به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، مرحوم استاد فاطمی نیا از اساتید برجسته اخلاق و عرفان شامگاه جمعه 7 تیرماه 1398 در مسجد جامع اُزگل تهران سخنرانی کرد و درباره مقام علمی امام صادق(ع) و چگونگی تشکیل مدرسه تربیتی حضرت سخن گفت. در ادامه گزیده ای از بیانات ایشان در این مراسم را می خوانید:
منظور از فقه الصادق(ع)
شفقنا نوشت: جوانان بدانید که معلومات ارزش دارد و این معلومات آسان به دست نیامده است. ما بچه و نوجوان بودیم به ما می گفتند فقه صادق(ع) ولی نمی دانستیم مقصد از آن چیست؟ اصلا وقتی می گویند فقه صادق(ع) این فقه صادق(ع) چیست؟ فقه صادق(ع) همه علوم را شامل می شود، فقه صادق(ع) به معنای همه علوم است.
علم امروز دنیا از امام صادق(ع)
یکی از شیعیان عراق کتابی درباره امام صادق(ع) نوشته است و در پایان جمع بندی نموده است و آورده که درباره امام صادق(ع) چگونه می توان حرف زد؟ اصلا از کجا می توان شروع کرد؟ آیا از علمش صحبت کنیم؟ آیا از شخصیت ایشان حرف بزنیم؟ آیا از اخلاق ایشان سخن بگوییم؟ و هزاران چیز دیگر، اصلا از کجا صحبت کنیم؟ امام صادق(ع) همان شخصیتی است که علم او امروز دنیا را پر کرده است.
مدرسه امام صادق(ع) / منظور از 4 هزار شاگرد
مدرسه امام صادق(ع) در تاریخ بی نظیر بود و در دنیا دیگر چنین مدرسه ای پیدا نمی شود. درباره مدرسه امام صادق(ع) یک نکته وجود دارد و آن اینکه مشهور است که این مدرسه چهار هزار شاگرد داشته است اما این تعداد قید زده شده است. شیخ مفید در کتاب ارشاد می نویسد این چهار هزار شاگرد فقط از ممتازان این مدرسه بوده اند نه اینکه کل شاگردان این مدرسه چهار هزار نفر باشند.
مدرسه امام صادق(ع) چگونه تشکیل شد؟ / موسس این مدرسه
حالا این مدرسه امام صادق(ع) چگونه تشکیل شد؟ موسس این مدرسه جد مظلومشان حضرت ابی عبدالله الحسین(ع) هستند که این مدرسه با شهادت امام حسین(ع) شروع و تاسیس شد و حضرت سجاد(ع) استاد این مدرسه و حضرت زینب کبری(س) معاون این مدرسه بود.
حضرت سجاد(ع) با اینکه در دوران فشار حاکمان ظالم بود ولی این مدرسه را اداره می کردند. بعد از ایشان حضرت باقر(ع) این مدرسه را ادامه دادند ولی ایشان هم در فشار بنی امیه بودند. و با این شرایط این مدرسه تشکیل شد.
ابن حجر یک عالم سنی متعصب درباره امام باقر(ع) می گوید: حضرت باقر(ع) شکافنده علم و پرچمدار علم در جهان است، چون ایشان نفسش پاکیزه است.
امام باقر(ع) که یکی از اساتید این مدرسه است در مقامات عارفین مقاماتی دارد که زبان از وصف آن عاجز است. او باقر و شکافنده است. می گویند این مدرسه با مدرسه های دیگر فرق داشت برای اینکه در این مدرسه امام گنج های دفن شده معارف را بیرون می آورد و این مدرسه را حضرت باقر(ع) تحویل امام صادق(ع) دادند.
در این مدرسه چه چیز تدریس می شد؟
در این مدرسه فقه، حدیث، تفسیر، قرآن و حتی اخلاق تدریس می شد. در گذشته اخلاق را کنار گذاشته بودند و فکر می کردند که اخلاق یک چیز جزئی است در صورتی که بعضی همه علم های دنیا را بدست می آورند اما اخلاق ندارد و نمی دانند هر چه هست در اخلاق است. علمای نجف علمای بزرگی بودند و فقط با فقه و اصول به آنجا نرسیدند، بلکه همه اخلاق و کرامت داشتند.
در این مدرسه حتی فلسفه هم گفته می شد آن هم فلسفه به معنای واقعی آن و همینطور طب هم گفته می شد و علم کیمیا که شیمی است نیز در این مدرسه تدریس می شد. و به طور کلی تمام علم ها و فن های عالم در این مدرسه گفته می شد.
گفته شده شاگردان امام صادق(ع) شب ها دفتر و قلم خود را بالای سرشان می گذاشتند و منتظر بودند صبح شود و به مدرسه بروند و این قدر به این مدرسه عشق و علاقه داشتند. شوخی نیست، امام صادق(ع) کسی نبوده که عاشق او نشود. این شاگردان تا از خواب بیدار می شدند به سوی این مدرسه حرکت می کردند.
