قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر می‌گوید 15 تا 26درصد کارگران معتادند. اعتیاد در محیط کار به‌ویژه محیط‌های صنعتی و برای کارگرانی که در مناطقی به‌دور از خانواده زندگی می‌کنند، ازجمله موارد هشدارآفرین در این حوزه تلقی می‌شود. تعداد معتادان در ایران براساس آخرین آمار شیوع‌شناسی از دو‌میلیون و 800هزار نفر بیشتر شده که این به معنای دو برابر‌شدن اعتیاد در ایران است. هرچند در گذشته و براساس باور‌های عامیانه چنین تلقی می‌شد که اعتیاد در میان جوانان، مردان، افراد مجرد و افراد بیکار شیوع فراوانی دارد، اما بررسی‌های جدید نشان می‌دهد اعتیاد تمامی این مرز‌ها را درنوردیده و دیگر سن و سال، جنسیت و حتی موقعیت اجتماعی نمی‌شناسد.
به اعتقاد کارشناسان، کارگران سهم مهمی از تولید را در هر کشوری برعهده دارند و حاصل کار آنها میتواند توسعه پایدار را به‌دنبال داشته باشد. از همین‌رو با توجه به افزایش مصرف موادمخدر در بین کارگران، پیشگیری از اعتیاد در مراکز تولیدی و صنعتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بی‌‌‌توجهی به آن میتواند باعث کاهش تولید در مراکز صنعتی، آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی مختلف شود.
نرخ اعتیاد در میان کارگران
قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در تبریز با بیان اینکه آمار کارگران گرفتار در بند اعتیاد در استان‌های مختلف متفاوت است، گفت: در برخی استان‌ها بین 15 تا 18درصد کارگران و در برخی استان‌ها نیز بین 20 تا 26درصد کارگران آلوده به موادمخدر هستند. علی مویدی افزود: عمده بیماران ما در امر اعتیاد مصرف‌کننده مواد سنتی هستند و شرایط فعلی کشور ما نشان می‌دهد استفاده از موادمخدر سنتی غلظتش بیشتر از مواد صنعتی است. او تاکید کرد: موادمخدر صنعتی پاشنه آشیل تمامی کشورها محسوب می‌شود و این نگرانی و دغدغه به دلیل آسیب زدن به سرمایه‌های اجتماعی نیز در کشور ما وجود دارد. مویدی اظهار کرد: نگرانی ما بیشتر در حوزه مصرف مواد‌صنعتی و روانگردان‌هاست و رسانه‌ها در راستای آگاهی دادن به مردم نقش بسزایی ایفا می‌کنند. او ادامه داد: نگاه بلند ستاد مبارزه با موادمخدر و دولت تدبیر و امید همراه با آگاهی‌بخشی به جامعه میتواند شیب اعتیاد را ملایم کرده و هرروز شاهد کاهش آن در جامعه باشیم. قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر خاطرنشان کرد: در بحث اعتیاد جامعه کارگری به‌ویژه در بخش صنعتی متاسفانه آسیب بیشتری را متوجه هستیم. مویدی با بیان اینکه کارهای مهمی با همکاری وزارت کار، سازمان بهزیستی و دیگر دستگاه‌های موثر در حال اجراست، افزود: برای مثال برای هر کارخانه و مجموعه صنعتی که بیش از 50 کارگر دارند، متعهد شده‌اند که آموزش‌های لازم مرتبط با اعتیاد برای آنها برگزار شود.
او با بیان اینکه 75درصد کشفیات موادمخدر در مرز و جدار مرزهای کشور اتفاق افتاده است، گفت: در حوزه مقابله با موادمخدر اقدامات اساسی در کشور انجام شده، طوری‌که مرزهای شرق و جنوب‌شرق برای جلوگیری از ورود موادمخدر در چهار سال قبل به‌شدت کنترل شده است. مویدی با بیان اینکه در حوزه مقابله، نگاه ما نگاهی سختگیرانه است، ادامه داد: در مرزهای غربی نیز به‌عنوان یک اقدام بشردوستانه برای جلوگیری از ورورد موادمخدر به سایر کشورها تلاش می‌کنیم. او با اشاره به اقدامات انجام‌شده در آذربایجان‌شرقی در حوزه پیشگیری و مبارزه با موادمخدر، گفت: به همت استاندار آذربایجان‌شرقی اقدامات بسیار خوبی در این استان انجام گرفته که میتواند برای سایر استان‌ها الگو باشد. مویدی ادامه داد: در بحث پیشگیری از اعتیاد در حوزه فرهنگی در مراکز علمی و دانشگاهی یک وحدت و انسجام با رویکردی هدفمند در این استان ترسیم شده و در آینده شاهد کاهش بحث اعتیاد در آذربایجان‌شرقی خواهیم بود. او افزود: همچنین در بحث مشارکت دادن مردم در امر کاهش آسیب‌های اجتماعی به‌ویژه بحث اعتیاد خوشبختانه در آذربایجان‌شرقی اقدامات بسیار خوبی انجام شده است. مویدی گفت: در بحث صیانت از بهبودیافتگان نیز اقدامات برجسته و قابل توجهی در این استان اتفاق افتاده و کارفرمایان توانسته‌اند صدها نفر از بهبودیافتگان را جذب کنند. قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر خاطرنشان کرد: تا رسیدن به نقطه مطلوب و تامین نیازهای همه بهبودیافتگان از اعتیاد، فاصله قابل توجهی داریم، ولی این فاصله در آذربایجان‌شرقی نسبت به سایر استان‌ها کمتر شده و گام‌های خوبی برداشته شده است. مویدی گفت: در حوزه مقابله نیز با همدلی و همفکری بسیار خوبی که بین دستگاه قضائی و نیروهای انتظامی، نظامی و اطلاعاتی در این استان وجود دارد، ضربه‌های بزرگی به باندها و شبکه‌های توزیع زده شده است. به‌گزارش ایرنا، او افزود: در بحث ساماندهی معتادان نیز شاهد اتفاق مبارکی در آذربایجان‌شرقی هستیم و امروز آذربایجان‌شرقی به استان بدون معتاد متجاهر تبدیل شده که قابل تقدیر و تشکر است.
83درصد معتادان شاغلند
یک کارشناس اعتیاد در گفت‌و‌گو با «آرمان» با اشاره به آمار قابل توجه میزان اعتیاد در میان شاغلان در جامعه می‌گوید: از گذشته تاکنون درصد زیادی از معتادان جامعه را شاغلان تشکیل می‌دهند، بنابراین تصور غلطی است که فکر کنیم اکثریت جامعه معتادان را افراد بیکار تشکیل می‌دهند. براساس تحقیقات 30درصد معتادان بیکار هستند که 17درصد از این افراد کاملا بیکار بودند و 13درصد نیز به‌دلیل ناهماهنگی‌ها و عوارض شغلی و کم‌کاری اخراج شده بودند. براساس آمار کلی 83درصد از معتادان در زمینه‌ای شغل داشتند و کمتر از 20درصد معتادان قبل از اعتیاد بیکار بوده‌اند. هومن نارنجی‌ها می‌افزاید: در میان مشاغل افرادی بیشتر در معرض اعتیاد قرار دارند. برای مثال افرادی که در شغل‌های شیفتی کار کرده و خواب شبانه آنها به دلیل کار بهم می‌خورد، افرادی مانند پرستاران، نگهبانان ساختمان‌ها و... که شیفت شب دارند و باید بیدار بمانند، در معرض اعتیاد هستند. گروه دوم شاغلان که در معرض خطر بیشتری هستند رانندگان درون و برون‌شهری هستند. گروه بعدی که آمار اعتیاد آنها در راس آمار اعتیاد است کارگرانی هستند که فعالیت بدنی زیادی دارند.
این افراد برای افزایش توان بدنی خودشان در محیط کار، همچنین تسکین دردها و آسیب‌هایی که در هنگام کار به بدن آنها وارد می‌شود، معمولا به استعمال برخی مواد پناه می‌برند. این افراد برای کاهش درد گردن، زانو و مفاصل خود موادمخدر مصرف می‌کنند. او خاطرنشان می‌کند: بنابراین دور از انتظار نیست که با رقمی بین 15 تا 26درصد افراد مصرف‌کننده در میان کارگران روبه‌رو باشیم و به‌ویژه در محیط‌های صنعتی این آمار بسیار چشمگیرتر از محیط‌های کار اداری و رسمی است. به‌عنوان مثال در میان کارمندان دانشگاه، معاونان آموزش‌و‌پرورش و... میزان اعتیاد زیاد نیست، اما در قشر کارگر به‌ویژه در میان کارگران حوزه صنعت این آمار بیشتر است. نارنجی‌ها می‌افزاید: البته واژه معتاد را باید از مصرف‌کننده جدا کنیم. براساس نتایج یک تحقیقات در سال93 با سرپرستی دکتر بهزاد دماری 12هزار نمونه از تمام محیط‌های صنعتی کشور بررسی شد و در طرحی ملی علاوه بر پرسشنامه کیت ادراری نیز برای تشخیص اعتیاد زده شد و در اختیار کارگران قرار گرفت. کیت‌های مشخصی از خانواده افیون‌هایی مانند تریاک، حشیش و شیشه تست شد و گزارش بر مبنای مصرف تشخیص اعتیاد بود. او بیان می‌کند: براساس نتایج این تحقیق در حالت خوشبینانه 18درصد مصرف‌کننده و در شرایط واقع‌بینانه بین 21 تا 23درصد مصرف‌کننده بودند. در شرایط بدبینانه که شخص با خوردن کودئین هم تست اعتیاد مثبت دارد حدود 30درصد افراد اعتیاد داشتند.
