مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران روز شنبه میزبان وزیر آموزش و پرورش بود. محمد بطحایی در این دیدار 3 ساعته با دبیران و خبرنگاران بخش‌های مختلف روزنامه درباره مسائل و مشکلات مربوط به حوزه دانش‌آموزان، معلمان و مدارس گفت‌وگو کرد.
به گزارش ، ایران نوشت: او همچنین خبرهای خوشی از آزادی دانش‌آموزان بازداشتی ناآرامی‌های اخیر، کاهش تکالیف درسی دانش‌آموزان ابتدایی، آغاز برنامه مهارت‌های زندگی و کاربردی برای دانش‌آموزان از سال تحصیلی آینده و تأسیس تلویزیون تعاملی داشت و همچنین از برنامه‌های ساماندهی صندوق ذخیره فرهنگیان و بررسی مشکلات اقلیت‌های دینی در آموزش و پرورش خبر داد.
بسیاری از خانواده‌ها بر این باورند که کتاب‌های درسی برای دانش‌آموزان سخت است البته رئیس جمهوری هم به این نکته اشاره کردند که کتاب‌های درسی ما دانش‌آموزان را برای 12 سال بعد تربیت نمی‌کنند. شما قبول دارید محتوا سخت است و باید تغییراتی انجام دهید؟
همان طور که رئیس جمهوری اشاره داشتند یک بخشی از مطالبی که دانش‌آموزان در مدرسه می‌آموزند در زندگی فردی و اجتماعی‌شان نمی‌توانند مورد استفاده قرار دهند. دانش‌آموزان به موضوعات دیگری نیاز دارند و ما موضوعات دیگری را به آنها می‌دهیم. یک بخش آن مهارت آموزی است. بچه‌های ما مهارت‌هایی را که بتواند بعد از مدرسه به آنها کمک کند را آموزش نمی‌بینند. باید آموزش‌هایی را بدهیم تا شغلی را پیدا کنند و در خانه خودشان تعمیرات خیلی مختصر را انجام دهند.متأسفانه دانش‌آموزان این مهارت‌ها را در مدرسه نمی‌بینند. شاکله فرمایش رئیس جمهوری این بود که برنامه درسی را به گونه‌ای تغییر دهیم که حافظه محوری و محفوظات دانشی کاهش پیدا کند و بچه‌ها بتوانند طی دوره هایی مهارت‌های فنی را یاد بگیرند. نخستین ضرورتش هم فراهم کردن تجهیزات در داخل مدارس است. ما برای سال تحصیلی آینده در7 استان کار آموزش مهارت‌های زندگی به دانش‌آموزان را شروع کردیم. دوره‌های آموزش مهارت‌ها بین 6 تا 20 ساعت بین وزارت کار و سازمان فنی و حرفه‌ای کشور طراحی شد که این آموزش‌ها در مدرسه ارائه می‌شود. بیشترین هدف ما این است که دانش‌آموزان با مهارت‌های یدی انس بگیرند.
برای دوره تحصیلی خاصی این برنامه را طراحی کردید؟
برای متوسطه اول است.البته باید گام وسیع تری در این زمینه بر داریم متأسفانه همان‌طور که می‌دانید ما تجهیزات لازم را در همه مدارس نداریم. نکته دیگر این است که ما بین 60 تا 100 ساعت از برنامه درسی را در طول سال کاهش می‌دهیم تا در این ساعت‌ها به مهارت‌های عملی بپردازیم.
برخی از دانش‌آموزان می‌گویند تکالیفی که معلمان برای خانه می‌دهند بسیار زیاد است البته خانواده‌ها هم بر این نکته اشاره می‌کنند. شما برای اینکه حداقل در پایه ابتدایی این حجم کاهش پیدا کند برنامه‌ای دارید؟
دانش‌آموزان پایه اول تا سوم نباید در خانه تکلیف انجام دهند. همه تکالیف باید در مدرسه اتفاق بیفتد و در خانه کتاب و روزنامه بخوانند. باید داستان‌های کودکانه را آماده کنیم که دانش‌آموز درخانه آنها را بخواند و در مدرسه برای دانش‌آموزان تعریف کند. البته باید بگویم تغییر در آموزش و پرورش بسیار کند و سخت است. کوچکترین تغییری که می‌خواهید بدهید باید کلی انرژی بگذارید. با این همه سعی کردیم که برای سال آینده یک فضای این چنینی را برای مدارس ایجاد کنیم. البته معتقدم دانش‌آموزان اول ابتدایی نباید کیف به مدرسه بیاورند. امیدواریم که بتوانیم این موضوع را در سال آینده نهادینه کنیم.
موضوع مهم این روزهای معلمان بحث صندوق ذخیره فرهنگیان است. خبرهایی می‌رسد که کمیته تحقیق و تفحص صندوق در مسیر راه منحرف شده است. چرا نمی خواهند به طور شفاف این موضوع را روشن کنند؟
ما هم منتظر گزارش تحقیق و تفحص مجلس هستیم. البته نمایندگان مجلس هم به این موضوع واقف هستند که اگر قرار است تحقیق و تفحصی صورت بگیرد این تحقیق باید از کل سنوات صندوق اتفاق بیفتد که شائبه سیاسی بودن تحقیق رد شود. یعنی اگر تحقیق و تفحص مربوط به یک دوره زمانی مشخص در یک دوره ریاست جمهوری باشد و به قبل و بعدش کاری نداشته باشد این شائبه سیاسی بودن را تقویت می‌کند. پیام اصلی تحقیق و تفحص را مخدوش می‌کند ما منتظر گزارش نهایی هستیم که بدانیم در چه زمانی اتفاق افتاده و حجم تخلف چقدر بوده است.
در جریان هستید که چه زمانی آماده می‌شود؟
من هم منتظرم.
شما تأکید کردید که دوره های قبل از دولت یازدهم را هم بررسی کنند؟
در جلساتی که در کمیسیون آموزش و تحقیقات حضور داشتم هم من و هم نمایندگان عضو کمیسیون این موضوع را یادآور شدند که تحقیق و تفحص دامنه‌اش باید همه سال های صندوق را در بربگیرد. فکر می‌کنم بعد از بودجه سال 97 مجلس گزارش تحقیق و تفحص را اعلام کند. با این همه ما به این نتیجه رسیدیم که باید اعتماد معلم ها را جلب کنیم تا به‌عنوان نماینده در هیأت امنا عضو شوند. برای همین دونفر از معلمان می‌توانند وارد صندوق ذخیره فرهنگیان شوند. نماینده‌های آنها در هیأت امنا ناظر فعالیت صندوق هستند.
شما کمیته‌ای را در وزارت آموزش و پرورش تشکیل دادید که به موضوع و مشکلات اقلیت‌ها بپردازد. بیشترین مشکلات اقلیت‌ها چه موضوعاتی است؟
کمیته اقلیت‌ها خیلی خوب کارش انجام می شود. برخی از مشکلات در برنامه کتاب‌های درسی و محتوا بوده است که مستقیماً این موضوع را حل و بررسی می‌کنیم. طراحان درسی را خواستیم و گفتیم در کتاب‌ها موضوعاتی مناقشه برانگیز وجود دارد حتی در یکی از کتاب‌ها یک مطلبی بود که هیچ ارتباطی به اصول و عقاید برادران اهل سنت نداشت اما یکجوری کنایه می‌زد و این شائبه وجود داشت این کنایه است این را هم تصحیح کردیم.
در حوزه نیروی انسانی چطور؟
علت اصلی تشکیل کمیته این است موانعی که برای نیروی انسانی وجود دارد، برطرف شود.چرا که برای بخش عمده ای از هموطنان ما که اهل سنت هستند،باید این موانع برداشته شود. در حوزه نیروی انسانی این بحث وارد خواهد شد در سه جلسه ای که داشتیم محتوای کتاب‌های درسی اهل سنت برای ما مهم بوده است و ما می‌خواهیم از نیروهای خلاق اهل سنت که برادران دینی ما هستند در پست‌های عالی آموزش و پرورش استفاده کنیم. البته بخشی از آن به نهادهای بیرون از آموزش و پرورش مربوط می‌شود و با آنها تعامل کنیم تا مشکلات برطرف شود به نظرم خیلی از مسائلی که ما را اذیت کرده است واقعاً با پیگیری قابل برطرف شدن است.
این روزها بحث کنکور بسیار داغ است وزارت علوم می‌گوید وزارت آموزش و پرورش نمی‌تواند سوابق تحصیلی را ارائه دهد و آموزش و پرورش هم بر این باور است که وزارت علوم باید شرایط حذف کنکوررا فراهم کند آیا عزم جدی برای حذف کنکور در کشور وجود دارد؟ در سوی دیگر مؤسسات کنکور هستند که سود بالایی از این موضوع می‌برند؟
منافعی که افراد و مؤسسات در کنکور دارند بسیار زیاد است. برخی از مؤسسات سنگ‌اندازی می‌کنند. تهدید و تخریب می‌کنند.تهمت‌های زیادی زده می‌شود این موارد طبیعی است چون منافع آنها به خطر می‌افتد. واقعاً ما و وزارت علوم در تلاش هستیم تا کنکوررا به شکلی که موجود است کنار بگذاریم. اخیراً مجلس و کمیسیون آموزش جلسه‌ای گذاشته بود آنجا قرار شد ظرف مدت یک ماه آینده نقشه راه خودمان را برای حذف کنکور ارائه دهیم. این نقشه راه نشان می‌دهد کنکور چه سالی حذف می‌شود. نخستین جلسه هم همین هفته با وزارت علوم خواهد بود.
موضوع آسیب‌های اجتماعی بسیار مهم است متأسفانه راهکارهای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس بخوبی برای خانواده‌ها و مردم توضیح داده نمی‌شود. انگار این موضوع جزو خط قرمزهای وزارتخانه است با توجه به اینکه آسیب‌های اجتماعی بین دانش‌آموزان هر روز بیشتر می‌شود برنامه شما برای آگاه‌سازی دانش‌آموزان در این بخش چیست؟
به‌عنوان یک آموزش و پرورشی که 35 سال در این سیستم کار کردم به این واقعیت تلخی که شما گفتید اعتراف می‌کنم. آموزش و پرورش به‌دلایل مختلف همواره نگران این موضوع بوده که بخواهد به این بحث آسیب‌های اجتماعی بپردازد در مقابلش این را هم بگویم که آسیب‌های اجتماعی در مدارس فراوانی‌اش در حدی که این قدر صحبت می‌شود نیست. اما آنقدر مهم است اگر یک دانش‌آموز هم درگیر آسیب شود باید به آن توجه داشت. ما یک کار خوبی را شروع کردیم و آن تلویزیون تعاملی است که برنامه‌های آغازینش اختصاص به آسیب‌های اجتماعی دارد. برنامه ترکیبی است که در آن مستندی از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان و راهکارها و پیشگیری‌های لازم ارائه می‌شود. همچنین شناخت ویژگی‌های جنسیتی برای دانش‌آموزان یک ضرورت است.اما بنا به ملاحظات خاصی که ما در دوره آموزشی داریم باید دقت بیشتری در این حوزه داشته باشیم. ما با ملاحظات فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی برنامه‌هایی را آماده کردیم که این برنامه‌ها در بستر کاملاً تعریف شده برای خانواده‌ها است.
کجا پخش می‌شود؟
این فیلم‌ها را نمی‌توان در صدا و سیما پخش کرد. ما برنامه را برای «ای‌پی تی وی » تهیه کرده‌ایم تا برای خانواده‌ها پخش شود.
