بر اساس اظهارات وزیر بازرگانی وانگ ونتائو، شی در یک مجمع تجاری گفت: «چین محکم در سمت درست تاریخ ایستاده و معتقد است که یک هدف عادلانه باید برای منافع عمومی دنبال شود.» شی گفت که بریکس «با هر مقاومتی که روبه‌رو شود»، به رشد خود ادامه خواهد داد. او گفت: «در حال حاضر، تغییرات در جهان، در زمان ما و در تاریخ به‌گونه‌ای آشکار می‌شود که هرگز پیش از این نبوده و جامعه بشری را به یک مقطع حساس می‌رساند.» مشخص نیست چرا شی در این مراسم که با حضور سیریل رامافوزا رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل و نارندرا مودی نخست‌وزیر هند برگزار شد، شرکت نکرد.
شی پیش از این با رامافوزا میزبان اجلاس دیدار کرد و به همتای خود گفت که کشورهایشان در «نقطه شروع تاریخی جدید» قرار دارند. چین و روسیه که هر دو به‌شدت از سوی ایالات متحده تحریم شده‌اند، مشتاق گسترش بریکس برای مقابله با سلطه غرب بر نهادها و امور بین‌المللی بوده‌اند. عربستان سعودی، اندونزی، ایران، آرژانتین و مصر از جمله کشورهایی هستند که تمایل خود را برای پیوستن به این بلوک نشان داده‌اند. در حال حاضر این گروه متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است که حدود 40درصد از جمعیت جهان و بیش از 25درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند.
با این حال، برای گسترش بریکس دو دستگی ایجاد شده است؛ به‌طوری‌که برزیل و هند به‌طور گسترده درباره رشد بلوک برای مقابله با آمریکا محتاط‌تر برخورد می‌کنند. لولا از مصداق بارز این موضوع است. لولا می‌گوید که بریکس به دنبال این نیست که نقطه متقابلی برای گروه7 یا گروه20 یا ایالات متحده باشد. لولا در جریان پخش زنده از شبکه‌های اجتماعی گفت: «ما فقط می‌خواهیم خودمان را سازمان‌دهی کنیم.» جدای از گسترش بریکس، در این اجلاس همچنین قرار است راه‌هایی برای تقویت استفاده از ارزهای محلی در تجارت و مبادلات مالی برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا مورد بحث و بررسی قرار گیرد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه که شخصا در این نشست شرکت نمی‌کند، در بیانیه‌ای از پیش ضبط‌شده گفت که دلارزدایی از دوران اقتصادی بلوک «غیرقابل بازگشت» بوده و شتاب بیشتری می‌گیرد.
اقتصاد روسیه با تحریم‌های گسترده غرب که در پاسخ به تهاجم تمام‌عیار مسکو به اوکراین وضع شده بود، آسیب دیده است. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه نیز در نشست بریکس تصریح کرد: «کشورهای عضو بریکس باید مشکلات سخت در رابطه با نوسان‌های بازار و فشار تورم به‌دلیل اقدامات غیرمسوولانه شماری از کشورها را حل‌وفصل کنند.» وی در ادامه گفت: « دلارزدایی میان کشورهای عضو بریکس غیرقابل بازگشت است.» پوتین عنوان کرد: «مسکو آماده است تا درصورت انجام تعهدات در قبال روسیه، به توافق غلات بازگردد.» رئیس‌جمهوری روسیه اظهار کرد که مسکو یکی از قابل اعتمادترین تامین‌کنندگان مواد غذایی آفریقا باقی خواهد ماند. وی اعلام کرد که روسیه برنامه دارد که تا پیش از سال2060 به کربن خنثی دست یابد. پوتین خاطرنشان کرد که کشورهای عضو بریکس امروز باید مشکلات پیچیده‌ای را در پس زمینه نوسانات بازار و همچنین فشار تورمی حل کنند. به گفته وی، دلیل این امر اقدامات غیرمسوولانه تعدادی از کشورها بوده است.
پوتین تاکید کرد که اعضای بریکس بر اساس اصول برابری و حمایت از مشارکت همکاری می‌کنند. وی افزود: «گردش مالی روسیه با کشورهای عضو اتحادیه از مرز 230میلیارد دلار گذشت. در عین حال، در شرایط فعلی، مسکو قصد دارد جریان حمل‌ونقل و لجستیک را به شرکای قابل اعتماد از جمله کشورهای بریکس تغییر دهد.» رئیس‌جمهور روسیه تاکید کرد: «مشارکت چندجانبه، تعامل از طریق بریکس نه تنها کمک قابل توجهی به تضمین رشد پایدار کشورهای ما می‌کند، بلکه به‌طور کلی به بهبود وضعیت اقتصاد جهانی و دستیابی موفقیت‌آمیز به اهداف توسعه جهانی تعیین‌شده توسط سازمان ملل وظایف مبارزه با فقر، گسترش دسترسی مردم به مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت، ریشه‌کن کردن گرسنگی و تقویت امنیت غذایی کمک می‌کند.»
وی در ادامه توضیح داد: «در میان حوزه‌های اولویت‌دار، شاهد هماهنگی بیشتر رویکردهای شرکت‌کنندگان بریکس در موضوع حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط هستیم. این بخش مهمی از برنامه کلی اقتصادی پنج کشور است که مستلزم کمک به گسترده‌ترین اقشار شهروندان درگیر در تجارت در موضوعات مقررات اداری و مالیاتی، دیجیتالی‌سازی، تجارت الکترونیک و مشارکت در زنجیره‌های ارزشمند است.» وی خاطرنشان کرد که به لطف برنامه‌های حمایتی دولتی، کارآفرینان کشورهای بریکس با موفقیت، خود را با شرایط دادما در حال تغییر در بازارهای جهانی سازگار کرده، شرکای جدید و کانال‌های توزیع جدید پیدا کرده، بودجه بیشتری را جذب کرده و به‌طور فزاینده‌ای از فناوری‌های مدرن استفاده می‌کنند. پوتین افزود: «به همان اندازه مهم است که به توسعه همکاری در بریکس در زمینه کربن‌زدایی، کاهش اثرات انسانی بر طبیعت و سازگاری با تغییرات آب و هوایی ادامه دهیم. روسیه آماده همکاری با دیگر کشورها برای ترویج رویکردهای متوازن‌تر به مسائل آب و هوایی در جهان است.»
هند چه گفت؟
نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند نیز در نشست بریکس گفت: «هند موتور رشد جهان خواهد بود. انجام اصلاحات در سهولت دادوستد در هند باعث بهبود عقاید سرمایه‌گذاران شده است.» وی در ادامه گفت: «هند یکی از رهبران جهانی در زمینه انرژی تجدیدپذیر است.» مودی افزود: «درآمد هندی‌ها طی 9سال گذشته، سه برابر شده است.» نشست بریکس در روزهای از 20اوت در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی آغاز شده و تا امروز ادامه پیدا می‌کند. در این نشست رهبران چین، برزیل، هند و آفریقای جنوبی حضور دارند و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه به‌صورت آنلاین در آن مشارکت کرده است. ریاست هیات روسیه بر عهده سرگئی لاوروف وزیر خارجه است. بریکس پنج کشور روسیه، چین، برزیل، هند و آفریقای جنوبی را به هم پیوند می‌دهد. این در حالی است که در حال حاضر بیش از 19کشور و از جمله ایران، ترکیه، عربستان سعودی، مصر، آرژانتین و دیگر کشورهای از تمایل خود برای پیوستن به آن سخن گفته‌اند.
بازگشت به اصل خود
لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهوری برزیل نیز در این نشست گفت: «بانک توسعه بریکس پلتفرمی مهم برای کشورهای درحال توسعه محسوب می‌شود و به ما اجازه می‌دهد تا به مشکلاتمان رسیدگی کنیم.» او گفت: «برزیل به قاره‌ای بازگشته است که هرگز نباید از آن جدا می‌شد. لولا اطمینان داد که غول آمریکای جنوبی به آفریقا بازگشته تا روابط تجاری که در دهه گذشته یک‌سوم کاهش یافته است، گسترش دهد. این طرح تحت عنوان همکاری جنوبگان (کشورهای نیمکره‌جنوبی) شناخته می‌شود که شامل ائتلاف دولتی با بخش خصوصی و تامین مالی پروژه های استراتژیک از طریق بانک توسعه جدید (بانک بریکس) است.
او گفت: «جای زیادی برای رشد وجود دارد. علاوه بر گذشته‌ای که ما را متحد می‌کند، ما همچنین دیدگاه مشترکی از آینده داریم. برزیل به قاره‌ای بازگشته است که هرگز نباید از آن جدا می‌شد.» داسیلوا اظهار کرد: «آفریقا فرصت‌های گسترده‌ای را گرد هم می‌آورد، پتانسیل رشد بسیار بالایی دارد.» وی همچنین خاطرنشان کرد که «پروژه‌های بلندپروازانه» در آفریقا برای ساخت مناطق آزاد تجاری در حال انجام است که فرصت خوبی برای قرار دادن کالاها و محصولات برزیلی مانند مواد غذایی، نوشیدنی‌ها، صنایع آهن و فولاد، هیدروکربن‌ها و مواد معدنی مختلف است.
رئیس‌جمهوری برزیل افزود: «بازاری که شامل 54کشور است، تولید ناخالص داخلی بیش از 3تریلیون دلار و با جوان‌ترین جمعیت در کل جهان را پوشش می‌دهد. ادغام اقتصادی و تولیدی بین آفریقا و برزیل منوط به گسترش ارتباطات هوایی و دریایی بین دو منطقه است.» لولا با بیان اینکه شورای بازرگانی بریکس پیشنهاد امضای قرارداد را داده است، گفت: «غیرقابل توضیح است که ما هنوز پروازهای مستقیم بین سائوپائولو و ژوهانسبورگ، قاهره و داکار نداریم که برای افزایش جریان جابه‌جایی مردم، تجارت و گردشگری ضروری است.»
