اینجا کسی نمی‌میرد: کابوس‌های شبانه

گرچه جریان هنر و تجربه در چند سال اخیر موجب شده است بسیاری از فیلم‌سازان جوان و بااستعداد بتوانند کارهای خود را بشناسانند و طرح قصه‌های نامتعارف و مجزا از جریان اصلی سینما به‌موازات آن به حیات خود ادامه دهد، اما متأسفانه برنامه اکران محدود و پراکنده همچنان مانع برقراری ارتباط مخاطب عام با این جریان شده است. حتماً برای شما هم پیش‌آمده که در برنامه اکران هنر و تجربه فیلمی به‌شدت کنجکاوتان کند یا آن‌قدر تعریف شنیده باشید که واقعاً بخواهید به تماشای آن فیلم بنشینید اما سینمای نزدیک یا سانس مناسب را پیدا نکرده باشید و با حسرت از آن فیلم گذشته باشید. خوب، عرضه نسخه نمایش خانگی تا حدی این مشکل را حل کرده است. این‌که به‌جز فیلم‌های روز و پرفروش سینما، هرازگاهی یک اثر تجربی هم عرضه می‌شود اتفاق خوبی است که نماوا هم با در دسترس قرار دادن نسخه آنلاین در آن سهیم است. «اینجا کسی نمی‌میرد» اولین ساخته فیلم‌ساز جوان، حسین کندری که این روزها علاوه بر نسخه فیزیکی امکان تماشای آنلاین آن‌ در نماوا هم فراهم‌شده است، یکی از فیلم‌های اخیر جریان هنر و تجربه است که اتفاقاً جز پربیننده‌ترین‌های هفته گذشته سایت نماوا بوده است. پس با بررسی و معرفی این فیلم با ما همراه باشید.

همان‌طور که گفتیم، «اینجا کسی نمی‌میرد» اولین تجربه کارگردانی حسین کندری است که دومین اثرش «شنل» در جشنواره سی و پنجم فیلم فجر در بخش غیررقابتی اکران شد. برخلاف «شنل» که اثری اجتماعی است، «اینجا کسی نمی‌میرد» اثری تجربی، پیرامون گفت‌وگوهای درونی یک بیمار روانی است. «اینجا کسی نمی‌میرد» داستان سربازی به نام اشکان با بازی هومن سیدی است که برای یک ماه، به نقطه‌ای مرزی و دورافتاده اعزام می‌شود. جایی که نه برق هست، نه آب و طبیعتاً موبایل هم آنتن نمی‌دهد. در میانه دشتی وسیع و کوهپایه‌ای زیبا، تحمل تنهایی برای اشکان هرروز سخت‌تر می‌شود و تا مرز جنون پیش می‌رود. درنهایت واقعیت و خیالات جنون‌آمیز اشکان آن‌قدر در هم می‌آمیزند که تشخیص آن تقریباً غیرممکن می‌شود و در پایان فیلم سؤالی که مطرح می‌شود این است که چقدر از چیزی که دیده‌ایم و تجربه اشکان در میان این کوه‌ها واقعی بوده است.
«اینجا کسی نمی‌میرد» فیلمی تک بازیگر است با یکی دو بازیگر مکمل که بار اصلی را بر دوش هومن سیدی می‌گذارد تا پستی‌وبلندی و سقوط اشکان به ورطه خیالات و توهمات را به‌خوبی منعکس کند و سیدی هم باسابقه بازیگری که دارد خوب از پس این کار برآمده است. هومن سیدی که این روزها سریال «عاشقانه» را در شبکه نمایش خانگی دارد و نقش متفاوتی هم در آن ارائه می‌دهد خوب توانسته از پس پیچیدگی‌های کاراکتر اشکان تا جایی که فیلم‌نامه به او اجازه می‌دهد برآید. دو نقش مکمل دیگر، بهار کاتوزی و رضا بهبودی هستند. بهار کاتوزی علاوه بر نویسندگی این اثر در نقش زنی تنها که در میان برهوتی که اشکان اسیر شده است ظاهر می‌شود و رضا بهبودی مافوق و دوست اشکان است که گه گاهی به او سر می­زند و با داستان‌های عجیب‌وغریبش اشکان را سرگرم می‌کند. داستان‌پردازی که درنهایت تردید اشکان به مرز واقعیت و خیال را به اوج خود می‌رساند. «اینجا کسی نمی‌میرد» ریتم کندی دارد و اتفاقات چندانی در آن روی نمی‌دهد تا بر تنهایی اشکان و روزمرگی که وی را به جنون می‌رساند تأکید بیشتری کند؛ اما این ریتم کند با توجه به زمان کوتاه فیلم که کمی کمتر از نود دقیقه است باعث می‌شود حوصله بیننده سر نرود و کاراکترهای مکملی که گهگاه به‌تنهایی این سرباز سر می‌زنند هم کمک می‌کند تا فیلم از ریتم نیافتد. حسین کندری نماهایی از طبیعت زیبایی که کاراکتر اصلی‌اش را احاطه کرده است ارائه می‌دهد و زیبایی و طراوت طبیعی را در برابر ذهن شکننده و تنهای اشکان قرار می‌دهد. غیرقابل‌انکار است که کندری تا حد زیادی تحت تأثیر “عباس کیارستمی” و “سهراب شهید ثالث” بوده است و در همین نماها هست که واقع‌گرایی طبیعی این دو فیلم‌ساز شهیر ایرانی خودش را نشان می‌دهد. نکته قابل‌توجه دیگر مکان و مرز جغرافیایی است که در ابتدای فیلم هم با یک نوشته بر آن تأکید می‌شود. ما فقط می­دانیم داستان دریکی از مرزهای ایران با عراق می‌گذرد و اطلاعاتی بیش از این به ما ارائه نمی‌شود و به همین دلیل حس بی‌مکانی و بی‌زمانی را به بیننده منتقل می‌کند که در راستای توهمات و کابوس‌های کاراکتر اصلی است. ایراد بزرگ «اینجا کسی نمی‌میرد» به فیلم‌نامه آن برمی‌گردد. فیلم‌نامه‌ای که بر شخصیت یک سرباز استوار است، اما فاقد آن شخصیت‌پردازی مناسبی است که این شخصیت برای ارتباط برقرار کردن با مخاطب به آن نیاز دارد. هرچه به انتهای فیلم نزدیک می‌شویم، از نماهای زیبای طبیعی ابتدای فیلم کم می‌شود و نماهایی از درون تنهایی و ذهن بیمار اشکان جای آن‌ها را می‌گیرد؛ اما شخصیت‌پردازی کاتوزی به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس این اثر، پیشینه‌ای ازآنچه می‌بینیم به ما ارائه نمی‌دهد و تحول کاراکتر اشکان هم خیلی ناگهانی شروع می‌شود. این نبود اطلاعات به‌علاوه نماهای آزاردهنده از عمق ذهن این کاراکتر ممکن است به ارتباط بیننده با اثر لطمه بزند. به‌ویژه، مخاطب عادی که نیاز دارد قصه‌ای سروته دار ببیند و از همه نکات ریز فیلم‌نامه سر دربیاورد ممکن است نتواند جذب فیلم شود.
به‌هرحال، «اینجا کسی نمی‌میرد» با ترسیم فضا و روایتی متفاوت به‌عنوان اولین تجربه فیلم‌سازی بلند سینمایی حسین کندری قابل‌تقدیر است. فضای فیلم‌سازی حسین کندری با جریان اصلی این روزهای سینمای ایران و دیگر فیلم اولی‌هایی چون سعید روستایی متفاوت است. مسلماً، کندری به‌عنوان عکاسی که فقط تجربه ساخت چند فیلم مستند و کوتاه را در کارنامه دارد و با «اینجا کسی نمی‌میرد» تازه وارد عالم جدی سینما شده است از توانایی‌های بالای روستایی برخوردار نیست اما اولین فیلمش گرچه انگار هنوز مشغول آزمون‌وخطاست اما در نوع خود جذاب و دیدنی است.

شما می‌توانید هم‌اکنون هم‌زمان با پخش نسخه فیزیکی این فیلم، آن را به‌صورت آنلاین در نماوا تماشا کنید.