آینده اقتصاد تولید محتوا در سایه وب‌‌۳

 تا حالا پلتفرم‌های متفاوتی مانند تیک‌تاک، اینستاگرام و وب‌سایت اشتراک‌گذاری ویدئو کامئو (Cameo)، میلیاردها نفر کاربر در سراسر جهان دارند و جریان‌های درآمدزایی موثری را برای تولیدکنندگان محتوا فراهم کرده‌اند. در حال حاضر که اقتصاد تولید محتوا در حال شکل‌گیری است، ابزارهای حمایتی مانند Patreon‌(پلتفرم ارائه‌دهنده ابزارهای تجاری برای تولیدکنندگان محتوا) و Kajabi (ارائه‌دهنده پلتفرمی برای تولیدکنندگان محتوا و کارآفرینان) به تولیدکنندگان محتوا امکان تولید محتوای بهتر را به شکلی ساده و راحت‌تر می‌دهند. در طول چند ماه گذشته صنعت تخصصی پلتفرم‌های اجتماعی حتی در بخش‌های سنتی هم ظهور کرده و شکل گرفته است. به عنوان مثال پلتفرم Playhouse در واقع به نوعی یک نسخه از تیک‌تاک برای مشاوران املاک است که در آن کاربران می‌توانند ویدئوهای مربوط به املاک مورد معامله را مرور و مشاهده کنند؛ Hammr به فعالان صنعت ساخت‌و‌ساز خانه، این امکان را می‌دهد تا پروژه‌های ساختمانی خودشان را در این اپلیکیشن به نمایش بگذارند. به این ترتیب می‌توان گفت که اقتصاد تولید محتوا در حال تغییر مفهوم کار و شغل است؛ اما همزمان با ظهور پدیده وب‌3، دستخوش تحولاتی هم می‌شود.

تغییر مفهوم کار

بهبود و افزایش توانایی تولیدکنندگان محتوا برای درآمدزایی از طریق محتوای‌شان، تغییرات اساسی و بنیادین را در مفهوم کار و شغل ایجاد کرده است. اقتصاد تولید محتوا -به شکلی که ما امروز می‌شناسیم- این جریان تحولات را در سه مرحله گذرانده است:

فاز اول: اقتصاد سنتی

در خالص‌ترین و بهترین شکل، کار در مفهومی وابسته به خود، معمولا در سازمانی بزرگ‌تر تعریف می‌شود. در این تعریف، کارمندان خودمختاری اندکی را نسبت به انواع کارهایی که انجام می‌دهند و نحوه اجرای آنها، حفظ می‌کنند. به‌طور تاریخی، این همان روش رویکرد و تعامل اغلب افراد با مقوله کار است.

فاز دوم: اقتصاد گیگ

اقتصاد گیگ در سال‌های اخیر ظهور و رشد کرد. در این اقتصاد کارمندان امکان انجام وظایف کوچک‌تر و با قابلیت مدیریت بیشتر را بر مبنایی موقتی دارند؛ درست مثل کار به عنوان پیک تحویل‌دهنده غذا. در حالی که این مدل کاری باعث بهبود انعطاف‌پذیری و خودمختاری کارمندان می‌شود، اغلب کارمندان همچنان به‌طور عمده‌ای به کارفرمایان‌شان وابسته می‌مانند.

فاز سوم: اقتصاد تولید محتوا

اقتصاد تولید محتوا یک تغییر ماندگار است. در این اقتصاد، تولیدکنندگان محتوا به یک شرکت مادر به عنوان کارفرما نیازی ندارند؛ آنها هر زمانی که بخواهند امکان کار کردن دارند؛ هر محتوایی که بخواهند و دوست داشته باشند را تولید می‌کنند و نسبت به شیوه درآمدزایی‌شان از طریق محتوا، کاملا خودمختار هستند. این ساختار مالکیت جدید، نوعی تغییر قدرت بزرگ‌تر و سمبلیک در تعامل کارفرما و کارمند است. در دو الگوی اقتصادی اول، قدرت تقریبا به‌طور کلی در دستان کارفرما بود. این در حالی است که اقتصاد تولید محتوا امکان تولید محتوا به صورت انفرادی را می‌دهد تا به این ترتیب بتوانند قدرت را در دستان خودشان نگه دارند و کار را به همان شکلی که دوست دارند و مایل هستند، پیش ببرند.

اقتصاد تولید محتوا در دنیای وب‌3

اصول اولیه اقتصاد تولید محتوا یعنی مالکیت کار، تمرکززدایی و انعطاف‌پذیری، به‌طور موازی با ظهور و پیدایش پدیده وب‌3 جلو می‌رود. در حالی که جهان در چند سال آینده به نسل آینده اینترنت نزدیک‌تر می‌شود، باید در انتظار مشاهده همپوشانی و تداخل بیشتر در میان اقتصاد تولید محتوا و وب‌3 باشیم. در اینجا با سناریوهای احتمالی آینده در این مورد آشنا می‌شویم:

پلتفرم‌ها و محتوای متعلق به تولیدکنندگان

محتوای متعلق به تولیدکننده نخستین وجه تکراری اقتصاد تولیدمحتوا در وب3 است. در پلتفرم‌های اجتماعی فعلی مانند اینستاگرام و تیک‌تاک، شرکتی که در پشت این پلتفرم‌ها قرار دارد، مالک محتوای تولیدشده توسط تولیدکنندگان در آنهاست. وب3 به تولیدکنندگان محتوا این امکان را می‌دهد تا نه تنها مالک محتوای موجود خود در پلتفرم‌های اجتماعی باشند، بلکه مالک بخشی از آن پلتفرم باشند که محتوای آنها در آن تولید و منتشر شده است. محتوا می‌تواند در جریان استفاده از توکن‌های غیرقابل معاوضه یا NFTها، یک رویکرد تعاملی را در میان تولیدکنندگان محتوا و پلتفرم‌ها ایجاد کند که به عنوان روشی برای اثبات مالکیت و اعتباربخشی به اصالت آن محتوا مورد ارجاع قرار بگیرد. در آینده تولیدکنندگان محتوا می‌توانند مالکیت پلتفرم‌هایی را که در آنها فعالیت می‌کنند به دست گرفته و با اتکا به کیفیت محتوای تولیدی خودشان، بر آنها حکومت کنند. این اتفاق می‌تواند از طریق سازمان‌های خودگردان نامتمرکز که مالک قراردادهای هوشمند هستند، امکان‌پذیر شده و به این ترتیب قدرت حکومتی برای تولیدکنندگان محتوا ایجاد کند. مالکیت پلتفرم اجتماعی توسط توکن‌هایی ارائه می‌شود که بر اساس وابستگی و تاثیرگذاری‌شان به آن پلتفرم، در میان تولیدکنندگان محتوا توزیع شده‌اند.

پلتفرم‌های متاورسی ساخته شده توسط تولیدکنندگان

تولیدکنندگان محتوا همچنین نقش کلیدی در دنیای متاورس بازی می‌کنند. تولیدکنندگان محتوا علاوه بر شرکت در این دنیا، می‌توانند بخش‌هایی از متاورس را با ابزارهای بدون کد یا با پیش‌زمینه‌های فنی، توسعه بدهند. این کار در حال حاضر آغاز شده است تا در بازی‌های متاورسی موجود شکل بگیرد که معروف‌ترین و مهم‌ترین آنها روبلوکس (Roblox) است. در Roblox هر کسی می‌تواند بازی ویدئویی تولید کرده و به‌طور مستقیم از آنها روی این پلتفرم درآمدزایی کند. تنها در سال 2020، تولیدکنندگان محتوا 329 میلیون دلار از طریق Roblox به دست آورده‌اند. تولیدکنندگان متاورس احتمالا همچنان به روند رشد خود ادامه می‌دهند تا در نهایت یک اقتصاد تولید محتوای موازی، فعال و سودآور در سال‌های آینده شکل بگیرد.

در حالی که اشتراک و نقطه تلاقی اقتصاد تولید محتوا و وب‌3 همچنان در آستانه پیدایش و ظهور است، آینده آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ اگر این جریان به خوبی پیش برود، ویژگی‌ها و امکانات وب‌3 و تکنولوژی‌های در حال ظهور می‌توانند پیامدها و دستاوردهای چشمگیری داشته باشند؛ نه تنها برای تولیدکنندگان، بلکه برای آینده چرخه کار و مشاغل. بهترین سناریو اما این است که وب‌3 به جهانی امکان موجودیت می‌دهد که در آن مردم می‌توانند امکان زندگی کردن را با ایجاد شغلی داشته باشند که خودشان به صورت مستقیم و بدون هیچ وابستگی به سازمان‌های ثالث متمرکز که امروزه وجود دارند، مالکیت آن را در اختیار داشته باشند.