معتاد عنوانی است که گرچه هم به زنان و هم به مردان مصرف کننده موادمخدر گفته می شود اما الگو، نوع و حتی عوارض مصرف در میان دو جنس بسیار متفاوت از یکدیگر است، تفاوتی که سازمان ملل متحد را نیز وارد مساله کرده است.
به گزارش ایسنا، گزارش جهانی سال گذشته سازمان ملل بر اهمیت مسائل جنسی در سیاست گذاریهای مربوط به مواد مخدر تاکید میکند و به بررسی الزامات، نیازها و چالشهای خاص زنان و جوانان میپردازد. این تاکید نشان میدهد مصرف مواد مخدر در هر دو جنس ویژگیهای خاصی دارد که باید به شکل مجزا مورد بررسی قرار بگیرد. برخی از این تفاوتها بر اساس گزارشهای سازمان ملل به شرح زیر است:
1- مردان بسیار بیشتر از زنان به مصرف شاهدانه، کوکائین و افیونها گرایش دارند.
2- زنان مصرف کننده منظم و دائم مواد مخدر هستند و معمولاً دیرتر از مردان مصرف خود را آغاز میکنند. با این حال زمانی که زنان مصرف مواد مخدر را آغاز میکنند به ویژه مصرف الکل، شاهدانه، اپیوئیدها و کوکائین سریعتر از مردان تمایل دارند که میزان و نرخ مصرف خود را افزایش دهند. این مسئله به عنوان اثر تلسکوپی شناخته میشود.
3- در اغلب موارد زنان مصرف مواد مخدر را کنار شریک زندگی خود آغاز میکنند در حالی که مردان در میان جمع دوستان مذکر خود بیشتر به سمت مصرف مواد مخدر گرایش دارند.
4- معمولاً زنانی که در کودکی شرایط سختی را گذراندهاند ممکن است با مصرف مواد مخدر اقدام به خود درمانی کنند.
5- زنانی که دچار اختلالات ناشی از مصرف مواد مخدر هستند از میزان بالای اختلال استرسی پس از آسیب روانی برخوردارند و ممکن است در دوران کودکی خود تجربیاتی از قبیل نادیده انگاشتن، سوءاستفاده فیزیکی و یا جنسی داشته باشند.
6- زنانی که مصرف کننده مواد مخدر هستند معمولاً مسئولیتهایی از جمله مراقبت از کودکان را بر عهده دارند و مصرف مواد مخدر در خانوادههایشان و به ویژه در کودکان پیامدهای منفی مخرب خواهد گذاشت.
7- پسربچههایی که در دوران کودکی وضعیتهای سخت و دشواری را گذراندهاند از مصرف مواد مخدر به عنوان وسیلهای برای اعتراض اجتماعی استفاده میکنند در حالیکه دخترانی که در کودکی مصیبتهای سختی متحمل شدند بیشتر تمایل دارند که استرس، اضطراب، افسردگی و گوشه گیری اجتماعی خود را درونی ساخته و با مصرف مواد مخدر اقدام به خود درمانی کنند.
8- خشونتهای جنسی در میان زنان مصرف کننده مواد مخدر بسیار بالا گزارش شده است. خشونت جنسی شامل اشکال مختلف و متعدد اعمال خشنی است که علیه زنان انجام میشود. خشونت جنسی در زنانی که مصرف کننده مواد مخدر هستند بین دو تا پنج برابر بیش از دیگر زنان در جامعه است. زنان بیش از مردان در معرض خطرات ناشی از بیماریهای عفونی هستند.
9- در بازه زمانی سال 2012 تا 2016 در زمینه تجارت مواد مخدر زنان نسبت به مردان به مراتب دستمزد کمتری را طلب میکنند. زنان به واسطه حبس ناشی از جرایم مرتبط با مواد مخدر از مشکلات و آسیبهای طولانی مدت اجتماعی و بهداشتی رنج میبرند. به نسبت مردان درصد بیشتری از زنان برای جرایم مربوط به مواد مخدر محکوم شدند. در برخی کشورهای جهان جرایم مرتبط با مواد مخدر جز عوامل اول یا دوم زندانی شدن و حبس زنان است.
10- در کشورهای اروپای غربی و اروپای مرکزی مردان دو تا سه برابر بیشتر از زنان در معرض مصرف مواد مخدر قرار دارند. با این حال در برخی از نواحی مصرف مسکن و آرامش بخشها برای مقاصد غیر پزشکی به طور میانگین در زنان بسیار بیشتر از مردان است.