د‌کتر شاد‌ی نعیمی؛ متخصص نوزاد‌ان وکود‌کان
اولین بار در روز 31 از ماه دسامبر 2019 تعدادی از موارد عفونت شدید تنفسی در شهر ووهان (Wuhan) کشور چین گزارش شد. بعضی از این بیماران سابقه حضور در بازار مواد غذایی را داشتند که در آنجا ماهی و غذا‌های دریایی و حیوانات زنده به فروش می‌رفت. این بازار در روز اول ژانویه 2020 تعطیل شد و اقدامات سلامت محیط و گندزدایی در آنجا به طور کامل انجام شد. سپس با رد تشخیص آنفلوانزای فصلی، آنفلوانزای پرندگان، آدنوویروس (یک نوع ویروس از غیر از خانواده‌آنفلوانزا است که علائمی شبیه آن اما سبک‌تر ایجاد می‌کند) کرونا ویروس سارس (مخفف Severe acute respiratory syndrome) سندرم حاد تنفسی است که در خاور دور در سال های اخیر دیده شده بود. کلا 8000 مورد ابتلا و 700 مورد مرگ را سبب شده است و کرونا ویروس مرس (مخففmiddle east respiratory syndrome) یا همان سندرم حاد تنفسی خاورمیانه است که در عربستان سعودی 2500 مورد ابتلا و کلا 800 مورد مرگ به دلیل آن گزارش شده است.
عامل بیماری
عامل بیماری مشخص شد که یک کرونا ویروس جدید است و با دو مورد سارس و مرس متفاوت است و فعلا به نام ncov 2019 نام‌گذاری شده است. این ویروس 70 درصد قرابت ژنتیکی با سارس دارد، میزان کشندگی آن از سارس کمتر است. در تمام موارد کرونا ویروس‌ها ردپای انتقال از حیوان به انسان بوده است. در مورد سارس به نظر می‌رسد که خفاش‌ها گربه‌سانان را آلوده کرده و سپس انسان از طریق گربه‌سانان آلوده شده بود. در مورد مرس خفاش شتر را آلوده کرده و سپس از شتر آلودگی به انسان رسیده بود. در این مورد اخیر ncov 2019 به نظر می‌رسد یا مستقیم از خفاش به انسان رسیده یا خفاش مار را آلوده کرده و سپس به انسان رسیده است و مابین انسان‌ها انتقال یافته است. در 11 ژانویه اولین مورد فوت گزارش شده است. تاکنون موارد مشابهی در تایلند، ژاپن، کره جنوبی، آمریکا، کانادا، سنگاپور، تایوان، ویتنام، فرانسه، عربستان سعودی و بنگال گزارش شده است. در اکثر این کشورها ابتدا یک نفر که سابقه سفر به استان ووهان چین را داشته مبتلا شده و سپس بیماری به دیگران منتقل شده است و متاسفانه مثل همیشه تعداد زیادی از موارد ابتلا و مرگ در کادر درمانی است که از طریق بیماران آلوده شده‌اند.
واکسن
تولید واکسن حداقل دو سال زمان می‌خواهد و با توجه به اینکه مثل اکثر ویروس‌های تنفسی امکان درمان قطعی در دست نیست و درمان فقط حمایتی است، جلوگیری از انتشار بیماری و گسترش بیشتر آن در دستور کار امروزی قرار دارد.
منشا ویروس
منشا این ویروس می‌تواند از ماهی، خوک، موش و گوسفند نیز باشد و با توجه به اینکه شروع بیماری در آستانه تعطیلات سال نو چینی‌ها بوده است و تعداد مسافرت‌ها زیاد بوده جلوگیری از انتشار بیشتر با مشکلاتی روبرو شده است. تا به حال 2000 نفر در خود چین آلوده شده و 56 مورد فوت گزارش شده است. علائم شبیه سرماخوردگی شدید یا همان Flu – like syndrome است. تب، سرفه، سردرد، آبریزش و تنگی نفس موجود است که اگر کنترل نشود، می‌تواند به طرف سندرم حاد تنفسی و نارسایی کلیه و مرگ برود. انتقال بیماری با اندکی بی‌توجهی به بهداشت فردی به راحتی صورت می‌گیرد.
راه‌های پیشگیری
در حال حاضر بهتر است تمام موارد تب و سرفه دقیق معاینه شود، به خصوص در افراد با بیماری زمینه‌ای و کودکان و افراد مسن، حتما افراد بیمار حتی به فرض سرماخوردگی ساده از ماسک استفاده کنند. دستمال‌ها در سطل دردار دفع و دست‌ها شسته شود و هر فرد سرماخورده مثلا سه روز از تماس نزدیک با افراد دیگر خودداری کند. به هیچ وجه روبوسی و دست دادن در ملاقات‌ها صورت نگیرد. حتی‌المقدور از حضور در جاهای شلوغ و خوردن و آشامیدن در این مکان‌ها پرهیز شود. افراد مسن و کودکان در این میان از تغذیه مناسب شامل مقادیر کافی پروتئین و سبزیجات و سویا بهره ببرند، چون انتقال می‌تواند از طریق حیوانات باشد به بهداشت قصابی‌ها و ماهی‌فروشی‌ها توجه ویژه بشود. افراد دست‌اندر کار در این مکان‌ها پیش‌بند داشته باشند، محل خرد کردن گوشت، چاقو و تخته‌ها هر روز ضد عفونی شود و به هیچ عنوان با لباس کار به منزل نروند. در حین کار با دستکش آلوده یا دست آلوده بینی و دهان خود را لمس نکنند. چه در محل کار و چه برای افراد بیمار باید بدانیم ماسک یک وسیله یک بار مصرف است و اگر از روی صورت برداشته شود باید دور انداخته شود. امیدوارم با رعایت موارد بهداشتی مورد جدیدی گزارش نشود.
