تفاوت بین ریجن های پلی استیشن ۴ چیست؟ واقعیت در برابر فریب بازار

مهم نیست که قصد خرید پرچمدار جدید سامسونگ را دارید و یا برای خرید کفش نو به بازار رفته باشید، در هر صورت فروشندگانی وجود دارند که با شلیک رگباری از اطلاعات درست و غلط شما را در چنگ خود محاصره می کنند.

در واقع، با مراجعه به بازار برای خرید یک کالا، شرایط هیچ وقت به آن آسانی که فکرش را می کردید، رقم نمی خورد. معمولاً با کالاهای مشابهی مواجه خواهید شد که قیمت متفاوتی دارند و فروشنده هر کدام آماده است تا ساعت ها در مورد خوب بودن آن با شما سخن بگوید.

به همین دلیل، تصمیم گرفتیم  به میدان امام خمینی رفته و گشتی در پرجنب و جوش ترین بازار گیم ایران بزنیم، مکانی که احتمالاً آن را با نام قدیمی «توپخونه» و یا «پشت شهرداری» می شناسید.

در ادامه مطلب، مقایسه ای انجام خواهیم داد بین صحبت هایی که از فروشندگان خواهید شنید و واقعیت موجود.

ریجن کنسول ها

قبل از آن که وارد بحث شویم، بهتر است اول یک بار برای همیشه تکلیف تلفظ این کلمه را مشخص کنیم. رجیون، ریجون و ریژن برخی از متداول ترین تلفظ هایی است که با گشت و گذار در بازار به گوشتان خواهد خورد اما تلفظ درست کلمه، ریجِن (riːdʒən) است.

ریجن یا ناحیه بندی دستگاه ها و کالاهای دیجیتال موضوع جدیدی در دنیای تکنولوژی نیست. تولید کنندگان از طریق عرضه کردن محصولاتشان در مناطق مختلف با ریجن های متفاوت، تلاش دارند تا از کپی شدن آن ها جلوگیری کرده و یا آمار کاربران و فروش دقیق خود در هر منطقه را در اختیار داشته باشند.

برای درک بهتر موضوع، فیلم های سینمایی را در نظر بگیرید. پس از پخش هر فیلم سینمایی رو پرده نقره ای و فروش آن روی گیشه، تولید کننده نسخه DVD یا بلوری آن را به بازار عرضه می کند. این دیسک ها دارای ریجن های مختلف هستند، به عبارت دیگر دیسکی که برای بازار آسیا در نظر گرفته شده، در دستگاه های پخش اروپا کار نخواهد کرد.

با این کار، از کپی شدن محصولات یک منطقه در منطقه ای دیگر جلوگیری شده و شرکت تولید کننده نیز آمار دقیقی از فروش محصولاتش در دنیا دارد.

کنسول ها و بازی های ویدیویی نیز شرایط مشابهی دارند. در واقع، هر دو کنسول پلی استیشن 4 و اکس باکس وان و حتی اجدادشان، با ریجن های مختلف به فروش می رسند.

ناحیه بندی یا ریجن های مختلف در سراسر جهان

کنسول پلی استیشن 4 در چهار ریجن عرضه می شود، ریجن 1 مربوط به آمریکا، ریجن 2 اروپا، ریجن 3 آسیا و در نهایت ریجن 4 نیز مربوط به قاره استرالیا است.

بزرگترین سوالی که در ذهن هر خریدار کنسول پلی استیشن 4 ایجاد می شود: کنسول کدام ریجن بهتر است؟ سوالی که جواب ساده ای دارد اما تفاوت قیمت میان ریجن های مختلف دستگاه، به این آشفتگی دامن بیشتری می زند.

بگذارید خیالتان را راحت کنیم، در کیفیت ساخت، میان ریجن های مختلف هیچ تفاوتی وجود ندارد. تمامی این کنسول ها به یک شکل ساخته شده، سخت افزار یکسانی دارند و از تمامی منابع برق، تغذیه می کنند.

بر خلاف کنسول های قدیمی نینتندو، پلی استیشن 4 قفل منطقه ای ندارد. به بیان بهتر، بازی ها با هر ریجنی روی کنسول شما اجرا خواهند شد. میان بازی های دو ریجن نیز تفاوتی وجود ندارد و تنها گاهی اوقات پیش می آید تا بخشی از میان پرده های یک بازی در یک ریجن خاص حذف شوند.

برای مثال فرض کنید در میان پرده ای از یک بازی شوتر، قطار مترویی دچار سانحه می شود، چنین صحنه ای به دلیل یادآور شدن برخی از حملات تروریستی ممکن است در ریجن اروپا حذف شده و یا پیش از نمایش آن، اخطاری به مخاطب داده شود.

اما خارج از ساخت خود کنسول و اجرای بازی ها، تفاوت هایی میان ریجن ها وجود دارد. مهم ترین تفاوت، این است که بر خلاف بازی ها، دیسک بلوری فیلم های سینمایی یک ریجن مشخص، روی کنسول های دیگر پخش نمی شود. موضوعی که اهمیت چندانی برای ما ایرانی ها ندارد.

تفاوت مهم دیگر، مربوط به محتویات اضافی بازی ها همچون بسته های الحاقی (DLC) و کدهای بخش آنلاین می شود. برای استفاده از این کدها در بخش آنلاین و یا خریداری DLC ها، ریجن بازی باید حتماً با اکانت یکی باشد.

برای استفاده از کدهای بازی، ریجن بازی و اکانت باید یکی باشند

در آخر، کم اهمیت ترین تفاوت میان کنسول ها، جا به جا شدن برخی از تنظیمات کنسول با یکدیگر است. برای مثال در کنسول های ریجن ژاپن و آسیا، از دکمه O برای تایید و از X برای لغو استفاده می شود که دقیقاً برعکس کنسول های دیگر است.

ریجن های آسیا، اروپا و آمریکا پیام ایمنی را با زبان مشخص شده در کنسول نمایش می دهند در صورتی که کنسول های ریجن ژاپن، این پیغام به زبان هیراگانا/کاتاکانا (خط هجانماهای مختلف ژاپنی) است.

در بازار کشور ما کنسول های ریجن 1، 2 و 3 به فروش می رسد. اما علت تفاوت قیمت میان این ریجن ها چیست؟ پاسخ این سوال را می توان به دو موضوع ربط داد.

نخست، بخشی از این تفاوت قیمت به ارزش پول کشورهای مختلف بر می گردد. تفاوت در ارزش پول سبب می شود قیمت تمام شده کنسول به ریال در یک ریجن از دیگری کم تر باشد. علت دوم نیز می تواند ناشی از هزینه های وارد کردن کنسول به داخل کشور باشد. طبیعی است کنسولی که مسافت کمتری طی کرده، هزینه کمتری داشته باشد.

شماره ساخت و مدل

به غیر از ریجن ها، مشخصه مهم دیگر پلی استیشن 4 شماره مدل (Model Number) آن است که در صورت نداشتن اطلاعات کافی، احتمال دارد فروشندگان شما را به اشتباه راهنمایی کنند و یا از آن غافل بمانید.

روی جعبه و خود هر کنسول، شماره و حروفی به شکل CHU-XXXX دیده می شود. در واقع پس از حروف CHU و خط فاصله، 4 عدد پشت سر هم حک شده اند. اما معنای این اعداد چیست؟

ابتدا از دو عدد اول شروع می کنیم، اعدادی که در واقع مدل کنسول را مشخص می کنند. سه عدد 10، 11 و 12 مربوط به کنسول پلی استیشن 4 اصلی (یا فت به زبان عامیانه)، عدد 20 پلی استیشن 4 اسلیم و 70 مربوط به پلی استیشن 4 پرو می شود.

کد 10 اولین سری از کنسول پلی استیشن 4 بود که در سال 2013 توسط سونی عرضه شد. این مدل اولیه از مشکلاتی چون صدای بلند فن، داغ شدن و برخی از آن ها از خرابی پورت HDMI رنج می بردند، در نتیجه کد 11 (CHU-11XX) بعد از تنها 10 ماه جایگزین آن شد.

مادربورد این مدل از SAA-001 به SAB-001 تغییر یافت. با وجود آن که ساختار هر دو مادربورد تقریباً یکسان است، مادربورد کد 11 مدار دو فازی بین منبع تغذیه و پردازشگر و مدار چهار فازی با پردازشگر گرافیکی داشت. در حالی که، به گزارش وبسایت دوال شاکرز (DualSHOCKERS)، مادربورد قبلی دارای مدار یک فازی با پردازشگر و سه فازی با پردازشگر گرافیکی بود.

مادربورد سری 10، SAA-001

مادربورد سری جدید 11، SAB-001

منبع تغذیه نیز همچنین 24 گرم سبک تر و مصرف کلی آن کاهش یافته بود. بزرگترین تغییر نیز مربوط به فن یا گرماگیر کنسول می شد که وزن آن از 298 گرم به 324 گرم افزایش یافته بود.

آخرین مدلی که از پلی استیشن 4  در سال 2015 عرضه شد، کد 12 بود. در این مدل، پوشش روی کنسول مات شده و در نتیجه کمتر جای انگشتان دست را به خود جذب می کرد.

لوگوی پلی استیشن و سونی این بار به جای چاپ، روی کنسول حک شده بودند. دکمه های پاور و ایجکت روی کنسول نیز در این مدل دارای برجستگی حدوداً یک میلی متری بوده و جایگزین دکمه های لمسی قدیمی شده بودند. از دیگر تغییرات ظاهری این مدل نیز می توان به جا به جا شدن جایگاه پورت های پشت کنسول اشاره کرد.

تغییرات این مدل تنها به ظاهر کنسول محدود نمی شد. منبع تغذیه نسبت به مدل پیشین، 80 گرم سبک تر شده و از طول و عرض مادربورد به ترتیب 20 و 40 میلی متر کاسته شده بود.

حفاظ فلزی فن از آلومینیوم به فولاد و هندسه سیستم خنک کننده نیز تغییر پیدا کرد با وجود آن که تعداد تیغه ها مانند مدل قبلی ماند.

دو کنسول پلی استیشن 4 اسلیم و پلی استیشن 4 پرو نیز همان طور که پیش تر ذکر شد، در حال حاضر تنها با همان دو کد 20 و 70 شناخته می شوند.

خنک کننده جدید سری 12 کنسول پلی استیشن 4

در آخر، دو عدد انتهایی باقی می ماند که آن ها نشان دهنده همان ریجن و منطقه کنسول هستند، با این تفاوت که دسته بندی آن جزئی تر است. برای مثال دو کد 05 و 09 هر دو برای ریجن 3 هستند، اما اولی مربوط به کره جنوبی و دومی برای چین است.

در انتهای 4 عدد، دو حرف A یا B نیز دیده می شود که نشان دهنده ظرفیت دستگاه و به ترتیب برابر 500 گیگابایت و 1 ترابایت است.

در نتیجه، اگر برای مثال شماره مدل کنسولی CHU-1206B باشد، بدین معنا است که این کنسول آخرین مدل ساخته شده از پلی استیشن 4 اصلی و مربوط به کشورهای هنگ کنگ، سنگاپور و مالزی بوده و ظرفیت آن نیز 1 ترابایت است.

اگر قصد خرید مدل اولیه یا همان فت را دارید، تنها باید توجه کنید که بهتر است دو عدد اول 10 و 11 نباشند، هر چند بسیار بعید است که از این دو مدل کنسولی به جا مانده باشد.

شایان ذکر است که میان دو مدل اصلی و اسلیم هیچ تفاوت سخت افزاری مهمی وجود ندارد و تغییرات اسلیم بیشتر به ظاهر و کوچکتر شدن آن محدود می شود. اما مدل پرو، از سخت افزار قوی تر بهره برده و قادر است بازی ها را با وضوح تصویر 4K اجرا کند.

اما در بازار بزرگ گیم تهران چه می گذرد؟

تا به اینجا مطلب با حقایق آشنا شدید؛ اما وقتی پا به بازار می گذارید، گاهی با شنیده های دیگری رو به رو می شوید. جملاتی که شاید الان برای شما مضحک و خنده دار باشند اما همین ها پدر و پسری را که برای خرید آمده اند، به دام می اندازد.

برای همین در قالب خریدار کنسول به مغازه های مختلف سر زدیم و سوال هایی را درباره ریجن و شماره مدل دستگاه ها پرسیدیم. در این فرآیند خرید، گاهی با ادعاهای بسیار عجیبی مواجه شدیم.

هر چند باید بگوییم همه فروشنده ها قصد دروغ گفتن به شما را ندارند. برخی از آن ها گویا خود اطلاعات کافی ندارند، برخی نگاهی به مشتری انداخته و سعی در گمراه کردن او دارند، بعضی نیز صادقانه حقیقت را می گویند.

ابتدا از فروشندگان در مورد ریجن دستگاه ها و تفاوت بین آن ها سوال پرسیدیم. در این بین، برخی حقیقت را گفتند، این که تفاوتی جز دریافت محتویات اضافه بازی ها وجود ندارد و علت تفاوت قیمت میان کنسول ها نیز به هزینه های پست و وارد کردن آن ها بر می گردد.

اما فروشنده های دیگری حسابی ما را با ادعاهای سنگین و عجیب غریب شان شگفت زده کردند. کافی است تا اطلاعاتی از ریجن های پلی استیشن 4 نداشته باشید تا باور کنید که ریجن 2 (اروپا) بهترین عملکرد را در سرعت بارگذاری دیسک و نصب بازی ها دارد و آنلاین بازی کردن با آن راحت ترین است.

عده ای دیگر از فروشندگان پس از توضیح آن که هر ریجن مربوط به کدام منطقه می شود، ادعا می کنند که ریجن اروپا و آمریکا حرف اول را در کیفیت ساخت می زند و ریجن های دیگر ارزش خرید ندارند. «از نظرت ساخت آسیا قوی تر است یا آمریکا؟» یکی از جمله هایی خواهد بود که احتمالاً آن را زیاد خواهید شنید.

بر خلاف آن چه واقعیت دارد، به گفته فروشندگان محترم، یکی از مهم ترین تفاوت میان ریجن ها در اجرای بازی ها است. بعضی از آن ها تلاش می کنند تا شما را با ریجن بازی ها گمراه کنند. همان طور که پیش تر اشاره شد، کنسول پلی استیشن 4 قفل ریجن ندارد اما فروشنده ها گاهی ادعا می کنند که بازی های یک ریجن در کنسول های ریجن دیگر اجرا نمی شود.

دسته ای دیگر که گویا قصد فروش ریجنی خاص را دارند، می گویند که تمامی بازی ها تنها روی کنسول این ریجن اجرا می شود. اگر نیز اجرا شود، در هنگام آپدیت بازی ها با مشکل مواجه می شوید.

حتی فروشندگانی وجود دارند که برخی از تفاوت های واقعی را دانسته یا ندانسته به شکل دیگری جلوه می دهند، آن ها از مشکلات بازی ها روی کنسول های ریجن 3 می گویند، مشکلاتی چون عوض شدن دکمه پاس و سانتر در بازی فیفا. در صورتی که می دانیم چنین چیزی حقیقت ندارد و تنها دکمه تایید و لغو در این ریجن در بخش رابط کاربری با دیگر ریجن ها متفاوت است.

پس از آن که حسابی با راهنمایی های فروشندگان در مورد ریجن کنسول ها گمراه شدیم، در آخر از آن ها درباره شماره مدل و سال ساخت آن ها راهنمایی خواستیم.

بیشتر کنسول های موجود در فروشگاه ها، از جدیدترین مدل های ساخته شده به حساب می آیند و از این رو، نیازی به گمراه کردن مخاطب برای خرید مدل های قدیمی وجود ندارد. بنابراین بیشتر فروشندگان صادقانه توضیح می دهند که کدهای 12 و 20 و 70 به ترتیب مربوط به کنسول های پلی استیشن 4 فت، اسلیم و پرو می شوند.

اما در کمال تعجب، با گشت و گذار در فروشگاه های مختلف، در این زمینه نیز راهنمایی هایی کاملاً غلط و گمراه کننده به گوش مان رسید.

آنطور که بعضی از فروشندگان می گویند، کنسول های جدید و ساخت 2017 دارای آپدیت جدید هستند. ادعایی که به خودی خود، اشتباه نیست. اما سپس آن ها مدعی می شوند که برای آپدیت مدل های قدیمی، باید به ناچار به اینترنت وصل شوید و احتمال بن شدن شما وجود دارد.

در این میان، حتی عده ای از آن ها می گویند که برای ایجاد اکانت در شبکه پلی استیشن نیز باید هزینه ای صرف کنید که ما این کار را به صورت رایگان برای شما انجام می دهیم، ادعایی که ناخوداگاه ما را به یاد فروشندگان موبایلی انداخت که در قبال هزینه ای بیشتر، می خواهند برنامه های رایگان را برای شما نصب کنند.

در آخر به عنوان جمع بندی باید بگوییم که گردش مالی و فروش کنسول ها و بازی های ویدیویی در جهان با رشدی سالیانه مواجه است که ما نیز بدون شک از این سیر پیشرفت در کشورمان استقبال می کنیم.

اما با بالا رفتن تقاضا، فضای بهتری نیز برای برخی از سودجویان مهیا خواهد شد، فروشندگانی که از کم دانی و نداشتن اطلاعات کافی خریداران خود سو استفاده کرده و آن ها را فریب می دهند. توصیه ما این است که صنعت رو به رشد گیم در بازار ایران را با تمامی کمی ها و کاستی هایش دست کم نگرفته و اطلاعات خود را در این زمینه به روز نگه دارید.