آموزش ساخت شبرنگ در خانه با وسایل ساده

در دنیای امروز که ایمنی نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره دارد، شبرنگ یکی از کاربردی ترین ابزارها برای افزایش دید در شب و محیط های کم نور به شمار می رود. شبرنگ ها در جاده ها، دوچرخه ها، کیف مدرسه، لباس کار، وسایل نقلیه، کلاه ایمنی و حتی دکوراسیون کاربرد دارند. اگرچه شبرنگ های آماده در بازار موجود هستند، اما ساخت شبرنگ در خانه با مواد ساده نیز امکان پذیر بوده و می تواند مقرون به صرفه باشد. هم چنین برای استفاده در پروژه های آموزشی و شخصی نیز بسیار مفید است. در این مطلب شما را با مراحل ساخت شبرنگ در خانه آشنا می کنیم.

آموزش ساخت شبرنگ در خانه

شبرنگ وسیله ای است که می تواند نور را بازتاب دهد و موجب می شود اجسام در تاریکی یا نور کم به وضوح مشاهده شوند. دلیل اصلی درخشش شبرنگ، بازگشت نور به منبع تابش است. یعنی زمانی که نور چراغ خودرو یا چراغ قوه به شبرنگ می تابد، نور به طور مجدد به سمت چشم ببننده باز می گردد. در شبرنگ های صنعتی این ویژگی با دانه های شیشه ای بسیار ریز یا منشورهای مخصوص ساخته می شود. در روش های خانگی، این وسیله با ابزاری بسیار ساده قابل اجرا است.

مشخص کردن کاربرد شبرنگ

پیش از شروع ساخت شبرنگ، باید به این نکته توجه کنید که شبرنگ را برای چه کاری می خواهید، اگر شبرنگ قرار است روی کیف، کفش، لباس یا کوله پشتی نصب شود، باید انعطاف پذیر باشد. اگر هدف ساخت علامت هشدار، تابلو یا برچسب است، می توانید از سطوح سفت تر استفاده کنید. مشخص کردن کاربرد موجب می شود در انتخاب سطح پایه و نوع چسب خطا نکنید و نتیجه نهایی عملکرد بهتری داشته باشد.

انتخاب و آماده سازی سطح پایه

سطح پایه دقیقا همان چیزی است که شبرنگ روی آن ساخته می شود. این سطح می تواند پارچه، مقوا، پلاستیک، برچسب PVC یا حتی ورق نازک باشد. سطح انتخاب شده باید کاملا  صاف، بدون چین خوردگی، بدون گرد و غبار و بدون چربی باشد. اگر سطح کثیف یا چربی داشته باشد، چسب به درستی به آن نمی چسبد و شیرنگ بعد از مدتی ممکن است از آن جدا شود. برای تمیز کردن سطح، ابتدا آن را با یک دستمال خشک پاک کنید. اگر سطح فلزی یا پلاستیکی است، می توانید مقدار کمی الکل یا آب و صابون ملایم استفاده کنید و سپس آن را به طور کامل خشک کنید. پیش از ورود به مرحله بعد، مطمئن شوید سطح حتی ذره ای رطوبت هم نداشته باشد.

آماده سازی لایه بازتاب دهنده زیرین

یکی از مهم ترین قسمت های شبرنگ، لایه ای است که نور را تقویت و بازتاب را تشدید می کند. برای این کار لازم است از فویل آلومینیومی استفاده شود. فویل آلومینیومی باید کاملا صاف باشد، زیرا هر چین خوردگی باعث پخش نامنظم نور و کاهش درخشندگی شبرنگ می شود. فویل را دقیقا به اندازه سطح پایه برش دهید. سپس مقدار مناسبی چسب شفاف روی سطح پایه بمالید.

چسب باید به طور یکنواخت پخش شود، نه خیلی نازک و نه خیلی ضخیم. بعد از آن فویل را آرام روی چسب قرار دهید. با دست، کارت پلاستیکی یا کاردک نرم، فویل را از مرکز به سمت لبه ها صاف کنید تا تمام حباب های هوا از آن خارج شوند. بعد از چسباندن فویل، لازم است حداقل 30 تا 60 دقیقه صبر کنید تا چسب اولیه خودش را بگیرد. اگر فویل کاملا محکم نشده باشد، در مراحل بعدی جا به جا می شود و نتیجه خراب خواهد شد.

آماده سازی مواد بازتاب دهنده

مواد بازتاب دهنده همان چیزی است که خاصیت شبرنگ را ایجاد می کند. بهترین انتخاب، دانه های شیشه ای بسیار ریز است. این دانه ها اگر هم اندازه و شفاف باشند، می توانند نور را به بهترین شکل ممکن بازگردانند. اگر به دانه شیشه ای دسترسی ندارید، می توانید از پودر شیشه بسیار ریز استفاده کنید. برای این کار شیشه را به صورت کاملا ایمن خرد کرده و سپس الک کنید تا ذرات خیلی ریز ایجاد شود. در این مرحله استفاده از ماسک و دستکش کاملا ضروری است. در صورت نبود شیشه، نمک دانه درشت یا شکر کریستالی نیز قابل استفاده است، اما لازم است بدانید بازتاب نور آن ها ضعیف تر و دوام شان کمتر است. انتخاب ماده بازتاب دهنده خوب، مستقیم روی کیفیت نهایی شبرنگ اثر می گذارد.

آماده سازی چسب برای لایه اصلی

در این مرحله باید چسبی انتخاب شود که بعد از خشک شدن شفاف باقی بماند. چسب چوب شفاف، چسب همه کاره شفاف یا چسب رزینی رقیق می توانند انتخاب های بسیار مناسبی باشند. چسب را پیش از استفاده کمی هم بزنید تا یکنواخت شود. سپس با قلم مو یا کاردک نرم، یک لایه یکنواخت روی فویل آلومینیومی بمالید. ضخامت چسب باید به گونه ای باشد که دانه ها در آن فرو بروند، اما کاملا غرق نشوند. اگر چسب خیلی نازک باشد، دانه ها نمی چسبند و اگر خیلی ضخیم باشد، سطح شبرنگ مات می شود.

پاشیدن دانه های بازتاب دهنده

بلافاصله بعد از زدن چسب و در حالی که هنوز خیس است، دانه های شیشه ای یا مواد جایگزین را روی سطح بپاشید. پاشیدن باید کاملا آرام، یکنواخت و بدون عجله انجام شود. تمام سطح باید پوشانده شود، بدون اینکه توده های ضخیم در یک نقطه ایجاد شود. بعد از پاشیدن، با کف دست یا یک صفحه صاف، فشار بسیار ملایمی وارد کنید تا دانه ها کمی در چسب فرو بروند. این فشار نباید آنقدر زیاد باشد که دانه ها کاملا پوشانده شوند. سپس شبرنگ را در محیطی ثابت و بدون گرد و غبار قرار دهید و بگذارید کاملا خشک شود. زمان خشک شدن بسته به نوع چسب، معمولا بین 6 تا 12 ساعت است.

تثبیت و تمیزکاری سطح

بعد از خشک شدن کامل، شبرنگ را آهسته تکان دهید تا دانه های اضافی که به چسب نچسبیده اند از آن جدا شوند. شما می توانید از یک قلم موی نرم و خشک برای تمیز کردن سطح استفاده کنید. این کار موجب می شود ظاهر شبرنگ یکنواخت، حرفه ای و تمیزتر شود. در این مرحله سطح شبرنگ باید کاملا خشک، زبر و پر از نقاط براق ریز باشد. اگر قسمت هایی خالی دیده شد، می توانید همان مراحل چسب زدن و پاشیدن دانه را فقط روی همان بخش ها تکرار کنید.

ایجاد لایه محافظ نهایی

برای افزایش دوام شبرنگ، به خصوص اگر قرار است شسته شود یا در فضای باز استفاده گردد، باید یک لایه محافظ نازک اضافه شود. این لایه می تواند چسب شفاف بسیار رقیق یا یک اسپری شفاف باشد. لازم است بدانید لایه محافظ باید بسیار نازک باشد. هدف این است که دانه ها ثابت نگه داشته شوند. اگر لایه محافظ از ضخامت زیادی برخوردار باشد، خاصیت بازتاب نور به شدت کاهش پیدا می کند. بعد از اعمال این لایه، شبرنگ را حداقل 12 تا 24 ساعت در محیط ثابت قرار دهید تا به طور کامل خشک و مقاوم شود.

تست نهایی شبرنگ

پیش از شروع تست باید مطمئن شوید تمام لایه ها خشک شده اند. حداقل 24 ساعت از آخرین مرحله ساخت گذشته باشد و سطح شبرنگ در زمان لمس هیچ گونه چسبندگی نداشته باشد، زیرا رطوبت باعث خطای دید در بازتاب نور می شود. برای تست محیطی تاریک یا کم نور را انتخاب کنید. هر چقدر نور محیط کمتر باشد، عملکرد واقعی شبرنگ بهتر قابل تشخیص است. بهترین منبع نور، چراغ قوه یا نور سفید متمرکز است. لازم است منبع نور را ثابت نگه دارید تا بازتاب درست دیده شود. در ابتدا نور را از فاصله حدود یک متر مستقیم به شبرنگ بتابانید. شبرنگ مناسب باید به وضوح بدرخشد و نور را به سمت منبع بازگرداند. سپس فاصله را به آهستگی تا دو یا سه متر افزایش دهید. اگر شبرنگ قابل دیدن و درخشان بود، نشان دهنده عملکرد قابل قبول آن است.

در مرحله بعد، زاویه تابش تور را تغییر داده، منبع نور را کمی به چپ، راست، بالا و پایین حرکت دهید. اگر بخش هایی کم نور یا مات دیده شود، نشان دهنده پخش نامناسب دانه ها یا ضخامت نامتعادل چسب است. در پایان شبرنگ را کمی حرکت دهید و هم زمان نور را بتابانید. اگر بازتاب نور در حال حرکت هم واضح باقی ماند و دانه ها با لمس ملایم جدا نشدند، این شبرنگ برای مصارف خانگی کاملا مناسب است.

امیدواریم مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد، در پایان به شما پیشنهاد می کنیم مقالات ساخت کاردستی نمکدان، ساخت صابون معطر و ساخت گردنبند رزینی را نیز مطالعه فرمایید.