در هفته‌های گذشته درباره تکنولوژی چاپ سه‌بعدی و شروع استفاده از آن در مد و طراحی لباس گفتیم. اگر درباره نحوه ورود آن به دنیای مد و تاریخچه این تکنولوژی اطلاعاتی ندارید می‌توانید پیش از خواندن مطلب پیش رو مقاله‌ای با عنوان «با چاپگر سه‌بعدی لباس‌هایمان را چاپ کنیم» را در صفحه مد بنیتا مطالعه کنید.
شاید تصور کنید لباس‌هایی که با چاپگرهای سه‌بعدی ساخته می‌شوند سخت و غیرقابل انعطاف باشند یا تنها برای ارائه به عنوان یک اثر هنری یا محصولی از فناوری در یک نمایشگاه مناسب باشند اما قطعا اینطور نیست، بسیاری از لباس‌هایی که با چاپ سه‌بعدی ساخته می‌شوند کاملا پوشیدنی، انعطاف‌پذیر و راحت هستند.
دنت پلگ Danit Peleg کسی است که به رویای چاپ لباس‌های کاربردی در منزل تحقق بخشیده. درست زمانی که در سال 2014 مشغول کار بر روی پروژه دانشگاهی‌اش بود تصمیم گرفت مجموعه‌ای با کمک تکنولوژی چاپ سه‌بعدی طراحی و اجرا کند. او از نقاشی معروف اوژن دولاکروا با عنوان «آزادی رهبر مردم» و شکل هندسی مثلث الهام گرفته بود و هدف اصلی‌اش این بود که هر فردی بتواند در خانه خود با توجه به نیاز و سلیقه شخصی‌اش با پرینتر سه‌بعدی برای خود لباس تهیه کند.
پارچه پرینتی لباس‌های پلگ بافتی شبیه به مثلث‌های درهم، متوازن و متقارن دارد، او با نرم‌افزاری به نام Blender مدل‌سازی کرده و پس از آزمایش با مواد و چاپگرهای متفاوت، با فیلامنت انعطاف‌پذیری به نام Fila Flex مجموعه‌اش را ساخته. این مواد کاملا منعطف و مستحکم است و حتی پلگ توانسته بافتی شبیه به تور با آن بسازد که کاملا کشش و استحکام پارچه‌توری را داراست. دنت پلگ در طول آزمایشاتش متوجه می‌شود که برای تولید هر ورق نساجی چاپ سه‌بعدی در اندازه A4 حداقل 20 ساعت زمان نیاز است و همین باعث می‌شود تا مزرعه چاپ پارچه‌های سه‌بعدی‌اش را در منزل به راه بیاندازد. پلگ علاوه بر لباس کفش و اکسسوری هم برای این مجموعه چاپ کرده است.
در این سال‌ها پرکاربردترین استفاده مد از پرینت سه‌بعدی در زمینه تولید کفش‌های ورزشی بوده، نایک، آدیداس، ریباک و نیوبالانس همگی از چاپ سه‌بعدی برای تولید محصولات‌شان استفاده کرده‌اند. نایک که برای اولین بار در سال 2013 و در ساخت کفه کفش‌های ورزشی‌اش از تکنولوژی چاپ سه‌بعدی استفاده کرده بود حالا محصولی دارد که کاملا به وسیله این فناوری ساخته شده و ویژگی‌های منحصر بفردش سرعت بخشیدن به حرکت ورزشکاران و راحتی امکان تغییر مسیر در زمین بازی است. نایک در تولید این محصول از چاپ لیزری استفاده کرده تا هزینه‌ها و زمان تولید محصول را به حداقل برساند.
شرکت آدیداس هم تجربه‌‌های متفاوتی را با چاپ سه‌بعدی پشت سرگذاشته و حالا قرار است با همکاری گروه کربن که در زمینه تکنولوژی ساخت فعالیت دارند، تا سال 2018 تعداد 100هزار کفش ورزشی که کاملا با چاپگر سه‌بعدی تولید می‌شوند را به بازار عرضه کند. قرار است مدل کفش‌های ورزشی آینده این برند کاملا سفارشی و شخصی توسط مشتری طراحی شوند و این قرار است ویژگی منحصربفرد محصولات جدید آدیداس باشد.
ریباک هم به عنوان فرزند آدیداس از این غافله عقب نمانده و می‌خواهد کفش‌هایی به بازار عرضه کند که ترکیبی از فناوری چاپ سه‌بعدی و تکنولوژی روباتیک خواهند بود. از طرفی ریباک قصد دارد از مواد پایدار و طبیعی استفاده کند و آن را چیزی شبیه به پروژه پارلی آدیداس که تولید کفش‌های ورزشی با استفاده از پلاستیک‌های جمع شده از اقیانوس بوده، توصیف کرده است.
علاوه بر این‌ها، دو برند و فروشگاه آنلاین Zazzy و Hema زیورآلات چاپ سه‌بعدی سفارش می‌گیرند. شرکتی به نام Continuam در سان فرانسیسکو هم به مشتری‌هایش این امکان را می‌دهد تا لباس شنای موردعلاقه‌شان را به صورت آنلاین طراحی کنند و سفارش دهند و بعد لباس آماده شده با چاپگر سه‌بعدی، برایشان ارسال می‌شود. ناگفته نماند که برندهای مطرحی همچون ویکتوریا سکرت هم این تکنولوژی را استفاده کرده‌اند یا طراحان مطرح دیگر، مثلا بردلی روتنبرگ طراح لباس، برای هفته مد نیویورک مجموعه‌ای کاملا ساخته شده با فناوری چاپ سه‌بعدی ارائه کرده بود که همه لباس‌ها راحت، انعطاف‌پذیر و کاملا پوشیدنی بودند. این لباس‌ها از مواد انعطاف‌پذیری به نام الاستومر گرمانرم و پلی اورتان گرمانرم ساخته شده بودند.
بسیاری از طراحان نیز با نگاهی مفهومی از چاپ سه‌بعدی در طراحی لباس استفاده می‌کنند و طرح‌های مفهومی که با پارچه گویای موضوع نیست را با چاپگر سه‌بعدی اجرا می‌کنند. لباس گرداب اثر Laura Thapthimkuna که الهام گرفته از فضاست در این دسته قرار می‌گیرد یا لباسی به نام جواهرات اقیانوس اثر Melinda Looi که به عنوان اولین لباسی است که یکپارچه با چاپ سه‌بعدی ساخته شده است.
بسیاری از طراحان هم برای ساخت لباس‌های هوشمند از این تکنولوژی استفاده می‌کنند، به این صورت که علاوه بر تکنولوژی چاپ سه‌بعدی لباس ویژگی خاصی دارد که آن را در دسته پوشیدنی‌های هوشمند قرار می‌دهد. Anouk Wippercht یکی از طراحانی است که مجموعه لباس‌های هوشمندش را با چاپگر سه‌بعدی تولید کرده است. لباس عنکبوتی به عنوان یکی از پوشیدنی‌های این مجموعه دارای سنسوری است که هنگام سنگین‌شدن تنفس پوشنده، بازوهای روباتیک آن باز شده و حالت دفاع از فرد را می‌گیرد. لباس دیگری از همین مجموعه به نام سیناپز دارای سنسوری است که اگر کاربر استرس و شکسته شدن حریم شخصی را احساس کند لباس به وسیله نور نسبت به این اتفاق واکنش نشان می‌دهد. دیگر لباس‌های این مجموعه هم با ویژگی‌های اینچنینی و هدف محافظت از پوشنده لباس به وسیله چاپ سه‌بعدی و فناوری روباتیک ساخته شده‌اند که البته شاید این لباس‌ها کاربرد چندانی در زندگی روزمره ما نداشته باشند و بیشتر مناسب ساخت فیلم‌های تخیلی باشند.
به نظر می‌رسد وقت آن رسیده که طراحان ایرانی هم آزمایش‌هایی در زمینه طراحی و ساخت لباس با فناوری چاپ سه‌بعدی داشته باشند، هرچند که براساس پرس‌وجوهای خبرنگار بنیتا گویا مهندسان و طراحان آینده ایران در دانشگاه علم و صنعت بیکار ننشسته‌اند و با چاپگر سه‌بعدی در زمینه تولید کفش و لوازم جانبی آن آزمایشاتی انجام داده‌اند.
