سطوح بالای تری گلیسرید به طور مستقیم با بیماری قلبی و سکته مغزی حتی زمانی که سطوح آن بالا نباشد، در ارتباط است. هیپرتری گلیسریدمی میتواند با حذف علل بوجود آورنده تری گلیسریدهای بالا، تحت کنترل درآید.
تری گلیسریدها و یا تری اسیل گلیسرید منبع اصلی انرژی در بدن را تشکیل میدهند. کالریهای مازادی که از چربیها و کربوهیدراتهای موجود در غذا بدست میآیند، به عنوان تری گلیسرید در بافتهای چربی بدن ذخیره میشوند. افزایش مرزی در تری گلیسریدها بدون علامت است. سطوح بسیار بالای تری گلیسرید میتواند موجب بروز بیماریهای قلبی عروقی، گزانتوم (xanthoma)، و پانکراتیت شود. سطح تری گلیسرید بایستی به کمی 150 میلیگرم در دسیلیتر باشد. سطح 200 و بالاتر به عنوان سطح بالا در نظر گرفته شده و نیاز به فوریتهای پزشکی دارد. ایجاد اصلاحاتی در رژیم غذایی میتواند کمک بزرگی به تحت کنترل درآوردن سطوح آن نماید.
علل احتمالی
شیوه زندگی به عنوان یکی از علتها
• چاقی منجر به عدم تعادل لیپید در خون شده که به HDL پایین (کلسترول خوب) و LDL بالا (کسترول بد) و تری گلیسرید میانجامد.
• عدم انجام حرکات ورزشی موجب افزایش وزن ناسالم میشود.
• سیگار کشیدن یکی از عوامل عمده خطر در ایجاد هیپرتری گلیسریدمی به حساب میآید.
• مصرف الکل موجب تحریک تولید تری گلیسرید شده و مانع از جذب جربی از خون میشود.
• ناشتا نامناسب: حفظ ناشتا یا نخوردن غذا به مدت 12 ساعت پیش از انجام آزمایش کلسترول الزامی است. مدت زمان کمتر از آن منجر به افزایش غیر واقعی در تری گلیسرید میشود.
• صرف نظر کردن از وعدههای غذایی و خوردن مقدار زیادی غذا در یک زمان.
• مصرف میان وعده در آخر شب و یا پرخوری نیز عوامل اصلی به حساب میآیند.
برخی مواد غذایی
قند
کربوهیدراتهای ساده در مواد غذایی شکری تولید انسولین را تحریک ساخته و موجب افزایش تری گلیسریدها میشوند. نمونههایی از چنین مواد غذایی شامل، شکر معمولی و شکر قهوهای است.
شیرینیجات
مواردی از جمله شکلات، آب نبات، مربا و ژله را شامل میشوند.
دسرها
شامل کلوچه، کیک، پای و بستنی میشوند.
قندهای طبیعی
مصرف قند را بایستی به کمی 8% از مجموع کالری مصرفی در روز محدود کرد. حتی قندهای طبیعی مانند ساکارز، گلوکز و فروکتوز موجب افزایش سطوح تری گلیسرید میشوند.
نوشیدنی
نوشابه، لیموناد، اسموتی و نوشیدنیهای ورزشی را بایستی با نوشیدنیهای رژیمی عاری از قند جایگزین سازید.
مواد غذایی نشاستهای
نان سفید، برنج سفید، پاستا یا ماکارونی، پیتزا، سیب زمینی و سیب زمینی سرخ شده را نبایستی به طور مرتب مصرف نمود.
چربهای اشباع شده و ترانس
اینها به طور غیر طبیعی تغییر یافته و بر روی بدن اثری مضر برجای میگذارند. نمونههایی از آنها، محصولات لبنی، غذاهای سرخ شده، فست فود، پنیر، کره، میان وعده یا اسنکهای آماده خوردن را شامل میشود. افرادی که دارای تری گلیسرید بالا میباشند ممکن است ترجیح داده از روغنهای اشباع نشده مونو (با یک پیوند دوگانه) و اشباع نشده پلی (با چند پیوند دوگانه) مانند روغن کانولا، روغن زیتون و یا مارگارین مایع استفاده نمایند.
بیماریهایی که موجب بالا رفتن سطوح تری گلیسرید میشوند
• دیابت تشخیص داده نشده
• فشار خون بالا
• بیماری قلبی
• هپاتیت حاد
• بیماری کبد
• هیپوتیروئیدی یا کم کاری غده تیروئید
• بیماری کلیوی
• آکرومگالی (بزرگی غیر طبیعی سر و دست و پا)
• لیپودیستروفی
• سندرم کوشینگ
• سندرم پلی کیستیک تخمدان (PCOS)
عوارض ژنتیکی
• هیپرتری گلیسریدمی خانوادگی
• دیسبتالیپوپروتئینمی خانوادگی
• کمبود لیپوپروتئین لیپاز خانوادگی
• هیپرلیپوپروتئینمی نوع 3
• هیپرلیپوپروتئینمی نوع 5
دارو
• درمان ضد رتروویروسی
• داروهای مسدود کننده بتا
• سیکلوسپورین
• دیوریتیکها یا ادرار آورها
• درمان جایگزینی استروژن
• گلوکوکورتیکوئیدها
• داروهای ضد روان پریشی جدیدتر
• داروهای ضد بارداری خوراکی
• پروژسترون
• رتینوئیدها
• استروئیدها
• تاموکسیفن
استفاده از دارو به منظور کاهش تری گلیسریدها به دلیل عوارض جانبی متعدد آنها معمولاً توصیه نمیشود. با محدود ساختن مصرف مواد غذایی که موجب افزایش لیپیدهای خون میشوند، فرد میتواند به طور طبیعی این مشکل را کنترل سازد. راههای کنترل این مشکل بسته به علل بوجود آورنده آن متفاوت خواهد بود. بنابراین، تنها پزشک قادر خواهد بود به بهترین شکل ممکن با آن مقابله نماید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبهی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیههای پزشک متخصص در نظر گرفته شود.