پلتفرم «جاب ویژن» مانند سال گذشته، آماری از میانگین درآمد برنامه‌نویسان در سال 98 منتشر کرده است. این گزارش نشان از آن دارد که آمار فریلنسرها (آزادکاران) در این حرفه، روز به روز بیشتر می‌شود.
برنامه‌نویسی جزو مشاغلی است که این روزها از همه جا شنیده می‌شود که جزو کارهای آینده‌دار و پردرآمد است. بسیاری از جوانان و نوجوانان امروزی به دنبال یادگیری این حرفه در حوزه‌های مختلف هستند و کدنویسی را مسیر آینده شغلی خود تعریف کرده‌اند. اما میزان درآمد برنامه‌نویسان ایرانی در حوزه‌های مختلف، با سابقه کاری‌های گوناگون چقدر است؟
پاسخ سوال بالا را در آماری می‌یابیم که توسط جاب‌ویژن از یک جامعه آماری 4405 نفره به دست آمده است؛ آماری که از گزارش سال گذشته 4 برابر بیشتر است و طبعا با توجه به این موضوع می‌توان ادعا کرد که سندها و گزارشات منتشر شده حالا رنگ و بوی بیشتری به واقعیت بازار کار پیدا کرده‌اند. باید توجه داشت در گزارش جاب ویژن برخی از زبان‌های برنامه نویسی و فعالیت‌های این حوزه به علت کمبود نیرو در آنها لحاظ نشده است، تخصص‌هایی چون Oragcle Data Base. Xamarin. Blockchain. Nosql و تخصص‌های مربوط به موتورهای بازی سازی و گیمینگ.
نکته جالب این است که بیشتر افراد جامعه آماری جاب ویژن (بیش از 43 درصد) سابقه کاری زیر دو سال داشته و این موضوع نشان می‌دهد که شغل برنامه‌نویسی، به تازگی مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است. تنها 8.7 درصد از این جامعه آماری سابقه کاری بالای ده سال دارند و به طور کلی 40 درصد جامعه آماری مورد نظر، در سطح Mid-Level (متوسط) قرار دارند.
توزیع نحوه کار فریلنسر و دائمی با دور شدن از تهران و پیشروی به سمت شهرهای کوچک، کاملا تغییر پیدا می‌کند و کفه ترازو آرام آرام به سمت کار فریلنسی و پروژه‌ای سنگینی می‌کند.
به نظر می‌آید بیشتر متخصصی برنامه نویس ایرانی در سه تخصص ASP.NET و جاوا و PHP فعالیت دارند و حوزه‌هایی چون بلاکچین و Xamarin و Nosql و همچنین Ruby On rails کمترین متخصصین را در کشور در اختیار دارند. این نکته می‌تواند راه را برای افرادی که در حال حاضر مشغول یادگیری برنامه‌نویسی هستند روشن نماید و آنها را به سمت تخصص‌هایی که کمترین متخصص در آن قرار دارد پیش ببرد.
همچنین ناگفته نماند میزان درآمد متخصصین ASP.NET بالاتر از جاوا و PHP بوده و البته از خود ASP.NET بالاتر دو تخصص React و C/C++ قرار دارد که برنامه‌نویسان با سابقه در این دو حوزه حقوقی نزدیک به نه میلیون تومان پیدا می‌کنند.
با وجود اینکه تصور می‌شود برنامه‌نویسی شغلی است که بازار کار فریلنسینگ در آن، درآمدزایی بهتری خواهد داشت، اما آمار جاب ویژن حکایت از موضوع دیگری دارد. بر اساس اطلاعات مندرج شده در این گزارش، برنامه‌نویسان ثابت شرکت‌ها درآمد نسبی بیشتری نسبت به فریلنسرها دارند و به نظر می‌رسد همچنان آزادکاران در کشور ما نمی‌توانند به اندازه کارمندان تمام وقت، درآمدزایی داشته باشند.
میانگین حقوق برنامه‌نویسان در گزارش آماری جاب ویژن در سه سطح مبتدی، متوسط و ارشد طبقه بندی شده و این میزان حقوق بسته به فاکتورهایی چون جنسیت، سابقه کار و شهر کمی متغیر است. به طور کلی اما میانگین حقوق یک برنامه نویس مبتدی (جونیور) 2.7 میلیون تومان، برنامه نویس Mid Level به رقم 4 میلیون تومان و برنامه‌نویس ارشد به رقم 6.9 میلیون تومان می‌رسد.
بر اساس گزارش جاب ویژن کار کردن در پایتخت مساوی است با دریافت حقوق بیشتر، تهرانی‌های برنامه‌نویس 4.7 میلیون تومان میانگین حقوق دارند در حالی که این آمار در سایر شهرهای بزرگ به رقم 3.4 میلیون می‌رسد و در شهرهای کوچک کمتر هم شده و به 2.9 میلیون تومان تقلیل پیدا می‌کند.
مانند سال گذشته، کماکان اختلاف حقوق بین زنان و مردان دیده می‌شود و این اختلاف نسبت به سال گذشته نه‌تنها کمتر نشده بلکه افزایش هم داشته و حالا یک اختلاف یک میلیون تومانی در دریافتی زنان برنامه‌نویس دیده می‌شود.
جامعه آماری جاب ویژن شامل 80 درصد از مردان و 20 درصد از زنان بوده و دلیل این موضوع را «هادی محمد آبادی»، موسس و رییس هیات مدیره جاب ویژن، به کمتر شاغل بودن زنان در این حرفه در ایران پیوند می‌زند. محمدآبادی در گفتگو با دیجیاتو دلیل اینکه چرا گزارشی درباره برنامه‌نویسی نوشته‌اند و آیا ممکن است در آینده سراغ مشاغل دیگر بروند یا خیر می‌گوید:
«ما دوست داشتیم به سراغ مشاغل دیگر هم برویم اما در حال حاضر بازار برنامه‌نویسی همراستا با ترند جهانی در کشور ما هم بسیار داغ است و همین موضوع باعث شده که سمت کارجویی و سمت کارفرمایان دقیقا از کم و کیف بازار کار آن اطلاع ندارند تا ارقام منصفانه را پیش بکشند. طبق بررسی‌های ما برنامه‌نویسان همیشه واهمه دارند که آیا حقوقشان مکفی است و کارفرمایان نیز می‌خواهند پرداختی رقابتی داشته باشند اما تمایل دارند که میانگین منصفانه حقوق را هم بدانند.»
محمدآبادی تاکید دارد که آنها به زودی گزارش جدیدی درباره شکاف درخواست‌های حقوقی از سوی کارجویان و پرداختی‌های حقوق از سوی کارفرمایان در تمامی حوزه‌های شغلی منتشر خواهند کرد. او درباره روش جمع آوری دیتای خود در گزارش‌های آماری خود به دیجیاتو می‌گوید:
«ما فقط به کارجویان سیستم خود جاب ویژن اکتفا نکردیم و از پارتنرهای آموزشی خود نظیر لایتک نیز کمک گرفتیم، همچنین به سوشال مدیاهایی که این قشر در آن فعال هستند سر زدیم و نظرسنجی خود را پروموت کردیم تا آمار دقیق‌تری به دست بیاوریم.»
او تحلیل خود را از آمار فریلنسرهای برنامه‌نویس اینگونه بیان می‌کند: «بازار تهران برنامه‌نویسان مختلفی را در رشته‌های گوناگون جذب می‌کند و شرکت‌های متعدد ایرانی، ترجیح می‌دهند برنامه‌نویسان تمام وقتی داشته باشند تا همیشه در دسترس باشند چرا که کارشان با آنها گره خورده است. این پتانسیل اما در شهرستان‌ها کمتر می‌شود و حضور یک نیروی کار دائم به عنوان برنامه‌نویس در یک شرکت توجیه اقتصادی ندارد و از همین رو موضوع فریلنسینگ در شهرستان‌ها بیشتر از تهران بخت و اقبال پیدا کرده است. همچنین باور دارم که برنامه‌نویسان ساکن در شهرستان با کمک امر فریلنسینگ، پروژه‌های شرکت‌های پایتخت را انجام می‌دهند.»
رییس هیات مدیره جاب ویژن در پاسخ به این سوال که با توجه به ترند بودن بازار برنامه‌نویسی، آیا باید به این موضوع فکر کرد که نسل آینده تماما روی این حرفه متمرکز باشند و احتمال از بین رفتن بسیاری از صنایع یا علوم و ادغام شدن آن با کدهای صفر و یک برنامه‌نویسان وجود دارد یا خیر به دیجیاتو با ذکر یک مثال تاریخی می‌گوید:
«در دهه هشتاد هم بیشتر افراد دانشجوی معماری و عمران شدند چرا که بازار مسکن در ایران باب شده بود اما حالا این موضوع کاسته شده است، البته فضای برنامه‌نویسی یک ترند جهانی است و صرفا به ایران ربطی ندارد اما این موضوع هم بالاخره یک فروکش جهانی پیدا خواهد کرد. باور دارم برنامه‌نویسی تا چند سال آینده بازار کار جذابی باقی خواهد ماند و به همین دلیل خیلی از آیندگان به این سمت سوق پیدا خواهند کرد و عرضه و تقاضای این حوزه به یک بالانس خواهد رسید. زمانی که دنیا به این بالانس برسد، آمار و ارقام حقوق‌های این حرفه احتمالا تا این حد بالا نخواهد بود.»
برنامه‌نویسان در سال جدید چند درصد افزایش حقوق انتظار دارند؟
محمدآبادی در مورد شرایط کار برنامه‌نویسان در سال پیش رو و با توجه به شیوع ویروس کرونا که مشخص نیست تا کی ادامه خواهد داشت به دیجیاتو می‌گوید: «خیلی از کارفرمایان در شرایط فعلی تحت فشار هستند و هرچند از آنسو هم حقوق‌های مردم برای معیشت زندگانی‌شان مکفی نیست. اما باور دارم که موضوع کرونا در بازار کار برنامه‌نویسان کمترین تاثیر را خواهد داشت. ضمن اینکه قدرت چانه‌زنی این قشر در حال حاضر بیشتر است و معتقدم می‌توانند همچنان بازار کار خوبی در اختیار داشته باشند.»
نسخه کامل گزارش اینجا در دسترس است.
