انقلاب مهدی موعود (علیه السلام) ؛ سرخ یا سبز ؟

چکیده
 

هدف اصلی از نوشتن این تحقیق جمع آوری تاثیرات مهم و کارگشایی است که با ظهور منجی عالم بشریت پدیدار می گردد. در این تحقیق قیام حضرت مهدی علیه السلام از ابعاد مختلفی بررسی شده است.این انقلاب از جنبه ظلم ستیزی و توانایی در تحقق عدالت واقعی ، همچنین از وجهه امنیت انتظامی و برقراری امنیت بررسی شده است.
در ادامه نیز به پیامدهایی مثل تاثیرات اقتصادی و تغییرات زندگی مردم از نظر رفاه فردی و عمومی جامعه ، همچنین پیشرفتهای علمی و عقلی جامعه پرداخته است . این تحقیق به جنبه اعجاز این قیام نیز اشاره مختصری کرده است تا بر همگان آشکار گردد که اراده ومشیت پروردگار متعال بوده که با فرج و ظهور مهدی موعود زندگی ما انسانها روح تازه ای به خود بگیرد.
واژگان کلیدی
مهدی موعود، منجی، مصلح جهانی، عدل وعدالت،ظلم و جور، قحطی و گرسنگی، وفور نعمت، فساد و گناه، ویرانی وخرابی، بلاها و مصائب، سرسبزی زمین، عصر ظهورو کشتار و جنگ.

پیشگفتار
 

این روز ها اگر بتوانید مکان خاصی را پیدا کنید که چهره ها دیده نشده واسم ورسم ها شناخته نشوند ، مطمئناً با نظرات جالبی را جع به مباحث دینی روبروخواهید شد . به عنوان مثال اگر سری به اتاق های گفتگو(1) در اینترنت بزنید خواهید دید که چه تفکّرات خاص و غیرقابل باوری در این باره مطرح می گردد. در راس این مباحث بحث داغ و به روزِ مهدویت است . خاصیت این فضا این است که افراد شناخته نمی شوند ، پس به راحتی می توانند اعتقادات خود را بدون هیچ ترس و واهمه ای بروز داده و آنجاست که انسان میخ کوب صندلی رایانه شده و نمی تواند نگاه خویش را از صفحه مانیتور باز دارد . متاسفانه تبلیغات سوء دشمنان و منافقان چنان در تفکّرات و اعتقادات مردم رسوخ کرده که گویا در بین بسیاری از مردم این مملکت بویی از اسلام و آموزه های آن نبوده و نیست .
تبلیغات مسموم دشمنان ، چهـره بسـیـار خشـن و بی رحمی از شخص منجی علیه السلام و وجهه مخرب و سلطنت جویانه ای از قیام ایشان ، در ذهن ها حک کرده است که تغییر این اعتقادات و تفکرات در نوع خود مشکل به نظر می رسد. لذا در این تحقیق سعی شده است تا چهره واقعی انقلاب حضرت حجت علیه السلام نمایان گردد ومشخص شود که در پایان این انتظار بسیار طولانی چه تاثیرات و پیامدهایی بر زندگی انسانها پدیدار خواهد شد.

مقدمه
 

قـیـام مـصـلح جهانی در آخر الزمـان وعـده ای راسـتیـن و حـقـیـقی اسـت که نـه تنـها دین مبیـن اسـلام بلـکـه تمام ادیان الهی از آن خبر داده و پیروان خویش را نسبت به وقوع چنین انقلاب جهانی بشارت داده اند. دشمنان اسلام که در ظاهر داعیه داران ایجاد صلح و صفا ، اما در باطن مجریان واقعی ظلم و بی عدالتی می باشند ، مطمئناً با شنیدن خبر نزدیکی قیام منجی عالم که وظیفه اصلی خود را برقراری عدالت و برچیدن اساس ظلم و ریشه های استکبار تشریح کرده است ، به خود لرزیده و سعی بر این دارند که با حرکت عظیم فکری – اعتقادی ، مردم را نسبت به این قیام صلح جویانه سرد و بی تفاوت کنند.
صفحاتی که در پیش رو دارید تا حدی بیان می کند که با این قیام جهانی چه برنامه هایی در این گستره وسیع حکومتی به اجرا در خواهد آمد و به وضوح تصویر حقیقی ظهور و حکومت عدل حضرت را نمایش می دهد .

انقلاب یا کودتا
 

در ابتدا لازم است که تفاوت های انقلاب و شورش و کودتا مشخص گردد تا در ادامه بتوانیم ساده تر به این موضوع بپردازیم:
کودتا: عبارت است از قیام نظامی بدون دخالت مردم که در برخی از مواقع پیروز شده و پاره ای از اوقات نیز شکست می خورد.
شورش: قیامی است که توسط گروهی از مردم(نه همه مردم) صورت گرفته و در غالب موارد چون نه پشتیبان نظامی محکمی داشته و نه از نیروی کامل مردمی بهره گرفته است ، شکست می خورد.
انقلاب: به قیام هایی گویند که عامه مردم در آن دخیل هستند و از پشتوانه نظامی قابل قبولی نیز برخوردار می باشند. اکثر این قیام ها به پیروزی می انجامد.
حال تا حدی مشخص گردید که چرا به قیام حضرت مهدی علیه السلام ،انقلاب گویند. زیرا دارای 3 رکن مهم می باشد:
1- این قیام توسط عموم مردم انجام می گیرد.
2- برخورداری از پشتوانه نظامی قوی است که این قیام جهانی از آن بهره می جوید. البته این پشتوانه نظامی از طرف خدا و توسط مردم تأمین می گردد .
3- رهبری آن را شخصیت بزرگی مثل مهدی موعود علیه السلام عهده دار می شود.

اثبات قیام جهانی حضرت مهدی علیه السلام
 

مسلماً توصیف چنین جنبش مردمی با این برد وسیع نظامی را تنها خداوند متعال خواهد توانست به بهترین شکل توصیف نماید . خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:
« و نُریدُ اَن نَمُنَ عَلی الذَین استُضعِفُوا فِی الارضِ و نَجعَلُهُم ائِمه و نَجعلُهُم الوارِثین »(2)
ترجمه :خواستیم بر کسانی که در زمین ، فرو دست بودند منت نهیم و آنان را پیشوایان گردانیم و ایشان را وارث «زمین» کنیم .
امام علی علیه السلام :« هم آلُ مُحَمَد یَبعثُ الله مَهدیَهُم بَعدَ جُهدِهِم فَیعزَّهُم و یُذِّل عَدُوَّهُم»(3)
ترجمه: آنان خاندان محمد هستند که خداوند مهدی آن ها را پس از تلاش و کوشش بسیار مبعوث می کند و آن ها را عزیز می گرداند و دشمنانشان را ذلیل می نماید.
همچنین پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیزدر بر این مسأله اذعان کرده و در روز تاریخی غدیر خم این موضوع مهم را پیشگویی نموده و به صورت مختصر ماهیت این قیام را نیز تشریح کرده اند.
«...الا و اِن خاتَم الائِمه مِنَا القائم المَهدی صلواتُ الله علیه، الا اِنَه الظاهر عَلی الدین، اَلا اِنه المُنتَقِم مِن الظالِمین، اَلا اِنه فاتِحُ الحُصونِ و هادِمُها ... اَلا اِنّه ناصِرُ دینِ الله عزَّ و جلَّ ... »(4)
آگاه باشید آخرین امام از خانواده من [امام] قائم مهدی علیه السلام است، آگاه باشید اوست که بر همه ادیان غالب خواهد شد. آگاه باشید اوست انتقام گیرنده از ستمکاران، آگاه باشید اوست فتح کنده همه دژهای نظامی دشمن و نابود کننده آن ها ... آگاه باشید اوست یاری کننده دین خدا.
با توجه به نص قرآن کریم و تفسیر آن و همچنین حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که ذکر شد و با استمداد از دلایل نقلی متعدد دیگری می توان گفت بحث قیام حضرت مهدی علیه السلام و پیروزی سپاه ایشان (ضعیف شمرده شدگان در زمین) حتمی است.

مهدی موعود علیه السلام در سایر مذاهب
 

مساله قیام منجی عالم بشریت منحصراً مربوط به اسلام نیست بلکه ادیان دیگر نیز به این حقیقت روشن تصریح نموده و این قیام را همگی تأیید می کنند. در کتب عهدین(انجیل و تورات ) ،کتابهای زرتشتیان و همچنین ادیان هندویی ، اشارات فراوانی به ظهور منجی ومصلح جهانی شده که به دلیل گستردگی این اشارات تنها به یک نمونه از آن اشاره می کنیم .
در کتاب «باسک» که از کتب مقدّسه آسمانی هندوهاست، بشارت ظهور منجی چنین آمده است :
دور دنیا تمام شود به پادشاه عادلی در آخر الزمان، که پیشوای ملائکه و پریان و آدمیان باشد، و حق و راستی با او باشد، و آنچه در دریا و زمین ها و کوه ها پنهان باشد همه را بدست آورد، و از آسمان ها و زمین و آنچه باشد خبر دهد، و از او بزرگتر کسی به دنیا نیاید.(5)
در حال حاضر چون دشمنان اسلام می دانند که نمی توانند در دل عامه مسلمانان این حقیقت روشن را محو کنند ، برنامه ریزی های خود را به این سو سوق داده اند که تفکر و تصور مردم را نسبت به این قیام خراب کنند. آن ها چون می دانند که غیر از دین اسلام ادیان دیگر نیز ، این مبحث مهم را بشارت داده اند و مسلما نخواهند توانست در جای جای این کره خاکی اعتقادات مردمی را نسبت به این موضوع ریشه کن کنند ، تبلیغات وسیع خود را بر وارونه نشان دادن تأثیرات این انقلاب معطوف کرده اند. البته باید توجه داشت که دشمنان تا حدی هم در این موضوع موفق بوده و توانسته اند حتی در تفکر شیعیان نیز رسوخ کنند و این قیام را قیام خون ریز و سلطه طلب معرفی کنند. تبلیغات دشمن در این زمینه بسیار وسیع است. ساخت سایت های اینترنتی، تبلیغات سوء در شبکه های مختلف ماهواره ای، ساخت و پخش فیلم های سینمایی، کتاب ها و مقاله ها همگی حکایت از تبلیغات وسیع دشمن قسم خورده ما داشته که کمر همت بسته تا همه تأثیرات مفید این قیام مردمی را واژگون جلوه دهد. اینجاست که مشخص می شود که وظیفه تک تک شیعیان بسیار مهم و خطیر بوده و هرکس به هر روشی باید بکوشد تا ماهیت صحیح این انقلاب را روشن سازد.
از اینجای تحقیق به ذکر اهداف و برنامه های مهم و تاثیر گذار این قیام خواهیم پرداخت . شایان ذکر است که برنامه هایی که توسط قیام مصلح جهانی در تمام نقاط زمین پیاده می گردد ، آرزوی دیرینه بشری است که تمام آدمیان یک لحظه هم آنرا تجربه نکرده اند. با شناخت این اهداف وبرنامه ها ، ماهیت واقعی این قیام نیز مشخص شده و به همگان اعلام می دارد که ظهور منجی عالم بشریت ، فقط به خاطر آزادی ورفاه مردم ، به ویژه مومنانی است که در زمین حقیر و ناچیز شمرده شده اند. چنانچه حضرت حجت علیه السلام در توقیع مبارک اینگونه فرموده اند :«... و أَکثِروُا الدُّعاء بِتَعجیلِ الفَرَج فَإِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُم ... » (6)
یعنی برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید، پس بدرستیکه این فرج موجب فرج (خود ) شما است.
گوشه ای از اهداف وبرنامه های عملی دولت ظهور :

1- برقراری عدالت در کل جهان
 

اولین مانور تبلیغاتی دشمن قسم خورده اسلام ، بحث کشتار زمان قیام حضرت مهدی علیه السلام است. آن ها از این موضوع سوء استفاده کرده و قصد دارند این قیام را اینگونه معرفی کنند که زمانی که منجی عالم ظهور می کند همه را از دم تیغ گذرانده و چنان خونریزی به پا می کند که تا زانوی مردم در خون فرو می رود.
متأسفانه این تخیل مضحک تا حد زیادی در باور مردم رسوخ کرده است . بعضی دیگر نیز از این طرف پشت بام سقوط کرده و معتقدند که حضرت حجت علیه السلام بدون اینکه با کسی بجنگد موفق به برقراری عدالت در کل جامعه می شود.
هر دو تفکر باطل و اشتباه است . باید دانست که تا ظالمی وجود داشته باشد مظلومی هم وجود دارد. تا انسانی هایی وجود داشته باشند که بقیه را خدمت گزاران خویش و خود را مالک این دنیا بدانند ، باید عدالت را در خواب های شیرین شب های تار زندگی جستجو کرد. مطمئناً عدالت زمانی محقق می شود که دیگر هیچ ظالمی و تکرار می کنم هیچ ظالمی در جهان وجود نداشته باشد چرا که مانع اجرای قوانین مضبوطه خواهد شد .
عملکرد اصلی حضرت مهدی علیه السلام نیز چنین است. آن حضرت کسی را نمی کشد مگر به این دلیل که آن شخص نخواهد گذاشت که ریشه ظلم و فساد از جامعه برچیده شود و به تعبیر دیگر از اهداف دولت ظهور حذف مفسدان فی الارض از روی این کره خاکی است . حضرت مهدی علیه السلام در دوران ظهور به هیچ عنوان فرد بی گناهی را هلاک نمی کنند که مسلماً کشتار بدون دلیل موجه با بحث عصمت ائمه منافات داشته و موجب زائل شدن عصمت ایشان می گردد. ضمن اینکه دیگر عدالتی نیز برپا نخواهد شد. زیرا اگر اینـگونه بود ، حتماً در روایـات کثـیری کـه از حـضرات معصومین علیهم السلام به ما رسیـده است ، می دیدیم که خون مردم به جوش آمده و از سپاه حضرت جدا شده وبرای انتقام در برابر این سپاه جبهه گیری می کردند. امام صادق علیه السلام در روایتی به ما اینگونه فرموده اند: کسانی که از مهدی موعود علیه السلام روی بر می گردانند: راحت طلبان، جمود اندیشان ، کافران و منافقان هستند.(7) در قرآن کریم آمده است: « اُذِن لِلذَین یُقاتِلونَ بِاَنَّهم ظُلِموا و اِنَّ اللهَ عَلی نَصرِهِم لَقدیر اَلذین اُخرِجوا مِن دِیارِهم بِغَیرِ حَق ...»(8) به کسانی که به آن ها ظلم شده و مورد ستم واقع شده اند رخصت داده شده خدا بر پیروز شدن آن ها تواناست؛ آن هایی که به ناحق از دیارشان رانده شده اند.
امام صادق علیه السلام در تفسیر این آیه فرموده اند: « هی فی القائِمِ و اَصحابِه »(9) ترجمه: این آیه درباره قائم علیه السلام و پیروان اوست .
ایشان بعد از هدایت و اتمام حجت و نپذیرفتن سخن حق با آن ها جنگیده و آن ها را به قتل می رساند که صد البته سیره ائمه معصومین علیهم السلام و شخص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز همین گونه بوده است . او که مایه رحمت برای کل جهانیان بود ، همیشه لبخند به لب داشت و اسوه اخلاق برای همگان بود ، اما زمانی که می دید گروهی مانع اجرای عدالت و تشکیل حکومت اسلامی شده و قابل هدایت نیز نیستند ، با آن ها از در جنگ وارد می شد که تاریخ نویسان وجود حضرت محمد صلی الله علیه و آله را در 18 جنگ از جنگ های دوران خود تأیید کرده اند. در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چنین آمده است : مهدی از اهل بیت من است که بر اساس سنتم می جنگد همانگونه که من بر اساس وحی جنگیدم.(10).
در حدیث دیگری نیز حضرت رسول صلی الله علیه و آله می فرمایند: بعد از من ظلم و ستم شروع شده و هرچه از زمان من می گذرد به همان مقدار هم عدالت از بین می رود تا آن جا که فرزندانی از شما به دنیا می آیند که چیزی جز ظلم و ستم نمی شناسند و به غیر آن عمل نمی کنند ...(11)
همچنین در استغاثه به امام زمان علیه السلام اینگونه بر حضرت سلام می دهیم: اَلسَلامُ عَلیکَ یا مُذِلَ الکافِرین المُتَکِّبرین الظّالِمین، اَلسَلامُ عَلیکَ یا مَولایَ یا صاحِبَ الزَّمان.(12)
روایات فوق و روایات بسیار دیگری که به خاطر اختصار از ذکر آن ها خودداری شد دلالت بر این دارد که قبل از زمان ظهور میزان ظلم به مردم بسیار بسیار افزایش پیدا کرده و مؤمنین و مسلمین مورد ظـلم قـرار گرفـته در حالی که قـدرت و تـوانـایـی بر پایی عدالت و ریشه کن کردن ظلم را ندارند ، قلوبشان متوجه حضرت شده و از هر سو صدای یا صاحب الزمان مردم بلند شده و او را می خوانند. چنانچه در دعای ندبه منتظران مهدی علیه السلام او را اینگونه صدا میزنند :
« اَینَ المُعَدُّ لِِقَطعِ دابِرِ الظَلَمَه ... اَینَ المُرتَجی لِاِزالَه الجُورِ وَ العُدوان »(13) یعنی : کجاست قطع کننده ریشه های ظلم ... کجاست کسی که به از بین بردن جور و ستم به او امید بسته شده است .
او می آید تا با ریشه کن کردن ظلم ، عدالت را که خواستۀ تمام آدمیان است برقرار کند. عدالتی که هیچ یک از رهبران انقلاب ها، پیشوایان ادیان و مذاهب نتوانسته اند در کل این دنیا برقرار کنند، او برقرار خواهد کرد.
انقلاب حضرت مهدی علیه السلام ضامن اجرای عدالت حقیقی است. چنانچه معصومین:برقراری عدالت در آن عصر را اینگونه توصیف می کند ... پس خداوند تبارک و تعالی بر خلقش منّت می گذارد و امر می فرماید که عصر عدالت طلوع کند و هرچه اززمان طلوع خورشید عدالت می گذرد به همان مقدار هم ظلم وستم از بین می رود ، تا آن جا که فرزندانی از شما به دنیا می آیند که چیزی جز عدالت نمی شناسند و به غیر آن هم عمل نمی کنند.(14)
امیرالمؤمنین علی علیه السلام عصر عدالت را اینگونه توصیف می نمایند: او (قائم) خورشیدی است که از مغرب طلوع می کند و بین رکن و مقام ظاهر می گردد و عدالت را در همه جا برقرار می کند که دیگر به هیچ احدی ظلم نمی شود.(15)
اجرای عدالت فقط منتهی به امور قضایی و انتظامی نیست . زمانی که قائم آل نبی علیهما السلام به حکومت می رسد حتی در تقسیم اموال بین مردم (امور اقتصادی) نیز کمال عدالت را به خرج می دهد . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این ویژگی حضرت را اینگونه بیان نموده اند : او اموال (داراییها و امکانات اقتصادی) را به طور مساوی بین همه تقسیم می‏کند، (و این چنین است که) اهلِ آسمان و ساکنان زمین از او خشنود می‏شوند.(16)
تحقق عدالت واقعی، از بین رفتن ظلم و ستم ها ، خواسته اصلی همه ماست که هرکس با هر کیش و آیینی خواستار اجرای آن است اما همه می دانند که فقط منجی است که توانایی تحقق این آرزوی دیرینه را دارد.
2) برقراری امنیت در نقاط مختلف جهان
امنیت یکی از خواسته های مهمی است که عموم مردم جهان آن را طلب می کنند. وجود جنگ های منظم و نامنظم، شورش های پی در پی و ... همگی باعث بروز اضطراب و پریشانی های فوق العاده ای در دل عامه مردم است. همچنین وجود جنگ در نقاط مختلف جهان مانع پیشرفت علم، اقتصاد و ... می گردد. دوران قبل از ظهور نیز همین گونه است. آن دوران، دوران قتل و خونریزی و کشتار است. جنگ و ناامنی جهان را فرا گرفته و بیشتر ملت ها و اقوام با یکدیگر مشغول جنگ و نزاع می شوند. آتش جنگ بیشتر انسان ها را به کام خویش کشیده، ملت ها را مشغول خود کرده و مانع این می شود که علم، صنعت، اقتصاد و ... پیشرفت کند. چنانچه امیرالمؤمنین علیه السلام دوران قبل از ظهور حضرت مهدی علیه السلام را از نظر جنگ و خونریزی اینگونه توصیف می نمایند: خونریزی بسیار می شود و از هر نه نفر، هفت نفر و یا از هر هفت نفر، پنج نفر کشته می شوند و جاهل می گوید پس خاندان محمد به چه درد ما می خورد.(17)
قبل از دوران ظهور مؤمنین نه تنها از سوی دشمنان و کفّار بلکه از سوی همدیگر نیز امنیت ندارند. این دوران دوره خفقان و کشمکشی است که هیچ کس احساس آرامش و امنیت نخواهد کرد. امام حسین علیه السلام در این باره می فرمایند: فرج محقق نخواهد شد تا آنکه برخی از شما برخی دیگر را بیزاری جویید و آب دهان پرت کنند بعضی از شما بعضی دیگر را و به کفر یکدیگر شهادت دهید و همدیگر را لعن کنید ... در آن زمان است که قائم ما خروج می کند و همه را دفع می کند.(18)
متأسفانه جنگ و ناامنی در آن زمان بیداد می کند و به نوعی همه را درگیر کرده وچنان وسعت می یابد که بسیاری از مردم را به کام مرگ می کشاند. مسلماً زمانی که کشتار و قتل زیاد می شود ، کلیه فعالیّت های مردمی رو به تعطیلی نهاده، ویرانی ها و خرابی ها نیز زیاد می شود. چنانچه نقل شده است که دو سوم مردم روی زمین کشته می شوند و یا می میرند و یک سوم باقی مانده در آتش داخل می شوند(آتش جنگ) که حرارت آتش آن، آن ها را چون طلا و نقره از ناخالصی ها پاک می کنند.(19)
همچنین امام صادق علیه السلام دوران قبل از ظهور و جنگ ها و فتنه ها را اینگونه وصف می کنند: ... این زمان فتنه سخت و سنگینی است که دوستی و خویشی را از هم می گسلد. همسایه به همسایه حمله می کند و گردن او را می زند.(20)
در ماه رمضان ندایی بلند می شود. در شوّال جنگ (فاجعه ای) رخ دهد. در ذی الحجه قبیله ها با یکدیگر به جنگ می پردازند و نشانه آن این است که حجاج غارت می شوند و فاجعه ای از منا رخ می دهد که عدّه بسیاری در آن جا کشته می شوند و خون ها جاری می شود به گونه ای که بر حجرات نیزه می ریزد.(21)
حدیثی از پیامبر اکرم نیز ویرانی های آن زمان را (بر اثر جنگ و کشتار) اینگونه شرح می دهد :
شما را از فتنه ای که بعد از من رخ مید هد بر حذر می دارم: فتنه مدینه، فتنه مکه، فتنه یمن، فتنه شام، فتنه ای که در شرق رخ می دهد، فتنه ای که در غرب رخ می دهد، فتنه ای که در داخل شام رخ می دهد که همان فتنه سفیانی است.(22)
متأسفانه در دوران قبل از ظهور هیچ یک از مردم جهان در امنیت و آرامش به سر نمی برند و همه به نوعی در آتش جنگ می سوزند. در این میان گروهی از مردم این کره خاکی تحت فشار بیشتری هستند. آتش فتنه و جنگ های آخر الزمان اگرچه دامن همه جهانیان را گرفته ولی این شیعیان و محبان اهل بیت علیهم السلام هستند که فتنه و جنگ ، آن ها را به کام خویش می کشد تا یک به یک را ببلعد و دیگر اثری از محبین و دوست داران حضرت ختمی مرتبت علیه السلام و خاندانشان علیهم السلام بر روی این کره خاکی باقی نماند. امام صادق علیه السلام حدیثی را که در لوح مادرشان (حضرت) فاطمه زهرا سلام الله علیها بود و در آن خداوند اوصاف مؤمنان در زمان غیبت را بیان کرده ، چنین می فرمایند:
دوستان من در زمان غیبتش خوار و ذلیل می شوند و سرهای آن ها همچون سرهای ترک و دیلم هدیه داده می شوند آن ها را می کشند و می سوزانند و آن ها در حال ترس و وحشت هستند . زمین از خون آن ها رنگین می شود و فریاد و ناله زنانشان بلند می شود . آن ها دوستان حقیقی من هستند.(23)
این روایات گوشه ای از مظلومیت شیعیان و دوستداران معصومین علیهم السلام را نشان می دهد که در آن زمان درچه تنگنای سخت و شدیدی قرار می گیرند. کاری از دست آن ها ساخته نخواهد بود جز اینکه منجی موعود فریاد رس آن ها باشد.
روایات فوق و بسیاری از روایات دیگر مبنی بر جنگ ها و خونریزی های قبل از زمان ظهور است که جای جای این عالم خراب ویران شده، امور زندگی مردم مختل شده، اکثر مردم به صورت مستقیم و غیر مستقیم درگیر جنگ و کشتار هستند. آن ها هم که در جبهه های جنگ بر علیه یکدیگر نیستند ، عزادار و داغ دار فرزندان، آشنایان و دوستان خویشند.
در آن زمان شیعه و غیرشیعه ، مسلمان و غیر مسلمان و،همه و همه، صمیمانه و از اعماق جان خود منجی عالم بشریت را طلب می کنند. آن ها از این اوضاع رقت بار عالم خسته شده و خود نیز توانایی مقابله و دفاع از خویش را ندارند .آن ها همدیگر را همچون گرگ های وحشی تلقی کرده که به دیگران رحمی نمی کنند. طبیعت او کشتن است و کشتن .جالب اینجاست که چه لذّت فوق العاده عجیبی از این عمل خود می برد. زمانی که مردم از صمیم قلب او را میخوانند و قلبوب عالمیان متوجه اوست ، مهدی آل محمد صلی الله علیه و آله ظهور می کند تا به این فتنه ها و جنگها پایان دهد.
اما سوال مهمی که مطرح می گردد این است که حضرت مهدی علیه السلام با وجود این همه دشمن در جای جای دنیا چگونه می تواند امنیت کامل جهانی را برقرار سازد؟ مگر نه این است که تا ظالمین و دشمنان وجود داشته باشند تحقق امنیت اجتماعی محال است؟
در جواب این سوال باید به 2 روش مهم و خطیر حضرت مهدی علیه السلام اشاره نمود :
1- ایشان درابتدا تمام مردم را به راه راست و فرامین الهی ودین حقیقی اسلام دعوت خواهند کرد.(دعوت لسانی ومنطقی)
امام باقر علیه السلام در روایتی دعوت حضرت حجت علیه السلام را اینگونه بیان می کنند:
قائم برای مکّه کار گزاری مشخص می کند و سپس به سوی مدینه راه می افتد به او خبر می دهند که کارگزار او را کشته اند. به سوی مکه باز می گردد و فقط قاتل او را می کشد و به دیگران کاری ندارد. سپس به راه می افتد و بین دو مسجد (مسجد الحرام و مسجد النبی) مردم را به کتاب خدا و سنت فرستاده اش و ولایت علی بن ابی طالب و بیزاری از دشمنان آن را دعوت می کند آن گاه به سوی بیدا میرود ...(24)
مهدی موعود علیه السلام ابتدا با مباحثه و مناظره با سپاهیان ظالم سعی در هدایت آن ها به صراط مستقیم می نماید ولی زمانی که می بیند آن ها نه تنها خود به راست هدایت نشده بلکه باعث ایجاد موانع زیادی بر سر راه تشکیل حکومت الهی نیز می گردند و دست از ظلم و ستم خویش نسبت به مظلومان و ضعیفان بر نمی دارند، شروع به ریشه کن کردن عوامل ظلم و فساد می کند.

2- جنگ و نزاع با حکومت های مستکبر جهانی
 

مسلماً این روش کاملاً عقلانی و منطقی است که وقتی کسی یا گروهی به هیچ صراطی مستقیم نمی گردند و همچنین با روشن کردن آتش و نزاع و فتنه سعی در از بین بردن آرامش و امنیت عموم جامعه کنند، با آن ها مقابله به مثل شود زیرا که ترحم بر پلنگ تیز دندان ستمکاری بود بر گوسفندان.
به عنوان مثال اگر نیروی انتظامی گروهی از انسان های شیاد را که نقشی جز قتل و فساد و جنایت را در این صحنه نمایش عالمی بازی نمی کنند دستگیر کرده و زندانی کند ، مسلماً هیچ شخص عاقل و خردمندی نمی گوید عجب پلیس بی رحم و جنایت کاری زیرا که اگر قرار است امنیت در جامعه ای برقرار گردد باید مخلّان امنیت در این جامعه نباشند.
روایات وارده عملکرد حضرت مهدی علیه السلام را در از بین بردن حکومت های مستکبر اینگونه بیان نموده اند :
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به امام حسین علیه السلام اینگونه فرموده اند: او نهمین نواده ی توست ای حسین بین دو رکن ظهور خواهد کرد و بر جن و انسان مسلط خواهد شد و زمین را از انسان های پست پاک خواهد کرد.(25)
امیرالمؤمنین علیه السلام طبق عادت خویش با قاطعیت از فتوحات امام زمان علیه السلام سخن می گوید: یهودیان را از تمام سرزمین های عرب بیرون می کنم ... این کارها را مردی از فرزندانم انجام می دهد.(26)
امام باقر علیه السلام می فرمایند: پیامبر خدا در بین امتش به نرمی و ملاطفت رفتار می کرد تا میان آن ها انس و الفتی ایجاد کند ولی قائم با دشمنانش با زبان کشتار صحبت می کند ... در کتابی که همراه اوست چنین دستورهایی داده شده است.(27)
همچنین ایشان در تفسیر آیه« اِنَهُم یَکیدُونَ کَیداً و اَکیدُ کَیدا فَمَهِّلِ الکافِرینَ اَمهِلهُم رُوَیدا »(28)
فرمودند: کافران را مهلت بده ای محمد، مهلتی که هرگاه قائم ظهور کرد از جباران و طاغوت هایی از قریش ، بنی امیه و سایر مردم انتقام گیرد.
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله نیز فرموده اند: قبل از ظهور مهدی فتنه ای به وجود می آید که مردم را در سختی و تنگنا قرار می دهد و ... خداوند به وسیله ای از اسباب الهی جماعت آن ها را متفرق می سازد....(29)
آن زمان است که با ظهور یگانه منجی عالم بشریت و جنگ با ظالمان و دشمنان امنیت و آرامش به روی مردم جهان لبخند رضایت زده و ندای صلح و دوستی در نقاط مختلف جهان طنین انداز می شود. کلیه مردم جهان با هر نژاد و ملیتی که باشند در کنار یکدیگر برادرانه زندگی کرده، جنگ و نزاع ها رو به پایانی نهاده و عطر دل انگیز آزادی در همه نقاط جهان منتشر شده ونسیم محبت و همدلی صورت تمام مردم جهان به ویژه شیعیان را نوازش خواهد کرد. روایت وارد شده چه زیبا امنیت و آرامش دوران ظهور را تبیین و تشریح نموده اند.
حضرت علی علیه السلام می فرمایند: خداوند گروهی را خواهد آورد که آن ها خداوند را دوست می دارند و خداوند نیز آن ها را دوست می دارد و انسان غریبی بین آن ها حکومت خواهد کرد. تمام سرزمین های مسلمانان در امنیت خواهند بود و زمین به وسیله مهدی آن آباد و سر سبز می شود و فتنه ها را نابود می نماید.(30)
همچنین در تفسیر آیه « وَعَدَ اللهُ الَذینَ آمَنوا و عَمِلوا اَلصالِحات لَیَستَخلِفَنَّهُم فِی الارض کَما استَخلَف الَذین مِن قَبلِهِم و لَیُمَکِنَنَّ لهم دینَهم الَذی ارتَضی لَهم وَ لَیُبَدلَنَّهم مِن بَعدِ خَوفِهِم اَمنا یَعبُدونَنی لا یُشرِکون بی شَیئاً »(31)
ترجمه: خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده اند و عمل صالح انجام داده اند و عده می دهد که آن ها را قطعاً خلیفه روی زمین خواهد کرد همانگونه که پیشینیان را خلافت روی زمین بخشید و دین و آیینی را که برای آن ها پسندیده ، پابرجا و ریشه دار خواهد ساخت و خوف و ترس آن ها را به امنیت و آرامش مبدل خواهد ساخت آنچنان که تنها مرا می پرستند و چیزی را برای من شریک قرار ندهند.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرموده اند: در امنیت مرا] خدا را[ بپرستند و در عبادتشان از کسی نترسند و تقیه نکنند. این آیه درباره قائم است (والذین آمنوا) منظور ائمه هستند (32)
امام سجاد علیه السلام درباره کسانی که خداوند را در سایۀ دولت اسلامی در کمال آرامش و امنیت می پرستند می فرماید: به خدا سوگند آن ها دوستداران اهل بیت ما هستند که خداوند به وسیلۀ مردی از ما چنین امری (امنیت کامل و عبادت آزادانه) را محقق می سازد.(33)
در سایه سار دولت و حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السلام چنان امنیت و آرامشی حکم فرما می شود که دیگر هیچ کس ترس و واهمه ای از کس دیگر نخواهد داشت. افراد از یکدیگر احساس ناامنی نکرده مسیرها و راهها چنان امن و امان می شوند که هیچ کس حتی یک زن تنها نیز مزاحمی نخواهد داشت.
«... اِذا قَامَ القَائِمُ حَکَمَ بِالعَدل وَ ارتَفَعَ فِی اَیَامِهِ الجُور آمَنَت بِهِ السُبُل ... »(34) در آن زمان (حکومت حضرت مهدی علیه السلام )قضاوت عادلانه خواهد بود، جور و ستم برچیده می شود و راه ها به برکت او امن و امان می گردند.
« ... حَتَّی یَخرُجُ العَجُوزُ الضَعیفَه مِنَ المَشرِق تُریدُ المَغرِب وَ لا یَنهاها اَحَد»(35)
به قدری امنیت حاکم است که پیرزن ضعیف و ناتوان از شرق عالم خارج می شود و می خواهد به غرب عالم سفر کند و هیچ کس ما نع او نمی شود.
از زمان آدم ابوالبشر علیه السلام تا به حال دولت ها و حکومت های مختلفی در جهان به وجود آمده اند که هرکدام (موفق یا ناموفق) نمی توانند ادعا کنند که ما توانستیم امنیت کامل را حداقل در سرزمین های خودمان(نه در کل جهان) برقرار کنیم. این امنیت و آرامش فقط و فقط در زمان مصلح کل جهان حضرت مهدی علیه السلام می گردد. اما پیامد مهم و قابل توجهی که این انقلاب به دنبال دارد که از آن می توان به عنوان معجزه ای بزرگ یاد نمود ، موضوع در امان بودن از حیوانات وحشی است .در عصر ظهور نه تنها انسان ها از گزند ظالمان و ستمکاران انسی و جنی در امانند بلکه حتی از گزند و آسیب حیوانات نیز مصونند. نه تنها انسان ها بلکه حیوانات نیز از گزند همدیگر محفوظند. این خود دلیل بر اعجاز این انقلاب است که حیوانات وحشی و درنده این طبیعت و غریزه خود را ترک کنند اما نظام این عالم بر هم نخورد.
خداوند متعال در حدیث قدسی می فرماید: در آن زمان امنیت را بر روی زمین می افکنم و هیچ چیز به چیز دیگر ضرر نمی رساند و هیچ چیز از چیز دیگر نمی ترسد تا آن جا که حشرات و چهارپایان در میان مردم حرکت می کنند و هیچ کدام به دیگری آسیب نمی رساند و ستم گزنده ها را می برم و حالت تعصب و هجمه و درندگی را از درندگان سلب می کنم.(36)
... در آن زمان گرگ و گوسفند یکجا مشغول چرا می شوند و کودکان و مارها و عقرب ها کنار هم بازی می کنند و به یکدیگر آسیبی نمی رسانند.(37)

3) دین داری و پرهیزگاری مردم
 

یکی از بزرگترین بلاهای مردم آخر الزمان که باعث هلاکت و شقاوت بیشتر آن ها می گردد موضوع عدم دینداری و رعایت نکردن بایدها و نبایدهای دینی است. متأسفانه در آخر الزمان اکثر مردم رو به سوی دین گریزی نهاده و دیگر ایمان به خدا و دینداری نقشی در زندگی فردی و اجتماعی آن ها نخواهد داشت. مردمان نابخرد آن روزگار ، چنان در بی دینی و عمل به فرامین شیطانی گوی سبقت را از یکدیگر ربوده و با سرعت وصف ناشدنی رو به سوی پرتگاه ضلالت و گمراهی در حرکتند که گویی هیچ فرمان و دستوری از طرف شرع صادر نشده است. فساد و گناه چنان در برّ و بحر این کره خاکی افزایش پیدا کرده که همگان را به کام خویش فرو برده و هیچ کس نیست که بتواند ریشه فساد و گناه را برچیند . محدث کبیر مرحوم شیخ عباس قمی رحمه الله در کتاب شریف منتهی آلامال می فرماید: بعضی از دزدان دینی در قلوب عوام بلکه خواص شبهه می افکنند تا آن که پیوسته و دسته دسته از دین خدا خارج می شوند و علما از اظهار علم خود عاجز می شوند و این وعده صادق می شود که حفظ دین مشکل تر از نگاه داشتن جمره( گوی ) آتشین در کف دست خواهد بود.(38)
در روایتی اینگونه آمده که شخصی به حضرت جواد علیه السلام عرضه داشت : چرا به او( حضرت مهدی علیه السلام ) قائم می گویند: ایشان فرمودند: به خاطر اینکه او زمانی قیام می کند که در میان مردم ، یادش از بین رفته و بیشتر افرادی که قائل به امامت او هستند، مرتدّ می شوند.(39)
زمانی که حضرت امام عسگری علیه السلام ، امام زمان علیه السلام را به احمد بن اسحاق رحمه الله که از صحابه جلیل القدر بود نشان داد و از غیبتش آگاه کرد گفت: ای پسر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، آیا غیبت او طولانی خواهد بود؟ ایشان فرمودند: به خدا سوگند آری تا اینکه بیشتر افرادی که به امامت او معتقدند از نظر خود بر می گردند مگر کسانی که خداوند برای ولایت ما از آنان پیمان گرفته ...(40)
جوانان شرب خمر و موسیقی را حلال می دانند.(41)
می بینی که به وسیله شراب مداوا می کنند و به بیماران توصیه می شود و به وسیله آن قصد مداوا می شود.(42)
هم و غم مردم شکم و شهوتشان است و برای آن ها مهم نیست که چه می خورند و با چه کسی دفع شهوت می کنند.(43)
اما در این دوره رقّت بار ، کار بدین جا ختم نگردیده ، بلکه وضعیت مردان و زنان به نهایت پستی می رسد. پرده های حیای مردان و زنان دریده می شود، حرمت ها شکسته شده، دین ، مسافر بیابان های غربت گردیده و اثری از آن در زندگی افراد دیده نمی شود . روایات وارده از معصومین علیهم السلام، مردم آن زمان را اینگونه وصف می کند :
پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: زمانی که مردان با مردان و زنان با زنان آمیزش می کنند.(44)
(مردان) با زنان محرم آمیزش می کنند و آن ها برایشان کافی اند.(45)
(مردان) با چهارپایان آمیزش می کنند !!!(46)
گناه مایه فخر فروشی آن هاست.(47)
و این روایت از امیرالمؤمنین علیه السلام نیز پستی مردان آخر الزمان را روشن تر می کند:
مردی را می بینی که از درآمد خود فروشی همسرش می خورد و با اینکه جریان را می داند ممانعتی به عمل نمی آورد بلکه زن، کنیز و دخترش را کرایه می دهد و به زندگی پست دنیا از غذا، نوشیدنی و لذات آن راضی می شود.(48)
البته باید توجه داشت که وضعیت زنان آخر الزمان نیز مانند مردان بلکه به مراتب بالاتری پست تر می گردد و زنان جامعه نیز مانند مردانشان بی دین و لا ابالی گشته و چنان گناه و فساد بین آنها رواج پیدا می کند که گویی هرگز دربین آن ها اثری از حیا نبوده است.
در گفتگوی پیامبر خد صلی الله علیه و آله با یکی از یارانشان آمده است: چگونه خواهید بود هنگامی که زنانتان فاسد شوند و جوانانتان فاسق گردند و امر به معرف نکنید بلکه امر به منکر و نهی از معروف نمایید و هنگامی که خوبی بد ، و بدی خوب شود.(49)
همچنین می فرمایند: زن را به خاطر زناکاری مورد تمجید قرار می دهند و دیگر منتظر شب نمی ماند که آن ها را بپوشاند زیرا تا این اندازه بر خدا جرأت پیدا کرده اند.( 50)
زمانی که زنان بر عده ای بگذرند و آن ها دامن او را بالا بزنند ...(51)
آری اتفاقاتی این چنین در راه است که صد البته باید منتظربدتر از موارد مذکور نیز باشیم. در حدیثی آمده است که زن و مردی در وسط راه با هم زنا می کنند و دیگران به آن ها می گویند ای کاش کمی کنارتر می رفتید تا ما عبور کنیم !!!(52)
در آخر الزمان فساد دامن همه مردم را آلوده می کند حتی خواص آن ها ( علما و دانشمندان) در آخر الزمان نیز آلوده به این چنین گناهانی می شوند .آن ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند . حال باید تصور کرد که جامعه ای که هم عوام آن (مردم) و هم خواص آن (علماء و دانشمندان دینی) رو به فساد و شهوت و شکم آورده اند، تا چه میزان در باتلاق ضلالت و گمراهی فرو می رود به طوری که مردم هرچه بیشتر دست و پا بزنند بیشتر در این منجلاب بی انتها فرو خواهند رفت.
پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله می فرمایند: عالمان آن ها خائن و فاسق اند. آن ها و پیروانشان ،کسانی که به سمت آن ها می آیند ، کسانی که از آن ها یاد می گیرند ، کسانی که آن ها را دوست دارند ، همنشینانشان و مشاورانشان همگی از بدترین مردم اند. فقیهان آن ها خائن اند که ادعا می کنند بر سنت و راه و دین من هستند ولی آن ها از من بیزارند و من نیز از آن ها بیزارم.(53)
همچنین فرمودند: حاکمان آن ها ظالم و عالمانشان طمعکار ، عابد نشان ریاکار، عالمان را فقط با لباس زیبا و قرآن را با صوت نیکو می شناسند و خدا را فقط در ماه رمضان می پرستند.(54)
و اینقدر وضعیت دینی مردم بد و بدتر می شود که پیامبراکرم صلی الله علیه و آله این چنین پیشگویی کرده اند:
زمانی بر امتم می اید که از قرآن جز نقش و نگارش و از اسلام جز اسمش باقی نمی ماند. به اسم ، مسلمان اند ولی دورترین مردم نسبت به اسلامند. مساجد شان آباد ولی خراب از هدایت است . فقیهان آن زمان بدترین فقیهان زیر آسمان هستند که فتنه ها از آن ها بر می خیزد و به سمت آن ها باز می گردد.(55)
حال باید دید که انقلاب حضرت مهدی علیه السلام چگونه می تواند بر روح و جان مردمی که شب و روز خود را با گناه و فساد و تباهی پر می کنند ، تأثیر بگذارد.
برنامه های عملی حضرت در این باره به دو بخش تقسیم می گردد‌ :
1- تاثیرات فکری – اعتقادی بر طرفداران سایر مذاهب (زیرا که مشیت الهی این است که با ظهور منجی، اسلام جهانی گردد)
2- جهت دهی صحیح به اعتقادات مسلمانان و بدعت زدایی فراگیر
یکی از مهم ترین برنامه های فرهنگی اعتقادی حضرت حجت علیه السلام این است که بتوانند اهل کتاب (مسیحیان و یهودیان و ...) را به دین اسلام دعوت نمایند . هرچند که در نقاط مختلف جهان حکومتهای اسلامی مختلفی (کوتاه مدت و بلند مدت) تشکیل شده اند ولی باز نتوانسته اند وظیفه اصلی خود را در گسترش دین اسلام به معرض ثمر بنشانند .
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در این دباره می فرمایند: تابوت سکینه(56) به وسیله او از دریاچه طبریه بیرون آورده می شود و به بیت المقدس آورده می شود، در مقابل ایشان گذاشته می شود زمانی که یهود آن را می بیند جز تعداد کمی همگی اسلام می آورند.(57)
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: او (قائم علیه السلام ) به نقاط مختلف جهان می رود و هر شهری که ذوالقرنین در آن رفته باشد، می رود و آن جا را اصلاح می کند و کافری باقی نمی ماند مگر این که به دست او هلاک می شود و خداوند به وسیله او دلهای اهل اسلام را شفا می دهد.(58)
البته شایان ذکر است که آن دسته از کافرانی که به دست حضرت هلاک می شود کسانی هستند که با فرامین صحیح آن حضرت و با معجزات و نشانه های آشکار او ، نرمشی در دلشان پیدا نمی شود.
امام باقر علیه السلام : اولین چیزی که قائم علیه السلام می گوید این آیه است : « بَقِیَهُ اللهِ خَیرٌ لَکُم اِن کُنتُم مُؤمِنِین»(59) سپس می گوید من باقی مانده خدا، رحمت او و جانشین او برای شما هستم پس هیچ مسلمانی باقی نمی ماند مگر این که می گوید سلام بر تو ای باقی مانده خدا بر روی زمین ... و بر روی زمین هر معبـودی که جز خداوند همچون بت و غیر از آن بـاشد آتش آنرا در بر می گـیرد و مـی سوزاند.(60)
هنگامی که سپاه او سرزمین های روم را فتح می کنند رومیان به دست او مسلمان می شوند و او برای آن ها مسجد می سازد و مردی از یارانش را جانشین خود بر آن ها خواهد گذاشت.(61)
این روایت مسلماً هدف اصلی انقلاب ایشان را واضح می کند. ایشان اگر فتحی انجام می دهند نه برای سلطنت و به بردگی کشیدن مردم است ، بلکه به خاطر این است که اسلام واقعی به آن ها عرضه شده و پرستش واقعی خداوند انجام گیرد و اساس و ریشه شرک و کفر که اصلی ترین پرده حجاب بر قلب های مردم است ، از بین رود.
امام صادق علیه السلام در این باره می فرمایند:در زمان او (قائم) زنا، شرابخواری و ربا از بین می رود و مردم به عبادت وادای امانات روی می آروند ، اشرار هلاک می شوند و نیکوکاران باقی می مانند.(62)
پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده اند: مردم با او بین رکن و مقام بیعت می کنند خداوند دین را برای او آسان می گرداند و فتوحات بسیاری را به دست می آورد تا اینکه هیچ جایی روی زمین باقی نمی ماند مگر اینکه می گوید لااله الا الله(63)
تا اینجا روایاتی که بیان شد مربوط به کسانی بود که مسلمان نبوده وبعد از ظهور اسلام می آورند. این روایات به ما نشان می دهد که اسلام جهانی شده و همه مردم جهان موحد می گردند. اما کار گسترش دین توسط حضورت مهدی علیه السلام بدین جا ختم نمی گردد بلکه ایشان برنامه خطیر دیگری نیز به عهده داشته و آن براندازی بدعت هاست.
دوران قبل از ظهور دورانی است که سراسر دین اسلام را بدعت های آشکار و نهان فرا گرفته و اسلام ، دیگر آن اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله نیست، اسلامی که دیگر همه فرامینش فرامین پروردگار متعال نیست بلکه نظرات شخصی، تفسیر به رایها و هزاران بدعت دیگر نیز مخلوط به آن شده است.و تنها با امر ظهور حضرت مهدی علیه السلام است که این بدعت ها برچیده خواهد شد.
چنانچه عاشقان این حضرت در دعای ندبه هر صبح جمعه چنین او را صدا می زنند:
« اَینَ المُدَّخّرُ لِتَجدیدِ الفَرائِضِ وَ السُنَن، اَینَ المُتَخَیِر لِاِعادَه المِلَه و الشَریعَه، اَینَ مُوَمَّلُ لِاِحیاء الکِتابِ و حُدُوده ... »(64)
ترجمه : کجاست آن کسی که برای تجدید واجبات و سنتها ذخیره شده است، کجاست آن کسی که برای باز گرداندن شریعت و دین اختیار شده است ، کجاست آن کسی که برای زنده کردن قرآن و حدود آن آرزو شده است .
امام صادق علیه السلام نیز در این باره می فرمایند: پایه های اولیه کعبه در مکه و در زمان آدم علیه السلام برای مردم ساخته شده .ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام دیوارهای آنرا بالا بردند و آنچه الان هست بدست پیامبر علیه السلام یا وصیی ساخته نشده و او (قائم علیه السلام ) هر طور که بخواهد آنرا بنا خواهد کرد. او قصر عتیق را نیز خراب خواهد کرد…(65)
امیرالمؤمنین علیه السلام :… مسجد کوفه را خراب می کند و بر اساس پایه های اولیه آن بنا می کند.(66)
باقر العلوم علیه السلام : هنگامی که (قائم علیه السلام ) خارج می شود، با امری جدید، کتابی جدید و سنتی جدید ظهور می کند و دستورهایش بر عرب سخت است.(67)
امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه :« اَلذینَ اِن مَکَنّاهُم فِی الاَرضِ اَقامُوا الصَلاه وَ آتُوا الزَکاه وَ اَمَرُوا بِالمَعرُوف وَ نَهَوا عَنِ المُنکَر وِ لِلهِ عاقِبَه الاُمُور»(68) فرموده اند :
این آیه درباره خاندان محمد تا آخر ائمه و مهدی و یاران است که خداوند شرق و غرب عالم را تحت سلطه آن ها درخواهد آورد و دین را آشکار خواهد کرد. خداوند به وسیله او و یارانش بدعت و باطل را از بین می برد همانطور که کم خردان ، حق را از بین برده اند تا اینکه خداوند اثری از ظالم و بدعت باقی نمی گذارد.(69)
حضرت علی علیه السلام نیز فرموده اند: هرگاه که هواهای نفس بر هدایت پیشی بگیرد او هدایت را بر هواهای نفس مقدم می دارد و هرگاه که کسی قرآن را بر اساس نظر خود تفسیر کند ، او اندیشه ها را به سوی قرآن باز می گرداند و نشان می دهد که چگونه می شود عدالت را اجرا کرد و احکام قرآن و سنت که فراموش شده اند را زنده کرد.(70)
همچنین خداوند به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بلکه به جمیع پیامبران علیهم السلامچنین روزی را بشارت داده که جز خدای متعال پرستش نشود و چیزی از احکام و مسائل دین در حجاب جهل انسانها باقی نماند.(71)

4) افزایش میزان علم و آگاهی مردم
 

یکی از مهم ترین خواسته های جوامع بشری از حکومت ها و سران خود بحث توجه به علم و دانش است .به سبب علم و دانش است که پیشرفت های اقتصادی و مادی عموم جامعه افزایش می یابد. با توجه به سابقه پیشین رنسانس اروپا و جدا شدن علم و دانش از کلیساها و منزوی شدن کشیش ها و روی آوردن مردم اروپا به سمت دانشگاه ها و جدایی آن ها از مباحث اخلاقی - دینی بسیاری از مردم و به ویژه خواص(اندیشمندان و متفکران) دوست دارند بدانند که انقلاب منجی عالم بشریت که در همه ادیان به آن اشاره شده است آیا تأثیر خاصی بر علم و آگاهی مردم خواهد گذاشت یا خیر؟آیا وضعیت علم و دانش عموم جامعه در هنگام ظهور در مقایسه با قبل تفاوت خاصی پیدا می کند یا خیر؟ آیا این انقلاب باعث پسرفت مردم در زمینه های علمی گشته یا اینکه با پیشرفت های عجیبی تعجّب همگان را بر می انگیزد ، به گونه ای که همگان آرزو می کنند ای کاش این انقلاب هرچه زود تر اتفاق می افتاد.
دوران قبل از ظهور از نظر علم و دانش اینگونه است:
حضرت امام محمد باقر علیه السلام این دوران را چنین توصیف کرده اند:
طومار علم به دور خویش در هم پیچیده می شود که دیگر کسی پیدا نخواهد شد که احادیثی که اهل بیت آن را روایت کرده اند ، روایت کند و مسئولیتی در قبال حفظ آن احساس کند.(72)
همچنین در روایت دیگری ایشان می فرمایند:
قائم زمانی ظهور می کند که علم برداشته می شود و جهالت ظاهر می گردد و قاریان بسیار و علما کم شوند.(73)
همچنین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:‌ خداوند متعال علمی را که به شما داده از شما نمی گیرد بلکه با در گذشت عالمان این علم از میان شما می رود و عده ای نادان باقی می مانند که فتوا به رأی خود می دهند .آن ها گمراهند و شما را نیز گمراه می کنند.(74)
البته تا حدودی پسرفت مردم در زمان قبل از ظهور ، مربوط به رواج گناهان و اهمیت دادن مردم آخر الزمان به نافرمانی های الهی است. بیشتر مردم به خاطر پرداختن به مشروبات الکلی و زنا ، راه فراگیری علوم مختلف به ویژه علوم دینی را بر خود می بندند. به هر حال ثابت گردید که قبل از دوران ظهور عموم جامعه از لحاظ علمی عقب گرد عجیبی کرده و با ظهور حضرت مهدی علیه السلام برگ جدیدی در دفتر علمی جامعه رقم می خورد و عامه مردم به سمت علم و دانش معطوف شده و مباحث علمی در جهان جان تازه ای به خود می گیرد . در همین راستاست که حضرت امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند:
« اِذا قامَ قائمُنا وَضَعَ یَدَه عَلی رُئوسِ العِباد فَجَمَعَ بِها عُقولُهُم و کَمَلَت بِه اَحلامُهُم»(75)
ترجمه : زمانی که قائم ما ظهور کند دست خود را بر سر بندگان می گذارد پس عقل مردم جمع شده و حلم و بردباری آنها تکمیل می شود.
همچنین امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه موضوع گسترش علم را در عصر مهدی علیه السلام موعود اینگونه بیان می کنند:
زره دانش را برتن پوشانده و آن را با تمام آداب و شرایطی که می باید چون توجّه به شناسایی و فراغت بال از سرگرمی به غیر آن فراگرفته پس حکمت گمشده اوست که پیوسته در جستجوی آن است و خواسته اوست که پیوسته در تعقیبش جست و جو می کند.(76)
دو حدیث فوق به ما نشان می دهد که یکی از برنامه های مورد توجه حضرت مهدی علیه السلام توجه به علم و گسترش دانش است که به برکت این قیام جهانی پیشرفت چشمگیری در این زمینه بدست می آید . چنانچه احادیث شریف اوضاع علمی جهان را (بعد از زمان ظهور) اینگونه معرفی می کنند:
امام صادق علیه السلام :« دانش بیست و هفت حرف (شعبه و شاخه) است و مجموع آنچه پیامبران آورده اند دو حرف است و مردم تا آن روز بیش از آن دو حرف را نمی دانند و چون قائم قیام کند بیست و پنج حرف بقیه را برون آورده و در میان مردم منتشر می سازد و بدین سان مجموع بیست و هفت جزء دانش را نشر می دهد»(77)
امام باقر علیه السلام : « در زمان آن حضرت، حکمت و دانش، بدیشان ارزانی می‏شود تا جایی که زنان در خانه خود، به کتاب خدا و سنت پیامبر حکم کنند (فتوا دهند)»(78)

5) وفور نعمت در میان مردم
 

زمانی می توانیم به انقلابی نام انقلاب موفق را بدهیم که بتواند امنیت جامعه را از هر نظر تأمین کند. این انقلاب زمانی انقلاب موفقی است که علاوه بر تأمین امنیت اجتماعی ، سیاسی، نظامی، امنیت اقتصادی جامعه را نیز تأمین و تضمین کند .
اگر انقلابی برپا می شود باید بتواند وضع مادی مردم خود را تغییر داده و در آن دگرگونی خاصی ایجاد کند. آرامش اقتصادی و مادی مردم ، تأثیرات ویژه ای در کلیه جوانب زندگی به خصوص حوزه دینداری و پذیرش دستورات اسلام خواهد گذاشت . چنانچه بین همگان معروف است که زمانی فقر از دری وارد خانه می گردد ایمان از در دیگر خارج می گردد. لذا هنگامی که قیامی برپا می شود باید اولاً گسترش وضع اقتصادی مردم را جزء برنامه های اصلی خود قرار دهد و ثانیاً در اجرای این برنامه سخت و طاقت فرسا کمال تلاش و کوشش خود را انجام دهد تا بتواند این مسئولیت خطیر را که جزء اصلی ترین نیازهای مردمی است به مرحله ثمردهی برساند.
احادیث و روایات چهره دوران قبل از ظهور را ( از حیث وضعیت معیشتی مردم ) اینگونه ترسیم کرده اند:
امام صادق علیه السلام می فرمایند: ستونی از آتش در طرف مشرق پدیدار می شود که تمام مردم روی زمین آن را می بینند پس کسی که این زمان را درک کرد برای خانواده اش، غذای یکسال را تهیه کند.(79)
امام صادق علیه السلام نشانه حوادث در ماه رمضان علامتی است که بعد از آن بین مردم اختلاف می افتد پس چون این زمان را درک کردید مواد غذایی بسیاری تهیه کنید.(80)
همچنین می فرمایند: سال قبل از قیام قائم سالی است که مردم در آن گرسنه می مانند و ترس شدید از قتل و کشتار به جان آن ها می افتد و جان و اموال و محصولاتشان آسیب می بینند و این همان چیزی است که قرآن آن را بیان فرموده:
« وَ لَنَبلُوَنَکُم بِشَی مِن الخَوفِ وَ الجُوعِ وَ نَقصٍ مِنَ اَلاَموال وَ اَلا نفُسِ وَ الثَّمَرات ... »(81 و82)
امام صادق علیه السلام آیه فوق را اینگونه تفسیر کرده اند، ما شما مؤمنان را قبل از ظهور به چیزهایی مانند ترس از حاکم ظالم از بنی فلان در آخر سلطنتش و گرانی کالاها و کسادی تجارت و کم بودن سود و مرگ های ناگهانی و کم برکت بودن در زراعت می آزماییم.(83)
روایات فوق به وضوح نشانگر این مطلب است که روزهای قبل از ظهور ایامی است که مردم به شدّت در مضیقه مالی ومادی هستند. مواد غذایی به سختی یافت شده، قحطی همه جا را فرا گرفته و مردم با گرسنگی شدیدی دست و پنجه نرم می کنند. این گرسنگی همگانی و قحطی عمومی زمانی گسترش پیدا می کند که حاکمان ظالم همان مواد غذایی باقی مانده را به خاطر منافع شخصی خود احتکار کرده ونمی گذارند که مردم به ویژه مؤمنان از این نعمتهای الهی بهره مند شوند .
امام صادق علیه السلام دراین باره فرموده اند:حاکمان مواد خوراکی را احتکار می کنند و کم فروشی ، تقلب و تزویر فراگیر می شود ...(84)
اما با انقلاب و ظهور منجی عالم و آن امید قلب ها گویا که آب سردی بر آتش خشم این بلاها ریخته می شود و دیگر هیچ کس به ویژه مؤمنان دغدغه غذا و امور مالی نداشته و وفور نعمت به جایی می رسد که دیگر هیچ فقیری پیدا نمی شود و مردم از یکدیگر در امور مالی و مادی بی نیاز می گردند.
امام صادق علیه السلام در این رابطه می فرمایند: قائم دستور می دهد که فردی ندا دهد: هرکسی که به پول احتیاج دارد برخیزد . پس جز یک نفر هیچ کس دیگری بلند نمی شود و او می گوید من نیاز دارم. قائم می گوید: برو به خزانه دار بگو که مهدی دستور می دهد که مالی به من دهی. خزانه دار می گوید لباست را بیاور و لباسش را پر از مال می کند. پس زمانی که می خواهد آن مال را بردارد پشیمان می شود و می گوید من از همه امت محمد حریص ترم چرا من سینه ای گشاده نداشتم...(85)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله :زمین گنجیه هایش را برای او خارج می سازد و وی مال و سرمایه های بی شمار بین مردم پخش می کند.(86)
همچنین روایتی از امام باقر علیه السلام نقل شده است که می فرمایند: وقتی که قائم اهل بیت قیام کند اموال و ثروت های دنیا از درون و برون زمین نزد وی جمع آوری می شود و به مردم می گوید بیایید به سوی چیزی که به خاطر آن قطع رحم و خویشاوندی نمودید به هرکس به اندازه ای می دهد که قبل از او هیچ کس آن مقدار نداده است.(87)
در همین زمینه نیز پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده اند در آن هنگام زمین گنج هایش را برای او آشکار می کند و برکاتش را فرو می ریزد به طوری که دیگر انسان جایی را برای صدقه دادن و نیکی کردن پیدا نمی کند زیرا تمام مؤمنان بی نیاز هستند.(88)
همچنین در روایات دیگری عصر ظهور مهدی صاحب الزمان علیه السلام را اینگونه توصیف کرده اند: در آن زمان امتم چه مؤمن و چه گنهکار آن قدر غرق در نعمت می شوند که تا به آن روز سابقه نداشته است و اموال آن قدر بسیار می شود که هرکس نزد او می رود به او مال فراوانی عطا می کند.(89)
و این قدر بذل و بخشش های حضرت ولیعـصـر علیه السلام ادامه و استمرار پیدا می کند ، تا آنجا که امیرالمونین علی علیه السلام می فرمایند: قائم تمام برده های مسلمان را می خرد و آزاد می کند و قرض های دیگران را پرداخت می کند و حقوق را به مظلومان باز می گرداند و دیه کشته شده ها را پرداخت می کند و هرکس که کشته شده بدهکاری اش را ادا می کند و به خانواده اش به صورت مدام هدایایی می بخشد.(90)
روایات در این زمینه فوق العاده زیاد است و همگی حکایت از این دارد که عصر حکومت مهدی موعود علیه السلام عصر وفور نعمت در بین عموم مردم و رفع مشکلات مادی و مالی مردم است. در آن دوران درخشان مردم نیازمند یکدیگر نبوده لذا خود به خود بسیاری از گناهان مثل حرص ، طمع ، حسادت، حرام خواری و ... ترک می شود که این خود ویژگی منحصر به فرد این قیام جهانی است که وجه تمایز آنرا نسبت به بقیۀ قیامها روشن می کند .
سرسبزی و آرامش زمین
یکی از نتایج و ثمرات این انقلاب جهانی، آرامش و زیبایی خاصی است که زمین به خود می گیرد. در دورانی که ظلم و فساد و ناعدالتی همه دنیا را فرا گرفته زمین هم ناآرام خواهد بود. استرس و اضطرابی که بر مردم آن زمان حاکم شده ، با بروز ناسامانی های طبیعی و وقایع جوّی شدت یافته و باعث می شود بیش از پیش بر دل نگرانی های مردم افزوده شود.
اما حرکت و نهضت مقدس مهدوی به یک باره بر کل نظام این دنیا تأثیر گذاشته و زمین و آسمان گویا رنگ دیگری به خود گرفته و نقش جدیدی در این دنیای پهناور بازی می کنند. تأثیرات این انقلاب برزمین و آسمان اینگونه توصیف شده است : امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: در زمان او (قائم) آب ها فراوان می شود و رودخانه ها پر آب می شوند و زمین خوردنی هایش را چند برابر می رویاند ...(91)
همچنین می فرمایند: در زمان ظهور اگر زنی از عراق به شام رود پایش را جز بر روی گیاهان نمی گذارد.(92)
زمین به وسیله عدل آباد می شود و آسمان بارانش را فرو می ریزد و درختان میوه هایش را به ثمر می رسانند و گیاهان زمین می رویند و خودشان را برای زمینیان زینت می کنند.(93)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز می فرمایند: ساکنان زمین و آسمان او (قائم) را دوست می دارند و آسمان بارانش را فرو می ریزد و زمین گیاهانش را می رویاند و چیزی باقی نمی گذارد.(94)
در تفسیر آیه «مُدها مَتَان»(95) از امام صادق علیه السلام منقول است که فرمود: بین مکه و مدینه از درختان نخل متصل می گردد.(96)
از سعید بن جبیر; نقل است که گفت:
سالی که قائم قیام می کند بیست و چهار نوبت بر زمین می بارد که آثار و برکات آن دیده می شود.(97)
این در حالی است که در دوران قبل از ظهور زمین وآسمان به سان وحشی مجروحی است که مردم آخر الزمان را بیچاره کرده و همه را به کام مرگ می کشاند. در آن دوران بلایای طبیعی و اجتماعی به حد بالای خود خواهد رسید . صاعقه ها، زلزله ها، سیل ها و بیماری های عمومی در هجمه ای بزرگ به سوی عموم مردم این کره خاکی حمله ور شده و امان مردم را می بُرند . روزهای قبل از ظهور برای مردم آخر الزمان روزهای بسیار سختی است که مردم ناچاراً باید بر این بلاها و مصائب صبر کرده و آرزو کنند تا زنده بمانند و دوران طلایی عصر مهدی موعود علیه السلام را ببینند.
روایات رسیده از معصومین علیهم السلام بلایای طبیعی و بیماری های اجتماعی را اینگونه توصیف کرده اند:
قال رسول الله صلی الله علیه و آله : « تَکثُرُ البَواسیر وَ مَوتُ الفُجاَه وَ الجُذَام »
ترجمه : بیماری های بواسیر، جذام و مرگ های ناگهانی زیاد واقع می شود.(98)
آنقدر مرگ ناگهانی اتفاق می افتد که هرگاه دو نفر به یکدیگر می رسند از یکدیگر می پرسند امروز چه کسی به مرگ ناگهانی مرده است؟(99)
متأسفانه امروزه مرگ های ناگهانی در اطراف ما نیز بسیار دیده می شود که دامنگیر نسل جوان نیز شده است.
حضرت علی علیه السلام می فرمایند:‌ در آن زمان غرش رعدها و زلزله ها بسیار دیده می شود. (100)
همچنین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: قبل از شورش او (سفیانی) سه سال خشکی می شود در سال اول آسمان دوسوم بارانش را می فرستد و زمین هم دو سوم محصولش را می دهد.در سال دوم آسمان یک سوم بارانش را می فرستد ، زمین هم یک سوم محصولش را می فرستد. در سال سوم آسمان هیچ بارانی را نمی فرستد و زمین هم هیچ محصولی نمی دهد. تمام حیوانات سم دار و زوزه کننده از بین می روند.(101)
حضرت علی علیه السلام : زوراء (بغداد) به وسیله وقایع و فتنه ها، واسط به وسیله طغیان آب ، آذربایجان به وسیله طاعون ، موصل به وسیله گرسنگی و گرانی، حلب به وسیله صاعقه ها و دمشق از شدت کشتار نابود می شوند .(102)
دشمنان مصری ها را از مصر بیرون نمی کند بلکه رودخانه نیل آن ها را بیرون می کند.(103)
مصر به وسیله خشک شدن رود خانه نیل خراب و ویران می شود.(104)
قبل از ظهور ، جنگ جهانی سوم در می گیرد که یک سوم مردم روی زمین در آن کشته می شوند و سپس مردم به بیماری طاعون مبتلا می شوند که یک سوم دیگر از آنان به این سبب می میرند.(105)
این روایات از این موضوع پرده بر می دارد که در آن دوران بلاها و مصائب به شدیدترین حد خود رسیده و کسی هم توانایی مقابله ندارد . تنها و تنها یک نفر می تواند به این زندگی نکبت بار دوره آخر الزمان پایان دهد و آن هم منجی موعود است. فقط اوست که می تواند به این زندگی سرد و بی روحی که آغشته به گناهان بزرگ شده ، روح تازه ای بخشد. تنها اوست که می تواند در قلوب این مردم طوفان ایمان به خدا و رغبت به دین بپا کرده و با یک انقلاب کامل و بی عیب کلیه جوانب زندگی مردم را سر و سامان دهد. گویا که منجی موعود خون تازه ای در رگ های مردم آن زمان به جریان می اندازد که تا به حال نبوده است . این مصلح جهانی به منزله خورشیدی است که با ظهور خود ، کوههای یخی بی دینی وظلم و فساد را آب کرده و مردم را به دریچه های انسانیت هدایت نموده و شخصیت انسان ها را از نو می سازد.
آری زمان ظهور حضرت مهدی علیه السلام زمانی است که تمام آرزوهای دست نایافته بشر برآورده می شود.تمام آرزوهای دیرینه ای که انسانهای رنجدیده و ستم کشیده در دعاهای شبانه روزی خود خواستار آنها بوده اند . در یک جمله تصویر زمان ظهور و دولت کریمه در حقیقت استجابت این دعاست که به نام دعای فرج و در ماه رمضان - ماه استجابت دعا- دوستان آل الله علیهما السلام به سفارش اکید این بزرگواران پس از هر نماز آنرا زمزمه می کنند : اَللهٌمَّ اَغنِ کُلَ فَقیرٍ ، اَللهُمَّ اَشبِع کُلَ جائِعٍ ، اَللهُم اکسُ کُلَ عُریانٍ ، اللهم اقضِ دَینَ کُلِ مَدینٍ ، اللهم فَرِّج عَن کُلِ مَکرُوبٍ ، اللهم رُدَّ کُلَّ غَریبٍ ، اللهم فُکَّ کُلَ اَسیرٍ ، اللهم اَصلِح کُلَ فاسِدٍ مِن اُمُورِ المُسلِمِین ، اللهم اشفِ کُلَّ مَریضٍ ، اللهم سُدَّ فَقرَنا بِغِناکَ ، اللهم غَیِّر سُوءَ حَالِنا بِحُسنِ حالِک ، اللهم اقضِ عَنَّا اَلدَین وَ اَغنِنَا مِنَ الفَقر ، اِنَّکَ عَلی کُلِ شَیٍ قَدیرٌ.(106)
به امید تحقق تمام این آرزوها.

پی نوشت ها :
 

1- chat room
2- قصص، آیه 5
3 - تفسیر نور الثقلین، ج‏4، ص 110
4 - خطبه پیامبر در غدیر خم، ص96
5 - نرم افزار موعود ، امام مهدی در آیینه ادیان ، فصل مهدی موعود در کتب مقدسه هندیان ، کتاب باسک
6- بحار الانوار، ج52 ، ص 92
-7 دانستنی های مهدویت ، صفحه 27
- 8 حج، 39 و 40
9 - بحارالانوار ، ج51 ، ص 58
10 - عقد الدرر فی اخبار المنتظر ، ص 18
-11 ترجمه یوم الخلاص، جلد 2، صفحه636
-12 کلیات مفاتیح نوین ، استغاثه به امام زمان ،ص 501
13 - کلیات مفاتیح نوین ، دعای ندبه ، ص187
14 - ترجمه یوم الخلاص، جلد 2، ص636
15 - ترجمه یوم الخلاص، جلد 1 ،ص418
16 - بحار الانوار ، ج 51 ، ص 81
17 -ترجمه یوم الخلاص ،ج2 ، ص 650
18 - منتهی الامال، ص1299
19 - ترجمه یوم الخلاص، جلد 2، ص688
20 - ترجمه یوم الخلاص، جلد 1، ص214
21 - ترجمه یوم الخلاص، جلد 2، ص595
22-ترجمه یوم الخلاص ،ج1، ص254
23 - ترجمه یوم الخلاص، ج 2، ص636
24 - ترجمه یوم الاخلاص ج 1، ص337
25- ترجمه یوم الاخلاص ج 1، ص300،
26- بحارالانوار ، ج53 ، ص60
27 - منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، ج 2 ، ص317
28- طارق ، آیه 15-17
29 - ترجمه یوم الخلاص ج 1، ص301
30 - ترجمه یوم الخلاص ج 1، ص419
31 - نور، آیه55
32 - ترجمه یوم الخلاص ج1، ص417
33 - ترجمه یوم الخلاص ج 1، ص417
34- بحارالانوار، ج52، ص338
35 - بحارالانوار، ج52، ص345
36 - بحار الانوار، ج52، ص384
37 - عقد الدرر فی اخبار المنتظر ، ص 159
38- منتهی الاآمال، ص 1299
39 - کمال الدین و تمام النعمه ، ج2 ،ص 46
40 -الزام الناصب فی اثبات حجه الغائب ،ج 1 ، ص 354
41 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص500
42-ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص507
43 - منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، ج 3 ، ص31
44 -منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، ج 2 ، ص37
45- بحارالانوار، ج 52، ص257
-46 ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص513
47- ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص513
48 - منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، ج 3 ، ص 28
49- ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص 520
50 - ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص 525
51- ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص 524
52- همان
53 - ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص 539
54 - بحار الانوار ، ج22 ، ص 454
55 - بحار الانوار، ج52، ص190
56 - صندوقی است که تورات به صورت الواحی در آن قرار داشت و توسط ملائکه حمل می شد
57 - ملاحم و الفتن ص 65
58 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص322
59 - هود، آیه 87
60- کمال الدین و تمام النعمه ، ج 2، ص 448
61 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص248
62 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص410
63 - همان
64 - کلیات مفاتیح نوین، دعای ندبه ص 187
65 - بحارالانوار، ج53، ص11
66 - بحارالانوار، ج53، ص11،
67- الغیبه للنعمانی ، ص 234
68 - حج آیه 41
69 -ترجمه یوم الخلاص ، ج1 ، ص 431
70 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص419
71- منتهی الامال، 1301
- 72 ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص546
- 73 ترجمه یوم الخلاص ، ج 1 ، ص547
- 74 ترجمه یوم الخلاص ج 1، ص543
75- الکافی ، ج1 ، ص 26
76 - نهج البلاغه ،ترجمه شهیدی، خطبه 182- 183 ، ص 193
77 - بحار الانوار ، ج 52 ، ص 336
78 - بحار الانوار ، ج 52 ، ص 253
79- ترجمه یوم الخلاص ،ج2 ، ص588
80 - همان
81 -بقره ، آیه 155
82 ترجمه یوم الخلاص ،ج2 ، ص646
83 -الغیبه للنعمانی ، ص 251
84 ترجمه یوم الخلاص ،ج1 ، ص508
-85ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص448
86 - عصر ظهور، ص362
87- عصر ظهور، ص363
88 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص407
89 -ملاحم و الفتن، ص 128
90 - ترجمه یوم الخلاص ، ج1، ص420
91- ترجمه یوم الخلاص، ج1، ص445،
92 - بحار الانوار ، ج52 ، ص316
93 - ترجمه یوم الخلاص، ج1، ص444
94 - ترجمه یوم الخلاص، ج1، ص411، بحار الانوار ، ج51 ، ص104 (به لفظ دیگر)
95 - الرحمن ، آیه 67
96 - عصر ظهور، ص365
97- عصر ظهور، ص363
98- ترجمه یوم الخلاص، ج2 ، ص575
99- همان
100 - ترجمه یوم الخلاص، ج2، ص757
101 - ترجمه یوم الخلاص، ج2 ، ص 848
102- ترجمه یوم الخلاص، ج2 ، ص578
103 - ترجمه یوم الخلاص، ج2 ، ص580
-104 همان
105 - ترجمه یوم الخلاص، ج1، ص294
106 - کلیات مفاتیح نوین ، ص669
 

منابع و مآخذ :
1- قران کریم
2- نعمانى محمد بن ابراهیم، الغیبة للنعمانی‏ ، انتشارات نشر صدوق ، چاپ اول ، تهران ،1397 ه – ق
3- شیخ کلینی ، الکافی ، انتشارات اسلامیه ،چاپ دوم ، تهران، 1362 ه- ش
4- یزدی حائری علی ، الزام الناصب فی اثبات حجه الغائب ، مکتبه الرضی ، نرم افزار موعود
5- مجلسی محمد باقر ، بحار الانوار ، انتشارات مکتبه الاسلامیه، چاپ سوم ، 1398 ه- ق
6- ابن شعبه حرانى‏ ، تحف العقول عن آل الرسول ، ناشر :جامعه مدرسین،چاپ دوم ، قم، 1404 ه- ق
7- سلیمان کامل ،ترجمه یوم الخلاص ، ترجمه لطیف راشدی ، انتشارات ارمغان طوبی، تهران، چاپ اول، 1386ه-ش
8- عروسى حویزى عبد على بن جمعه‏، تفسیر نور الثقلین ،انتشارات اسماعیلیان ، قم ، چاپ چهارم ، 1415 ه- ق
9- حسینی بهارانچی سید محمد ، خطبه پیامبر در غدیر خم ، انتشارات عطر عترت،چاپ اول، 1387 ه- ش
10- نبوی سید مجید ، دانستنی های مهدویت به نقل از نرم افزار موبایل دانستنی های مهدویت (جاوا)
11- کورانی علی، عصر ظهور ،ترجمه عباس جلالی، انتشارات شرکت چاپ و نشربین الملل سازمان تبلیغات اسلامی، تهران ، چاپ سوم ، 1378 ه-ش
12- محمد الحلو عبدالفتاح ، عقد الدرر فی اخبار المنتظر ، مکتبه العام الفکر ، نرم افزار موعود
13- مکارم شیرازی ناصر ، کلیات مفاتیح الجنان ، مدرسه الامام علی بن ابیطالب ، قم ، 1384 ه- ش
14- شیخ صدوق ، کمال الدین و تمام النعمه ، ، انتشارات دارالحدیث، نرم افزار موعود
15- سید علی ابن موسی بن طاووس ، ملاحم و الفتن ، انتشارات طلیعه النور ، نرم افزار موعود
16- صافی گلپایگانی لطف الله ، منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، انتشارات مکتبه المولف ، نرم افزار موعود
17- قمی شیخ عباس ، منتهی الامال ، انتشارات زهیر ، چاپ اول ،1387
18- سید رضی ، نهج البلاغه، مترجم سید جعفر شهیدی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،تهران ، چاپ چهاردهم 1378ه-ش
/ج