با وجود دهه ها تنش میان دو کشور ایران و آمریکا، ایرانی-آمریکایی های زیادی در سرتاسر ایالات متحده زندگی می کنند که بخش مهمی از جامعه ی آمریکا را تشکیل می دهند. طبق برآوردهای اداره ی آمار ایالات متحده آمریکا، نزدیک به نیم میلیون آمریکایی در این کشور ریشه ای ایرانی دارند. بیشتر از 27 هزار ایرانی-آمریکایی در منطقه ی شهری سانفرانسیکو-اوکلند-هیوارد زندگی می کنند که اهمیت ویژه ای برای سیلیکون ولی دارند، جایی که نیروهای متخصص و کاربلد در حوزه ی تکنولوژی خواهان زیادی دارند. در حقیقت ایرانی-آمریکایی های ایالات متحده نقشی اساسی در صنعت تکنولوژی این کشور دارند.
در ادامه با 8 شرکت مهم و بزرگ آمریکا آشنا خواهیم شد که پایه گذار یا مدیرعامل آن ها ایرانی-آمریکایی است. بیشتر چهره های این فهرست در اواخر دهه ی 50 و اوایل دهه ی 60 هجری، به دنبال وقایع انقلاب اسلامی ایران، به کشور آمریکا مهاجرت کردند.
دارا خسروشاهی: مدیرعامل اوبر (سرویس تاکسی اینترنتی)
دارا خسروشاهی، مدیر عامل فعلی شرکت اوبر (Uber)، وقتی 9 سال داشت به عنوان پناهنده ای ایرانی وارد کشور آمریکا شد.
خسروشاهی مدیرعامل سابق شرکت آمریکایی اکسپدیا (Expedia)، در سال 2017 مدیریت شرکت اوبر را در دست گرفت. بعد از انقلاب اسلامی ایران، مجموعه ی تولیدی ای که متعلق به خانواده ی سرشناس خسروشاهی بود مصادره شد و به دنبال این اتفاق دارا خسروشاهی به همراه خانواده اش کشور ایران را ترک کرد.
آرش فردوسی: هممؤسس دراپ باکس (سرویس ذخیره سازی ابری اطلاعات)
آرش فردوسی که از نسل دوم ایرانی-آمریکایی های ایالات متحده است، تحصیل در دانشگاه ام آی تی آمریکا را رها کرد تا شرکت دراپ باکس (Dropbox) را تأسیس کند.
فردوسی در سال 2008 در حالی با درو هوستون آشنا شد که در حال تحصیل در رشته ی مهندسی برق در دانشگاه ام آی تی بود. هوستون به دنبال یک شریک تجاری بود که پای ایده ی او برای ذخیره سازی ابری بایستد.
یک هفته بعد، فردوسی تصمیم به رها کردن دانشگاه گرفت و به هوستون کمک کرد شرکت دراپ باکس را راه اندازی کند.
سام نظریان: مدیرعامل و مالک اس بی ای اینترتینمنت گروپ (شرکت هتلداری)
سام نظریان، متولد 1353 در تهران، مدیرعامل و مالک شرکت اس بی ای اینترتینمنت (SBE Entertainment)، چندین کلوپ شبانه، هتل و رستوران دارد که از جمله ی آن ها می توان به هتل های اس ال اس (SLS Hotels) و رستوران های اومامی برگر (Umami Burger) اشاره کرد. به دنبال وقوع انقلاب اسلامی در ایران، پدر یهودی سام کشور را ترک کرد و سام در کالیفرنیا بزرگ شد. پدر سام که جز اولین سرمایه گذاران شرکت کوالکام (Qualcomm Inc) آمریکا بود، با این سرمایه گذاری توانست به ثروت زیادی دست پیدا کند.
پل و دیوید معراج: پایه گذاران هات پاکتس (شرکت غذایی)
پل و دیوید معراج، شرکت غذایی مشهور هات پاکتس (Hot Pockets) را در اوایل دهه ی 60 هجری در آمریکا تأسیس کردند. این دو برادر مهاجر ایرانی در تهران متولد شدند. ایده ی راه اندازی این شرکت در زمان تحصیل در کالجی در کالیفرنیا در ذهن برادران معراج شکل گرفت. این دو برابر شرکت هات پاکتس را در سال 2002 به قیمت 2/6 میلیارد دلار به شرکت نستله (Nestle) فروختند.
پیر امیدیار: پایه گذار ای بی (سایت مزایده ی آنلاین)
پیر امیدیار، پایه گذار ای بی (eBay)، در خانواده ای ایرانی در فرانسه متولد شد و در سن 6 سالگی به آمریکا مهاجرت کرد.
امیدیار در سال 1995 در تلاش برابر تحت تأثیر قرار دادن نامزد آن زمان خود، کار برنامه نویسی سایت مزایده ی آنلاین ای بی را به تنهایی انجام داد. امیدیار ریاست شرکت ای بی را برعهده داشت تا آنکه برای تمرکز بر سرمایه گذاری های تأثیری (سرمایه گذاری های مالی که قصد تاثیرگذاری مثبت بر جامعه را هم دارند)، از ریاست این شرکت کناره گیری کرد. او مؤسس سازمان رسانه ای فرست لوک مدیا (First Look Media) هم هست، که مالک وبسایت خبری The Intercept و تهیه کننده ی فیلم های «اسپات لایت» (Spotlight) و «پول سیاه» (Dark Money) است.
طبق تخمین های وبسایت فوربس، امیدیار 13 میلیارد دلار ثروت دارد.
ساسان گودرزی: مدیر عامل اینتوییت (شرکت تولید نرم افزار)
ساسان گودرزی مدیر اینتوییت (Intuit)، شرکت مادر توربو تکس (TurboTax نرم افزار تنظیم اظهارنامه ی مالیاتی) و کوییک بوکس (QuickBooks نرم افزار حسابداری) است.
خانواده ی گودرزی درست قبل از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، به آمریکا مهاجرت کردند، یعنی زمانی که او 10 سال داشت. گودرزی گفته در زمان ماجرای تصرف سفارت آمریکا و گروگان گیری کارکنان آن، او در مدرسه مورد زورگویی قرار می گرفت و دچار مشکلاتی شده بود، اما این مسأله ارزش سختکوشی و پذیرفته شدن را به او یاد داد. گودرزی بعد از 25 سال همکاری با شرکت اینتوییت، در سال 2019 به سمت مدیرعاملی این شرکت انتخاب شد.
شان راد و جاستین متین: پایه گذاران تیندر (شبکه اجتماعی)
شان راد و جاستین متین هر دو جزء خانواده های یهودی ایرانی تبار شهر بورلی هیلز هستند. آن ها از کودکی با یکدیگر دوست بوده اند.
راد تحصیل در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی را رها کرد تا یک پلتفرم تکنولوژی تبلیغات به نام ادلی (Adly) را راه اندازی کند که حالا دیگر وجود ندارد. بعد از آن در سال 2012 راد شرکت تیندر را تأسیس کرد.
هم راد و هم متین کشمکش های قانونی زیادی داشته اند. در یک مورد که در سال 2014 رخ داد، ویتنی ولف هرد هممؤسس و مدیر عامل فعلی شرکت بامبل (Bumble) ادعا کرده بود راد شکایت او از آزار و اذیت های جنسی متین را نادیده گرفته بود. به دنبال این اتفاق راد موقتاً پست ریاست تیندر را از دست داد و در سال 2016 این شرکت را ترک کرد.
علی روغنی: از شرکای وای کامبینیتر (شرکت سرمایه گذاری)
علی روغنی در ایران متولد شد. او از شرکای وای کامبینیتر (Y Combinator) است، یک شرکت شتاب دهنده ی استارت آپ که به راه اندازی شرکت هایی مثل دراپ باکس، ایر بی ان بی (Airbnb)، دوردش (DoorDash) و اینستاکارت (Instacart) کمک کرده. روغنی قبل از آنکه تمرکز اصلی اش را بر کار سرمایه گذاری بگذارد، مدیر عامل اجرایی شرکت توییتر بود.