سرویس اقتصاد مشرق - با افزایش قیمت بنزین و سهمیهبندی آن دولت وعده داد که همه درآمد ایجادشده به مردم بر خواهد گشت. بر این اساس برای خانوارهای تکنفره 55 هزار تومان، دو نفره 103 هزار تومان، سهنفره 138 هزار تومان، چهارنفره 172 هزار تومان و پنجنفره و بیشتر 205 هزار تومان تعیین شد.
بیشتر بخوانید
این یارانهها بر مبنای محاسبات دولتیها درباره درآمد سالانه 30 هزار میلیارد تومان از افزایش قیمت بنزین است؛ اما اگر آنطور که برخی نمایندگان مجلس محاسبه کردهاند، درآمد دولت 70 هزار میلیارد تومان باشد، معلوم نیست 40 هزار میلیارد تومان باقیمانده کجا خرج خواهد شد.
هفته گذشته حمیدرضا حاجی بابایی رئیس فراکسیون ولایی مجلس در نامهای خطاب به علی لاریجانی درباره گران کردن بنزین به هر لیتر 3000 تومان نوشته بود: درآمد حاصل برمبنای 100 میلیون لیتر در روز 109.5 هزار میلیارد تومان است که یک سوم آن یعنی 36.5 هزار میلیارد تومان در قانون بودجه 1398 پیشبینی و محاسبه شده است، اما سؤال این است، محل هزینه 73 هزار میلیارد تومان مابقی در کجا پیشبینیشده است، یارانه اعلام شده برمبنای 60 میلیون نفر و میانگین 45 هزار تومان برای هر نفر حدود 32 هزار میلیارد تومان میشود. آن 41 هزار میلیارد تومان باقیمانده قرار است در کجا هزینه گردد؟ آیا قرار است حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری و کارگریترمیم شود؟ یا قرار است صرف ارتقای وضعیت حقوق، اساتید دانشگاهها، معلمان، کارکنان بهویژه شرکتی و قراردادی دولت و...شود؟ یا قرار است وضعیت زندگی اقشار کمدرآمد که با سختیها و مشکلات اقتصادی دستوپنجه نرم میکنند، شود؟
دیروز هم حسینعلی حاجی دلیگانی در صحن علنی مجلس اعلام کرد که درآمد دولت از گرانی بنزین 70 هزار میلیارد تومان است که علی لاریجانی به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دستور داد ابهامات در این زمینه را رسیدگی کند.
به نظر میرسد علت تفاوت ارقام اعلامشده درباره درآمد دولت از گرانی بنزین، میزان صادرات بنزین پس از کاهش مصرف آن باشد.
هماکنون بهطور متوسط روزانه بیش از 105 میلیون لیتر بنزین در کشور تولید میشود اگر پس از سهمیهبندی، 10 میلیون لیتر از میزان مصرف سوخت کاسته شود و با نرخ 5 هزار تومان به کشورهای همسایه صادر شود، روزانه حدود 50 میلیارد تومان و سالانه بیش از 18 هزار میلیارد تومان درآمد جدید برای دولت حاصل میشود.
اگر میزان صرفهجویی بنزین به 20 میلیون لیتر برسد، درآمد ناشی از صادرات بنزین به بیش از 36.5 هزار میلیارد تومان میرسد. نگاهی به صحبتهای وزیر نفت نشان میدهد که پیشبینیها از مصرف بنزین بعد از سهمیهبندی به حدود 85 میلیون لیتر در روز خواهد رسید، بنابراین تحقق امکان صادرات روزانه 20 میلیون لیتر بنزین وجود دارد.
از آنجا که مسؤولان سازمان برنامه و بودجه وعده دادهاند که حتی درآمد صادرات بنزین هم بین مردم توزیع خواهد شد، بنابراین انتظار میرود با شروع صادرات بنزین، درآمد ناشی از آن میان مردم توزیع شود در آن صورت باید در انتظار دو برابر شدن ارقام فعلی یارانه بنزینی بود.
یک یادآوری
لازم به یادآوری است در زمان اجرای هدفمندی یارانهها در دولت یازدهم مسؤولان دولت اینطور عنوان میکردند که درآمد دولت از این طرح، کمتر از یارانه پرداختی به مردم است. منابع لازم برای پرداخت یارانه نقدی 45000 تومانی به مردم سالانه حدود 40 هزار میلیارد تومان بود اما در جریان بررسی لایحه بودجه سال 1397 برای اولین بار درآمدهای هدفمندی یارانهها شفافسازی شد که نشان داد آن ادعا نادرست بوده است.
با شفافسازی صورت گرفته مشخص شد درآمد هدفمندی یارانهها حدود 99 هزار میلیارد تومان بوده است که با این رقم حتی به راحتی میشد بدون افزایش قیمت جدید، یارانه افراد را دو تا سه برابر کرد، زیرا برای پرداخت یارانه نقدی به همه ملت در طول سال حدود 42 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. به نظر میرسد درزمینه توزیع درآمد حاصل از گران کردن بنزین هم همین نبود شفافیت وجود دارد.