هر جایزه‌ای حاشیه‌های خود را دارد

نویسنده رمان «این خیابان سرعت‌گیر ندارد» که برگزیره بخش رمان دهمین دوره جایزه ادبی «جلال آل احمد» شده است در گفت‌وگو با ایسنا  درباره این جایزه اظهار کرد: برگزیده شدن من در این جایزه به این معنا است که راهم را درست می‌روم. این جایزه مهر تأییدی بر من بود. هر هنرمند و نویسنده‌ای گاهی دچار این تزلزل می‌شود که آیا راهش درست است یا خیر، اما زمانی که کارش دیده می‌شود و جایزه‌ای به او تعلق می‌گیرد، نه نفع مادی جایزه بلکه دیده و تأیید شدن، او را  به ادامه راه تشویق می‌کند. من از دریافت جایزه «جلال»  خوشحالم و این موضوع را نمی‌توانم پنهان کنم.

او درباره وضعیت جوایز ادبی با بیان این‌که تعدادی از جوایز در دوره‌ای تأثیرگذار بوده‌اند، گفت: وقتی نام جایزه‌ای  بر روی کتاب می‌آید مردم ترغیب می‌شوند تا کتاب را  بخوانند؛ به‌طور مثال زمانی که کتابی جایزه می‌بُرد خودم به این جوایز اطمینان می‌کردم و آن را می‌خریدم و می‌خواندم.

جهانی افزود: تعدادی از جایزه‌ها هنوز سرپا هستند و کار خود را انجام می‌دهند، از جمله جایزه «جلال» که به نظرم بدون در نظر گرفتن هیچ حاشیه‌ای کار خود را انجام می‌دهد، یعنی فرامتنی به کتاب نگاه نمی‌کند و فقط متن را می‌بیند.

او در ارزیابی از جوایز خصوصی و دولتی گفت: به‌نظرم جایزه در ذات خود خوب است و نمی‌شود گفت که جایزه دولتی خوب است یا خصوصی. هر جایزه‌ای در هرجای دنیا هم که باشید حاشیه‌های خود را دارد، حتی جایزه نوبل؛ به این جایزه‌ هم ایراداتی وارد است و نقد می‌شود.  کسانی هستند که می‌گویند نوبل انتخاب نادرست دارد. هر جایزه‌ای حاشیه‌های خود را دارد.

این داستان‌نویس درباره انتخاب نادرست برخی از جوایز ادبی و امکان ریزش مخاطب به خاطر انتخاب نادرست بیان کرد: برخی از جوایز انتخاب‌های نادرست دارند و نمی‌توان منکر این موضوع شد. من معمولا کتاب‌هایی را که به آن‌ها جایزه تعلق می‌گیرد می‌خوانم و گاهی از انتخاب‌ها متعجب می‌شوم و  دنبال دلیل در متن می‌گردم که چرا به این کتاب جایزه ‌داده‌اند. جوایز این‌شکلی هم وجود دارند، اما اکثر جایزه‌ها کارشان را درست انجام می‌دهند.

جهانی تاکید کرد: جایزه‌ها را دلیل ریزش مخاطب نمی‌دانم. من فکر می‌کنم بخش زیادی از ریزش مخاطب ادبیات داستانی ما به بی‌اعتمادی مخاطبان برمی‌گردد، که این بی‌اعتمادی از معرفی‌های نادرست می‌آید.  شاهد صفحه‌ها و اشخاصی هستنم که کتاب معرفی می‌کنند؛ آن‌ها به جای این‌که بگویند نظر  شخصی  خودشان را بیان می‌کنند و این رمان را پسندیده‌اند، رمان را به گونه‌ای معرفی می‌کنند که گویی یک شاهکار ادبی است. مخاطب ما باهوش است؛ زمانی که سراغ کتاب برود و آن را بخواند و ببیند چیزی نیست که گفته شده است، دیگر سراغ کتاب نمی‌رود.

او تأکید کرد: معرفی نادرست کتاب‌ها آرام آرام باعث بی‌اعتمادی و بی‌انگیزی مخاطب می‌شود اما  جوایز جایگاه خود را دارند و تأثیری در ریزش مخاطب ندارند. جایزه‌ها باید انتخاب‌های درست داشته‌ باشند، چنان‌که برخی از جایزه‌هایی که قبلا فعال بودند، با انتخاب‌های شایسته در جذب مخاطب تأثیرگذار بودند.