مجله همشهری دانستنیها - کسری کریمی طار: تا پیش از تکن، ژانر مبارزه ای در تسخیر «Street Fighter» و «مورتال کمبت» بود؛ دو فایتینگ دوبعدی که با وجود تفاوت های بسیار، سیستم مبارزات نسبتا سختی داشتند. سخت به این معنا که در آن ها نمی توانستید با فشار دادن مداوم دکمه ها، حریفان خود را ناکار کنید و باید فنون و ضربات هر کاراکتر را یاد می گرفتید و با اتخاذ استراتژی به نبرد حریفان می رفتید.
این موضوع تقریبا در مورد بیشتر فایتینگ های دوبعدی صدق می کرد تا این که در سال 1995 (1372) «تکن» به عنوان اولین فایتنیگ سه بعدی کنسول پلی استیشن منتشر شد.
در تکن، برخلاف نمونه های دوبعدی، کاراکترها توانایی حرکت به هر جهتی را داشتند و به تبع گیم پلی بازی بسیار راحت تر از فایتینگ های دوبعدی بود. این موضوع در کنار سرعت بالای مبارزات و گرافیک خیره کننده سه بعدی سبب شد بیش از سه میلیون نسخه از تکن به فروش برسد. این آغاز خیره کننده با درخشش نسخه بعدی، تکن را به محبوب ترین بازی ژانر مبارزه ای تبدیل کرد. حالا پس از گذشت 23 سال قسمت هفتم تکن برای کنسول ها منتشر و با استقبال خوبی همراه شده است. ما هم به همین بهانه، این مطلب را به مجموعه تکن اختصاص داده ایم.
نبرد سه بعدی
«سگا»، اولین شرکتی بود که ریسک ساخت یک بازی فایتینگ سه بعدی را به جان خرید. طی دهه های 80 و 90 میلادی (1360 و 1370) این کمپانی، نه تنها یکی از مشهورترین تولیدکنندگان کنسول ها و بازی های ویدئویی بود، بلکه از طریق دستگاه های آرکید هم پول کلانی به جیب می زد.
سگا در ابتدای بازی های مخصوص دستگاه های آرکید را طراحی می کرد و در صورت لزوم مدتی بعد، تعدادی از آن ها را برای کنسول های بازی اش پورت می کرد. در سال 1993 (1372) استودیوی «Sega AM2» که تعداد زیادی از بازی های آرکید سگا را تولید کرده بود، به عنوان «Virtual Fighter» را به مخاطبان هدیه کرد؛ نخستین بازی فایتنیگ با مدل های سه بعدی که یک جهش گرافیکی عظیم بود. «VR» به قدری محبوب شد که مدتی بعد سگا آن را برای کنسول های «سگا سترن» و «سگا 32X» هم پورت کرد. محبوبیت این ساخته سگا، دیگر شرکت های ژاپنی را هم به تکاپو برای ساخت آثاری مشابه انداخت. کمپانی «نمکو» زودتر از بقیه دست به کار شد و در اوایل سال 1994 (1373) تیم سازنده VR را به استخدام خود درآورد تا آن ها یک بازی مبارزه ای بسیار پیشرفته نسبت به ساخته قبلی خود برای دستگاه های آرکید بسازند.
این بازی در ابتدا با نام «Rave War» شناخته می شد، اما در اواخر مراحل ساخت به «Tekken» تغییر نام داد و برای همیشه سرنوشت فایتینگ های سه بعدی را عوض کرد. «تکن» اواخر سال 1994 (1373) برای دستگاه های آرکید عرضه شد و یک سال بعد هم در اختیار کاربران پلی استیشن قرار گرفت. در نسخه آرکید، تنها هشت کاراکتر حضور داشتند که این تعداد در نسخه کنسولی به 18 شخصیت ارتقا پیدا کرد؛ موضوعی که سبب شد محبوبیت تکن بین کاربران کنسول «سونی» به شدت افزایش پیدا کند. نکته جالب این بود که تمامی نقشه ها و لوکیشن های تکن، براساس محیط های واقعی طراحی شدند، محیط هایی مانند شیکاگو، کیوتو، ونیز و فیجی.
کلیشه ای اما جذاب
داستان در سری «تکن» ساده، کلیشه ای و در عین حال جذاب است. کلیشه ای از این جهت که مدام تکرار می شود و جذاب به این دلیل که داستان تکراری آن همچنان باب میل طرفداران است. با این که کلیت قصه و بیشتر کاراکترها کلیشه ای هستند، اما کمتر گیمری را پیدا می کنید که کات سین های CG تکن را دوست نداشته باشد. قصه کل این سری براساس مشاجره و قدرت طلبی اعضای خانواده میشیما بنا شده است و سه کاراکتر «هیهاچی میشیما» مالک متمول کمپانی «میشیما زیباتسو» (Mishima Zibatsu) برای شناسایی بزرگ ترین مبارز دنیا مسابقاتی با نام «سلطان مشت آهنین» (King of Iron Fist) برگزار می کند که جایزه نفر اول آن یک میلیارد دلار است.
18 شخصیت برای شرکت در این مسابقات برگزیده می شوند که یکی از آن ها کازویا میشیمای بیست و شش ساله، پسر هیهاچی است. او در پنج سالگی مورد غضب پدر قرار گرفت و هیهاچی برای سنجش قدرت فرزندش، او را از صخره ای بلند به پایین پرتاب می کند تا متوجه شود او صلاحیت نشستن بر تاج و تخت پدر را دارد یا خیر.
کازویا از این عمل خبیثانه جان سالم به در می برد، اما زخمی بزرگ بر قفسه سینه اش نقش می بندد، زخمی که ژن شیطانی کازویا را که میراثی از مادرش است، فعال می کند. 21 سال پس از این حادثه، کازویا به عنوان شانس اصلی قهرمانی در این مسابقات با شکست رقبایش به فینال می رسد تا انتقام خود را از پدرش بگیرد. این دو در همان صخره بلندی که هیهاچی، کازویا را از آن به پایین پرت کرده بود، مبارزه می کنند و در نهایت پسر بر پدر غلبه می کند.
در انتهای بازی هم کازویا با پرتابه هیهاچی به پایین صخره انتقام خود را می گیرد و مالک جدید «میشیما زیباتسو» می شود. در قسمت های بعدی هم با اضافه شدن «جین کازاما»، نبرد بین خانواده میشیما ادامه پیدا می کند.
عدد شانس
معمولا سنت سازندگان تکن ساخت نسخه آرکید در ابتدا و عرضه آن برای کنسول ها در حد فاصلی یک ساله است. سنتی که در مورد «تکن 7» هم رعایت شد، هر چند دو سال طول کشید تا نسخه کنسولی این اثر روانه بازار شود. نسخه آرکید در اوایل سال 2015 (1394)در اختیار مخاطبان ژاپنی قرار گرفت و چندی پیش هم نسخه کنسولی روانه بازار شد. جدا از پیشرفت های تکنیکی، گیم پلی هم کمی دستخوش تغییر و تحول شده و دو ویژگی جدید در آن دیده می شود.
اولی، Rage Bar است که به کاربر اجازه می دهد در زمانی که خط سلامتی اش به پایان است، ضربه ای سهمگین را به حریفش وارد کند و دوم Power Crush است که به لطف آن بازیکن می تواند حتی در صورت ضربه خوردن از حریف، به حملاتش ادامه دهد. در تکن 7، تعداد شخصیت ها به 38 رسیده است و تقریبا تمامی کاراکترهای محبوب سری در آن حضور دارند.
داستان بازی قرار است جدی تر از گذشته دنبال شود و سرگذشت کامل خاندان میشیما را بازگو کند. جنگ جهانی با وجود کشته شدن «ازازیل» همچنان ادامه دارد و میشیما زیباتسو و «G Corporation» در حال صف آرایی مقابل یکدیگر هستند. در این شرایط «نینا»، مدیر موفق میشمیا زیباتسو مامور می شود جین را پیدا کند. متوسط نمره این بازی در سایت «متاکریتیک» و از بین 61 نقد، 81 از 100 است.
جالب این که «تکن 7» موفق شد در اولین هفته عرضه ایش در صدر جدول فروش هفتگی انگلستان قرار بگیرد، موضوعی که از 19 سال پیش و عرضه «تکن 3» بی سابقه بوده است.
چه کسانی تکن را ساختند؟
سال هاست «کاتوس هیرو هارادا» به عنوان نفر اول تیم سازنده «تکن» شناخته می شود. این بازی ساز ژاپنی از ابتدا به عنوان طراح و سپس در نقش های مختلفی مانند تهیه کننده و کارگردان روی این مجموعه کار کرده است، اما با تمامی این تفاسیر، هارادا خالق تکن نیست. درواقع، «سیچی ایشی» بازی ساز که به تازگی پنجاه سالگی اش را جشن گرفته است، موجبات ساخت تکن را فراهم کرد.
او طراح اصلی Virtua Fighter بود و بعدها به نمکو منتقل شد تا هدایت گروه سازنده تکن را برعهده بگیرد. موفقیت فراتر از حد انتظار تکن باعث شد تا به فاصله یک سال، ایشی و دیگر سازندگان، قسمت دوم را برای دستگاه های آرکید و سپس پلی استیشن بسازند. با این حال او پیش از شروع ساخت قسمت سوم، نمکو را ترک و استودیوی مستقل «Dream Factory Co» را تاسیس کرد تا با آزادی عمل بیشتری بازی هایش را بسازد. از جمله این بازی ها می توان به «Tobal» برای پلی استیشن و «The Bouncer» برای پلی استیشن 2 اشاره کرد. همین تغییر و تحول در تیم سازنده باعث شد تا هارادا نقش مهم تری ایفا کند و به یکی از دو طراح اصلی و مدیر پروژه «تکن 3» مبدل شود؛ وظیفه ای که سال هاست آن را برعهده دارد و تمامی قسمت های تکن تحت نظر او ساخته و پرداخته می شوند.
داستان تکراری اقتباس های ضعیف سینمایی
در این مقوله، تکن هم فرقی با دیگر بازی های بزرگ ندارد؛ داستان ضعیف، شخصیت پردازی بد و بازی های افتضاح. این سه، ویژگی های مهم فیلم تکن هستند که آن را در فهرست بلندبالای اقتباس های ناموفق از بازی های ویدئویی قرار می دهد. فیلم را «دوایت اچ. لیتل» کارگردان آمریکایی سریال های تلویزیونی ساخته و قطعا یکی زا ضعیف ترین فیلم هایی است که تا به حال در زندگیتان دیده اید.
این کارگردان شصت و یک ساله که فیلم های سطح پایینی مانند «هالووین 4» و «قتل در خیابان 1600» در کارنامه اش به چشم می خورند، با بودجه سی میلیون دلاری فیلم را تهیه کرد که فروشش حتی به مرز یک میلیون دلار هم نرسید. داستان فیلم تکن برگرفته از قسمت سوم است و حوادث آن در سال 2030 (1409) رخ می دهد؛ زمانی که هیهاچی مسابقات «سلطان مشت آهنین» را با حضور هشت مبارز برگزار می کند.
متاسفانه فیلم تکن، نه تنها در روایت مشکل دارد بلکه حتی صحنه های مبارزه آن هم بسیار خسته کننده و حتی به دور از استانداردهای فیلم های مبارزه ای دهه 80 (1360) هستند. البته تهیه کنندگان فیلم دست بردار نبودند و در سال 2014 (1393) قسمت دوم را با نام «Tekken 2: Kazuya’s Revenge» به صورت مستقیم وارد شبکه فروش اینترنتی کردند. این یکی داستان کازویا را روایت می کند و حتی از قسمت نخست هم ضعیف تر است. توصیه ما این است که حتی اگر عاشق سری بازی های تکن هستید، قید این دو فیلم را بزنید و وقت خود را صرف تفریحات دیگر کنید!
رسم پسرکشی
در تمامی نسخه های تکن پس از اتمام بازی، میان پرده ای CG به نمایش درآمده که در آن سرنوشت شخصیت مورد نظر شما مشخص می شود. با این حال نخ اصلی داستان همواره درباره نبرد بی پایان سه نسل از خاندان میشیما یعنی هیهاچی کازویا و جین است. در ادامه می توانید خلاصه ای از داستان شش قسمت تکن را مطالعه کنید و با آغوشی باز به استقبال شماره هفتم بروید.
Tekken - 1995/1374هیهاچی برای پیداکردن بزرگ ترین مبارز جهان، مسابقات «سلطان مشت آهنین» را برگزار می کند و از 18 مبارز برتر دنیا دعوت به عمل می آورد. در این بین، کازویا پسر هیهاچی که گمان می رفت سال ها پیش مرده است، در این مسابقات حاضر می شود تا انتقام خود را از پدرش بگیرد. کازویا طی نبردی با هیهاچی او را شکست می دهد و پدرش را از صخره به پایین پرتاب می کند. حالا او بر تخت پادشاهی پدر می نشیند و هدایت کمپانی عظیم «میشیما زیباتسو» را در دست می گیرد.
Tekken 2 - 1375/1996از زمان مدیریت کازویا، فعالیت های غیرقانونی «میشیما زیباتسو» افزایش پیدا کرده است. در این بین ژن شیطانی کازویا تلاش می کند تا کنترل ذهن او را در دست گیرد و دنیا را به بند بکشد. حالا تنها مانع سر راه او هیهاچی است که هنوز نفس می کشد و در پی پس گرفتن کمپانی خود است.
کازویا برای خلاص شدن از دست پدرش، خبر از برگزاری دومین مسابقات «سلطان مشت آهنین» می دهد؛ هرچند دیدارش با «جون کازاما» باعث عشق بین این دو می شود و در میان پرده پایانی خبر از تولد کودکی می دهد که بعدها «جین کازاما» نام می گیرد.
Tekken 3 - 1376/1997«جین کازاما»، پس از کشته شدن مادرش به دست دیو ترسناکی به نام «Ogre»، نزد هیهاچی می رود و پس از معرفی خودش، از او خواهش می کند تا فنون رزمی خاندن میشیما را فرا بگیرد. هدف جین کشتن هیولایی است که مادرش از بین برده، اما هیهاچی می خواهد با تربیت جین «اوگر» را به بند کشیده و برای مقاصد خودش از آن استفاده کند. در این دوره، پاول، به دور نهایی راه پیدا می کند و اوگر را شکست می دهد، هر چند بعد از این مبارزه، Ogre به «True Ogre» تغییر شکل می دهد و در این جاست که جین انتقامش را از او می گیرد.
Tekken 4 - 1381/2002دو سال بعد از تورنمنت سوم، هیهاچی که نمونه خون Ogre را به دست آورده است، دانشمندان کمپانی خود را مجبور می کند تا با استفاده از این نمونه خون، او را تبدیل به موجودی نامیرا کنند. با این حال، میشیما فاقد ژن شیطانی است و باید به دنبال نوه خود بگردد که صاحب این ژن است. از سوی دیگر او متوجه می شود که ژن شیطانی از بدن پسرش کازویا هم قابل برداشت است، اما برخلاف تصور هیهاچی، کازویا با کمک افرادش در کمپانی GC تمامی نیروهایی را که برای دستگیری او اعزام شده بودند، تار و مار می کند.
هیهاچی که راهی برای دستگیری این دو نمی بیند، برای بیرون کشیدن جین و کازویا از لانه موش، چهارمین دوره سلطان مشت آهنین را برگزار می کند، اما در ادامه نقشه اش درست اجرا نمی شود.
Tekken 5 - 1384/2005کازویا، در نبردی هیهاچی را شکست می دهد و پس از فرار از ساختمان میشیما زیباتسو، با کمک «جک»- یک ربات پیشرفته- آن را منفجر می کند. با کشته شدن هیهاچی، همه گمان می کنند که امپراتوری میشیما به پایان رسیده، اما فردی ناشناس کنترل این مجموعه را در دست می گیرد و آغاز پنجمین دوره مسابقات «سلطان مشت آهنین» را اعلام می کند.
جین که هنوز با ژن شیطانی درگیر است، وارد پنجمین دوره مسابقات می شود. از طرفی کازویا هم وارد مسابقات می شود تا کنترل میشیما زیباتسو را دست بگیرد، کمپانی ای که حالا به دست «جین پاچی»، پدر هیهاچی، کنترل می شود. جین پاچی هم ژن شیطانی دارد، اما هدفش از برگزاری این مسابقات، کشته شدنش به دست بهترین مبارز و خلاص شدن از دام شیطان است.
Tekken 6 - 1388/2009جین با پیروزی بر جین پاچی، هدایت میشیما زیباتسو را برعهده می گیرد و نبردی عظیم در سراسر جهان به راه می اندازد. در طرف مقابل، کازویا با هدایت G Corporation می خواهد با پسرش مقابله کند. جین هم برای نابودی کازویا، دور ششم مسابقات سلطان مشت آهنین را برگزار می کند. در همین گیرودار، یکی از نیروهای جین با نام «لارس الکساندرسن» متوجه می شود که پسر نامشروع هیهاچی است و برای گرفتن قدرت از برادرزاده اش وارد این دوره از مسابقات می شود. در ادامه مشخص می شود که هدف جین از برپایی جنگ در دنیا بیدار کردن شیطان باستانی «ازازیل» بوده است تا بتواند با شکست او، هم ژن شیطانی اش را نابود کند و هم دنیا را از خطر نابودی کامل نجات دهد.