اکسیژن در پهنه کیهان به فراوانی یافت میشود اما بخش زیادی از آن برای ما قابل استفاده نیست. حالا محققان دانشگاه کَلتِک (Caltech) ادعا میکنند که با ساخت یک راکتور توانستهاند دی اکسید کربن را به اکسیژن مولکولی تبدیل کنند. این موضوع میتواند برای مقابله با تغییرات آب و هوایی یا تولید اکسیژن در فضا بسیار کاربردی باشد.
همانطور که میدانیم مساله کمبود اکسیژن از چالشهای اصلی اکتشافات فضایی است و زمین تنها مکان شناخته شده برای ماست که اکسیژن موجود در آن قابل تنفس کردن است. فضانوردان ایستگاه فضایی بینالمللی به لطف فرآیند الکترولیز و با کمک تانک پرفشار اکسیژن ذخیره، تنفس میکنند. الکترولیز فرآیندی است که در آن مولکولهای آب به عناصر سازنده یعنی اکسیژن و هیدروژن تجزیه میشود.
بنابراین دانشمندان در این تحقیق جدید بر آن شدند تا با روش دیگری اکسیژن تولید کنند. آنها راکتوری ساختند که کربن موجود در دی اکسید کربن راحذف کرده و مولکول اکسیژن تحویل میدهد. تیم تحقیق متوجه شدند که اگر کربن دی اکسید را به یک سطح هموار مثل فویل طلا شلیک کنند، ساختار اتمی آن در هم شکسته و به مولکول اکسیژن و اتم کربن تجزیه میشود.
تیم محققان در این رابطه گفتهاند که راکتور مذکور تقریبا مثل یک شتابدهنده ذره عمل میکند. مولکولهای دی اکسید کربن اول یونیزه میشوند و سپس با میدان الکتریکی شتاب گرفته و به سطح طلا برخورد میکنند.
با اینکه بازدهی این روش بسیار کم و در حد دو مولکول اکسیژن به ازای هر 100 مولکول دی اکسید کربن است اما به هرحال این روش میتواند نشاندهنده امکان عملی کردن چنین روشی باشد. در آینده این راکتور میتواند برای تولید اکسیژن مورد نیاز فضانوردان مورد استفاده قرار بگیرد.
علاوه بر کاربردهای فضایی، این روش روی زمین هم میتواند بسیار کارآمد باشد و برای از بین بردن دی اکسید کربن موجود در اتمسفر و تبدیل آن به اکسیژن مورد استفاده قرار بگیرد. البته مشخص است که این روش همچنان نیاز به کار زیادی دارد تا به مرحله استفاده و بهرهبرداری برسد.