خبر توافق بر سر آزادسازی یک هفتم از منابع مسدودی در کرهجنوبی، انتظارات برای شنیدن و شروع اخبار مثبت اقتصادی را در جامعه ایران افزایش داد. برخی از تحلیلگران این خبر را به معنی ارتباط بهتر بانک مرکزی کشور با سایر بانک‌های دنیا دانستند. این تحلیلگران با استدلال اینکه احتمالا کشورهای طرف ایران با چراغ سبز ایالات‌متحده با مقامات ایران به توافق رسیده‌اند، به این نتیجه رسیدند که در چند ماه آینده وضعیت ایران از نظر دسترسی به منابع خارجی ارزی بهتر می‌شود. بازارهای کشور نیز به این دست از تحلیل‌ها واکنش نشان داد و اخبار اقتصادی خوبی در بازار‌ها نمایان شد.
در مقابل تحلیلگران مثبت اندیش عده‌ای از تحلیلگران تصمیم‌گیری در مورد منابع ارزی مسدود شده ایران را به بعد موکول می‌کردند. این دسته از تحلیلگران منتظر اتفاقات آینده بودند و با اینکه خبر آزادسازی محدود منابع ایران در کرهجنوبی را به‌عنوان خبری مثبت ارزیابی کرده بودند ولی به هر زبانی اعلام کرده بودند که همچنان لازم است منتظر بود و دید در ماه‌های آتی چه اتفاقاتی خواهد افتاد.
از طرفی توجه به نگاه طرف کره‌ای به اعلام این خبر نیز حائز اهمیت است. وزارت خارجه کرهجنوبی در بیانیه‌ای گفته بود، دارایی‌های مسدودشده ایران بعد از رایزنی با آمریکا آزاد خواهد شد. در بیانیه وزارت خارجه کرهجنوبی، بدون اشاره به جزئیات بیشتر آمده بود: «دولت ما درباره روش‌های استفاده از این دارایی‌ها با ایران گفت‌وگو کرده و طرف ایرانی رضایت خودش را درباره پیشنهادهای مطرح‌شده از طرف ما ابراز کرد.» در ادامه این بیانیه آمده است: «رفع انسداد این دارایی‌ها از طریق رایزنی با کشورهای مرتبط از جمله ایالات‌متحده صورت خواهد گرفت.» با این حال چند هفته قبل‌تر یک مقام وزارت خارجه کرهجنوبی گفته بود گفت‌وگوها با آمریکا برای پرداخت بدهی ایران به سازمان ملل از طریق اموال بلوکه‌شده ایران به مراحل نهایی رسیده است.
خبرگزاری یونهاپ کرهجنوبی در رابطه با بیانیه منتشرشده توسط این کشور نوشته بود؛ این بیانیه بعد از آن صادر شده که ایران ادعا کرده با سئول بر سر نحوه انتقال و استفاده از منابع مالی مسدودشده خود به توافق رسیده است.
پس از آن ایران به‌صورت رسمی اعلام کرد که این توافق در جریان دیدار میان عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران و رو جئونگ هیون، سفیر کرهجنوبی در ایران حاصل شده است. خبرگزاری یونهاپ همچنین نوشته بود؛ ایران در هفته‌های گذشته از سئول خواسته حدود 7میلیارد دلار از دارایی‌های این کشور که به‌‌دلیل تحریم‌های آمریکا در دو بانک کرهجنوبی مسدود شده است، آزاد شوند. پیش از این نیز منبعی در کرهجنوبی به خبرگزاری یونهاپ گفته بود که ایران با تاکید بر لزوم آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده، خواستار استفاده از یک میلیارد دلار از این پول‌ها برای خرید تجهیزات پزشکی شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا: فعلا موافقت نمی‌کنیم
در تازه‌ترین اظهارنظر و موضع‌گیری، وزیر امور خارجه آمریکا گفت که کشورش تا زمانی که ایران به پایبندی به تعهداتش به توافق هسته‌ای بازنگردد، با آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کرهجنوبی موافقت نخواهد کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از شبکه رادیویی کی. بی. اس، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که آمریکا قصد ندارد با آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در بانک‌های کرهجنوبی که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارند موافقت کند، مگر اینکه ایران به تعهداتش در توافق هسته‌ای پایبندی کند. بلینکن این موضع را روز چهارشنبه در یک جلسه استماع در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا مطرح کرد.
او این اظهارات را در پاسخ به سوال یکی از قانون‌گذاران مطرح کرد که پرسیده بود آیا گزارش رسانه‌ها مبنی‌بر اینکه پول‌های بلوکه‌شده ایران در کرهجنوبی پس از رایزنی با آمریکا به زودی آزاد خواهد شد و ایران به دنبال آزادسازی پول‌های بلوکه شده در ژاپن است را تا‌یید می‌کند یا نه. بلینکن هر گونه برنامه‌ای را برای آزادسازی پول‌های ایران رد کرده و گفت که این گزارش‌ها «نادرست» هستند.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: اگر ایران به پایبندی به تعهداتش در توافق هسته‌ای بازگردد، آمریکا نیز همین کار را خواهد کرد و تا زمانی که ایران به پایبندی به توافق بازنگردد، به این پول‌ها دست پیدا نخواهد کرد و گزارش‌های خلاف این موضوع کاملا نادرست هستند.
براساس این گزارش، اظهارات بلینکن درباره لزوم بازگشت ایران به پایبندی به توافق هسته‌ای برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده‌اش در کرهجنوبی در حالی مطرح می‌شود که به گفته مقامات کشورمان، ایران در پی خروج یک جانبه آمریکا از برجام در سال 2018 و متحمل شدن تحریم‌های بازگردانی شده و تحریم‌های جدید آمریکا، بدعهدی کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در زمینه عادی‌سازی روابط اقتصادی با ایران و کاهش تا‌ثیر تحریم‌های آمریکا، فقط طبق اقدامات چاره‌جویانه مقرر در متن توافق هسته‌ای، برخی تعهدات داوطلبانه‌اش را در واکنش به بدعهدی طرف‌های توافق در عمل به تعهداتشان کاهش داده است.
مقامات کشورمان تاکید کرده‌اند تمامی اقدامات ایران برای کاهش تعهداتش بازگشت پذیرند و با پایبندی تمام اعضای توافق هسته‌ای به تعهداتشان، این اقدامات به حالت قبل بازخواهند گشت.
چهار نکته در سخنان همتی
رئیس‌کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی، درخصوص تا‌مین ارز واردات کشور بدون نیاز به منابع مسدودی به ارائه توضیحاتی پرداخت. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی در روز پنج‌شنبه، متن یادداشت اینستاگرامی رئیس‌کل بانک مرکزی به شرح زیر است:
«امروز در خبرها آمده بود که وزیر خارجه آمریکا گفته است تا ایران به توافق هسته‌ای بازنگردد، منابع ایران در کره را آزاد نمی‌کنیم. در این خصوص چند نکته قابل ذکر است: از اول هم مشخص بود دولت کره اراده مستقلی برای حل مشکل منابع ارزی ایران ندارد. درخواست مذاکره از طرف سفیر کره و توافق برای پرداخت منابع ایران هم توسط خود کره‌ای‌ها انجام شد و من در جلسه، از اینکه اجازه لازم را از آمریکایی‌ها گرفته‌اند یا نه از ایشان سوال کردم. بانک مرکزی، برنامه خود را برای تا‌مین نیازهای ارزی کشور، بدون توجه به منابع مسدودشده خود در کرهجنوبی و سایر کشورها تنظیم کرده است، لذا تا‌مین ارز کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی توسط منابع درجریان بانک مرکزی و تا‌مین ارز سایر کالاهای ضروری و نیز مواد اولیه واحدهای تولیدی از طریق منابع صادرات غیر‌نفتی درسامانه نیما و نیز واردات در مقابل صادرات به‌صورت روان درجریان است.
از اول سال تا‌کنون، بانک مرکزی 10 میلیارد دلار ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، نهاده‌های کشاورزی و دارو و تجهیزات پزشکی تا‌مین کرده است و 24 میلیارد دلار ارز صادرات (غیر نفت خام) نیز از روش‌های مختلف درخدمت واردات کشور قرار گرفته‌است.»
رئیس‌کل بانک مرکزی در انتهای سخنان خود با اشاره به حجم ارز تا‌مین شده نوشته بود: «از اول بهمن‌ماه تا‌کنون 3/3 میلیارد دلار صرفا درسامانه نیما تا‌مین ارز شده‌است و این علاوه بر تا‌مین ارز خود بانک مرکزی و رقم قابل توجه واردات در مقابل صادرات در این مدت بوده است. فقط در روز گذشته عرضه در نیما 6 برابر معاملات بود. میانگین نرخ معاملات دیروز نیز 22 هزار و 500 تومان برای هردلار بود.»
