رژیم غذایی و همچنین اصلاح شیوه زندگی مؤثرترین راه جهت کاهش سطح کلسترول در بدن میباشد. با این حال، همراه با این کارها، فرد ممکن است گاهی اوقات جهت درمان این عارضه نیاز به دارو داشته باشد.
کلسترول نوعی از مولکول لیپید و یا استرول حیوانی است که جهت تولید برخی هورمونها، ویتامین D و اسیدهای صفراوی در مقادیر کم مورد نیاز است. کلسترول جزء مهمی از غشاء سلول حیوانی است و عمدتاً در فرآوردههای حیوانی مانند تخم مرغ، گوشت و محصولات لبنی یافت میشود. کلسترول مازاد در شریانها رسوب کرده و عرضه اکسیژن و مواد مغذی به قلب را کاهش میدهد. این امر به عنوان یکی از علل اصلی سکته مغزی و حمله قلبی در نظر گرفته میشود.
چربی و کلسترولی که مصرف میکنیم به کبد رفته و در آنجا جهت تولید لیپوپروتئینها با پروتئینها ترکیب میشوند. عمدتاً دو نوع لیپوپروتئین بنامهای لیپوپروتئینهای کم چگال (LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) وجود دارد. اینها کلسترول اصلی موجود در بدن ما بوده، که کلسترول LDL به عنوان «کلسترول بد» خوانده میشود، در حالی که کلسترول HDL تحت عنوان «کلسترول خوب» نامیده میشود.
سطح بالای کلسترول LDL است که با افزایش خطر ابتلا به حملات قلبی و سکته مغزی در ارتباط میباشد. در حالت ایدهآل، سطح کل کلسترول در خون باید کمتر از 200 میلیگرم در دسی لیتر بوده و سطح کلسترول LDL بایستی کمتر از 130 میلیگرم در دسی لیتر باشد. از سوی دیگر، سطح کلسترول HDL بیشتر از 60 میلیگرم در دسی لیتر برای سلامت سیستم قلبی عروقی، سطحی خوب در نظر گرفته میشود.
چگونه سطح کلسترول در بدن را کاهش دهیم
تغییر رژیم غذایی
مصرف بیش از حد چربی، خصوصاً چربیهای اشباع شده میتواند سطح کلسترول در بدن را بالا برد. درست است که چربیها برای سلامتی ما اهمیت دارند، و از این رو نبایستی آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنیم. اما چیزی که ما نیاز داریم، تقلیل یا کاهش مصرف چربیهای اشباع شده و جایگزینی آنها با چربیهای سالمی مانند چربیهای اشباع نشده با یک پیوند دوگانه یا مونو و چربیهای اشباع نشده با چند پیونده دوگانه یا پلی است.
منابع مهم چربیهای اشباع شده و کلسترول، محصولات لبنی مانند شیر کامل، کره، و پنیر، مارگارین، تخم مرغ، گوشت قرمز مانند گوشت گاو، و مواد غذایی ناسالم و به اصطلاح هله هوله را شامل میشوند. از سوی دیگر، مواد غذایی غنی از چربیهای اشباع نشده شامل ماهی، آجیل یا مغزهایی مانند بادام، گردو، فندق و بادام زمینی، روغن زیتون و روغن کانولا میشوند.
همچنین مهم است که میزان فیبر خوراکی را به جهت کاهش سطح کلسترول در بدن افزایش دهیم. بنابراین، مواد غذایی مانند میوه، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، و بلغور جو دوسر را در رژیم غذایی خود وارد سازید. فیبر میتواند به کاهش سطح کلسترول مجموع، و همچنین کلسترول LDL در خون کمک کند. نوشیدنیهای خاصی مانند چای سبز همچنین میتوانند کمک کرده سطح کلسترول LDL در بدن کاهش یابد.
مشخص شده است که مواد غذایی حاوی استرولهای گیاهی و استانول نیز میتوانند در کاهش سطح کلسترول خون مؤثر باشند. نمونههایی از این مواد غذایی، برنج قهوهای، گندم، آجیل و تخمه کدو حلوایی، و سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، گل کلم، گوجه فرنگی، کلم بروکسل، و غیره را تشکیل میدهند. این روزها، شما همچنین میتوانید محصولات غنی شده با استانول گیاهی و استرول را بیابید.
ورزش
فعالیت بدنی منظم میتواند به طور قابل توجهی سطح کلسترول کل یا مجموع و کلسترول LDL را کاهش دهد. همچنین میتواند به بالا بردن سطح کلسترول HDLکه برای سلامت قلب و سیستم قلبی عروقی خوب میباشد، کمک کند. شما میتوانید به طور فوقالعادهای از انجام تمرینات سبک تا متوسطی مانند پیاده روی سریع، دویدن با سرعت متوسط، شنا، و دوچرخه سواری بهرهمند شوید.
دارو
اصلاح رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم بدون شک میتواند سطح کلسترول خون را کاهش دهد. اما این اقدامات مدتی به طول میانجامد تا نتایج دلخواه را ایجاد نمایند. بنابراین چنانچه میزان کلسترول خون شما بسیار بالا باشد به طوریکه قادر باشد خطر ابتلا به بیماریهای تهدید کنندهی حیات را بالا ببرد، ممکن است به مصرف دارو نیاز داشته باشید. پیش از مصرف هرگونه داروی کاهش دهندهی کلسترول، هرگز فراموش نکنید که با پزشک خود در این خصوص صحبت کنید. سعی کنید در مورد عوارض جانبی احتمالی آنها آگاهی یافته و اطلاع یابید که چه اقدامات احتیاطی را در طول مصرف دارو بایستی اتخاذ نمایید.
بنابراین، ممکن است به کمک مضاعف دارو جهت کنترل سطح کلسترول همراه با اصلاح و ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و شیوهی زندگی خود نیاز داشته باشید. کشیدن سیگار به عنوان عامل مهمی که میتواند سطح کلسترول HDL را پایین آورد شناخته شده است، و در نتیجه خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. بنابراین به منظور حفظ سلامتی سیگار را ترک نمایید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبهی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیههای پزشک متخصص در نظر گرفته شود.