طبق بررسی های انجام شده، میزان حملات قلبی در ایام تعطیلات افزایش می یابد. بررسی های محققان، طی سال های 1973 تا 2001 نشان میدهد از حدود 53 نفر که فوت کرده اند، تعداد افرادی که در اثر حملات قلبی جان خود را از دست داده اند، بیشتر در ایام تعطیل و اولین روز سال نو بوده است! نظریه های مختلفی در مورد علل افزایش حملات قلبی در طول تعطیلات وجود دارد که پرخوری و مصرف زیاد مواد غذایی چرب و سنگین و کم تحرکی در این ایام و یا مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی در روزهای تعطیل می تواند از دلایل آن باشد. افزایش استرس های روحی، روانی و هیجانی در روزهای نزدیک به تعطیلات نیز در بروز حملات قلبی بی تأثیر نیست. در مورد بروز حملات قلبی و جلوگیری از مرگ در اثر حملات ناگهانی قلبی، یکی از عوامل مهم «زمان» می باشد. مدت زمانی که طول می کشد تا عارضه قلبی تشخیص داده و درمان شود، در نجات جان افراد بسیار مهم است. دقت در تشخیص و مراقبت های پزشکی نیز اهمیت ویژه ای دارد. از آنجایی که در ایام تعطیلات معمولا تعداد کادر پزشکی بیمارستان ها کاهش می یاید، در نتیجه سرعت رسیدگی بیماران قلبی کم می شود و از این رو زنده ماندن و احیای فرد ممکن است با مشکل مواجه گردد. بنابراین لازم است تمام بیماران قلبی در ایام تعطیلات با رعایت نکات زیر بیشتر به فکر سلامتی خود باشند:
1- برای فعالیت ها و کارهای خود برنامه داشته باشید. وقتی برنامه ریزی روز خود را شروع کنید و هرگز انجام کارهای خود را برای دقیقه 90 نگذارید! وقتی شما برای انجام کارهای خود وقت کم می آورید، دچار استرس می شوید و این استرس اصلا برای قلب شما خوب نیست.
2- اگر در روزهای غیر تعطیل ورزش کردید، در تعطیلات نیز به فعالیت بدنی خود ادامه دهید؛ زیرا عدم تحرک و ورزش نکردن به ضرر قلب شماست. ورزش کردن را به آخر وقت موکول نکنید، چون ممکن است هرگز موفق نشوید آن را انجام دهید.
3- فعالیت بدنی را به کارهایی که باید در ایام تعطیلات انجام دهید، اضافه نکنید؛ مثلا زمانی که برای خرید می روید، ماشین خود را دورتر از محل خرید پارک کرده و بقیه راه را پیاده روی کنید.
4- مراقب خودرو و خوراک خود در این ایام باشید و هرگز وسوسه غذاهای پرچرب و رنگارنگ نشوید. زمانی که به مهمانی می روید و یا مهمان دارید، مراقب باشید از غذاهای سالم استفاده کنید. از شیر و پنیر کم چرب استفاده کرده و خوردن میوه و سبزیجات را در این ایام افزایش دهید.
تعطیلات و بیماران دیابتی
ما سعی درایم با بیان مواردی به بیماران دیابتی کمک کنیم تا با کنترل دیابت خود، مراقب سلامت شان باشند تا بتوانند از تعطیلات لذت بیشتری ببرند. رعایت این نکات استرس را در افراد کمتر کرده و تعطیلات را لذت بخش تر می کند. یکی از نکات مهم در حفظ سلامتی افراد دیابتی، داشتن یک برنامه برای رژیم غذایی است؛ حتی در ایام تعطیلات! خریدن مواد غذایی و آماده کردن غذا باید به گونه ای باشد که فرد را به خوردن مواد غذایی ناسالم و با استفاده از غذاهای آماده و فست فود وسوسه نکند. ورزش و فعالیت بدنی خود را در اولویت قرار دهید؛ حتی اگر برای مدت کوتاهی باشد. از خود انتظار نداشته باشید که کامل باشید و زمان بیشتری را برای ورزش در نظر بگیرید، حتی اگر می توانید 5 تا 10 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید، این کار را انجام دهید. فراموش نکنید کم ورزش کردن بهتر از اصلا ورزش نکردن است. از آن جایی که تعطیلات معمولا با استرس همراه است، ممکن است برای از بین بردن استرس خود بیش از اندازه بخورید و یا به غذاهای ناسالم رو آورید؛ لذا برای کنترل استرس و آرام کردن خود ورزش کنید تا از میزان افسردگی و استرس شما کاسته شود. و همچنین ماهیچه های منقبض شده شما در اثر استرس، رها و آزاد گردند؛ بدین ترتیب هم از پرخوری خود جلوگیری کرده و هم سبب آرامش جسم و روح خود می شوید. اگر در ایام تعطیلات به مهمانی و یا برای صرف غذا به بیرون از منزل (رستوران) می روید و یا در خانه غذا می خورید، حتما برای غذا خوردن خود برنامه داشته باشید. بهتر است قبل از تعطیلات غذاهای سالمی را برای خود آماده و بسته بندی کنید در فریزر قرار دهید تا در مواقعی که فرصتی برای پختن غذا ندارید از آنها استفاده کنید و مجبور به خوردن غذاهای آماده و ناسالم نشوید.
وقتی به مهمانی می روید، فقط از غذهایی میل کنید که مطابق برنامه رژیم غذایی شما باشند و هرگز وسوسه نشوید که از غذاهایی بخورید که منجربه بالا رفتن قند خود شما می شود. اگر هم مهمان دارید، سعی کنید غذاهایی بپزید که مطابق با رژیم غذایی سالم بوده و شکر، چربی و نمک کمتری در آن به کار رفته باشد، معمولا افراد دیابت، فشار خون بالایی هم دارند؛ بنابراین مصرف کمتر سدیم و نمک طعام می تواند به حفظ تعادل قند خون و فشار خون آنها کمک کند.
به جای اینکه مهمانی دادن ها و یا مهمانی رفتن های شما فقط حول غذا خوردن باشد، سعی کنید مهمانی های فعال داشته باشید؛ به نحوی که هم شما و هم مهمانان شما از یک برنامه پر تحرک و سرگرم کننده لذت ببرند و هم ساعات کمتری را صرف خوردن کنید.
اگر بیرون از منزل خود غذا می خورید (مهمانی یا رستوران)، از افراط در غذا خوردن و پرخوری اجتناب نمایید و هرگز بیش از اندازه گرسنه به مهمانی و یا رستوران نروید، زیرا ولع شما برای خوردن غذا بیشتر است. اگر این غذاها ناسالم هم باشند، ضرر بیشتری به سلامتی شما می زنند. زمانی که در رستوران به دنبال انتخاب غذا از روی منو هستید، حتما غذاهایی را که مناسب شما می باشند، سفارش دهید؛ به ویژه غذاهایی دریایی.
در مهمانی ها غذای خود را در بشقاب کوچکی بریزید و از سر میز غذا که شامل انواع غذاهای رنگارنگ می باشد، دور شوید تا وسوسه آنها نشوید؛ سپس به آرامی شروع به غذا خوردن کنید؛ زیرا 20 دقیقه طول می کشد تا مغز فرمان سیری را صادر کند. بنابراین هر چقدر سرعت غذا خوردن شما کمتر باشد و آرام تر غذا بخورید، غذای کمتری را وارد معده خود کرده اید. اگر در حین غذا خوردن با کسی مشغول صحبت شوید، به نفع شماست؛ زیرا سرعت غذا خوردن شما را کم می کند و فرمان سیری مغز صادر می گردد؛ در حالی که شما غذای کمتری خورده اید اکثرا در مهمانی ها سالاد و سبزیجات وجود دارند؛ بنابراین سعی کنید به جای خوردن غذاهای پرچرب و سنگین، از سالاد و سبزیجات استفاده نمایید. در مورد انواع سس ها نیز جانب احتیاط را رعایت کنید؛ زیرا حاوی مقادیر زیادی کالری پنهان می باشند.
اگر در یک وعده غذایی در خوردن و آشامیدن افراط کردید، در وعده های دیگر مواد غذایی حاوی فیبر را افزایش و مصرف غذاهای پرچرب را کاهش دهید. بهترین غذاهایی که حاوی چربی کمی باشند، عبارتند از: سوپ، نان های سبوسدار، سالاد همراه به سس رژیمی، انواع متنوعی از سبزیجات کم کالری و پرفیبر، گوشت کم چربی و یا بدون چربی، مرغ، ماهی، غلات پرک شده همراه با شیر کم چرب.
یکی دیگر از مواردی که افراد دیابتی باید توجه داشته باشند، مسافرت در تعطیلات است. دیابتی ها که با هواپیما و یا وسایل نقلیه دیگر مسافرت می کنند، حتما غذای سالمی را همراه خود داشته باشند تا در سفرهای طولانی با خوردن آن از پایین افتادن قند خون (هیپوگلیسمی) خود جلوگیری کنند. همیشه در سفرها، یک میان وعده مختصر و سبک همراه خود داشته باشید. این میان وعده ها می توانند نان و پنیر، میوه، سبزیجات شسته شده و برش خورده (هویج، کلم، گوجه و....) باشند.
اگر در مسافرت وعده غذایی اصلی شما به مدت دوساعت تاخیر افتاده، قند خون خود را با دستگاه کنترل قند خون اندازه گرفته و یکی از میان وعده هایی را که از قبل آماده کرده اید، میل کنید. به خاطر داشته باشید که در تعطیلات چند روزه نوروزی، با افراط در خوردن و آشامیدن کنترل قند خون خود را از دست ندهید تا دچار مشکلات پیچیده تری برای کنترل قند خون نشوید.
منبع:دنیای سلامت 54
/ج
