۱۷۰ شهر در تنش آبی

به گزارش ایسنا، قاسم تقی‌زاده خامسی امروز(یکشنبه) در نشستی خبری با بیان اینکه تعداد شهرهای با تنش آبی در دوره خشکسالی 547 شهر بود اظهار کرد: تعداد این شهرها اکنون کاهش یافته و حل مشکل شهرهای دارای تنش آبی بیشتر به خاطر فرسودگی شبکه آب است که حل این موضوع نیاز به سرمایه بسیار زیادی دارد.

وی درباره طرح‌های انتقال آب از دریای خزر گفت: همچنان منتظر اخذ مجوز محیط زیست هستیم و تا زمانی که در مورد این مسئله تصمیم گیری نشود، این طرح وارد مرحله اجرا نخواهد شد.

به گفته وی برای تامین آب شرب تمام کشور از منابعی که در دسترس داریم استفاده خواهیم کرد اما باید استفاده از منابع در چارچوب قوانین باشد. یکی از این چارچوب‌ها اخذ مجوز از سازمان محیط زیست است. به همین دلیل تا زمانی که مجوز از سوی سازمان محیط زیست اخذ نشود، طرحی اجرا نخواهد شد.

معاون وزیر نیرو افزود: در حال حاضر بیش از 100 سد در دست مطالعه قرار دارد که اگر محیط زیست برای این سدها مجوز ندهد اجرایی نخواهد شد.

وی درباره اقدامات صورت گرفته برای تفکیک آب شرب از غیرشرب در کشور گفت: برای کشوری شبیه ما با توجه به میزان مصرف درست نیست که از آب تصفیه شده برای شست‌وشو و مصارف دیگری غیر از شرب بهره گیری شود اما به دلیل اینکه تفکیک آب شرب از غیر شرب هزینه زیادی دارد، عملا این کار از نظر اقتصادی به صرفه نیست اما کار درستی است که می‌تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد.

وی با بیان اینکه بارندگی 51 سال اخیر بیانگر این است که کشور ما در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار گرفته و بارندگی‌های نامتوازنی را تجربه می‌کند، گفت: ایران همواره گرفتار خشکسالی بلندمدت و ترسالی کوتاه مدت است. به گونه‌ای که بعد از یک دهه خشکسالی وارد دوره ترسالی شده‌ایم که البته همیشه بارندگی‌ها در سال‌های پرآب همراه با سیل و تخریب بوده است.

او با تاکید بر اینکه 45 درصد جمعیت کشور یا دسترسی به منابع آب ندارند و یا دسترسی آنها به منابع آن کم است که مجبوریم آب شرب را از حوزه‌های دیگر منتقل کنیم، اظهار کرد: برای تامین آب شرب در کشور از هیچ اقدامی فروگذار نخواهیم کرد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص تعرفه برق چاه‌هایی که اضافه برداشت آب دارند گفت: هزینه این مشترکان به صورت پلکانی افزایش خواهد داشت.

معاون وزیر نیرو با بیان اینکه افزایش این تعرفه در کنار تشویق‌هایی که صورت می‌گیرد به منظور رعایت مصرف بهینه ضروری است تاکید کرد: ‌اعمال این تعرفه برای جلوگیری از برداشت بی رویه از سفره‌های زیرزمینی موثر بوده چرا که در حال حاضر سفره‌های زیرزمینی با کاهش پنج میلیارد و 700 میلیون متر مکعبی درگیر هستند که با اقدامات صورت گرفته در دولت تدبیر یک میلیارد متر مکعب آن جبران شده است.

انسداد 10 هزار چاه غیرمجاز

وی در پاسخ به سوال ایسنا در خصوص اقدامات صورت گرفته برای انسداد چاه‌های کشاورزی در کشور گفت: 10 هزار چاه غیرمجاز مسدود شد و اکنون حدود 320 هزار چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که از این تعداد 30 هزار چاه مصرف چندانی ندارد و 116 هزار از این چاه‌ها عمق زیر 20 متر دارد به همین دلیل باید سراغ چاه‌هایی برویم که بیش از اندازه مصرف آب می‌کنند.

وی با اشاره به انتقاد وزارت جهاد کشاورزی درباره رهاسازی وزارت نیرو برای رسیدگی به چاه‌های غیرمجاز گفت: اگر وزارت جهاد کشاورزی همکاری لازم را با ما داشته باشد قطعا چاه‌های بیشتری را پلمب خواهیم کرد و برای این مسئله نیازمند همکاری آنها هستیم.

ایران وارد کننده آب نخواهد شد

وی در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه آیا ایران تا چند سال وارد کننده آب خواهد شد تاکید کرد: با توجه به منابع آبی موجود در کشور و اقداماتی که برای مدیریت مصرف و افزایش بهره وری صورت می‌گیرد، ایران در سال‌های آینده وارد کننده آب نخواهد شد.

معاون وزیر نیرو تصریح کرد: در این بین لازم است تا بهره وری آب افزایش یابد و اگر سالی به عنوان ترسالی شناخته می‌شود، اینگونه نباشد که مردم نسبت به مصرف آب توجه نداشته باشند چرا که اگر مدیریت مصرف صورت نگیرد، ممکن است دچار مشکل شویم اما اگر یک اجماع در مدیریت مصرف صورت گیرد در سال‌های آینده وارد کننده آب نخواهیم شد.

تجهیزات صنعت آب 30 درصد فرسوده است

وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر میزان فرسودگی تجهیزات آبی و اقداماتی که در این بین صورت گرفته است نیز خاطر نشان کرد: در حال حاضر 30 درصد تجهیزات موجود در صنعت آب فرسوده هستند که نیاز به تعمیر و یا تغییر دارند و برای این مسئله نیز اقدامات متعددی صورت گرفته اما اصلاح تمام زیرساخت‌ها نیازمند سرمایه زیادی است.

وی با اشاره به میزان هدررفت آب در کشور گفت: در استان‌های مختلف این عدد متفاوت است اما بطور میانگین میزان هدررفت آب 20 درصد اعلام شده ولی به نظر می‌رسد که این عدد بیش از این باشد.

او با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای جبران این مسئله گفت: در برخی از نقاط صرفه اقتصادی ندارد که یک بخش را تعمیر کنیم و بهتر است که کل خطوط به صورت کامل بازسازی شود که این مسئله هزینه زیادی دارد. اما طبق برنامه قرار بود که سالی یک یا دو درصد از این 20 درصد کاسته شود اما به دلیل اینکه عمر مفید خطوط لوله از این یکی - دو درصد بیشتر است،‌نمی‌توان این موضوع را در زمان کم سر و سامان داد.

افزایش همکاری ایران و افغانستان در صنعت آب

وی درباره تعامل با افغانستان و تخصیص آب هیرمند از این کشور اعلام کرد: امروز هیاتی از افغانستان وارد ایران می‌شوند و بعد از ظهر با مسئولان آبی این کشور گفت‌وگو خواهیم داشت. البته تا کنون نیز تصمیمات خوبی اتخاذ شده، بطور مثال نقشه برداری در کارهای مشترک زیست محیطی تعریف شده است که امیدواریم نتیجه خوبی را به دنبال داشته باشد.

وی در خصوص پروژه تامین آب غیزانیه گفت: شبکه آب رسانی در این منطقه کیفیت خود را به دلیل فرسوده بودن از دست داد و وزارت نیرو خط جدیدی را احداث کرده و قرار شده که در سه فاز اجرایی شود که تا کنون آبرسانی به 35 روستا صورت گرفته و قرار شده که تا نیمه شهریور دسترسی به آب پایدار در این منطقه انجام شود.

مشکل آب غیزانیه تا شهریور برطرف می‌شود

وی اعتبار در نظر گرفته شده برای حل مشکل آب این منطقه را 190 میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: خطوط قبلی آب در این منطقه فعال است اما این منطقه به دلیل فرسوده بودن خطوط دچار مشکل شد که تا تابستان مشکل این منطقه برطرف خواهد شد.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با بیان این که به تدریج وارد تغییر اقلیم شده‌ایم، گفت: یکی از اثرات آن این است در سال آبی جاری شاهد این بودیم که استان‌های کم آب نسبت به استان‌های با بارندگی بالاتر بارش بیشتری داشتند به طور مثال در هرمزگان و سیستان و بلوچستان که سال‌های گذشته بارندگی کم بود بارش بیشتری را شاهد بودیم که این مسئله در آذربایجان شرقی و غربی صدق نمی‌کند.

وی با تاکید بر این که مدیریت منابع آب می‌بایست با در نظر گرفتن نامتوازان بودن بارندگی جمعیت و تغییر اقلیم همراه باشد، گفت: 188 سد بزرگ در کشور وجود دارد که دوره های خشکسالی آب کمتری در آنها جاری است اما در زمان پر بارش دو برابر مخازن ورودی داشتیم. تا جای که مجبور شدیم 40 میلیارد متر مکعب آب را به سمت تالاب ها و دریا رهاسازی کنیم.

تقی زاده ضمن انتقاد از کشت برنج در 17 استان کشور گفت: در بخش کشاورزی که 90 درصد آب مصرف می‌شود می‌بایست به سمت بهره وری و الگوی کشت مناسب برویم در کشوری که گاهی سرانه آب به زیر 150 متر مکعب می‌رسد نباید در 17 استان برنج آن هم به صورت غرقابی.

وی با تاکید بر این که نباید آب به صورت مجازی صادر شود و باید الگوی کشت آبیاری به سمت گلخانه‌ای و مدرن پیش برود، گفت: مشکل اساسی آب کشور در بخش کشاورزی است و تا زمانی که شیوه آبیاری تغییر پیدا نکند نباید اجازه دهیم که کشت توسعه یابد.

افزایش 500 هزار متر مکعبی مصرف آب در تهران

وی با اشاره به میزان مصرف آب در تهران گفت: میزان مصرف نسبت به مدت مشابه سال گذشته 15 تا 20 درصد افزایش یافته به گونه ای که 500 هزار متر مکعب آب بیشتری مصرف شده که این میزان به اندازه سه شهر کشور است.

وی ادامه داد: در ابتدای شیوع کرونا میزان مصرف 35 درصد افزایش یافته بود که با صرفه جویی و همکاری مردم این رقم کاهش یافت. اما به طور کلی افزایش مصرف، شبکه را دچار افت فشار می‌کند و با توجه به این که لوله‌ها و تصفیه خانه‌ها محدود طراحی شدند ممکن است با مشکل مواجه شویم.

80 درصد مخازن کشور پر هستند

وی با اشاره به وضعیت مخازن سدهای کشور گفت: اکنون 80 درصد مخازن سدهای کشور یعنی 40 میلیارد متر مکعب پر هستند و به لحاظ مخازن سدها تفاوت چندانی نسبت به سال گذشته نداریم؛ هر چند که میزان ذخایر سه تا چهار درصد کاهش یافته اما ورودی سدها در سال گذشته دو برابر امسال بود.

وی افزود: با اشاره به پیش بینی‌های صورت گرفته به نظر می‌رسد که ذخایر تامین موجود تامین آب کشاورزی 20 درصد بیشتر از سال گذشته باشد.

افزایش 15 درصدی ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی

تقی زاده خامسی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی در کشور گفت: در سال جاری ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی 15 درصد افزایش یافته و در تابستان امسال 9000 مگاوات تولید برق از برق آبی ها خواهیم داشت که این رکورد در صنعت برق آبی است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در 188 سد بزرگ کشور 52 میلیارد متر مکعب ذخیره آبی دارند و اکنون 119 سد در حال ساخت داریم که در دولت یازدهم 42 سد ساخته شده و تا پایان دولت تعداد سدهای ساخته شده به عدد  50 افزایش می‌یابد، تصریح کرد: 155 تصفیه‌خانه در دست بهره‌برداری داریم که از این تعداد 15 تصفیه‌خانه آب و 18 تصفیه‌خانه فاضلاب در سال 1398 ساخته شده است.

معاون وزیر نیرو با بیان اینکه طبق برنامه قرار است 10 میلیون و 900 هزار جمعیت روستایی  به‌آب پایدار دسترسی داشته باشند، افزود: امسال 12 تصفیه‌خانه آب و 15 تصفیه‌خانه فاضلاب روستایی به نتیجه می‌رسد.