد شوید. البته چیزی را از دست نمی دهید چرا که این جاده نیز با زیبایی های خود چشمانتان را نوازش می دهد.

برای رسیدن به مقصد باید یک کوهنوردی سبک را نیز تجربه کنید و در مسیر از تماشای مناظر زیبا لذت ببرید. رودخانه پرآب آزادبر در پایین دست جریان دارد تا آب گوارای کوه هفتخوان و گردنه عسلک را به رودخانه کرج بریزد و طبیعت را حال و هوایی تازه ببخشد. می توانید عطر گیاهان کوهستانی را استشمام کنید و غرق در آرامش طبیعت شوید. بعد از مدتی دهانه ی غار نمایان می شود و شما را به دنیایی دیگر فرا می خواند…

غار یخ مراد ؛ جلوه شگفت انگیز طبیعت ایران

کمی آن طرف تر از تهران و در میان پیچ و خم جاده چالوس، یکی از شگفتی های طبیعت کشورمان جا خوش کرده است و با جلوه های تماشایی از گردشگران پذیرایی می کند.

غار یخ مراد یکی از منحصر به فرد ترین غارهای ایران می باشد که قندیل ها و دریاچه های یخ زده اش زبان زد خاص و عام است. دنیای سرد درون غار با قندیل ها و ستون های یخی بسیار رویایی به نظر می رسد و تحمل سرما را بسیار لذت بخش جلوه می دهد.

هر چه پیش تر می روی، بیشتر غرق در زیبایی های آن می شوی. هنوز از طول غار یخ مراد اطلاع دقیقی در دست نیست چرا که حفره های متعدد در آن مانع از دستیابی غارنوردان به انتهای غار می شوند و همین مساله بر شگفتی آن می افزاید. این غار هر لحظه با شکلی تازه تو را غافلگیر می کند و برایت تجربه ای تازه را رقم می زند.

غار یخ مراد یکی از پر پیچ و خم ترین غارهای ایران است و به لحاظ ویژگی های خاصی که دارد نامش در سال 1381 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

دیدنی ها و تفریحات

غار یخ مراد فرصت های خوبی را برای خوشگذرانی و لذت بردن از اوقات فراغت در خود جای داده است که عبارتند از:

1- قندیل های یخی

غار یخ مراد دارای هواکش ها و روزنه های زیادی است که موجب گردش هوا در آن می شود و شرایط مناسب برای شکل‌گیری قندیل ها و انجماد آب‌های سطحی را فراهم می کند. در نتیجه توده‌های بزرگ و مخازن یخی در جای جای غار مشاهده می گردند و به صورت استالاگمیت (چکنده) و استالاگتیت ( چکیده) بر دیواره ها، سقف و کف آن نمایان می شوند. انعکاس نور و سطوح صیقلی این پدیده ها منظره ای تماشایی را در دل غار به وجود می آورد.

تشکیل چکیده ها و چکنده های یخی از ابتدای آذر ماه آغاز می گردد و با ادامه یافتن فصل سرما، وقوع بارندگی ها و نفوذ آبهای فرورو (جذب شونده)، این فرآیند ادامه می یابد. زیبایی و تعداد این عناصر در فروردین ماه به اوج خود میرسد و با شروع فصل گرما، شروع به ذوب شدن می کنند به صورتی که در روزهای نخستین خرداد ماه تنها دریاچه یخ در غار باقی می ماند.

2- غارسنگ های نخودی و گل کلمی

غارسنگ به تمام سنگ هایی اطلاق می شود که بعد از تشکیل فضای غار بر اثر چکیدن آب به وجود می آیند. این پدیده زیبایی خاصی را به غار یخ مراد بخشیده و به شکل نخود و گل کلم در جای جای آن شکل گرفته است.

3- پیمایش غار

ورود به این غار تجربه ی بسیار هیجان انگیزی به شمار می رود، چرا که شما را به گشت و گذار در دنیایی متفاوت دعوت می کند. عبور از میان قندیل های یخی و خنکای هوای درون غار حس خوشایندی را برایتان به وجود می آورد و خاطره ای ماندگار را برایتان می سازد.

photo by Behnoush Movahed

4- عکاسی

جلوه های حیرت انگیز این غار بهترین بهانه برای ثبت تصاویر تماشایی هستند که یادگاری هایی ماندنی از سفر به شمار می روند و خاطرات خوش شما را زنده نگه می دارند.

photo by Bahareh Ghamkhari

وارد غار می شویم…

دهانه ی غار در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب برابر 8 و 3 متر می باشد. سه تالار بزرگ، سه یخچال زیرزمینی و هفت حلقه چاه تا عمق 30 متر بخش های مختلف غار یخ مراد را تشکیل می دهند. این غار به صورت فنری و با شیبی در حدود 30 درجه امتداد یافته است. پس از پشت سر گذاشتن دهانه به غار و قسمت های مختلف آن وارد می شویم:

1- تالار سنگلاخی

با ورود به غار به یک تالار سنگلاخی برخورد می کنیم که 12 در 18 متر است و 6 متر ارتفاع دارد. آنچه که در این تالار جلب توجه می کند تخته سنگی بزرگ به ابعاد 3 در 5 متر می باشد که کف آن صیقلی و گود افتاده است.

گودی کف سنگ حکایت از جریان طولانی مدتِ آب اسید دار در این قسمت دارد که بر اثر تماس با تخته سنگ در طی صدها هزار سال به شکل امروزی خود در آمده است.

به احتمال زیاد نقطه شروع آب اسید دار در سقف همین تالار بوده و پس از جریان یافتن در غار و انجام دادن فرآیند آهک خوری (فرسایش سطوح آهکی)، از اعماق غار خارج می شده است تا در پایین دست غار به رودخانه آزادبر وارد شود. احتمال دیگری هم وجود دارد که صدها هزار سال قبل پیش از آنکه بستر رودخانه تغییر کند، از روی همین تخته سنگ وارد غار می شده است و گودی روی سنگ نشانه ای از جریان رودخانه می باشد.

در انتهای تالار سنگلاخی، به 3 راهرو برخورد می کنیم:

* راهروی سمت راست تالار پس از 20 متر به انتها می رسد.

* راهروی سمت چپ پس از طی مسیری لغزنده به طول 50 متر و شیب 10 درجه به لبه پرتگاهی به عمق 12 متر ختم می شود که برای ورود به درون پرتگاه وسایل فنی کوهنوردی نیاز است. در انتهای پرتگاه، تالاری به ابعاد 10*15 متر قرار دارد که به عنوان یکی از محل های تشکیل چکنده و چکیده های یخی در ماههای سرد سال به شمار می رود.

* سومین راهرو در سمت چپ تالار و 3 متر بالاتر از کف آن قرار دارد که شعبه اصلی غار است و از ابتدا تا انتها حدود 250 متر می باشد. این راهرو ما را به قسمت های مختلف دیگری هدایت می کند.

2- تالار دوم

شعبه اصلی غار پس از 15 متر به شکافی می رسد که 2 متر طول و 1 متر عرض دارد و در زیر آن پرتگاهی به عمق 8 متر دیده می شود. ورقه ی آهنی محکمی بر روی شکاف قرار دارد که نقش پل را بازی می کند و به شما امکان عبور از آن را می دهد.

در ادامه شعبه اصلی غار، تالار دوم غار با ابعاد 20*25 متر و ارتفاع 10 متر مشاهده می شود. این تالار دو دهلیز دارد:

* دهلیزی به به طول 6 متر که به چاهی به عمق هفت متر می رسد.

* دهلیز دیگری به طول 10 متر که به چاهی به عمق 8 متر ختم می شود.

3- تالار سوم

پس از تالار دوم، تالار سوم را به ابعاد 30*25 متر می بینیم که بلندترین سقف غار را در خود جای داده است. آنچه که بر دیوارها و سقف تالار بسیار زیبا جلوه می کند غارسنگ هایی هستند که به رنگ های نخودی و گل کلمی دیده می شوند.

4- دخمه دوقلو

دخمه ای در انتهای غار وجود دارد که توسط پرتگاهی به عمق 5 متر از تالار سوم جدا شده است و به نام دخمه دوقلو شهرت دارد. این دخمه دو فضا به ابعاد 7*6 متر و 4*3 متر را در خود جای داده است و ارتفاع سقف هر یک از آنها 1٫5 تا 3 متر می باشد. دخمه ی اول پوشیده از یخ دائمی است و دریاچه یخی اصلی غار و یک آبشار یخی حاصل از چکه های دیواره در آن به چشم می خورد. دخمه ی دوم نیز یک دریاچه یخی را در خود دارد. سطح دریاچه ها، 60 متر پایین تر از ارتفاع دهانه غار قرار دارد و در تابستان یخ آنها تا عمق 10 سانتی متر ذوب می گردد.

باورهای عامیانه ؛ دلیل نامگذاری غار

دالان ها و دیوارهای این غار در اکثر ماه های سال پوشیده از قندیل های یخ هستند که علاوه بر زیبایی، ارزش بسیاری برای مردم محلی دارند. در گذشته این غار از احترام خاصی میان مردم برخوردار بود تا جایی که ساکنان منطقه معتقد بودند که هر کس با خوردن یخ های این غار تا سال بعد به مراد خود می رسد و در نتیجه نام یخ مراد را برای غار برگزیدند.

گذشتگان به تاثیرات این غار و یخ هایش برای درمان بیماران به ویژه برای درمان ناباروری زنان اعتقاد داشتند و وجود دخیل های کهنه در گوشه و کنار آن مقدس بودن غار را برای گذشتگان گواهی می دهد.

چرا غار یخ مراد با دیگر غارها تفاوت دارد؟

دلایلی وجود دارند که باعث می شود این غار نسبت به نمونه های مشابه خود متمایز جلوه کند. آن دلایل عبارتند از:

* وجود بخار آب و فقدان جریان هوای آزاد در ماه های سرد سال باعث شده تا در غارهای ایران دمای داخلی حداقل 10 درجه از دمای بیرون غار بیشتر باشد اما در مورد غار یخ مراد این وضعیت بسیار متفاوت است و در ماه های سرد سال، دمای داخل این غار از دمای بیرون کمتر می باشد. این تفاوت درنتیجه ی عوامل مختلفی به وجود می آید که عبارتند از:

وجود منافذ فراوان بین فضای درون غار و فضای بیرون غار می باشد که به علت اختلاف فشار بین دو فضا منجر به ایجاد جریان هوا می گردد.

تاثیر جنس کانی هایی که منافذ در میان آن ها وجود دارند.

ارتفاع زیاد غار از سطح دریا که دمای پایین را برای آن به ارمغان می آورد.

* این غار برخلاف نمونه های مشابه خود از تزیینات آهکی کمی برخوردار است و تنها در بخش های کوچکی از آن، آهک مشاهده می شود.

* طبقه ای بودن بخشی از غار که در نوع خود کم نظیر است و در قسمتی از غار چهار طبقه با اختلاف ارتفاع بیش از 30 متر بر روی یکدیگر قرار گرفته اند.

قدمت غار

برخی بر این باورند که سابقه پیدایش غار به دوره دوم زمین شناسی (مزوزوییک) یا میان زیست باز می‌گردد اما در این غار فسیلی از گونه نرم تنان دریایی به نام کاردتیا کشف گردیده است که مربوط به دوره سوم زمین شناسی می باشد. برخی کارشناسان بر پایه ی این کشف اعتقاد دارند که این غار در حدود 50 میلیون سال پیش در زیر دریا به وجود آمده است.

کجا بمونیم؟

برای اقامت می توانید از هتل ها، مهمانسراها و خانه های محلی شهرهای اطراف استفاده نمایید و یا کمپینگ در طبیعت را تجربه کنید. برای آشنایی با کمپینگ در طبیعت مطالب زیر را مطالعه نمایید:

راهکارهای کمپینگ و اقامتی خوب در چادرهای مسافرتی

انواع کمپینگ در طبیعت

کمپینگ ؛ وحشت یا تفریح ؟

راهکارهایی برای خواب بهتر در طبیعت

بهترین فصل سفر

در تمامی ماه های سال می توانید از غار یخ مراد بازدید کنید اما اوج زیبایی این غار در ماه های اسفند و فروردین است چرا که در این دو ماه باران به صورت چکه ای به غار وارد می شود و چکنده ها و چکیده ها را به زیباترین شکل ممکن می رساند.

ملزومات سفر

هد لامپ و لباس گرم ضروری ترین وسایلی هستند که در این سفر به آنها احتیاج دارید و کفش مناسب، لباس ضد آب و خوراکی را نباید فراموش نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که پیمایش کامل غار نیازمند تجهیزات خاص غار نوردی است.

راه دسترسی

آدرس

استان البرز، جاده چالوس، گچسر (نرسیده به خروجی دیزین)، روستای کهنه ده

راه دسترسی

وارد محور کرج چالوس شوید و پس از طی 70 کیلومتر، نرسیده به گچسر در قسمت غربی جاده، تابلوی روستای کهنه ده شمار ا به یک جاده فرعی راهنمایی می کند. بعد از حدود 4 کیلومتر، در کنار روستای کهنه ده یک دو راهی را می بینید که راه سمت راست شمار ا با نزدیکی غار می رساند. ماشین را پارک کرده و با یک ساعت پیاده روی و کوه پیمایی خودتان را به یخ مراد برسانید.

فاصله از مرکز استان و شهرهای اطراف

کرج: 79 کیلومتر

تهران: 100 کیلومتر