سرویس بین‌‌الملل فردا؛ وحید خضاب: انتخابات داخلی «جنبش مقاومت اسلامی – حماس» بدون هیچ غافلگیری و تحیری به پایان رسید. پیش از انتخابات، در بحث‌های رسانه‌ای قطعی شده بود که دهمین نخست‌وزیر فلسطین و یکی از سران بارز جنبش حماس، اسماعیل هنیه، به ریاست دفتر سیاسی خواهد رسید.
به نوشته‌ی قاسم س. قاسم، کارشناس مسائل فلسطین در روزنامه الاخبار، اسماعیل هنیه با تایید زبانی کلیه اعضا و بدون نیاز به رأی‌گیری مکتوب به ریاست انتخاب شد. روشی که به آن رأی‌گیری به «التزکیة» یا «Acclamation» می‌گویند. از یک سال پیش تاکنون ترتیبات داخلی برای رسیدن او به ریاست دفتر کلید خورده بود و نام او بیش از هر کس دیگری به عنوان شانس اصلی رسیدن به این سمت به گوش می‌رسید؛ به ویژه بعد از انتشار فایل صوتی که سایت روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» از موسی ابومرزوق منتشر کرد؛ در آن فایل صوتی ابومرزوق از ایران انتقاد می‌کرد و همین موضوع «کارت‌هایش را سوزاند».
حماس؛ پایبند به انتخابات
ویژگی مثبت حماس در بین گروه‌های فلسطینی، التزامش به برپایی انتخابات داخلی است، حتی با وجود محاصره و پراکندگی و اسارت تعداد زیادی از رهبران و سختی برپایی جلسه کادرهایش. در سال‌های گذشته و پس از 8 سال ریاست خالد مشغل، نیروهای جنبش به این نتیجه رسیده بودند که مرحله پیش رو نیازمند شخصی است که همه طرف‌های منطقه‌ای او را قبول داشته باشند، به ویژه جمهوری اسلامی ایران، تا بتواند روابط خارجی حماس را به همان صورتی که پیشتر بود، بازگرداند. منابعی از داخل حماس می‌گویند که هنیه «با محبوبیتی که در غزه و خارج از آن دارد، قادر است که این نقش را ایفا کند.»
این منابع می‌افزایند حماسی‌ها در سال گذشته تحت فشار‌های ترکی و قطری بوده‌اند تا دوره ریاست مشعل برای یک دوره دیگر تمدید شود. برخی از سران جنبش می‌گویند «خود خالد مشعل تمدید ریاست خود را نپذیرفت. او ایجاد یک منصب ویژه برای خودش را هم رد کرد و خواستار پایبندی به قانون داخلی حماس گردید که اجازه تمدید ریاست او برای بار دیگر را نمی‌داد.» بحث از منصب «دبیرکلی» هم با همین مسئله مواجه شده بود.
معنای انتخاب هنیه برای حماس و دشمنان‌اش
قرار گرفتن هنیه در رأس دفتر سیاسی، امروز برای «حماس» یک ضرورت است: در «اوج جدایی» سیاسی و اختلافاتی که بین حماس و محورت مقاومت پیرامون بحران سوریه درگرفت، هنیه تقریباً بی‌طرف باقی ماند. رهبران حماس، ماجرایی که در همین زمینه رخ داده بود، به یاد می‌آورند. در دوران ریاست جمهوری مرسی، یک بار هنیه در حال ایراد خطبه نماز جمعه در دانشگاه الازهر بود که عده‌ای شروع کردند به شعار دادن ضد نظام سوریه. وقتی هنیه فریادهایی را که بیرون از مسجد ضد نظام سوریه بلند شده بود شنید، مسیر شعارها را تغییر داد تا تبدیل به شعارهای ضد اسرائیلی شود.
هنیه حجم مسئولیت‌هایی را که حالا بر دوش او قرار گرفته می‌داند. به گفته منابع داخلی حماس، برخی از اولویت‌های او در مرحله پیش رو عبارتند از: شکستن محاصره غزه، مستحکم کردن روابط با ایران و کشورهای عربی (آن طور که پیش از بحران سوریه بود) و پیش رفتن در پرونده آشتی داخلی فلسطینی‌ها یا حل بحران‌های کارمندان [از نظر پرداخت حقوق و ...].
حالا در «حماس» این عقیده بیش از پیش مستحکم شده که «بحران سوریه دیر یا زود تمام خواهد شد، به همین خاطر ما نباید روابطمان با ایران را به خاطر بحرانی که بالاخره خواهد گذشت، از دست بدهیم.» ترجمه عملی این جهت‌گیری را می‌توان در این دید که هنیه تصمیم گرفته در باریکه غزه بماند و برای اقامت به قطر (که یک نماد منفی محسوب می‌شود و اثرگذاری‌های خاص منطقه‌ای دارد) نرود.
بنا به اطلاعات رسیده، باقی ماندن هنیه در غزه، با وجود خطرات امنیتی‌ای که برای شخص او در پی دارد، نزدیکی حماس به تهران و قاهره را تسهیل خواهد کرد و ضمناً هنیه را در ارتباط مستقیم با ساختار نظامی جنبش نگاه خواهد داشت. از این گذشته، هنیه معتقد است که اقامت در دوحه «ممکن است باعث عصبانیت مصری‌ها شود. برای بهبود روابط با چند طرف مختلف [از جمله ایران و مصر]، باقی ماندن در غزه بهتر است.»
منابع داخلی حماس می‌گویند که هنیه «به سفرهای منطقه‌ای و برگزاری جلسات پراکنده با رهبران [حماس] در خارج اکتفا کرده و هر بار پس از آن به غزه بازخواهد گذشت. اکثریت اعضای دفتر سیاسی در این دوره هم از بچه‌های غزه‌اند.»
پس از اینکه چند روز پیش اسامی اعضای دفتر سیاسی اعلام شد (که عبارتند از موسی ابومرزوق، یحیی السنوار، صالح العاروری، خلیل الحیّة، ماهر عبید، عزت الرّشق وفتحی حمّاد) می‌توان گفت که همه عکس‌العمل‌ها درباره آنکه حماس به سمت «سازش» پیش می‌رود، هم دود شد و به هوا رفت، چون اکثریت اعضای دفتر سیاسی از کسانی هستند که در زمینه نظامی یا امنیتی (یعنی حوزه مقاومت) فعالیت داشته‌اند و حتی اسامی برخی از آنها در فهرست «تروریسم» آمریکا قرار دارد [و معروف است که نیروهای نظامی و امنیتی حماس، طرفدار نزدیکی به ایران و حزب‌الله و مخالف هرگونه سازش هستند].
نکته قابل توجه آنکه اهالی غزه، 60 درصد از اعضای دفتر سیاسی جدید را تشکل می‌دهند و نظامی‌ها هم بیش از افراد دیگر در بین اعضا سهم دارند، به ویژه با حضور السنوار و العاروری و حمّاد و الحیّة، و همین موجب خواهد شد که حرف «گردان‌های عزالدین قسام» بیش از پیش نزد اعضای دفتر سیاسی «برو» داشته باشد.
این واقعیتی است که دشمن اسرائیلی آن را خوب دریافته است. سخنگوی دولت صهیونیست‌ها، اوفیر جندلمان، ویدئویی منتشر نموده که در آن نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو را در حال انتقاد از سند سیاسی حماس نشان میدهد. نتانیاهو در این ویدئو می‌گوید: «در این سند تصریح شده که اسرائیل حقی برای وجود ندارد و سانتیمتر سانتیمترِ خاک ما [یعنی خاک اسرائیلی‌ها!] برای فلسطینی‌هاست و هیچ راه حل قابل پذیرشی جز با نابودی اسرائیل وجود ندارد» و اضافه می‌کند «حماس دولت فلسطینی را برای نابودی اسرائیل می‌خواهد.» در انتهای ویدئو هم نشان میدهد که نتانیاهو سند [سیاسی] حماس را مچاله کره و آن را در سطل زباله می‌ریزد.
