اگر فرزند کوچکی دارید، کنار آمدن با تولد خواهر یا برادری تازه برای او سخت خواهد بود، چرا که حس میکند فرد جدیدی به قلمرو او وارد شده و قصد دارد تا جای او را در دل پدر و مادر بگیرد.
وقتی فرزند دوم کمیبزرگتر شود، فرزند اول این حس را با جر و بحث کردن، هل دادن، مسخره کردن او و یا حتی درگیر شدن با او بروز خواهد داد.
ما در گزارشی دو قسمتی قصد داریم تا به شما بیاموزیم تا چطور به بهترین نحو فرزند اولتان را آماده پذیرش عضو تازه وارد خانواده نمائید. این بخش دوم گزارش ماست:
بعد از آمدن فرزند دوم به خانه، چطور از این حسادت اجتناب کنید؟
با دنبال کردن این استراتژیها، میتوانید حس حسادت را کمرنگ کنید.
1- از فرزند اول در انجام کارهای نوزاد کمک بگیرید:
کارهای کوچک زیادی هستند که میتوانید برای انجام آنها از فرزند اولتان کمک بگیرید و از دیدن شور و شعف او متحیر خواهید شد. میتوانید از او بخواهید که درهنگام حمام نوزاد، حوله او را برایتان بیاورد. یا وقتی نوزاد گریه میکند، از او بخواهید تا برایش ترانه بخواند یا با او صحبت کند. اگر او دوست دارد تا نوزاد را بغل کند، فرزندتان را روی مبل بنشانید و در اطرافش بالش بچینید و سپس نوزاد را به بغل او بدهید و کنارش بایستید.
ممکن است فرزند اولتان حس کند که نوزاد بین شما و او فاصله انداخته. باید سعی کنید این حس را از بین ببرید. مثلا به او بگوئید:« نوزادمان خیلی گریه میکند.نه؟» و گاهی او را اولویت اصلی قلمداد کنید و مثلا بگوئید:«نی نی جان، باید صبر کنی تا من اول بند کفشهای برادرت را ببندم.» میتوانید در هنگام غذا دادن به نوزاد یا عوض کردن پوشک او، از فرزند بزرگتر کمک بگیرید. برای فرزند اول غذایی که دوست دارد را درست کنید و بدین ترتیب کمیبه او توجه بیشتری کنید
2- از او کمک بگیرید و نظرش را بپرسید:
از او بپرسید که به نظرش، نوزاد از کلاه سفید بیشتر خوشش میآید یا کلاه قرمز؟ یا از او پیشنهاد بخواهید که چطور میتوان نوزاد را شاد یا سرگرم کرد؟ احتمالا خود او برای آواز خواندن، رقصیدن یا شکلک درآوردن داوطلب خواهد شد تا لبخندی به لبان نوزاد یا شما بیاورد. درآن زمان بگوئید:«ببین نی نی چطور به حرکات تو لبخند میزند؟» البته ممکن است او مشارکت نکند و دستانش را روی گوشهایش بگیرد و سعی کند نوزاد را نادیده بگیرد. دراین موارد، او را مجبور نکنید. خود او به زودی به کنار شما بازخواهد گشت. تنها وقتی که او داوطلب شد، از او کمک و مشورت بخواهید.
3-زمانی را برای فرزند اولتان بگذارید:
حس حسادت او کاملا طبیعی است. ولی او این حسادت را هم باید با شما به اشتراک بگذارد. به جای دعوا کردن یا نادیده گرفتن او، سعی کنید تا با او صحبت کنید و بگوئید: «نی نی خیلی گریه میکند و زمان زیادی از مامان میگیرد. اینطور نیست؟ گاهی وقتها دعا میکنم که کاش بشود خودش غذایش را بخورد» و بدین ترتیب به او کمک میکنید تا شرایط شما را درک کند. سعی کنید هر روز کمیزمان را به او اختصاص دهید. وقتی نوزاد خواب است، با فرزند اول سرگرم شوید؛ نقاشی کنید یا بازی کنید. بدین ترتیب حس حسادت او را خواهید کاست. اگر نوزاد زودتر از او میخوابد، شبها برای او وقت بگذارید و برایش کتاب بخوانید و با او بازی کنید. عکسهایی از دوران نوزادیاش را نشانش دهید و به او بگوئید که آن وقتها، او هم به رسیدگی زیادی نیاز داشته. کارهایی که الان او به تنهایی قادر به انجامش هست و نوزاد از انجام آنها ناتوان است را به او یادآوری کنید.
4- آماده خشونت باشید:
همه کودکان حسودی میکنند و گاهی کنترل این حس سخت میشود. پس اگر فرزندتان چیزی به سمت نوزاد پرت کرد یا او را زد، تعجب نکنید و طوری وانمود کنید که گویا اتفاقی و تصادفی بوده. طبیعی است. سعی کنید شرایط را جوری فراهم کنید که آسیب رساندن او به نوزاد، کار سختی باشد. اگر چنین کاری کرد، به نوزاد توجه کنید و او را نادیده بگیرید. چون بدین ترتیب او میفهمد که با این کار، آنچه دنبالش بوده (توجه شما) را از دست داده. اگر او خشن شد، سریع وارد عمل شوید و به او بگوئید که کتک زدن یا نیشگون گرفتن نوزاد کار خوبی نیست. او را تشویق کنید تا از احساساتش صحبت کند و آنها را به زبان بیاورد. اصلا به او نگوئید که بچه بدی است. مثلا بگوئید:« گاهی وقتها نوزادها با گریه کردن ما را کلافه میکنند ولی زدن یا نیشگون گرفتن آنها نوعی شیطنت کردن است.» نوزاد را با او تنها نگذارید ولی به فرزندتان نگوئید که به او اعتماد ندارید. چیزهای تیز را دم دست نگذارید.
5- فرزندانتان را باهم مقایسه نکنید:
هیچ وقت به یکی از فرزندان نگوئید:«تو چرا مثل خواهرت نیستی؟» به جای این، روی نقاط قوت آنها تاکید کنید. مثلا بگوئید:«مایکل تو خیلی خوب میدوی و خواهرت خوب سینه خیز میرود.نه؟» وادامه دهید:«مایکل تو امروز با خواهرت خیلی مهربان بودی. ماری تو هم خواهر کوچولوی خوبی بودی» هردویشان را با هم تحسین کنید و بگوئید:« مرسی که امروز آن قدر خوب و مهربانانه با هم بازی کردید.»
6- چُقُلی ممنوع:
وقتی فرزند بزرگتر به شما میگوید که خواهرش کتابهایش را زمین ریخته، به او بگوئید که تمایلی به شنیدن این حرفها ندارید ولی حرفهای او درمورد کارهای خودش را میشنوید. به آنها بفهمانید که حوصله چُقُلی کردن آنها از یکدیگر را ندارید ولی درصورت نیاز آماده کمک کردن هستید.
7- به فرزند اول یاد دهید تا اختلافات را حل کند:
بچهها باید یاد بگیرند که خودشان به حل اختلاف بپردازند. شماباید آنها را تشویق کنید تا راهکارهایی بیابند.اگر فرزند بزرگتر در بازی فرزند کوچکتر دخالت میکند یا برعکس، به یکی توصیه کنید که مثلا بازی اش را روی میز، دور از دیگری دنبال کند. و مثلا به فرزند بزرگ یادآوری کنید که برخی کارهایی که او انجام میدهد، برای فرزند کوچکتر مقدور نیست:« نمیتوان ماژیک را دست خواهرت داد. لطفا تو پشت میز بنشین و نقاشی بکش.»
این کارها به شما کمک خواهد کرد تا کمیحس حسادت میان فرزندانتان را کاهش دهید.