تمدن

هر تمدنی تنها از راه تکامل دو عامل آغاز می شود و به کمال می رسد: عقل و روح، و مغز و قلب، منطق، ابزار عقل و اندیشه است اما عقل همواره پشت سر روح حرکت می کند .

برای روشن شدن روابط و تعاملات فرهنگی و علمیِ میان شرق و غرب نیاز به تحقیقات بیش تری در این زمینه می باشد

نظریه پردازان تمدن، عوامل مختلفی را برای شکل گیری یک تمدن برشمرده اند و گاه به تأثیر باورهای دینی در فرایند توسعه و پیشرفت تمدن توجه داشته اند؛ ولی عنصر دین به عنوان جوهره ی تمدن، هنوز جایگاهی شایسته در این نظریه ها نیافته است

مقاله حاضر، مقدمه ی فرانتس روزنتال خاورشناس بزرگ آلمانی، بر کتابی است که وی در آن، تلاش نموده با جمع آوری قسمت هایی از آثار کلاسیک اسلامی، که در واقع ترجمه یا اخذ و اقتباسی از آثار متقدّم یونانی بودند، تأثیرات تمدن یونانی را بر فرهنگ اسلامی نشان دهد

اسپانیا، سرزمین رازها و رؤیاست. از آداب اجتماعی خارق‎العاده مردمش که بگذریم، هنر رویایی خلق شده در حوزة تمدنی‎اش، چندان چشم نوازست که جز رؤیا هیچ‎ دگر، نمی‎توان دید، از نقاشی‎های چند بعدی و جهانگیر تا فیلمهای کم مخاطب، تا شعرهای جهانی و داستانهای پر فروش

تاکید عمیق قرآن بر نظر و اندیشه و عقل و تشویق بر طلب دانش در سرزمین های دور، و فراگرفتن علم از هر جای ممکن و از هر شخص دانشمند، تاثیر عمیقی در پیشرفت علمی مسلمانان داشت .

نوشتار حاضر به سبک و سیاق مدخل های دایرة المعارف ها به نحو مختصر اما مفید و جامع به سه مقوله تاریخ، روش شناسی و فلسفه تاریخ پرداخته است

رنسانس اروپا که ثمره فعالیت اندیشمندان اروپایی در چند سده پایانی قرون وسطی بود، به حدّ زیادی مرهون بهره مندی از فرهنگ و تمدن اسلامی بود

ناکامی یا دست کم عدم توفیق کامل در رسیدن به اهداف توسعه اقتصادی - اجتماعی در کشورهای در حال توسعه از جمله بسیاری از کشورهای اسلامی، نیز بی توجهی به نقش و جایگاه فرهنگ در امر توسعه، از جمله علل رویکرد به توسعه فرهنگی و بهادادن به آن در برنامه های جاری توسعه بوده است.

رابطه فرهنگ و تمدن و نسبت میان آن دو، از جوانب مختلف بررسی شده است. در یک تعریف، این دو مترادف دانسته شده و در تعاریفی دیگر، تمدن را مظهر مادی فرهنگ قلمداد می کنند