میوههای مغزدار خوراکی یا همان خشکبار از دیرباز یکی از مواد خوراکی رایج در کشورمان بوده است. امروزه میدانیم میوههای مغزدار منبع بسیار مهمی برای مواد مغذی ضروری بدن هستند و روز به روز آثار و فایده آنها از لحاظ پیشگیری از بیماریهای مختلف نیز بیشتر روشن میشود، این امر بهخصوص در مورد بیماریهای قلبی - عروقی صدق میکند. البته باید مراقب مصرف زیاد آنها که ممکن است باعث چاقی شود هم بود.
بادامزمینی
بادامزمینی، این کوچولوی پرخاصیت!
بادام زمینی یکی از انواع مغز دانههاست که البته از دیدگاه گیاهشناسی در واقع به خانواده حبوبات مانند عدس و نخود و لوبیا تعلق دارد و به اشتباه به آن مغز دانه اطلاق میشود.
خاستگاه اولیه بادام زمینی، آمریکای جنوبی است. این مغز دانه جزو مهمی از ترکیب رژیم غذایی بومیان آمریکای جنوبی به ویژه مکزیکیها را تشکیل میداد. جهانگردان و سیاحان، بذر و دانه این گیاه را با خود به بقیه مناطق و کشورها بردند و بهاین ترتیب این ماده غذایی با ارزش در بقیه مناطق جهان نیز کشت شد.در برخی از فرهنگها بادام زمینی جایگاه ویژهای دارد و به طور روزانه در تهیه غذاهای گوناگون مصرف میشود. آمریکاییان بادام زمینی را یا به صورت تنقلات در میان وعدهها یا به صورت کره بادام زمینی و در ساندویچ مصرف میکنند. هندوستان، آمریکا و چین مهمترین تولیدکنندگان بادامزمینی هستند که محصول تولیدی خود را به منظور روغنکشی و تهیه روغن بادام زمینی مورد استفاده قرار میدهند و این روغنها بهطور عمده در شرق برای تهیه غذا استفاده میشود.بادام زمینی به صورت خام و برشته شده مصرف میشود. برشته کردن موجب افزایش مقدار آنتیاکسیدانها در بادامزمینی شده و از سوی دیگر موجب بهبود هضم و جذب پروتئینهای آن میشود. بهعلاوه احتمال وجود آفلاتوکسین سمی که در اثر آلودگی مغزدانهها به قارچ آسپرژیلوس فلاوس در آن ایجاد میشود را نیز کم میکند. از آرد بادام زمینی در تهیه کیکها، کوکو و دیگر غذاها استفاده میشود.
ارزش غذایی بادام زمینی
هیچ با خودتان فکر کردهاید که این دانههای کوچک بادام زمینی چقدر مواد مغذی در خود جای داده است؟
بادام زمینی یکی از منابع خوب پروتئین گیاهی است، به طوری که در مقایسه با دیگر مواد غذایی گیاهی، حبوبات و مغزدانهها پروتئین بالاتری دارد. به این ترتیب این ماده غذایی برای کودکان، ورزشکاران، گیاهخواران و افرادی که به دلیل برخی پرهیزهای غذایی نمیتوانند از گوشت استفاده کنند، منبع پروتئینی مناسبی است.چربی عمده در بادام زمینی چربیهای غیراشباع است. این نوع روغنها آثار بسیار مثبتی در حفظ سلامت دارند و یکی از ویژگیهای الگوی غذایی مدیترانهای که به عنوان یک الگوی غذایی سالم و ضامن سلامت مطرح است، وجود مقادیر بالای چربیهای غیراشباع است. حدود 80 درصد چربی بادام زمینی روغنهای غیراشباع با یک و چند پیوند دوگانه است که این نوع چربیها سبب کاهش سطح کلسترول بد خون (LDL) و افزایش سطح کلسترول خوب در خون (HDL) میشود و بهاین ترتیب در حفظ سلامت قلب و عروق نقش دارند. بادام زمینی و کره بادام زمینی غذاهایی کامل هستند و منابع خوبی از ویتامینها و املاح مورد نیاز بدن مانند ویتامینهای گروه B، ویتامینE، مس، منگنز و دیگر املاحی چون کلسیم، فسفر و پتاسیم میباشند.مصرف دو قاشق غذاخوری بادام زمینی 23 درصد ویتامین E موردنیاز بدن را تامین میکند. این ویتامین به عنوان آنتیاکسیدان عمل میکند و سلولها را در مقابل آسیبهای رادیکالهای آزاد حفظ میکند. همچنین روند پیری سلولها را به تاخیر میاندازد و در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. مصرف دو قاشق غذاخوری بادام زمینی 18 درصد نیاز روزانه به ویتامینB3 و 12 درصد ویتامین B1 موردنیاز را تامین میکند. ویتامینهای گروهB در حفظ سلامت و شادابی پوست و مو، تنظیم اشتها و سلامت سیستم عصبی و مهمتر از همه در آزادسازی انرژی نقش دارند. بادامزمینی منبع غنی مس است. این ریزمغذی در خونسازی و ساخته شدن استخوانها، عروق و اعصاب نقش کلیدی دارد. مقدار روی نیز در بادام زمینی بالاست. روی در رشد، بهبود زخمها و خونسازی نقش مهمی دارد. بادام زمینی یکی از بهترین و مغذیترین منابع غذایی گیاهی است و توصیه میشود مصرف این ماده غذایی را در برنامه غذایی خود بگنجانید. به ویژه در کودکان و نوجوانان به علت سرعت بالاى رشد نیاز به مواد مغذی افزایش مییابد و این ماده غذایی میتواند تامینکننده بسیاری از این نیازها باشد.
بادام زمینی، دوست قلب شما!
بادام زمینی ترکیبی از بسیاری از مواد سلامت بخش را دارد. منبع خوبی از ویتامین E، ویتامین B3 (نیاسین)، اسید فولیک و منگنز است. چربی عمده آن غیراشباع با یک پیوند دوگانه است. ویتامین موجود در آن به عنوان یک آنتیاکسیدان عمل میکند و از اکسیداسیون چربیها در غشای عروق و ایجاد پلاکهایی که به تصلب شرایین منجر میشود، جلوگیری میکند.
بهعلاوه، بادام زمینی حاوی مقادیر بالایی مواد آنتیاکسیدانی است و از این نظر با انوع میوهها رقابت میکند. تحقیقات نشان داده است که چند مغز دانه بالاترین میزان آنتیاکسیدانها را در میان گیاهان دارا است. به عنوان مثال، میزان آنتیاکسیدانهای بادام زمینی از سیب و هویج هم بالاتر است.
در بادام زمینی مقادیر بالایی از آنتیاکسیدانهای پلیفنولیک و پیکوماریک اسید وجود دارد. تحقیقات نشان داده است که مصرف یکبار در هفته بادام زمینی یا کره بادام زمینی، خطر مرگ به علت بیماریهای قلبی عروقی را به میزان 11 درصد کاهش میدهد و اگر مصرف به چهاربار در هفته افزایش یابد 19 درصد کاهش در مرگ و میر قلبی ایجاد میشود.یک آنتیاکسیدان در بادام زمینی به نام رسوراترول وجود دارد. این آنتیاکسیدان در انگور قرمز هم وجود دارد. مطالعات روی حیوانات نشان داده است که این آنتیاکسیدان با تحریک در تولید و آزادسازی ترکیبات اکسید نیتریک که در گشاد شدن عروق نقش دارند، به وضوح موجب کاهش خطر سکته میشود.
محققان طی بررسیهای خود متوجه شدند که فرانسویها با آنکه رژیم کمچربی ندارند ولی کمتر به بیماریهای قلبی عروقی مبتلا میشوند و در پی یافتن پاسخ برای این پارادوکس دریافتند که شاید مصرف بالای آنتیاکسیدانهایی مانند رسوراترول علت این تناقض باشد. در واقع آنان عنوان میکنند شاید وجود محتوای بالای آنتیاکسیدان در مغزدانهها به ویژه بادام زمینی، علت محافظت از سلامت قلب و عروق آنها باشد.
بادامزمینی و کاهش خطر سرطان روده
به علت وجود برخی ریزمغذیها مانند اسید فولیک، اینوزیتول، اسید فیتیک، رسوراترول، فیتواسترولها و... محققان کنجکاو شدند تا دریابند آیا بادام زمینی میتواند تاثیری در پیشگیری از سرطان روده داشته باشد؟
به این منظور مطالعهای 10 ساله در تایوان انجام شد. محققان با جمعآوری اطلاعاتی در زمینه عادات غذایی و الگوی غذایی دریافتند که مصرف بادام زمینی و ترشیها با خطر سرطان روده در ارتباط بود. بهاین صورت که مصرف دو بار یا بیشتر بادام زمینی در هفته با 58 درصد کاهش در خطر سرطان روده در زنان و 22 درصد کاهش خطر در مردان همراه بوده است، در حالی که مصرف ترشیها خطر سرطان روده را به شدت افزایش میداد.
بادام زمینی و آلزایمر
جالب است بدانید که مصرف بالای ویتامینB3 یا نیاسین در پیشگیری از آلزایمر و دیگر اختلالات شناختی مرتبط با سن موثر است و بادام زمینی جزو آن دسته غذاهایی است که مقدار نیاسین بالایی دارد.
آلرژیزایی بادام زمینی
بعضی از افراد نسبت به برخی از اقلام غذایی حساسیت نشان میدهند. هر غذایی میتواند حساسیتزا باشد ولی برخی از غذاها از پتانسیل حساسیتزایی بالاتری برخوردارند. بادام زمینی، شیر گاو، تخم مرغ، گندم، سویا، میگو و... میتوانند در برخی از افراد حساسیت ایجاد کنند. اگر به دنبال مصرف این مواد احساس خارش پوست، کهیر، آبریزش بینی شدید و خارش چشم و ناراحتیهای گوارشی پیدا کردید، به احتمال زیاد به پروتئین این مواد حساسیت دارید و در این صورت باید از مصرف این مواد خودداری کنید و از غذاهایی که این مواد حتی به مقدار جزیی در تهیه آن به کار رفته بپرهیزید.
منبع:http://www.salamat.com
ادامه دارد...
/ج