به قلم : دکتر مینا رجبی - روانشناس
تحریریه زندگی آنلاین : برخی والدین ادعا می‌کنند که فرزند نوجوان من قدردان نیست و به حرف ما گوش نمی‌دهد و همین توصیه‌های بیش از حد باعث می‌شود کم کم نوجوان به مخالفت ورزی و لجاجت بپردازد، برای اینکه همیشه پشت ورق اطاعت، لجاجت است.نوجوانی، دوره گذر از کودکی و شروع بلوغ است، در این دوره نوجوان شروع به تغییرات شناختی، جسمی، نیازها، تصمیم گیری‌ها و استقلال‌خواهی می‌کند.در این دوره تغییرات هورمونی خیلی زیادی را در نوجوانان می‌بینیم که باعث مشکلات زیادی در آن ها می‌شود، در این سن نوجوانان با بدن خود احساس راحتی ندارند و تغییراتی در مغز آن‌ها در حال رخ دادن است، همچنین هورمون‌های جنسی در بدن ترشح می‌شود و فرد نمی‌تواند با این احساسات و نیازها چگونه باید برخورد کند؛ مهم‌تر اینکه این دوره، یک دوره هویت‌یابی است.
نوجوانی دوره هویت‌یابی است
هویت‌یابی به این معنا است که نوجوان نمی‌داند کیست و دنبال چه هدفی است، این دوره نوجوانی از سن بلوغ شروع می‌شود و امروزه بسیاری از روانشناسان تا 21 سالگی را دوره نوجوانی می‌دانند، چون فرد هنوز هویت خود را پیدا نکرده است.از جمله مشکلات مهم و متعددی که والدین با نوجوان خود دارند این است که آن‌ها را پرخاشگر، لجباز و مخالف می‌دانند، این امر دلایلی مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها ارتباط نامناسبی است که والدین با نوجوان خود دارند.برخی والدین مدام می‌خواهند در حریم خصوصی نوجوان خود نفوذ کنند، در واقع به خاطر تفاوت‌هایی که باورهای آن‌ها با باورهای فرزندانشان دارد، تلاش می‌کنند تا باورهای خود را به آن ها اجبار کرده و دائم با نوجوان وارد بحث می‌شوند.
بیشتربخوانید:
روی دیگر ورق اطاعت، لجاجت است
برخی والدین ادعا می‌کنند که فرزند نوجوان من قدردان نیست و به حرف ما گوش نمی دهد و همین توصیه های بیش از حد باعث می شود کم کم نوجوان به مخالفت ورزی و لجاجت بپردازد، برای اینکه همیشه پشت ورق اطاعت، لجاجت است و چون نمی‌تواند آن چیزهایی که والدین از او می‌خواهد را برای والدینش برآورده کند، شروع به لجبازی می‌کند، به طودی که انگار نه خودش از خودش راضی است و نمی‌تواند والدینش را راضی کند.برخی از پدر و مادران توقعات خیلی زیادی از نوجوان دارند و گاهی شروع به مقایسه فرزند خود با دیگران می‌کنند، همچنین کنترل‌گری و انتقاد و شکایتی که از والدین خود در جمع می‌کنند، باعث می‌شود هویت یابی نوجوان را به شدت زیر سوال ببرند.تنبیه کردن و فریاد زدن از کارهای اشتباهی است که والدین در برابر نوجوان بروز می دهند که این رفتار به شدت ارتباط بین والدین با نوجوان را تخریب می کند.
هرگز نوجوان را مستقیم و آشکارا کنترل نکنید
افزایش ارتباط نوجوان با دوستان باعث می شود که والدین نگران این مسئله باشند که این کار تاثیر مخرب بر نوجوان داشته باشد، برای رفع این نگرانی باید کنترل نوجوان به صورت غیر مستقیم انجام شود، در این امر والد هم جنس باید ارتباط بیشتری با فرزند بگیرد.این ارتباط باعث می شود تا نوجوان وقتی به مشکلی برخورد کرد، اولین کسی که با راجع به مشکلش با او صحبت می کند همان والد باشد، یکی از راه های ارتباطی والدین با فرزند نوجوان این است که در بازی‌ها و تماشای فیلم های مورد علاقه او، با فرزند خود مشارکت کنند، در واقع او را و علایقش را درک کنند.
بیشتربخوانید:
نوجوان باید به والدین اعتماد کند
والدین سعی کنند حداقل یک ساعت مشخصی را در روز به مکالمه دو نفره با فرزند نوجوان خود اختصاص دهند و اگر قرار است قانونی را در خانه وضع کنند از فرزند نوجوان نظرخواهی بکنند.تغذیه مناسب، خواب کافی و فعالیت بدنی در کنترل رفتارهای نوجوان بسیار موثر هستند، والدین سعی کنند به نوجوان خود آگاهی لازم در رابطه با تغییرات جسمی و روحی او در این دوران را ارائه دهند، تعریف کردن از نوجوان در جمع و حفظ احترام او نیز راهکارهای موثری است؛ در واقع باید والدین کاری کنند که نوجوان به آن ها اعتماد کند، نه اینکه از آن‌ها گریزان شود.والدین به هیچ عنوان نباید عزت نفس نوجوان را از بین ببرند برای مثال اگر نوجوان در جمع به آن ها بی احترامی کرد، این رفتار را در خلوت و تنهایی به او گوش زد کنند نه اینکه در جمع با او برخورد کنند و بدانند که این گونه رفتارها گذرا بوده و نتیجه تغییرات هورمونی و شناختی نوجوان است.