دانستنی‌های جالب درباره گیاهان

فرادید؛ محققان می‌گویند گیاهان می‌توانند بشمارند، تصمیم‌گیری کنند، خویشاوندان خود را تشخیص دهند و حتی به خاطر بیاورند.

آن‌ها همچنین می‌گویند، درست است که گیاهان مغز ندارند، اما می‌توانند به همان طریقی که انسان‌ها و حیوانات یاد می‌گیرند، یاد بگیرند.

پروفسور اومبرتو کاستیِلو، نویسنده این پژوهش از ایتالیا، می‌گوید: «این ایده که گیاهان از طروق شناختی رفتار می‌کنند ممکن است باعث بهت عموم شود، اما بسیاری از ما شگفت‌زده می‌شویم اگر با واکنش‌های پیچیده‌ای که گیاهان به محیط نشان می‌دهند آشنا شویم.»

«تحقیقات بیشتری هر روز این از این ایده که گیاهان می‌توانند ارتباط برقرار کنند، به خاطر بیاورند، تصمیم‌گیری کنند و حتی بشمارند، حمایت می‌کنند. این‌ها توانایی‌هایی هستند که اگر در حیوانات تشخیص داده شوند به آن‌ها توانایی‌های شناختی گفته می‌شود.»

کاستیلو می‌گوید بسیاری از مطالعات توانایی‌های شناختی گیاهان را نشان داده‌اند. یکی از تحقیقات نشان می‌دهد که گیاه ونوس مگس‌خوار می‌تواند تعداد قدم‌های طعمه خود را بشمارد. دانشمندان مشاهده کردند که این گیاه فقط زمانی طعمه را به دام می‌اندازد که در ظرف 20 ثانیه دو بار از طرف آن تحریک شده باشد. این به این معنی است که این گیاهان می‌توانند نخستین سیگنال را برای مدتی کوتاه به حافظه بسپارند.

علت اینکه این گیاهان نیاز دارند قدم‌های طعمه را «بشمارند» می‌تواند پیشگیری از اتلاف انرژی در واکنش تصادفی به قطرات باران یا خار و خاشاک موجود در هوا باشد. آزمایش دیگری نشان داد که گل قهر و آشتی (میموزا) می‌تواند افتادن خود را به یاد بیاورد.

این گیاه چند بار پشت سر هم از یک ارتفاع مشخص پایین افتاد و در پایان آزمایش دیگر در واکنش دفاعی به این اتفاق برگ‌هایش را جمع نمی‌کرد، زیرا تشخیص داده بود که سقوط از آن ارتفاع به او صدمه نمی‌زد.

کاستیلو از دانشگاه پادوآ در ایتالیا، می‌گوید: «گیاه «تشخیص می‌دهد» که سقوط طبیعی است. از آن جالب‌تر آن است که گیاه یک‌ماه بعد از این آزمایش همین واکنش را نشان می‌داد که نشان می‌دهد گیاه قادر به یادگیری است و حافظه بلند-مدت دارد.»

و درختچه‌ها می‌توانند خویشاوندان خود را تشخیص دهند، زیرا وقتی در نزدیکی خویشاوندانشان کاشته می‌شوند مواد شیمیایی بیشتری آزاد می‌کنند که به آن‌ها کمک می‌کند دشمنان خود را دور نگه دارند. حتی مشاهده شده که گیاهان می‌توانند رقبای خود را در زمان کمبود منابع فریب دهند. گیاهانی که کمبود آب را احساس می‌کنند می‌توانند این تجربه را از طریق سیگنال‌هایی که از طریق ریشه‌ها می‌فرستند با گیاهانی که در نزدیکی‌شان هستند، به اشتراک بگذارند.

این باعث می‌شود گیاهان رقیبی که در نزدیکی آن‌ها هستند شروع به ذخیره آب کنند و این رفتاری است که نهایتاً به نفع هر دو طرف تمام می‌شود. پروفسور کاستیلو نتیجه‌گیری می‌کند: «سوال این نیست که آیا گیاهان ارگانیسم‌هایی با توانایی شناختی هستند یا خیر، بلکه سوال این این است که چطور گیاهان از ظرفیت‌های شناختی خود استفاده می‌کنند.»