تغذیه در اسلام مبتنی برآیات وروایات

((گروه های اصلی هرم غذایی))
تغذیه در آموزه های دینی
رهنمودهای اسلام در رابطه با تغذیه ،تنها سلامت جسم را تضمین نمی کنند،بلکه تضمین کننده سلامت روح انسان ها نیز می باشند .از آنجایی که عقل وعلم به همه رازهای آفرینش احاطه ندارند ،ممکن است حکمت بر خی از رهنمودهای اسلام برای دانش امروز مجهول باشد،ولی این به معنای بی دلیل بودن این رهنمودها نیست ؛چنانچه فلسفه تعدادی از احکام اسلام در گذشته ناشناخته بودوامروز،علم به راز آنها پی برده است .
«مادر کتاب آفرینش از بیان هیچ چیز فروگذار نکردیم»و(سوره انعام آیه38)
از ابعاد اعجازآمیز قرآن این است که برهمه علوم مختلف که عقل وعلم بشر هنوز به آن دست نیافته است ،احاطه دارد.
اولیای گرامی اسلام نیز در 14قرن قبل ،نکات دقیق بهداشتی ،تغذیه ای وطبی را به پیروان خود خاطر نشان کرده وبرای درمان مردم از آن استفاد ه کرده اند.خداوند در قرآن کریم درآیات متعددی(118آیه)در مورد تغذیه با ماسخن گفته است.ازجمله درآیه 88سوره مائده آمده است:
«از آنچه خدا روزی شما قرار داده است ؛حلال وپاکیزه بخورید».
روایات واحادیث متعددی نیز از ائمه معصومین (علیهم السلام)در این رابطه بیان شده است .در روایتی امام محمد باقر (ع)غذا را نیاز طبیعی هر فرد می دانند و می فرمایند :«خدای بزرگ آدمی را میان تهی (دارای شکم )آفر ید وناگزیر خوراک آب می خواهد.»(کافی ،ج 6،ص287)
امام صادق (ع)در حدیثی به مقوله غذا وخوردن آن وتقسیم بندی مواد غذایی به حلال وحرام بر اساس مبداءتولید آنها اشاره نموده اند :آنهایی که از زمین روئیده وخارج می شوند و آنهایی که از حیوانات فراهم می شوند.
آنهایی که از زمین خارج می شوند به سه دسته حبوبات و غلات، میوه ها وسبزیجات تقسیم بندی شده که مطابق با تقسیم بندی در کتب علمی جدید است.همچنین در این راستا موضوع «هرم غذایی»نیز مورد توجه قرار گرفته است.
این مقاله به بیان برخی از آیات وروایاتی که درباره 5گروه اصلی «هرم غذایی»(که هر گروه قسمتی از نیازهای بدن را تامین می کنند.)هستند ،می پردازد:

1-گروه نان وغلات
 

«تن آدمی بر نان استوار شده است.»(امام صادق (ع)،کافی ج 6 ،ص287)
«خدایا به نان مابرکت ده ومیان ما وآن جدایی مینداز که اگر نان نبود ،نه می توانستیم روزه بگیریم ،نه نماز بخوانیم ونه دیگر واجبات پروردگار خویش را به جا آوریم ».(پیامبر اکرم (ص)،کافی، ج6،ص287)
«اصل معاش آدمی وزندگی او ،نان است وآب».امام صادق (ع)،بحارالانوار، ج 3 ،ص87)

2-سبزیجات
 

«وزمین را شکافتیم ودر آن دانه ها، انگور، سبزی های خوردنی ،زیتون، خرما ،باغ های درخت ومیوه وعلف را رویانیدیم تا شما وچهارپایانتان از آن بهره ببرید.»(سوره عبس،آیات 26تا32)
«هرچیزی را زینتی است وزینت سفره ،سبزی است».(امام صادق (ع)بحار،ج66،ص199)

3-میوه ها
 

«واوست که باغ هایی نیازمند به داربست وبی نیاز ازداربست راآفرید ودرخت خرما وکشتزارهایی با طعم های گوناگون و زیتون وانار ،همانند ودر عین حال ناهمانندآفرید تا وقتی ثمره آوردند از آنها بخورید ودر روز درو ،حق آنها را نیز بپردازید واسراف نکنید که خدا اسراف کاران را دوست ندارد».(سوره انعام آیه 141)
«مرد باید از هر میوه ای (میوه متداول )برای خانواده اش تهیه نماید».(امام صادق(ع)،کافی،ج5،ص511)

4- شیرولبنیات
 

«برای شما درچهارپایان، عبرتی است .از شیری که در شکمشان است سیرابتان می کنیم وازآنها سودهای بسیاری می برید واز آنها می خورید».(سوره مومنون آیه 21)
«شیربخورچراکه گوشت میرویاند واستخوان را محکم می کند».(امام صادق (ع) کافی ،ج6،ص336)
«پنیر لقمه غذایی خوبی است».(امام صادق (ع)، وسایل الشیعه ،ج17،ص94)
«چنانچه مسلمانی ضعف بدنی پیدا کرد ،لبنیات را به همراه گوشت(یاکباب)بخورد،زیرا خداوند در آنها موجبات توانمندی ونیرومندی را قرار داده است».(حضرت علی (ع)،بحار،ج66،ص69)
امام علی (ع):«شیر گاو دارو ودرمان است».
امام باقر (ع):«رسول خدا(ص)خوراکی ای نمی خورد ونوشابه ای نمی نوشید مگر اینکه می گفت:«خدایا آن را بر ما مبارک فرما وآن را برای ما به چیزی نیکوتر ازآن تبدیل کن».یعنی خدایا آن را بر ما مبارک فرما وبیشتر ازآن بهره ما قرار ده».

5-گوشت
 

«وچهارپایان را آفرید،در حالی که در آنها برای شما ،وسیله پوشش ومنافع دیگری است واز گوشت آنها می خورید»(سوره نحل ،آیه 5)
«اوست که دریا را رام کرد تا ازآن گوشت تازه بخورید وزیورهایی بیرون آورید و خویشتن را بدان بیارایید وکشتی ها را ببینید که دریا را می شکافند وپیش می روند تا از فضل خدا روزی طلبند،باشد که سپاس گویید».(سوره نحل،آیه 14)
«خوردن گوشت موجب ازدیاد وتقویت قوای بینایی وشنوایی ونیز قوت می شود».(امام صادق (ع)کافی،ج5،ص511)
«برشما باد خوردن ماهی که اگر بی نان بخورید کافی است واگر بانان بخورید گواراست ».(امام موسی کاظم (ع)،بحار ،ج 65،ص207)
پیامبر (ص)به روایت امام صادق(ع):((بر شما باد خوردن گوشت ،چون گوشت برای آدمی گوشت می آورد.هرکسی چهل روز بر او بگذرد ودرآن فاصله گوشت نخورده باشد ،بدخلق خواهد شد وهرکس بد خلق شد،به اوگوشت بخورانید».(وسائل،26/17)
پیامبر (ص)به روایت امام صادق(ع):چون مسلمانی سست وضعیف شود،لازم است گوشت وشیر بخورد که خدای بزرگ نیرو را در آنها آفریده است».(خصال،617/2)
امام صادق (ع):گوشت باید هر سه روز یک بار خورده شود،نه بیش از این».(کافی 511/5)
امام حسن عسگری(ع):اگر می خواهی قوت بگیری ،گوشت بخور».
امام باقر (ع):«آقای خوراکی ها گوشت است».(بحار60/66)
منبع:دنیای تغذیه 95