میگرن معمولاً جنبه ارثی دارد و در زنان 3 برابر بیشتر از مردان دیده میشود. علت دقیق این عارضه هنوز شناخته نشده است، اما به نظر میآید که حملات میگرنی با تغییرات شیمیایی در بدن مرتبط است.
علائم میگرن
میگرن شایع، با درد و ضربان شدید در یک طرف سر و معمولا با از دست رفتن اشتها، حالت تهوع، استفراغ و بیمیلی به غذا همراه است. از آنجا که ممکن است حساسیت فرد به بو، نور و صدا افزایش یابد بنابراین فرد باید در محیط آرام و تاریک استراحت کند. میگرن کلاسیک با سردرد شدید، اختلال در بینایی و گاه با احساس سوزن سوزن شدن در صورت یا اندامها همراه است.
در اولین فاز حمله میگرن، عروق خونی سرتاسر بدن منقبض شده و در فاز دوم بیش از حد طبیعی منبسط میشوند. انبساط عروق در مغز باعث احساس درد میشود.
درمانهای رایج میگرن
دوری از عواملی که باعث تحریک بروز میگرن میشوند؛ نظیر استرس، کمخوابی، خواب زیاد، قرار گرفتن تحت احساسات شدید، حذف وعدههای غذایی و برخی غذاهای خاص.
علائم حمله را میتوان با استفاده از مسکنهایی چون آسپرین یا پاراستامول برطرف کرد. استفاده از قرصهای ضد میگرن میتواند باعث کاهش تعداد حملات شود. این داروها به افزایش عملکرد مواد شیمیایی طبیعی به نام
5- HT کمک می کنند. کاهش سطح این ماده در حملات میگرنی مشاهده شده است. سطح پایین این ماده باعث گشادی عروق مغز میشود. در بسیاری از موارد، انقباض عروق توسط دارو به کنترل حمله میگرن کمک میکند.
مواد غذایی مفید در رفع میگرن
پروتئین و میگرن
مرغ و بوقلمون از غذاهای با ارزش پروتئینی بالا و در عین حال کم چرب هستند. غذاهای پروتئینی باعث تغییر سطح قند خون نمیشوند. کاهش سطح قند خون از عوامل موثر در تحریک حملات میگرن است. غذاهای پروتئینی نظیر گوشت، تخممرغ و حبوبات باید در تمام وعدههای غذایی گنجانده شوند. میان وعدههای پروتئینی نیز میتوانند بسیار مفید باشند.
میوه ها و میگرن
سیب، گلابی، توتها، انگور و زردآلو از جمله میوههایی هستند که به افزایش منظم قند خون کمک میکنند. بنابراین مصرف آنها بین وعدههای اصلی غذا از افت شدید قند خون جلوگیری میکند.
فیبر محلول و میگرن
جو دو سر، نان جو، حبوبات نظیر لوبیا قرمز، عدس قرمز و سبز و نخود حاوی فیبر محلول هستند که به حفظ سطح گلوکز در خون کمک میکند. این مواد غذایی از منابع خوب کربوهیدرات و حبوبات از منابع خوب پروتئین نیز محسوب میشوند.
مواد غذایی که باید در میگرن پرهیز شوند
برخی مواد غذایی حاوی ترکیبات آمینی هستند که باعث تحریک انقباض عروق مغزی میشوند. تیرامین و فنیل اتیل آمین جزء این دسته از ترکیبات محسوب میشوند.ترکیب عوامل رژیمی، شیوه زندگی و بسیاری از عوامل محیطی میتوانند در بروز حملات میگرن موثر باشند. بنابراین حذف مواد غذایی زیر از برنامه غذایی توصیه میشود.
تیرامین و میگرن
الکل، شکلات، پنیر رسیده و سایر فرآوردههای لبنی، حاوی تیرامین و سایر آمینهایی هستند که باعث انقباض عروق میشوند. در یک غربالگری که برروی 500 نفر انجام شد مشخص گردید این مواد از عمدهترین عوامل غذایی در تحریک حملات میگرن هستند. همچنین سوسیس تخمیر شده، آواکادو و عصاره مخمر که حاوی تیرامین هستند نیز جزء این دسته قرار میگیرند.
مس و میگرن
مغزدانهها، شکلات و جوانه گندم از منابع مس هستند. تصور میشود که مس در متابولیسمآمینهای تنگ کننده عروق شرکت میکند و باعث افزایش احتمال حملات میگرن میگردد.
مرکبات و میگرن
انواع پرتقال وگریپ فروت بهتر است از رژیم غذایی حذف شوند؛ زیرا مرکبات باعث افزایش جذب رودهای مس میشوند و بدینترتیب میتواند در روند تحریک حمله میگرن موثر باشد.
چربیها و میگرن
غذاهای چرب و سرخ شده، پیاز و غذاهای دریایی نیز در بروز حملات میگرن موثرند.
نیتریت و میگرن
سوسیس، همبرگر و گوشتهای فرایند شده دارای مقادیر زیادی نیتریت هستند که میتواند باعث بروز حملات میگرن در افراد مستعد گردد.
سایر اقدامات جهت رفع میگرن
مکمل روغن ماهی 20 گرم در روز در بهبود حملات میگرن نقش بسیار موثری دارد.
مکمل منیزیم میتواند برای زنانی که قبل از دوره خونریزی ماهانه دچار سردرد و میگرن میشوند، موثر باشد.
دریافت منظم وعده و میانوعده در مراقبت غذایی مبتلایان به میگرن بسیار حائز اهمیت است.
استفاده از تمرینات ایجاد آرامش مانند یوگا میتواند کمک کننده باشد.
قطع ناگهانی مصرف چای و قهوه که حاوی کافئین است، میتواند باعث بروز میگرن در برخی افراد گردد.
ثبت کلیه مواد غذایی خورده شده و فعالیتهایی که در 24 ساعت قبل از شروع حمله انجام شدهاند، میتواند در تشخیص عوامل تحریک کننده بروز میگرن موثر باشد.