اختلال هالوکس والگوس نوعی تغییر شکل انگشت شست پا می باشد که در خانم ها و افراد بالای 65 سال شایع تر است. اگر به دنبال علت و روش جراحی هالوکس والگوس هستید با ادامه مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با علت و جراحی هالوکس والگوس
هالوکس والگوس نوعی تغییر شکل انگشت شست پا می باشد که سبب شده شست پا به سمت انگشت دوم متمایل گردد. این اختلال معمولا پیش رونده بوده و با گذشت زمان به کندی بدتر می شود. در حقیقت عارضه هالوکس والگوس تغییری در ساختار آناتومیکی پا را ایجاد می کند.
برخی درمان های خانگی شامل پدهای انحراف شست و کفش به بهبود آن کمک می کند. این اختلال در خانم ها و افراد بالای 65 سال شایع تر می باشد. دلیل هالوکس والگوس متفاوت بوده و به سبک زندگی افراد هم بستگی دارد.
به اختلال هالوکس والگوس، بونیون و قوز شست پا نیز اطلاق می شود. هالوکس والگوس در بین افراد به صورت خفیف تا شدید دیده می شود که به تدریج پیشرفت می کند. با توجه به روش های نوین و پیشرفته برای جلوگیری از پیشرفت این اختلال می توان آن را درمان کرد.
برای درمان سریع و کامل هالوکس والگوس به جراحی نیاز است. ولی معمولا ابتدا روش های غیر جراحی استفاده می شود و در صورت عدم نتیجه گیری، جراحی پیشنهاد می شود. آمار تقریبا بالایی از موفقیت آمیز بودن جراحی هالوکس والگوس گزارش شده از این رو می توان با رعایت تجویزهایی که پزشک انجام داده از پیشرفت بیماری جلوگیری و بعد از عمل سریعتر بهبود یابید.
علائم عارضه هالوکس والگوس
همانطور که اشاره شد هالوکس والگوس عارضه ای است که در آن انگشت شست پا قوز پیدا کرده و سمت دیگر انگشتان پا خم می شود. این عارضه انحراف شست پا، کجی انگشت شست، قوز شست پا و بونیون نیز نام دارد. از جمله انواع این عارضه می توان به هالوکس والگوس مادرزادی، انحراف شست تیلور، هالوکس والگوس نوجوانی که بین سنین 10-15 سال نمایان می شود اشاره کرد.
هالوکس والگوس معمولا با علائم زیر همراه است:
- برجستگی غیر طبیعی در پا
- سخت راه رفتن
- تشکیل لایه پوستی ضخیم در قسمت پایین انگشت شست پا
- درد در ناحیه بیرونی شست پا
- التهاب و قرمزی در ناحیه مفصل انگشت شست پا
- پینه بستن روی دومین انگشت پا
- احساس درد هنگام پوشیدن کفش
- التهاب و محدودیت حرکتی انگشت شست پا
در صورتی که انحراف شست پا به موقع شناسایی و معالجه نشود، موجب تحریک دائمی پوست، خار استخوان، بورسیت، آرتروز، کپسول مفصلی، انگشت چکشی و… خواهد شد.
به چه علتی هالوکس والگوس ایجاد می شود؟
از جمله علل بروز این عارضه عبارت است از:
- سن و جنسیت
- وراثت و ژنتیک
- اختلالات عصبی
- اضافه وزن و چاقی
- شکل گیری نادرست شست پا در هنگام تولد
- استفاده از کفش نامناسب با پنجه تنگ و باریک
- طولانی مدت سر پا بودن
- آسیب دیدن پا
- رماتیسم
- بیماری های التهابی مثل آرتریت روماتوئید
- ضعف مادرزادی بافت همبند
- پوکی استخوان به علت افزایش سن یا کمبود کلسیم
- شکستگی پا
جراحی هالوکس والگوس چگونه انجام می شود؟
هالوکس والگوس نوعی ناهماهنگی گسترده در انگشتان بزرگ پا می باشد. انگشت شست به طور قابل توجهی به لبه خارجی پا متمایل شده جایی که انگشتان کوچک پا را هم جمع می کند. بونیون نزدیک به ریشه انگشت و در خارج از پا ایجاد می شود.
از آن جا که غالبا بیماران، از دوران نقاهت و مراقبت بعد از عمل هراس دارند. در ادامه پیرامون نحوه جراحی قوز شست پا بیشتر صحبت می کنیم. بعد از معاینه فیزیکی بیمار و کسب شرح حال توسط پزشک، روش های درمانی بر اساس وضعیت و شرایط بیمار پیشنهاد می شود.
اگر وضعیت انگشت شست خیلی وخیم نباشد از درمان غیر جراحی استفاده خواهد شد و در صورت شدید بودن هالوکس والگوس، بهترین روش برای درمان آن جراحی است که در انواع مختلفی اجرا می شود. می توان گفت جراحی هالوکس والگوس، نوعی جراحی اصلاحی است که برای درمان این عارضه انجام می شود.
این بیماری شامل انحراف انگشت بزرگ پا به سمت داخل بوده و می تواند موجب بروز درد، تورم، التهاب، تغییر شکل انگشت بزرگ پا و مشکلات مربوط به راه رفتن شود.
در جراحی قوز شست پا، هدف اصلی اصلاح موقعیت انگشت بزرگ پا بوده تا فشار و فشار غیرمعمول روی مفاصل و بافت های اطراف کاسته شده و به تدریج علائم بیماری کاهش پیدا کند. روش های مختلفی برای این جراحی وجود دارد که مدت و پیچیدگی آن به میزان انحراف و شدت عارضه بستگی دارد.
برای انجام این جراحی بیهوشی کامل صورت گرفته به این ترتیب در طول جراحی دردی را احساس نمی کنید. پزشک جراح برش کوچکی در قسمت مورد نظر استخوان ایجاد کرده تا به مفصل کوکسا والگوس برسد. بعد از دسترسی به مفصل، استخوان سازی یا تنظیم استخوان انجام شده تا تغییر شکل مناسب مفصل ایجاد شود.
بعد از اعمال تغییرات لازم در مفصل، به کمک ابزارهایی مفصل را تثبیت می کنند. با اتمام جراحی چند روزی بستری بوده تا فرایند بازسازی و بازگشت به عملکرد طبیعی پا شروع شود. فیزیوتراپی، تمرینات حرکتی و مناسب سازی کفش و تمرینات استحکام نیز تجویز می شود.
با انجام جراحی، انگشت شست پا، استخوان ها، رباط ها، تاندون و اعصاب به وضعیت اولیه اش بر می گردد و برجستگی به طور کامل رفع می شود. در گذشته عمل هالوکس والگوس طوری انجام می شد که در آن استخوان ها بریده شده و توسط پین های فلزی در جای درست قرار می گرفتند.
به این ترتیب با درد زیاد و دوران نقاهت و ریکاوری طولانی همراه می شد. همانطور که اشاره شد امروزه روش های کم تهاجمی و جدید برای درمان هالوکس والگوس به کار می رود که در آن ابزار برش استخوان تغییر پیدا کرده و برخلاف گذشته که برش ها عمیق بود، از برش های کوچک برای عمل استفاده می شود.
به این ترتیب پوست و ماهیچه ها کمتر آسیب پیدا می کنند و درد و تورم نیز کاهش می یابد. همچنین دوران نقاهت هم تقلیل می یابد. توصیه می شود در انتخاب جراح متخصص دقت لازم را داشته باشید. از جمله روش های عمل هالوکس والگوس عبارت است از:
- استئوتومی
- رزکشن آرتروپلاستی
- بونیونکتومی
- بالانس تاندون ها و لیگامان ها
عوارض احتمالی
جراحی قوزک شست پا همانند سایر جراحی ها با عوارض احتمالی همراه است. از رایج ترین عوارض این جراحی عبارت است از:
- بی حسی
- سفتی و سختی
- عود کردن دوباره عارضه
- تورم
- تاخیر در بهبودی
- عفونت
- درد پیوسته
- آسیب عصبی
با توجه به شرایط پزشکی خاص هر فرد، ممکن است عوارض دیگری هم ایجاد شود که لازم است قبل از انجام عمل حتما با پزشک مشورت داشته باشید.
مراقبت های قبل از عمل
پزشک در مورد روش جراحی انحراف شست پا توضیحاتی ارائه می دهد. می توانید در این فرصت سوالات خود را بپرسید. از شما فرم رضایتنامه قبل از جراحی درخواست می شود. مراقبت های قبل از عمل عبارت است از:
- اگر داروی خاصی مصرف می کنید یا به داروهای بیهوشی حساسیت دارید پزشک را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که سابقه اختلال خونریزی داشته یا داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید. احتمالا لازم است قبل از عمل آن ها را قطع کنید.
- احتمالا لازم است قبل از عمل 8 ساعت ناشتا باشید. از این رو وعده های غذایی خود را تنظیم کنید.
- اگر قبل از عمل استرس زیادی دارید از پزشک بخواهید داروی آرامبخش تجویز نماید.
- در صورتی که مشکوک به بارداری هستید به پزشک اطلاع دهید.
- ممکن است آزمایشاتی قبل از عمل مانند آزمایش خون، نوار قلب، اندازه گیری فشار خون و … نیاز باشد.
- قبل از عمل ناهنجاری و بدشکلی پا و انگشتان پا با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس به دقت بررسی شده و گزینه های اصلاحی مختلف توسط متخصص به بیمار ارائه می شود.
- هنگام عمل باید معده بیمار خالی باشد.
مراقبت های بعد از عمل
بیمار برای موفقیت جراحی و بهبودی زودتر بایستی دستورات پزشک را مطابق تجویز انجام دهد. به مدت هفت روز پس از عمل، محل جراحی باید پانسمان و بانداژ شود. بهتر است بیمار از خیس کردن بانداژ خودداری کند. پای جراحی شده گچ گرفته می شود تا استخوان ها به شکل درست جوش بخورند و از آن ها محافظت شود.
تا هشت هفته بعد از جراحی، بیمار باید کفش های مخصوص با زیره چوبی استفاده کند. اگر بخیه از نوع جذبی نباشد، ده تا 14 روز بعد از جراحی نیاز است توسط پزشک بخیه ها کشیده شوند. به منظور جلوگیری از بازگشت انحراف انگشت شست، کفش های جلو پهن با پاشنه استاندارد بپوشید.
بیمار بعد از عمل باید از عصا و واکر هنگام راه رفتن استفاده و مراقب باشد وزن خود را روی پای آسیب دیده اعمال نکند.
به طور کلی بعد از جراحی، بیمار موقتا تحت نظر پزشک و کادر درمان قرار می گیرد و پای جراحی شده باید بالاتر از سطح بدن قرار بگیرد. به کمک کفش مخصوص بیمار یک روز بعد از عمل می تواند از بیمارستان مرخص شود. 6-8 هفته باید این کفش را بپوشد تا بتواند بدون عصا و واکر راه برود.
عوارض عدم درمان هالوکس والگوس
در صورتی که هالوکس والگوس درمان نشود یا از بروز آن جلوگیری نشود با عوارض زیر همراه است:
- درد و ناراحتی در ناحیه پنجه پا که با گذشت زمان این درد تشدید یافته و فعالیت های روزمره را مختل می کند.
- هالوکس والگوس سبب تغییر شکل استخوان و مفاصل پنجه پا می شود و با تورم همراه است.
- به علت تغییر شکل پنجه پا و تغییر محل مفصل بیشتر، احتمالا افراد در حرکت و تعادل مشکل پیدا می کنند.
- هالوکس والگوس به تدریج می تواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر نهاده و کیفیت زندگی را کاهش دهد به ویژه اگر درمان نشود.
چگونه می توان از عمل هالوکس والگوس جلوگیری کرد؟
با پوشیدن کفش های مناسب که دارای پنجه های پهن هستند و به کار گیری روش های درمانی به طور مداوم می توان پیشرفت هالوکس والگوس را به تاخیر انداخت. اگر متوجه بروز هالوکس والگوس شده اید بهتر است زودتر به پزشک مراجعه تا با روش های غیر جراحی بهبود یابد.
باید دانست سفتی زیاد مفصل و ناهماهنگی انگشتان پا که به علت انحراف شست ایجاد شده می تواند عمل را هالوکس والگوس را پیچیده تر نماید و عوارض طولانی مدت آن را بیشتر نماید. در این شرایط جراحی باید انجام شود که بعد از آن بیمار نگرانی در مورد بدشکلی و درد حاصل از این عارضه نخواهد داشت.
