این خطبه از خطبه های مشهور است که علمای بزرگ شیعه و اهل سنت با سسلسه سندهای بسیار آن را نقل کرده اند، و برخلاف آنچه بعضی خیال می کنند، هرگز خبر واحد نیست، و از جمله منابعی که این خطبه در آن آمده است منابع زیر است:
1- ابن ابی الحدید معتزلی دانشمند معروف اهل سنت در «شرح نهج البلاغه» در شرح نامه «عثمان بن حنیف» در فصل اول، اسانید مختلف خطبه بانوی اسلام فاطمه (س) را نقل کرده است، او تصریح می کند که اسنادی را که من برای این خطبه در اینجا آورده ام از هیچیک از کتب شیعه نگرفته ام.
سپس اشاره به کتاب معروف «سقیفه» از «ابوبکر احمد بن عبدالعزیز جوهری» که از محدثان بزرگ و معروف اهل سنت است کرده که او در کتاب خود از طرق کثیری این خطبه را نقل نموده است - ابن ابی الحدید تمام این طرق را در شرح نهج البلاغه آورده است که ما برای رعایت اختصار از نقل آن صرفنظر می کنیم-.
سپس اضافه می کند که حکومت وقت تصمیم بر غصب «فدک» گرفت فاطمه (س) با جمعی از زنان قریش به سوی مسجد آمد در حالی که راه رفتنش درست همانند راه رفتن پیامبر(ص) بود و خطبه ای طولانی ایراد کرد.
نامبرده سپس همان خطبه معروف و مشهور را نقل می کند - هر چند عبارت این خطبه در نقلها کمی متفاوت است- .
2- علی بن عیسی اربلی» نیز در کتاب «کشف الغمه» این خطبه را از همان کتاب «سقیفه» ابوبکر محمد بن عبدالعزیز آورده است.
3- مسعودی» در «مروج الذهب» اشاره اجمالی به خطبه مزبور دارد.
4- سید مرتضی» عالم بزرگ و مجاهد شیعه در کتاب «شافی» این خطبه را از عایشه همسر پیامبر(ص) نقل کرده است.
5- محدث معروف مرحوم «صدوق» بعضی از فرازهای آن را در کتاب «علل الشرایع» ذکر نموده است.
6- فقیه و محدث بنام مرحوم شیخ «مفید» نیز بخشی از خطبه را روایت کرده است.
7- سید بن طاوس» در کتاب «طرائف» قسمتی از آن را از کتاب «المناقب» «احمد بن موسی ابن مردویه اصفهانی» که از معاریف اهل سنت است از عایشه نقل می کند.
8- مرحوم «طبرسی» صاحب کتاب «احتجاج» آن را به طور «مرسل در کتاب خود آورده است.
به هر حال این خطبه تاریخی از خطبه های معروف اهل بیت: است، تا آنجا که نقل می کنند بسیار از متعهدان شیعه فرزندان خود را همواره توصیه به حفظ این خطبه می کردند، تا با گذشت زمان گرد و غبار نسیان بر آن ننشیند، و از سوی دشمنان مغرض زیر سؤال قرار نگیرد.
هم اکنون نیز سزاوار است نسل جوان برومند این حماسه بزرگ را به خاطر بسپارند و به آیندگان منتقل کنند.
1. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 8 ص 108، چاپ قدیم.
