سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. 7:30 هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
اروپا باید ادب شود
خدمات سپاه برای اروپای ناسپاس
اقدام اخیر پارلمان اروپا در تصویب لایحه‌ای که به موجب آن سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در فهرست گروه‌های تروریستی قرار می‌گیرد؛ اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آنرا در مقابل تناقضات بیشماری قرار داد.[1]
تناقضاتی که نسل‌های امروز و فردای اروپا قطعا بواسطه آن مسئولان خود را استنطاق خواهند کرد و از آنان خواهند پرسید چگونه توانسته‌اند اینهمه عداوت و بی‌عقلی را علیه نیرویی تربیتی و دفاعی به خرج دهند که جدای از اینکه اصلی‌ترین نیروی جهانی در مبارزه با تروریسم است؛ اروپا را هم از برخی خدمات بزرگ خود منتفع کرده است.
این گزارش نگاهیست به برخی اقدامات سپاه پاسداران طی 4 دهه گذشته که اروپا مستقیما از نتایج آن بهره‌مند شده است اما به جای تشکر؛ سپاه را در فهرست گروه‌های تروریستی قلمداد و ناسپاسی کرد!
*"سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" در طول 4 دهه گذشته اگرچه منشأ خدمات بسیاری برای انقلاب و ایران و مردم بوده است لکن نتایج بخشی از این خدمات؛ فراتر از ایران و ایرانی را در بر گرفت.
بخشی از خدمات سپاه پاسداران که اروپا طی 4 دهه گذشته از آنها منتفع شده؛ بدین قرار است:
1_ از جمله خدمات سپاه پاسداران در طول 40 سال گذشته که اروپا بصورت مستقیمی از آن منتفع شد، بحث "مبارزه با مواد مخدر" است.
دوست و دشمن می‌دانند که ایران اسلامی خط مقدم همه کشورهای جهان در مقابله با کاروان‌های مواد مخدری است که از افغانستان و پاکستان بارگیری می‌کنند و مقصد اصلی‌شان اروپا و آمریکاست.
ایران اسلامی برای مبارزه با مواد مخدر در وهله اول به منافع مردم خود توجه دارد و می‌داند که مبارزه نکردن با مواد مخدر چه تبعات بزرگی دارد. اما این نکته هم پر واضح است که بخش زیادی از کاروان‌های مواد مخدری که از ایران می‌گذرند در مرز ترکیه و آذربایجان وعده دارند و هدفشان هم بازار اروپاست نه بازار ایران.
ولی سپاه پاسداران طی 4 دهه گذشته در کنار سایر نیروهای امنیتی ایران با همه کاروان‌های مواد مخدر، از جمله آنها که هدفشان بارانداز در اروپا بوده برخورد کرد، شهید داد و هزینه‌های زیادی را نیز متحمل شد.
جالب است بدانیم برخی نهادهای بین‌المللی نیز تاکنون به منظور یاری رساندن به جبهه مبارزه با مواد مخدر کمک‌هایی را از روی سپاسگذاری تقدیم ایران اسلامی کرده‌اند. لکن اقدام اخیر اروپا در تروریستی نامیدن سپاه پاسداران نهایت ناسپاسی و حماقت علیه نیرویی دفاعی است که اروپا را از بخش بزرگی از اثرات مهلک مواد مخدر رهایی بخشیده است.
2_ حضور مقتدرانه سپاه پاسداران در عرصه جنگ بوسنی و هرزگوین در قلب اروپا؛ رخدادی است که هرگز نباید فراموش شود.
اگر تصمیم ایران و حضور مستشاران نظامی سپاه در بوسنی و هرزگوین نبود؛ یک نسل‌کشی بزرگ در قلب اروپا به راه می‌افتاد که تا نسل‌ها و سال‌ها فراموش نمی‌شد.
و این حضور سپاه و کمک‌های ایران اسلامی بود که اجازه چنین کاری را نداد.
اروپائیان در مقابل یک تناقض بزرگ قرار دارند و آن اینکه یا از بابت جلوگیری از این نسل‌کشی و فاجعه انسانی خشنودند یا احیانا خوناشام‌اند و ابراز تأسف می‌کنند که چرا خون‌های بیشتری در قلب اروپا بر زمین نریخت! لذا منطقا می‌توان گفت که گزینه قراردادن سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی به معنی تأیید خوناشامی سران کشورهای اروپایی است.
3_ "داعش" گروهی تروریستی بود که در مقطعی توانست کشوری بزرگتر از سوریه و عراق را شکل دهد و مانیفستش "کشتن بدون قاعده" در تمام نقاط جهان بود.
گروهی که اگرچه در منطقه غرب آسیا فعالیت می‌کرد اما عملیات‌های مختلفی را هم در خاک اروپا انجام داد و می‌رفت که عملیات‌های بیشتری نیز در قاره سبز انجام دهد.
اما این سپاه پاسداران بود که بدون کمک اروپا در مقابل این گروه تروریستی ایستاد، جنگید، شهید داد و دست آخر هم آنرا مضمحل کرد.
اروپا اگر از نابودی داعش مسرور است باید ممنون سپاه پاسداران و سپاسگذار شهید سلیمانی باشد. و اگر ناراحت است (که لایحه تروریستی نامیدن سپاه نشان می‌دهد سران اروپا از نابودی داعش ناراحت‌اند!) که باید در کنار تروریست نامیدن سپاه رسما حمایت خود را از تروریست‌ها نیز علنی کند تا مردم اروپا و ایضا مردم جهان بهتر با ماهیت سران اروپایی آشنا شوند.
***
بله! سپاه در داخل ایران فعالیت کرد اما اروپا هم از خدمات سپاه استفاده کرده است و ناسپاسی بزرگ "قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی" اروپا را با زوال عقلانیت و بحران ناکارکردگرایی بیشتری مواجه خواهد کرد.
قبلا تأکید کرده بودیم که باید با تصمیم آمریکا در قبال تروریستی نامیدن سپاه مقابله کارکردی داشت وگرنه این اقدام ابعاد بیشتری پیدا خواهد کرد.
اقدام متقابل دولت وقت ایران در تروریستی نامیدن سنتکام یک اقدام ناقص و اخته است و مسئله اجبار آمریکا برای خارج کردن سپاه از لیست تروریستی باید فی‌الفور و با تمام ابزارهای لازم انجام شود.[2]
هم‌اکنون نیز تأکید می‌کنیم که اگر اقدام پارلمان اروپا (و یا تصویب احتمالی لایحه در اتحادیه اروپا) با پاسخ هم‌اندازه و البته تأثیرگذار همراه نشود؛ این مسئله ابعاد بزرگتری پیدا خواهد کرد.
ایران اسلامی بر اساس تجربه "دادگاه میکونوس" از ابزار و قدرت لازم برای ادب کردن کشورهای اروپایی برخوردار است.[3]
***
اثرات فرصت‌های تحریم در زندگی مردم
سورنا ستاری، مسئول کمیسیون علم و فناوری شورای راهبردی روابط خارجی و معاون سابق علمی و فناوری ریاست جمهوری در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا پیرامون اثر تحریمها گفته است: تحریم نیز هم اثر مثبت دارد هم اثر منفی. ما باید سعی کنیم تمرکز خودمان را معطوف به بخش‌های مثبت تحریم کنیم. این بخش‌ها عمدتا موجب توسعه شرکت‌ها می‌شود، اما باید یادمان باشد که اثرات منفی آن هم وجود دارد و تاجایی که می‌توانیم باید این اثرات را کم کنیم.
او می‌افزاید: تحریم قطعا چرخه علم را متوقف نمی‌کند، اما می‌تواند مشکلات زیادی را در بخش‌های فناوری و علمی کشور ایجاد کند که در این سال‌ها شاهد این مشکلات بوده ایم. یک بخش عمده‌ای از این مشکلات ناشی از تحریم، به مسائل اقتصادی که ایجاد می‌کند برمی گردد که در نهایت می‌تواند در بودجه‌ها به عنوان نمونه در بودجه‌های مربوط به پژوهش در کشور تاثیر بگذارد، اما از طرف دیگر موجب می‌شود حس خودباوری و توان توسعه در ما رشد پیدا کند و برای همین در این سال‌ها این دو موضع با یکدیگر رقابت کرده اند؛ جایی که تحریمها کم شده، برخی عوامل هم کاهش یافته و در ازای آن به دستاوردهای تازه‌ای رسیده ایم. بنابراین اگر بتوان سیاست‌هایی اعمال کرد که تحریم کمتر در این حوزه اثر بگذارد، وضعیت بهتری خواهیم داشت و تلاش ما در این سال‌ها همین بوده است.[4]
*سخنان راهبردی دکتر ستاری در بحث اثرات مثبت تحریم در کنار اثرات منفی آن در حالی است که این نگاه واقع‌بینانه همواره در معرض طعنه و تمسخر کسانی در اردوگاه اصلاحات قرار داشته است.
طعنه و تمسخرهایی که با میل برای افلیج نشان دادن ایران اسلامی در مقابل تحریمها و انکار پیشرفت‌های کشور در قبال تحریمها همواره سعی در بزرگنمایی ابزارهای روانی دشمن علیه ایران داشته‌اند و در حالت خوشبینانه متوجه نبوده‌اند که با این کار مرتکب چه جنایتی می‌شوند؟!
و آیا جنایتی بالاتر از انکار قدرت ملی، انکار دستاوردهای انقلاب اسلامی و انکار کم شدن اثر تحریمها بر اقتصاد و معیشت ایران؟!
کارشناسان معتقدند اثر تحریمها بر اقتصاد ایران به کمتر از 20 درصد رسیده است. بماند که در 20 درصد باقیمانده هم بخش زیادی متوجه اثرات روانی تحریم است نه اثرات واقعی. چون تحریم در ذات خود یک مسئله روانی است نه واقعی.
در این میان البته تحریم سبب ایجاد فرصت‌هایی برای مردم و حاکمیت ایران نیز شده است که بواسطه آن به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنند، خودباوری را به منصه ظهور برسانند و پیشرفت‌هایی را محقق کنند که اگر تحریم نبود؛ هرگز دستمان به آنها نمی‌رسید و خوداتکا نمی‌شدیم.
در بحث فرصت‌های تحریم برای ایران باید به این نکته جالب اشاره کرد که به سبب دانش‌بنیان بودن و داخلی بودن بسیاری از پیشرفت‌هایی که در دوران تحریمها و برای پر کردن جای تحریمها در ایران رخ نمودند؛ شاهد ارزان بودن اثرات این پیشرفت‌ها برای مردم ایران از قبیل ارزانی انرژی، ارزانی خدمات پزشکی و ارزانی برخی فناوری‌ها در ایران هستیم که البته در سایر نقاط جهان چنین چیزی وجود ندارد و مردم باید بخش بزرگی از درآمدهای خود را به این مقولات اختصاص بدهند.
***
"حالا موسم آن است که مسئولین بدانند که مردم بی پناه و بی صاحب نیستند"
خیزش محیط زیستی "آیت‌الله عاملی" علیه مسئولان متخلف
آیت‌الله سیدحسن عاملی، امام جمعه و نماینده ولی فقیه در استان اردبیل که عضو افتخاری یگان حفاظت محیط زیست استان نیز هست؛ ضمن انتقاد از اقدام پارلمان اروپا برای تروریستی نامیدن سپاه پاسداران؛ بخشی از خطبه‌های این هفته نماز جمعه اردبیل را به انتقاد و صحبت‌های کارشناسی پیرامون تخریب محیط زیست در منطقه عنبران بواسطه معدن‌کاری اختصاص داد.
به گزارش ایرنا، وی با انتقاد از صدور مجوزهای بی رویه معدن در شهر عنبران و تاثیرات معدن کاری بر محیط زیست این منطقه گفت: کره زمین نعمت بزرگ الهی و سفره پذیرایی خداوند از انسان است. همه ما وظیفه داریم از آن محافظت کنیم. هرگونه اتلاف منابع، دستکاری غیرعلمی در طبیعت و باز گذاشتن دست سودجویان برای تخریب طبیعت گناه کبیره و بزرگترین اضاعه حق الناس است.
آیت‌الله عاملی کرد: متاسفانه این گناه کبیره در بعضی از نقاط استان ما اتفاق افتاده است و این نشان می‌دهد که ما در حفظ محیط زیست خیلی عقب مانده هستیم.
وی صدور بی رویه مجوز معدن در عنبران را یک فاجعه ارزیابی کرد و گفت: تنها در یک روستا 17 مجوز معدن صادر شده که این معادن علاوه بر تخریب طبیعت؛ اهالی را در معرض بن‌بست و مهاجرت قرار داده است.
آیت‌الله عاملی با اشاره به آثار مخرب انفجار معادن و تخریب کوه‌ها بر سلامت مردم و محصولات کشاورزان گفت: شب‌ها شبنم ساقه گندم را می‌گیرد و روز –به دلیل فعالیت بی‌رویه معادن- گرد و غبار حجیم روی ساقه‌ها می نشیند و به گِل و ماده سفت تبدیل می‌شود که ساقه را خفه می‌کند. ساقه بالا می آید ولی وقتی کمباین کار –و محصول را درو- می‌کند از دانه خبری نیست.
نماینده ولی فقیه در استان اردبیل اضافه کرد: کسی که 10 هکتار زمین زراعی دارد می گوید قبل از معادن از طریق ده هکتار 50 تن گندم برداشت می‌کردم اما الان برداشت محصول به 2 تن هم نمی‌رسد. باغات منطقه هم به همین دلیل از بین رفته است چون گرد و غبار در موسم گل‌دهی روی غنچه می‌نشیند و قابلیت آن را از بین می‌برد.
آیت‌الله عاملی با ابراز نگرانی از اثرات مخرب فعالیت بخش معدن بر صنعت زنبور عسل در عنبران نیز گفت: قبلاً یک نفر 4300 کندو داشت اما الان از زنبور عسل اصلاً خبری نیست چون در اثر انفجار –در معادن- خواب زمستانی کندوها و نظم رفتاری زنبورها به هم می‌ریزد و تلف می‌شوند.
وی با اشاره به آثار مخرب فعالیت معادن بر صنعت دامداری هم گفت: توسعه معادن باعث از بین رفتن مراتع شده به طوری که دیگر از تعدد گونه‌های گیاهی دیگر خبری نیست.
امام جمعه اردبیل اضافه کرد: در شرایطی که ساعت 11 ظهر در فاصله سه متری نتوان چهره افراد را تشخیص داد، قطعاً در این غبار شدید امکان رشد گیاه و مرتع هم نخواهد بود. نتیجه این شده که روستایی که زمانی 1200 دام سبک و سنگین داشت الان 600 راس دام هم ندارد.
آیت‌الله عاملی ادامه داد: یکی دیگر از مصائب صدور مجوز معادن به صورت بی حساب این است که در این منطقه تمام پرنده‌های بومی از بین رفتند.
وی گفت: یک کبک سالانه چند کیلو سن گندم و سایر آفت‌ها را می‌خورد اما دیگر از صدای کبک، باقرقره، بلدرچین و قرقی محلی خبری نیست. در چنین شرایطی وقتی کبک ریشه کن شد باید برای دفع آفت سم آورده شود و وقتی سم و کود زده می‌شود انسان‌ها سرطان می‌گیرند.
خطیب جمعه اردبیل، خشک شدن چشمه‌ها را از دیگر اثرات فعالیت معادن ذکر و خاطرنشان کرد: در اثر انفجار، مبدأ چشمه‌ها در زیرزمین ترک برمی‌دارد و راه آب مسدود می‌گردد. این منطقه چشمه‌های قدیمی و برکه‌های ذخیره آب داشت اما حالا همه آنها یک رویا و در حد خاطره شده است.
امام جمعه اردبیل با اشاره به مشکلات تنفسی برای اهالی و ساکنین منطقه گفت: 98 درصد ساختمان‌های جدید که با حمایت بنیاد مسکن درست شده در اثر انفجارات –در معادن- ترک خورده است.
آیت‌الله عاملی آخرین مصیبت معادن در منطقه را خرابی جاده‌ها در اثر عبور و مرور ماشین‌های سنگین ذکر کرد و گفت: حجم تخریب آنقدر زیاد است که یک کوه را از بیخ و بن برداشته‌اند و دیگر از آن خبری نیست. یک بومی می گوید دو کوه کوچک و بزرگ در منطقه بود از قدیم، اهل محل آنها را به نام پدر و پسر می شناختند اما دیگر از فرزند خبری نیست .
وی ضمن تاکید بر لزوم ورود مستقیم دستگاه قضایی به تخریب‌هایی که در محیط زیست صورت گرفته گفت: در چند سال گذشته اهالی به طور مکرر به مسئولین نامه نوشته‌اند و با کمال تعجب جوابی نگرفته‌اند. حالا موسم آن است که مسئولین بدانند که مردم بی پناه و بی صاحب نیستند.
امام جمعه اردبیل گفت: مدیران صنعت و معدن، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، محیط زیست و فرماندار منطقه که در گذشته مجوز دادند یا تماشا کردند باید مواخذه شوند و اگر مدیران فعلی هم قصور کردند باید مواخذه شوند. ثانیاً از دادستان محترم می‌خواهم حالا که مسئولین اجرایی به وظیفه خود عمل نکرده‌اند مستقیماً وارد ماجرا شود و امید به زندگی را به اهالی منطقه برگرداند.[5]
*خطبه‌های آیت‌الله عاملی از مصادیق جهاد تبیین است. جهادی که لزوما نباید مسئله سیاست را در بر بگیرد و در هر بعدی که منافع دین، نظام اسلامی و مردم به چشم می‌خورد بایستی وارد شود و همانند یک اکسیر عمل کند.
اکسیری که البته حرف مردم باشد، دقیق و درست باشد و ایضا مسئولانه باشد.
خطبه‌های ارزشمند امام جمعه اردبیل همچنین از مصادیق مفاهیمی است که می‌تواند مردم و قشرها و صنوف مختلف را بیش از گذشته به نماز جمعه علاقمند کند و جنبه کارکردی دین و حکومت اسلامی را برای جامعه بیشتر اثبات کند.
***
1_ https://www.etemadonline.com/tiny/news-592312
2_ mshrgh.ir/1388020
3_ https://irdc.ir/fa/news/4576
4_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1321392
5_ https://irna.ir/xjLxGN