یکی از امتیازات اسلام بر سایر ادیان و مکاتب این است که به علاقه و محبت و همبستگی بین انسانها اهمیت زیادی داده و سعی نموده تا بین آنان رابطه عاطفی قوی برقرار کند، و زندگی و برخورد آنها توأم با مهر و عطوفت متقابل باشد.
شاید یکی از حکمتهای مهمی که همه انسانها از یک پدر و مادر متولد شده اند همین باشد که انسانها نسبت به همدیگر احساس یگانگی و خویشاوندی و برادری نمایند.
وقتی در دستورات و قوانین اسلام دقت کنیم می بینیم آنچه که وجودش سبب ازدیاد محبت و علاقه بین اقشار مختلف مردم بوده و هست، اسلام آن را بصورت واجب یا مستحب سفارش کرده و در مورد آن تأکید نموده است، مانند:
برخورد خوب با انسانها، نیکی به پدر و مادر نیکی به فرزندان، برآوردن نیازهای مردم و یاری آنها، معاشرت خوب با همسایگان و ضعیفان و بی سرپرستان و یتیمان... که نمونه ای از آنها را در این جزوه خواهید خواند. و آنچه را که موجب جدایی و از بین رفتن علاقه و ایجاد کینه و بدبینی می شود، نهی کرده و مردم را از نزدیک شدن به آنها شدیدا برحذر داشته است مانند تهمت، غیبت، دروغگویی، سخن چینی، نفاق و...
نقش محبت و علاقه انسانها به همدیگر چیزی نیست که قابل انکار باشد، حتی بعضی دانشمندان معتقدند که تنها راه اصلاح جامعه و سعادت بشر، ایجاد محبت و علاقه شدید بین انسانهاست در حدی که باعث شود کسی به دیگری ستم روا ندارد. از اینرو در ادامه انتشار سلسله احادیث اهل بیت عصمت و طهارت علیه السلام اقدام به تهیه و تنظیم این احادیث شد که قدمی هر چند کوچک در راه نشر فرهنگ اسلام ناب محمدی ( صلی الله علیه و آله و سلم) برداشته باشد.
1
برخورد با مردم
عن الصادق ( علیه السلام) قال:
قال عیسی بن مریم لبعض اصحابه: ما لا تحب ان یفعل بک فلا تفعله باحد.
امام صادق ( علیه السلام) فرمود:
حضرت عیسی بن مریم ( علیه السلام) به بعضی از یاران خود فرمود: آنچه را که دوست نداری نسبت به تو انجام شود تو نیز نسبت به هیچ کس انجام مده!
بحار الانوار، ج 74، ص .157
2
برخورد اسلامی
قال علی ( علیه السلام) :
اذا لقیتم اخوانکم فتصافحوا و اظهروا لهم البشاشة و البشر تتفرقوا و ما علیکم من الاوزار قد ذهب.
امام علی ( علیه السلام) فرمود:
وقتی برادرانتان را دیدار کردید پس مصافحه کنید و به همدیگر دست بدهید و با روی خندان با آنان ملاقات کنید که وقتی از هم جدا شوید همه گناهان شما آمرزیده است.
خصال صدوق، ص 633
3
مدارا با مردم
قال رسول الله ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
اعقل الناس اشدهم مداراة للناس، و اذل الناس من اهان الناس.
رسول خدا ( صلی الله علیه و آله) فرمود:
داناترین مردم کسی است که با مردم بیشتر مدارا کند و خوارترین مردم کسی است که به مردم اهانت کند.
بحار الانوار، 75/ .52
4
برخورد پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم)
عن ابی عبد الله ( علیه السلام) قال:
ما صافح رسول الله ( صلی الله علیه و آله) رجلا قط فنزع یده حتی یکون هو الذی نزع یده منه.
امام صادق ( علیه السلام) فرمود:
پیامبر خدا با هر کسی دست می داد دستش را نمی کشید تا طرف مقابل دستش را بکشد و از او جدا نماید.
محجة البیضاء، 3/ .388
5
محبت به مردم
عن علی بن ابی طالب ( علیه السلام) قال: قال رسول الله ( صلی الله علیه و آله) :
رأس العقل بعد الایمان بالله عزوجل التحبب الی الناس.
امیر المؤمنین ( علیه السلام) از رسول خدا ( صلی الله علیه و آله) نقل می کند که فرمود :
سرآغاز عقل و خردمندی بعد از ایمان به خدا اظهار محبت به مردم و دوستی با آنان است.
6
روش برخورد با مسلمان
قال امیر المؤمنین ( علیه السلام) :
ان الله یحب المرء المسلم الذی یحب لاخیه ما یحب لنفسه و یکره له ما یکره لنفسه.
امام علی ( علیه السلام) فرمود:
خداوند دوست دارد آن مسلمانی را که آنچه را برای خود می خواهد برای برادر دینی اش هم بخواهد و آنچه را برای خویشتن نمی خواهد برای او هم نخواهد.
محاسن برقی، ج 1، ص .10
7
ارزش دیدار برادران
قال ابو عبد الله ( علیه السلام) :
من زار اخاه فی الله، قال الله عزوجل:
ایای زرت و ثوابک علی و لست ارضی لک ثوابا دون الجنة.
امام صادق ( علیه السلام) فرمود:
هر کس برای خدا از برادرش دیدار کند، خداوند عزوجل می فرماید: مرا دیدار کرده ای و ثواب تو بر منست و به ثوابی جز بهشت برای تو راضی نمی شوم.
اصول کافی، 3/ .255
