به گزارش ایسنا و به نقل از بی بی سی، با اینکه نتایج بسیار نویدبخش بوده اما هنوز زود است بتوان درباره کارآمدی این واکسن قضاوت کرد و باید در جمعیت بزرگتری آزمایش شود.
دولت بریتانیا پیشاپیش صدمیلیون دُز از این واکسن را سفارش داده است.
این واکسن چه میکند؟
این واکسن کرونا در دانشگاه آکسفورد با سرعت بیسابقهای ساخته شده است. دانشمندان با مهندسی ژنتیک از ویروسی که در شمپانزهها ایجاد سرماخوردگی میکند ویروس جدیدی ساختهاند. این ویروس به شدت دستکاری شده تا اول اینکه خود بیماریزایی نداشته باشد و دوم اینکه "شبیه" واکسن کرونا به نظر سیستم ایمنی برسد.
برای این کار پژوهشگران دستورالعمل ژنتیکی ساخت پروتئین خاری -مهمترین سلاح کرونا برای حمله و ورود به سلول انسان- را به ویروس سرماخوردگی شمپانره منتقل کردهاند. به این ترتیب ویروس دستکاری شبیه ویروس کرونا به نظر سیستم ایمنی میرسد و میتواند یاد بگیرد چگونه با آن مبارزه کند.
به گفته پژوهشگران، این واکسن هم میتواند پادتنها و هم سلولهای تی لازم را برای غلبه بر عفونتی که دو هفته طول میکشد، تولید کند. واکنش پادتنها که مرحله مهمی برای محافظت در برابر ویروس به شمار میرود، در شرکتکنندگان این آزمایش دیده شد.
مجققان امیدوارند این واکسن به سیستم ایمنی کمک کند تا ویروس را به یاد بیاورد
"اندرو پولارد" (Andrew Pollard)، استاد دانشگاه آکسفورد گفت: سیستم ایمنی از دو روش برای یافتن و حمله به پاتوژنها استفاده میکند. روش سیستم ایمنی، واکنشهای پادتن و سلولهای تی است. این واکسن جدید با هدف به کارگیری هر دو روش ساخته شده است؛ در نتیجه میتواند ویروس را هم هنگام گردش در بدن و هم هنگام حمله به سلولها مورد حمله قرار دهد. ما امیدواریم که این واکسن بتواند به سیستم ایمنی کمک کند تا ویروس را به یاد بیاورد و از انسانها در برابر دوره طولانی بیماری محافظت کند.
تاکنون هنگام بررسی کروناویروس، تمرکز بر پادتنها بوده اما پادتنها فقط بخشی از دفاع سیستم ایمنی هستند.
پادتنها، مولکولهای کوچکی هستند که توسط سیستم ایمنی ساخته میشوند و به سطح ویروسها میچسبند.
سلولهای تی نیز میتوانند بفهمند که کدام یک از سلولهای بدن عفونی شدهاند و آنها را از بین ببرند.
تقریبا همه واکسنهای موثر، هم واکنش پادتن و هم واکنش سلولهای تی را در بر دارند.
واکسنی که هم واکنش پادتن و هم واکنش سلولهای تی را برمیانگیزد
پولارد افزود: نتایجی که در این آزمایش به دست آوردهایم، واقعا خوشحالکننده هستند زیرا هم واکنش پادتن و هم واکنش سلولهای تی را شامل میشوند. این نتایج امیدوارکننده هستند و ما باور داریم که میتوانند به محافظت در برابر کروناویروس کمک کنند اما سوالی که برای همه ایجاد شده، این است که آیا این واکسن جدید، کارکرد لازم را دارد و میتواند از انسانها محافظت کند یا خیر. در این مورد باید بگویم که ما در یک بازی انتظار به سر میبریم و باید صبر کنیم.
مراحل آینده آزمایش
اگرچه نتایج این آزمایش امیدوارکننده هستند اما هدف اصلی پژوهشگران این است که واکسن برای استفاده در انسانها ایمن باشد.
این پژوهش نشان نمیدهد که آیا واکسن میتواند از بیمار شدن انسانها پیشگیری کند و یا نشانههای کووید- 19 را کاهش دهد.
در مرحله بعد، بیش از 10 هزار داوطلب در انگلستان مورد بررسی قرار خواهند گرفت اما بررسی کارآیی واکسن با همین تعداد داوطلب، مشکل خواهد بود. آزمایشها باید در سطح گستردهتر و روی شرکتکنندگان بیشتری از کشورهای گوناگون انجام شوند.
چه زمانی به واکسن دست خواهیم یافت؟
ممکن است که کارآیی این واکسن کروناویروس، تا پایان سال میلادی اثبات شود اما واکسن در دسترسی گسترده قرار نخواهد گرفت.
کادر درمان و افراد فعال در حوزه مراقبت از سلامت که بیشتر در معرض خطر هستند، در اولویت دریافت واکسن قرار خواهند داشت.
در هر حال اگر همه برنامهها به درستی پیش بروند، احتمال دارد واکسیناسیون گسترده در سال آینده آغاز شود.