بیست سال پس از سقوط اتوبوس حامل دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف به ته دره زال و مرگ هفت دانشجوی برگزیده در المپیادهای ملی و بینالمللی، تاریخ بار دیگر برای نخبگان ایران تکرار شدهاست؛
به گزارش ، شهروند نوشت: اینبار سحرگاه دیروز، قرعه فال به نام دختران دانشآموز چهارده، پانزدهساله نخبه هرمزگانی زده شد تا در راه اردویی در داراب، تمرینهای سرود و خندههای دورهمیشان در اتوبوس به معلقشدن بین زمین و هوا و خونبازی یک سفر منتهی شود. تراژدی سانحه در اردوهای دانشآموزان و دانشجویان ایرانی به همین دو مورد خلاصه نمیشود و بارها مرگ دستهجمعی نوجوانان و جوانان در سفرهای رسمی خبرساز شده است؛ مهر 91، چپکردن اتوبوسی که دختران بروجنی را به بازدید از مناطق جنگی میبرد، 21خانواده در این شهر 50هزار نفری را به عزای عزیزانشان نشاند تا این حادثه و مراسم تشییع دستهجمعی این نوجوانان تا مدتها در حافظه ایرانیان باقی بماند. حادثه 5 اسفند 93 در اتوبان یزد میبد و مجروح شدن 12دانشآموز، مصدومیت 24دانشآموز لنگرودی در آذر 95 و همچنین شکستگی دستوپای 7دانشآموز رباطکریمی در اردیبهشت امسال تنها بخشی از سانحههای رانندگی در اردوهای دانشآموزی است. در حادثه دیروز هم دستکم ٧ دانشآموز و یک مربی جان خود را از دست دادند و هر لحظه خبر تازهای از تلفات و قطع عضو این دانشآموزان منتشر میشود تا کلیت آییننامه اردوهای دانشآموزی و همچنین نحوه اجرای این آییننامه به بحثی جدی بدل شود.
اگر تخلفی صورت گرفته باشد برخورد جدی میشود
نام «مریم میرزاخانی»، زن ایرانی که به بالاترین مقام علمی دنیا دست پیدا کرد و حدود 40روز پیش بر اثر بیماری سرطان جان خود را از دست داد، با حوادث رانندگی در ایران گره خورده است. او که سال 2014 برنده مدال فیلدز شد، یکی از بازماندگان حادثه سقوط اتوبوس دانشجویان شریف به دره زال بود و حالا با مرگ دانشآموزان نخبه هرمزگانی بر اثر حادثهای مشابه، کمتوجهی به جان دانشآموزان بار دیگر بحث داغ فضای مجازی شده است. منتقدان معتقدند که اردوهای دانشآموزی استانداردهای لازم را ندارد و از لزوم توقف این اردوها و اصلاح آییننامهها سخن میگویند، درحالیکه معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزشوپرورش از محرز نشدن تخلفی درباره این اردو براساس شواهد کنونی سخن میگوید. «مهدی فیض» که برای بررسی این موضوع به همراه مسئولان وزارت آموزشوپرورش به داراب سفر کرده، میگوید که اطلاعات کنونی حاکی از برگزاری اردو براساس آییننامه است ولی اگر جایی تخلفی صورت گرفته باشد حتما برخورد خواهد شد. او در توضیح این موضوع به «شهروند» میگوید: «وزیر و معاونان آموزشوپرورش به همراه مسئولان وزارت بهداشت برای بررسی دقیقتر به داراب سفر کردند. ما الان در مسیر شیراز به سمت داراب هستیم و فعلا باید تلاش کنیم که کمکهای پزشکی به بهترین نحو انجام شود. خلاف ادعاها، اردوهای دانشآموزی آییننامه دارد و این آییننامه پس از انقلاب چندینبار بازنگری شده است. این اردو هم مطابق آییننامه بود ولی باید بررسیهای دقیقتر انجام شود که اگر تخلفی صورت گرفته باشد، برخورد شود. این موضوع نیاز به بررسی بیشتر دارد. تا الان که خلاف آییننامه اتفاقی نیفتاده است.»
لزوم توجه جدی آموزشوپرورش به ساماندهی این اردوها و بررسی صلاحیت شرکتها و رانندههای طرف قرارداد هم یکی دیگر از موارد مطرحشده پس از وقوع این حادثه است که معاون پرورشی وزارت آموزشوپروش در اینباره میگوید: «آموزشوپرورش با شرکتهای دارای مجوز قرارداد دارد. شرکتی هم که این اتوبوس را تأمین کرده، طرف قرارداد آموزشوپرورش بوده است. ما با شرکتهای معتبر قرارداد داریم ولی بررسی صلاحیت رانندهها به عهده شرکتهاست، نه آموزشوپرورش.» او درباره امکان تخلف در برگزاری این اردو هم میگوید: «همه استانداردهای یک سفر و اردوی دانشآموزی باید درباره این حادثه بررسی شود و اگر محرز شود که تخلفی صورت گرفته قطعا برخورد جدی صورت خواهد گرفت. تابستان امسال و در ماه مبارک رمضان ما یکهزار سفر دانشآموزی داشتیم که تا الان این نخستین حادثه بودهاست. البته یک حادثه هم به هیچوجه قابلقبول نیست و باید به امنیت کامل اردوها برسیم.»
حتما قصوری صورت گرفته است
«داوود محمدی»، نایبرئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم از ضرورت تغییر در آییننامه اردوهای دانشآموزی و همچنین شیوه اجرایی این اردوها سخن میگوید و معتقد است که در جریان این سفر حتما قصوری صورت گرفته است. او در توضیح به «شهروند» میگوید: «اینکه دانشآموزان را به اردو ببرند یکی از وظایف پرورشی آموزشوپرورش است و در بسیاری از موارد ضروری است. اما معتقدم که در آییننامه این اردوها باید بازنگری شود. باید امنیت دانشآموزان بهطور کامل و صددرصدی به وجود بیاید تا یک سفر انجام شود و همه تمهیدات لازم برای رسیدن به این امنیت صورت بگیرد. این اتفاقات برای ما و خانوادهها قابلقبول نیست. حتما قصوری صورت گرفته است.» محمدی در کنار لزوم تغییر آییننامه اردوهای دانشآموزی، از اصلاح شیوه اجرایی این اردوها هم سخن میگوید: «صرفنظر از اینکه باید قوانین اصلاح شود باید افرادی بهعنوان اجراکننده و ناظر این اردوها انتخاب شوند که توانایی لازم را داشته باشند. مسئولان اجرایی باید دقت و صلاحیت کافی را داشته باشند.» نایبرئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی ادامه میدهد: «یک بحث، بازنگری آییننامه است و دیگری بحث اجراست. باید اردوها به گونهای باشد که امنیت صددرصدی صورت بگیرد. بحث اجرای آییننامه بسیار مهم است و در متن آییننامه باید مشخص شود که نظارت و اجرا به چه شکل باشد. در هر دو مورد یعنی آییننامه و شیوه اجرایی اردوهای دانشآموزی باید بازنگری صورت بگیرد.»
دستور رئیس جمهوری برای پیگیری جدی حادثه اتوبوس دانشآموزان هرمزگانی
دیروز و پس از منتشرشدن جزییات این حادثه مقامات دولتی، مسئولان وزارت آموزشوپرورش و وزارت بهداشت در پیامهای مختلفی ضمن همدردی با خانواده این دانشآموزان بر رسیدگی سریع به وضع مصدومان تأکید کردند. «اسحاق جهانگیری»، معاون اول رئیسجمهوری در پیامى با تسلیت به ملت ایران و خانوادههاى آنان، از مسئولان ذیربط خواست تا ضمن بررسى علت بروز این حادثه ناگوار به وضعیت آسیبدیدگان و مصدومان سریعا رسیدگى شود. در پیام جهانگیری آمده است: «حادثه تلخ و غمانگیز واژگونی اتوبوس حامل دانشآموزان دختر هرمزگانی در شهرستان داراب که منجر به جانباختن و مصدومشدن تعدادی از دانشآموزان عزیزمان شد، موجب تأثر و تألم فراوان شد. این مصیبت غمبار را به ملت ایران، مردم شریف استان هرمزگان و به ویژه خانوادههای این عزیزان صمیمانه تسلیت می گویم و از مسئولان ذیربط بهخصوص وزرای محترم آموزشوپرورش، راه و شهرسازی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میخواهم ضمن رسیدگی فوری به وضعیت آسیبدیدگان و مصدومان با بررسی دقیق علت بروز این حادثه ناگوار، در اسرع وقت نتیجه را به اطلاع مردم بزرگوار ایران برسانند.»
وزیر آموزشوپرورش:پدرانه با خانوادههای داغدار همدردم
پیش از ظهر دیروز و پس از خبریشدن این حادثه، وزیر آموزشوپرورش در صفحه شخصی خود در توییتر ضمن همدردی با خانوادهها از سفر خود به محل حادثه سخن گفت. «سیدمحمد بطحائی» هم در توییتی از دستور رئیسجمهوری برای پیگیری جدی حادثه خبر داد: «پدرانه با خانوادههای داغدار همدردم. همان ساعات اولیه دستورات لازم برای بررسی و پیگیری سریع وضع دانشآموزان هرمزگان را دادم و به داراب میروم.» بطحائی ساعتی بعد و در پیامی رسمی بار دیگر به خانواده این دانشآموزان تسلیت گفت: «حادثه غمبار درگذشت تعدادی از فرزندان عزیزم، دانشآموزان هرمزگانی عضو سازمان دانشآموزی همراه سرپرستان خدومشان که در اولین ساعات بامداد امروز در سانحه رانندگی به وقوع پیوست، موجب اندوه و تالم فراوان اینجانب شد. اینجانب، ضمن ابراز همدردی و عرض تسلیت به ملت شریف ایران، جامعه فرهنگیان کشور بهویژه خانوادههای داغدار این عزیزان برای آنان صبر و اجر و برای مجروحان حادثه شفای عاجل مسالت دارم.» بطحائی پس از ورود به استان فارس هم در جمع خبرنگاران از بررسی جدی این موضوع و دلایل حرکت دیرهنگام اتوبوس سخن گفت: «رئیسجمهوری محترم در ابتدای صبح در تماس تلفنی خواستار پیگیری جدی موضوع شدند و طی هماهنگیهای انجام شده با وزارت بهداشت موضوع پیگیری شد. الحمدلله وضع عمومی خوب است و دانشآموزان و همراهانشان از رسیدگی راضی هستند.» وزیر آموزشوپرورش در ادامه با ابراز تاسف برای از بین رفتن جمعی از دانشآموزان و مربی آنها گفت: «امیدوارم با بازنگریهایی که در شیوه نامههای اردوها انجام میشود، شاهد اتفاقات این چنینی کمتری باشیم: سوالات متعددی درباره دلایل حرکت دیرهنگام اتوبوس وجود دارد که نیاز به بررسی توسط تیم کارشناسی دارد. از هیچ قصوری نمیگذریم و در صورتی که خطایی صورت گرفته باشد، بهشدت برخورد میکنیم.»
وزیر بهداشت: ایمنسازی مسیرهادر دستورکار قرار گیرد
وزیر بهداشت، هم عصر دیروز به این حادثه واکنش نشان داد و از لزوم توجه جدی به ایمنسازی مسیرهای شهری و بینشهری، استفاده از وسایل نقلیه ایمن و پیشگیری از خطاهای انسانی سخن گفت. «حسن قاضیزادههاشمی» دراینباره و در کانال تلگرامی خود نوشت: «خبر درگذشت و مصدومشدن جمعی از دانشآموزان هرمزگانی و سرپرستانشان در حادثه واژگونی یک دستگاه اتوبوس، باعث تاسف و تاثر فراوان شد؛ حادثهای تلخ که چون زخمی کاری بر جانها نشست، دردی جانکاه در دلها نشاند و خاطره حوادث ناگوار مشابه را زنده کرد. اینجانب ضمن پیگیری مراحل درمان دانشآموزان سانحهدیده، فراق و درگذشت این فرشتههای معصوم را به خانوادههای داغدارشان تسلیت و تعزیت عرض میکنم و از خداوند متعال برای مجروحان، شفای عاجل طلب مینمایم؛ همکارانم نیز در تلاش هستند تا هر آنچه باید، برای این عزیزان انجام پذیرد.» قاضیزادههاشمی ادامه داد: «امیدوارم تکرار حوادث تلخی از این دست، آنها را به اموری عادی تبدیل نکند و ایمنسازی مسیرهای شهری و بین شهری، استفاده از وسایل نقلیه ایمن و پیشگیری از خطاهای انسانی، هرچه سریعتر در دستور کار دستگاههای ذیربط قرار گیرد و برای اجرای این مهم، براساس برنامهای مدون، اقدامی سنجیده آغاز و تا انجام، پیگیری شود.»
رئیس فراکسیون امید:غفلتهای گذشته در اسرعوقت جبران شود
اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، هم در پیامهای مختلفی ضمن تأکید بر لزوم بازنگری در آییننامه اردوهای دانشآموزی از همدردی خود با این خانوادهها سخن گفتند. «محمدرضا عارف» که در کنار عضویت دراین کمیسیون، ریاست فراکسیون امید را هم برعهده دارد در پیام خود ضمن تسلیت به خانواده دانشآموزان داغدار، از غفلتهای صورت گرفته در ارتباط با ساماندهی اردوهای دانشآموزی انتقاد کرد: «متاسفانه هر از چندگانی شاهد اینگونه حوادث دردناک برای دانشآموزان عزیز کشورمان در قالب اردوهای مختلف هستیم که نشان از این دارد نسبت به تمهیدات لازم برای سفری امن و مطمئن اقدامات موثر و قابل توجهای صورت نگرفته است درحالیکه ساماندهی اینگونه اردوها توسط مسئولین مربوطه امری اجتنابناپذیر است و تاکنون در این رابطه غفلتهایی شده است که باید در اسرعوقت جبران شود.» عارف در پایان خواهان برخورد جدی و قانونی با مسببین این حادثه شد: «امید آنکه با تلاش پرسنل زحمتکش بهداشت و درمان کشور، سلامتی آسیبدیدگان این حادثه در کوتاهترین زمان حاصل شود و مسئولان محترم وزارت آموزشوپرورش نیز علت بروز این حادثه غمانگیز را به اطلاع افکار عمومی برسانند و از بروز حوادث مشابه جلوگیری کنند و با مسببان این حادثه هم در هر پست و مقامی برخورد قانونی صورت گیرد.»
علاوهبراین «علیرضا سلیمی» دبیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم از بررسی این موضوع «با حساسیت ویژهای و در کوتاهترین زمان ممکن، در کمیسیون آموزش مجلس» سخن گفت «تا علت بروز این حادثه مشخص شده و اگر قصوری وجود داشته، رسیدگی شود.»
موج واکنشها و پیامهای تسلیت مقامات دولتی و استانی همچنان ادامه دارد؛ پیامهایی که ضمن تسلیت به خانواده دانشآموزان جانباخته و لزوم رسیدگی کامل به حادثهدیدهها، بر لزوم اصلاح قوانین موجود برای پیشگیری از تکرار چنین حوادثی تأکید دارند.