به طور کلی دوران عقد برای شناخت زوجین نسبت به یکدیگر است. در مواقعی که در ازدواج پیش زمینه ای بنوده، نامزدی و شناخت قبل از عقد نبوده بهتر است که دوران عقد کوتاه نباشد تا افراد به شناختی از یکدیگر برسند....
دوران عقد و پاسخ پرسش ها درباره دوران عقد
پاسخ و پرسش های مهم درباره دوران عقد از آقای دکتر محسن ایمانی دکترای علوم تربیتی:
از نظر شما ضرورت دوران عقد در چیست و آیا این دوران کوتاه باشد بهتر است و یا طولانی؟
به طور کلی دوران عقد برای شناخت زوجین نسبت به یکدیگر است. در مواقعی که در ازدواج پیش زمینه ای بنوده، نامزدی و شناخت قبل از عقد نبوده بهتر است که دوران عقد کوتاه نباشد تا افراد به شناختی از یکدیگر برسند. چون هر چه دوران عقد استمرار بیشتری داشته باشد میزان شناخت زوجین از یکدیگر بیشتر می شود.
چه عواملی بر شناخت زوجین نسبت به یکدیگر در دوران عقد مؤثر است؟
خیلی عوامل می توانند در دوران عقد نقش ایفا کنند، مانند تیزهوشی افراد میزان تماس و ارتباطات، میزان برون گرایی (چقدر با یکدیگر صحبت می کنند)، رشد ارتباطات اجتماعی.
میزان تماس ها و ارتباطات خیلی مهم است. فردی که باید یک سال از عقدش طول می کشد اما به اندازه ی فردی که 6 ماه دوران عقد داشته با هم در تماس نیستند. میزان محدودیت هایی که خانواده ها فراهم می کنند بعضی خانواده ها اجازه نمی دهند آقای داماد زیاد بیاید و یا با هم به سفر بروند و در هتل اقامت کنند.
بعضی افراد باهوش هستند و می توانند یکدیگر را زود بشناسند. افراد مختلف هستند و به همین دلیل زوجین خودشان باید به حدی برسند که بگویند الان ما تقریباً یکدیگر را شناخته ایم.
آقای دکتر؛ بعضی از اساتید معتقد به دوران عقد کوتاه مدت هستند و بعضی اساتید به دوران عقد طولانی اعتقاد دارند. نظر شما در این باره چیست؟
من با طولانی شدن دوران عقد موافق نیستم. چون هم زوجین خسته می شوند و هم خانواده ها، اما بعضی مواقع بد نیست عقد را طولانی کنیم. از نظر من مدت عقد بستگی به زمانی دارد تا دو نفر یکدیگر را بهتر بشناسند.
مزایا و معایب دوران عقد کوتاه و دوران عقد طولانی را برای ما بیان کنید؟
همان طور که قبلاً هم گفتم اگر قبل از ازدواج پیش زمینه ای مانند نامزدی و تحقیق و بررسی وجود داشته باشد که فرد به شناخت رسیده باشد مدت کوتاه خوب است. اما اگر مدت دوران عقد کوتاه باشد زن و مرد نمی توانند یکدیگر را بشناسند و این عدم شناخت باعث مشکلات زیادی می شود و ممکن است منجر به جدایی شود. دوران عقد طولانی از یک نظر که به شناخت می رسند خوب است. اما نباید از یک حدی بگذرد، این بلاتکلیفی معضلی برای زن و مرد می شود و از طرفی فشارهای اطرافیان و سؤالات آنان (شما کی ازدواج می کنید؟ چرا نمی روید؟ چی شده؟ و ...) بعضی مواقع مشکل آفرین است.
مدت عقد طولانی انگیزه ی ازدواج را کم می کند. آقا می گوید چرا خرجی بدهم و مسئولیت بپذیرم. همچنین حلاوت خودش را از دست می دهد.
آیا برای دوران عقد می توانیم مدت مشخصی را تعیین کنیم؟
زمان مناسب با وجود محدودیت ها و سختگیری ها یکسال کافی است البته اگر بقیه شرایط جور باشد.با توضیحاتی که گفتید دوران عقد طولانی هم خوب نیست.
اندازه نگهدار که اندازه نکوست هم لایق دشمن است و هم لایق دوست. افراد باید حد متعادل و متوازنی را از گذران زندگی رعایت کنند. بعضی مواقع عقد طولانی هم بد نیست. زمانی که مشکلاتی به وجود بیاید اما هنوز مهرز نشده است. نگرانی هایی پیدا شده اما قطعیت پیدا نکرده است و دچار تردید هستند مثلاً شخصی می گوید همسر شما معتاد است. شما که اطمینان ندارید در این مواقع عقد را طولانی کنید تا از این قضیه مطمئن شوید. اگر سریع تصمیم بگیرید و جدا شوید بعدها متوجه شوید پشیمان می شوید اگر هم توجه نکنید و در زندگی مشترک متوجه صحت این گفته شوید باز هم پشیمان می شوید.
چرا بعضی ها دوران عقد را به برزخ تشبیه می کنند؟
وقتی که دوران عقد طول می کشد حالت برزخ ایجاد می شود برزخ بین بودن در خانه ی والدین و رفتن به زندگی مشترک، دختر از یک طرف، دختر خانواده است و از طرف دیگر زن فرد دیگری به طور مثال آقا می گوید بیا با هم برویم بگردیم. پدر و مادر می گویند نمی خواهد بروید این دختر چه باید بکند؟ اگر بخواهد حرف خانواده را گوش کند شوهرش را آزرده و ممکن است او را از دست بدهد. اگر هم حرف شوهرش را گوش کند خانواده می گویند ما تو را بزرگ کرده ایم حالا یک پسر غریبه آمده و ازدواج کرده اید و ما را فراموش کرده اید. بهتر است این دوران برزخی خیلی استمرار پیدا نکند.
صحبت های اطرافیان چقدر می تواند در دوران عقد تأثیرگذار باشد؟
ما نمی توانیم جلوی حرف دیگران را بگیریم. به قول قدیمی ها آدم می تواند در دروازه را ببندد اما نمی تواند در دهن مردم را ببندد کدام خانواده است که مداخله نکند و یا راهنمایی برای فرزندش نداشته باشد. ممکن است مداخلات خفیف، متوسط یا شدید باشد. صرف مداخله زندگی را خراب نمی کند. این پذیرش مداخله است که زندگی ما را به هم می زند. مداخلات مقداری ذهنیت را به هم می زند.
آیا بازگو کردن مسائل گذشته در این دوران لازم است؟
خیر، بعضی مسائل نباید عنوان بشود زیرا از میزان عشق و علاقه در ذهن دختر و پسر کم می کند. بعضی ها می گویند که ما باید صادقانه ازدواج کنند و ما باید هر چه بوده و نبوده باید، بگوییم. اما سعدی می گوید:
«جز راست نباید گفت هر راست نه شاید گفت»
راستی هایی که گفته نشود خوب است و زندگی را دوام بیشتری می بخشد و اما وقتی گفته می شود به طور مثال از ارتباط های قبل از ازدواج در دوران عقد می گوید لطمه ی زیادی به طرف مقابل می زند و باعث سستی می شود.
توصیه شما برای دوران عقد چیست؟
هر کسی را هر چقدر بیشتر بشناسیم بهتر است. به خصوص فردی که می خواهیم با او زیر یک سقف برویم و سالیان سال در کنارش زندگی کنیم. همه ی ما می دانیم انتخاب دوست ملاک ها و معیارهایی دارد. دوستی که ممکن است در طول روز اصلاً او را نبینیم و یا در هفته یک بار او را ببینیم. به طور مثال دوست شما، شما را به یاد خدا بیندازد، صادق باشد، حسود نباشد، احمق و نادان نباشد و ... حال وقتی فرد می خواهد ازدواج کند و با کسی که می خواهد دائم زندگی کند توجه به معیارها و ملاک ها خیلی کمک می کند تا عقد موفقی داشته باشد. عقد موفق به بینش فرد در مورد انتخاب، گزینش یک همسر خوب و گزینه خیلی از عوامل وابسته است. اما بعضی وقت ها نوجوان ها به دلایلی که تحت تأثیر فشارهای هیجانی و غریزی قرار گرفته و با عجله انتخاب می کنند و این انتخاب همیشه خوب نیست.
اگر بدانیم دوران عقد زمان پیش آمادگی برای زندگی مشترک است، زوج ها نسبت به یکدیگر چه کارهایی باید انجام بدهند و چه رفتاری نسبت به هم داشته باشند؟
در نظر گرفتن سلیقه های طرف مقابل، احترام گذاشتن، مهربان بودن، رازدار بودن، توجه به خواسته ها نیازهای فرد، وجود کادوها، دیدار به هنگام و ... این ها خیلی در دوران عقد مؤثر است و به ادامه ی زندگی امید می دهد و تصویر خوبی از او در ذهن اش باقی می ماند این تصویر راه امید را برای آن ها باز می کند و هر دو را به سر منزل مقصود و سعادت می رساند. فرد هر چه خواست بگوید و یا اگر خواست توهینی بکند این را بداند که بعضی از افراد بایگانی ذهنشان خیلی دقیق و حساس است و حجم آن نیز زیاد است. لذا ممکن است سال ها عمر زیاد نبرند و تا آخر فراموش نکند و تکرار این ها باعث افسردگی و ناامیدی در افراد می شود یکی از بهترین دوران زندگی باید دوران عقد باشد.
یکی از مشکلات دوران عقد روابط زناشویی است که در بعضی زوجین منجر به اختلاف می شود. نظر شما در این باره چیست؟
در این دوران یکی از بحث های مهم بارداری است خوب است که در این دوران خانم ها باردار نشوند، خلاف شرع نیست اما از آنجا که هنوز خانه ای برای آن دو نفر مهیا نیست و جهیزیه ای آماده نشده اتفاق جالبی نیست. دو طرف مجبور هستند با عجله و به سختی زمینه را فراهم کنند و در زیر یک سقف بروند، بدون داشتن آمادگی لازم. گاهی هم اتفاق افتاده مرد در دوران عقد فوت کرده است و زن مانده با بچه ای که باردار است. چه خوب است که ما میزان روابط زناشویی را در حد و حدودش به آن ها بیاموزیم تا دچار مشکل نشوند.
علت طلاق های دوران عقد چیست؟
طلاق های دوران عقد علت متفاوتی دارند. یکی از عوامل عقدهای طولانی است. در عقد طولانی چون دوران عقد خیلی جدی نیست اگر پسر چشم چران باشد ممکن است فرد دیگری را پیدا کند و به او علاقه مند شود و بهانه بیاورد و زندگی را به اتمام برساند.
فردی که نمی داند ایشان (دختر) عقد کرده است به دختر پیشنهاد جدیدی بشود، دختر مهلت جدید را مقایسه میکند و زندگی دچار تزلزل می شود. در عقدهای طولانی چون طرف مقابل احساس می کند دلبستگی زیادی ندارد تا با او زندگی کند و اگر هم بگوید من علاقه دارم اما امکانات ندارم ممکن است به یکدیگر بی احترامی کنند این بی احترامی ها به مرور زمان رشته های زندگی را متزلزل میکند و زندگی شان دچار مشکل میشود.