پیشگیری
برای اینکه در هنگام سرماخوردگی و یا حملات حساسیت، به سینوزیت دچار نشوید، سینوس‌های خود را مرتب پاک کنید و برای این کار:
از داروهای ضداحتقان خوراکی و یا قطره یا اسپری ضداحتقان بینی برای دوره کوتاه استفاده کنید. مرتب ترشحات بینی خود را تخلیه کنید. مقادیر زیادی آب بنوشید تا ترشحات بینی رقیق شوند. از مسافرت‌های هوایی در هنگام سرماخوردگی و حساسیت بپرهیزید و اگر مجبور به این کار هستید، از اسپری‌های ضداحتقان قبل از بلندشدن هواپیما استفاده کنید تا از انسداد سینوس و عدم تخلیه ترشحات آن جلوگیری شود.
اگر حساسیت دارید، از چیزهایی که باعث تحریک و شروع حساسیت و علائم آن می‌شوند، اجتناب و در صورت عود حساسیت از آنتی‌هیستامین و اسپری بینی برای کنترل آن استفاده کنید. با انجام بعضی کارها می‌توان خطر ابتلا به سینوزیت را کاهش داد. این موارد به خصوص در افرادی که مستعد سینوزیت هستند، کمک‌کننده است:
هوای منزل را مرطوب نگهدارید. از جاروبرقی‌هایی که فیلتر‌کننده هوا دارند، استفاده کنید. از حیوانات خانگی دوری کنید. در صورت داشتن آلرژی، یک دوره درمان ضدآلرژی به صورت تزریقی استفاده شود. مصرف سیگار را قطع کنید. قبل از شنا یا غواصی از اسپری‌های ضداحتقان استفاده نمایید.
تشخیص
پزشک در مورد علائم سینوزیت سوال کرده و مناطقی از صورت که دردناک یا متورم است، را لمس می‌کند و روشی به نام transillumination را به کار می‌برد. در این تست نور به ناحیه پیشانی و یا فک در اتاق تاریک تابانده می‌شود که اگر نور عبور نکند، نشان‌دهنده انسداد و تجمع ترشح در سینوس‌هاست.
اگر علائم و معاینات مشخصه سینوزیت باشد، معمولا بررسی بیشتری نیاز نیست؛ مگر آنکه شکی وجود داشته باشد که شامل رادیوگرافی با اشعه ایکس و اسکن سینوس‌ها یا MRI است. در بررسی سینوزیت مزمن ممکن است آندوسکوپی سینوس لازم باشد. در این تست تلسکوپی که در انتهای آن نور وجود دارد، وارد بینی شده و داخل بینی و دهانه سینوس‌ها را بررسی می‌کند.
در این حالت معمولا بی‌حسی موضعی لازم است. تشخیص سینوزیت حاد در بیشتر مواقع از روی علائم بیمار و با معاینه دقیق وی امکان‌پذیر است.
درمان
درمان سینوزیت باکتریایی باید با آنتی‌بیوتیک مناسب صورت گیرد. علاوه بر آنتی‌بیوتیک، گاهی اسپری‌های دهان یا بینی و یا قطره‌های ضداحتقان برای رفع احتقان تجویز می‌گردد. (از مصرف اسپری بینی و قطره بدون تجویز پزشک به مدت طولانی باید خودداری کرد).
همچنین تنفس در هوای مرطوب و شستشوی بینی با محلول‌های استریل می‌تواند مفید باشد. گاهی بیمار به یک آنتی‌بیوتیک جواب نمی‌دهد که به علت مقاومت باکتری به آن آنتی‌بیوتیک است و این درمان سینوزیت را مشکل می‌کند. بیماران می‌توانند با توجه به توصیه‌های پزشک از بروز این حالت جلوگیری کنند.
اگر به هر دلیل برای شما آنتی‌بیوتیکی تجویز شد، توجه داشته باشید که در تمام طول مدت تعیین شده باید آن را مصرف کنید و اگر پس از چند روز احساس بهبودی کردید، هرگز درمان خود را قطع نکنید؛ چون این کار باعث مقاوم شدن باکتری‌ها می‌شود. اما درمان سینوزیت مزمن کمی متفاوت است. گرچه گاهی آنتی‌بیوتیک درمانی شدید برای آن انجام می‌شود، ولی گاه نیاز به جراحی است تا انسداد ایجادشده در مسیر سینوس برطرف شود.
علاوه بر جراحی باز، امروزه جراحی سینوس با کمک اندوسکوپ نیز امکان‌پذیر است. با این وسیله جراح می‌تواند مستقیما داخل سینوس را مشاهده کند و همزمان هر عامل غیرطبیعی، مثل بافت بیمار و یا پولیپ را برداشته و یا کانال‌های باریک بین سینوس‌ها را پاک کند. در سینوزیت حاد درمان‌های خانگی کمک‌کننده است، این درمان‌ها شامل استراحت، تنفس بخار آب (بخور) و داروهای خانگی که به طور معمول از داروخانه‌ها می‌توان تهیه کرد، می‌شود.
بروفن ابیوبروفن و استامینوفن برای تب مناسب است و داروهای ضداحتقان، مثل پسودوافدرین یا منتول، باعث کاهش تورم و پرخونی در بینی شده و اجازه تخلیه سینوس‌ها را می‌دهد. ترکیبات ضداحتقان را نباید بیشتر از یک هفته استفاده کرد؛ زیرا مصرف طولانی‌مدت آنها تورم مخاط و انسداد را تشدید می‌کند. در صورتی که علائم در عرض یک هفته برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه نمود. ممکن است پزشک یک دوره آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
سینوزیت در کودکان
در کودکان تکامل سینوس‌ها تا حدود 2 سالگی ادامه دارد؛ ولی آنها هم ممکن است به سینوزیت مبتلا شوند. تشخیص سینوزیت در کودکان مشکل است؛ زیرا عفونت‌های تنفسی در آنها بسیار شایع‌تر و علائم خفیف‌تر است و تشخیص را مشکل می‌کند. علائم زیر در کودکان ناشی از سینوزیت است و باید در صورت مشاهده آنها به پزشک مراجعه کرد: سرماخوردگی که بیش از 10-14 روز طول بکشد و گاهی با تب خفیف همراه باشد.
ترشحات غلیظ بینی به رنگ زرد – سبز ترشحات پشت حلق که گاهی باعث گلو درد، تنفس بدبو، سرفه، تهوع و یا استفراغ شود. سردرد (معمولا زیر 6 سال وجود ندارد) تحریک‌پذیری یا خستگی تورم اطراف چشم. اگر علیرغم درمان مناسب طبی، این علائم همچنان ادامه داشت، باید به دنبال یک عامل زمینه‌ای بود که در این میان باید حساسیت و عفونت‌های مکرر تنفسی به عنوان عوامل زمینه‌ای در نظر گرفته شوند.
برای خواندن بخش اول- سینوزیت؛ پیشگیری و راه‌های درمان- اینجا کلیک کنید.
