غار علیصدر همدان ; یکی از شگفت انگیزترین غارهای آبی جهان

هرگاه اسم جاذبه های #طبیعی ایران به میان می آید یکی از اولین شگفتی های دیدنی که به ذهن هر طبیعت دوستی خطور می کند، غار علیصدر همدان است.این یکی از معدود غارهای آبی جهان  و تنها غار تالابی ایران می باشد. جلوه های دیدنی و شگفت انگیز فضای داخل غار، آن را به یکی از جاذبه های #جهانگردی تبدیل کرده است.

در این سفر شگفت انگیز به غار علیصدر از زیبایی ها لذت ببرید . 

همراه کارناوال باشید . 

سفرمان از همین جا آغاز می شود …

غارعلیصدر

روستایی به نام علیصدر در شهرستان کبودرآهنگ همدان قرار دارد. در این روستا غاری عجیب و شگفت انگیز با سنگهایی متعلق به دوره ژوراسیک از دوران دوم زمین شناسی (190-136 میلیون سال قبل) وجود دارد ، که زیبایی ها و#جاذبه هایش دل هر بازدیدکننده ای را از پیر تا جوان و کودک و… می رباید.

بعد از گذر از ورودی غار در فضایی خنک و مرطوب کمی به سمت پایین رفته ، در همین ابتدای غار جلوه های #طبیعی دیواره ها و سقف انسان را متحیر می کند اما این تازه شروع راه است و هنوز ذره ای ازین شگفتی الهی را ندیده ایم. کمی پایین تر باید منتظر شویم تا سوار قایق های گشت در غار شده، مسیر غار آبی است و بایدحتما سوار بر قایق شده و نظاره گر طبیعت کم نظیر غار علیصدر می شویم.

در زیر پایمان آبی زلال و شفاف (حتی در عمیق ترین قسمتها نیز کف آن را می شود دید) ، در کناره  ها منظره های شگفت انگیز و در سقف بافت های متفاوت سنگی و… احساسات هر بیننده ای را برمی انگیزد. گاهی در طول مسیر حس خوشایندی را، قطره آبی که  از بالا برروی صورتت می افتد، تقدیمت می کند و لبخندی دلنشین را برلبانت جاری می سازد.

در قسمتی باید از قایق پیاده شده و مسیری را به پیاده روی و گشت در داخل غار بپردازیم. هوای داخل غار کمی شرجی است اما آنقدر متحیر نقش های متفاوت و غریب خواهیم شد که شاید متوجه شرجی بودن هوا و رطوبت نشویم. بعد از اتمام مسیر خشکی دوبار سوار بر قایق شده و باقی مسیر را ادامه می دهیم، در بعضی قسمتها مسیر باریک شده و تنها یک قایق می تواند عبور کند، برخی قسمتها سقف کوتاه شده و حس می کنی اگر سرت را خم نکنی، به سنگها برخورد خواهی کرد، در انتها قایقران، قایق خود را به کناره ها هدایت می کند و دیگر باید پیاده شویم و با غار شگفت انگیزی که کلمات قادر به توصیف آن نیستند، خداحافظی کرد.

زیبایی های غار علیصدر

غار علیصدر دارای گذرگاه های ممتد آبی و دریاچه های وسیع و قابل قایقرانی است که فقط شگفتی تعداد کمی از غارهای جهان مثل غار مولیس در فرانسه و غار های شوالیه و بوکان در استرالیا قابل مقایسه با زیبایی ها و شگفتی های غار علیصدر هستند.

زلالی آب درون غار تا حدی است که تا عمق ده متری با نور معمولی و چشم غیر مسلح می توان مشاهده کرد.

آب دریاچه در طول سال در حدود12درجه و  بدون رنگ، بو و مزه است اما به خاطر وجود املاح آهکی فراوان قابل آشامیدن نیست و در آن هیچ جانوری زندگی نمی کند. آب دریاچه غار از چشمه های زیر زمینی و ریزش مداوم آب از دیوار و سقف غار تامین می شود که منشا آن ها به طور کلی از محل ریزشهای جوی است. عمق آن در بعضی نقاط به 14 متر نیز می رسد. قسمت مازاد آب از رشته های مختلفی (مثل چشمه شور) به خارج غار هدایت می شود و به همین خاطر سطح آب در مواقع کم آبی دچار نوسانات شده که آثار آن را برروی دیواره غار به خوبی می توان دید.

 برخی قسمت ها ی سقف غار تا حدود 10 متر از سطح آب ارتفاع دارد و  پوشیده از کربنات کلسیم خالص است .

سقف در بعضی قسمت ها مخلوط با عناصر دیگری می باشد، روسوبات به شکل های مختلف استالاکتیت هایی (چکنده) را به وجود آورده اند که بسی حیرت انگیزند، از سویی دیگر در کف غار قسمت هایی که آب وجود ندارد استالاکمیت هایی (چکیده) با اشکال متنوع و جذاب زیادی است که خالق منظره ای بسیا ربدیع و دیدنی شده اند که در کنار هوای بسیار پاک، لطیف و بدون هر گونه گرد و غبار و الودگی میکروبی که در تابستان خنک و در زمستان گرم و مطبوع است، فضایی غیرقابل وصف را برای بازدید کننده ایجاد کرده اند.

نکته جالب توجه حالت کون مطلق هوای داخل غار است که اگر شمعی را درون غار روشن کنید، هیچ حرکتی را در شعله آن نمی بینید.

در حال حاضر در حدود 14کیلومتر از معابر داخلی غار کشف شده اما تنها 4کیلومتر آن بازگشایی ونورپردازی شده و قابل مشاهده است . در اینجا یکی از شاهکارهای خلقت را به نمایش گذاشته شده که گذر از دالان هایی پیچ در پیچ  با سقف بلورین، دهلیزها، پیچ و خم های مسیر، قایق رانی در آبی زلال و پیاده روی در خشکی و دیدن قندیل های بزرگ جزایر سوم و چهارم و سنگ‌ها و قندیل‌هایی که براثر گذشت هزاران سال به شکل مجسمه‌هایی مثل پنجه عقاب و شیر دوسر و شکل های عجیب و غریب درآمده و… را با هیچ جمله یا کلامی نمی توان وصف کرد.

دنیای عجیب وزیبای سنگ های غار علیصدر

درحین عبور از میان غار با قایق  تابلوهایی را با نام های مختلف خواهید دید که هرکدام به معرفی شکل های جالب و عجیب سنگ ها می پردازد. نام ها را براساس شکل ظاهری استالاکتیک ها  نهاده اند تا مسیرهای مختلف را با آن شناسایی کنند. در ابتدا تنها پدیده های طبیعی زیبایی چون بلندترین ﺁویز آهکی غار، عروس غار، فرش مروارید بوده اند، اما امروز با کشف 14کیلومتر از مسیر غار شکل های عجیب و زیبایی چون پنجه اژدها، میدان ستون ها،پنجه عقاب، آبشار سنگی، شیرغار، دروازه غار و … را مشاهده خواهید کرد.

1-میدان ستون ها

تخته سنگ بزرگی است که مانند ستون از بالا تا کف غار ﺁمده است.

2-پنجه اژدها

استالاگتیت زرد رنگی که مانند پنجه اژدهایی افسانه ای از سقف غار فرود ﺁمده است.

 

3-آبشار سنگی

تخته سنگ بزرگی که به شکل یک آبشار بزرگ زیبا عظیم در آمده و در میان غار خودنمایی می کند.

 

4-پنجه ی عقاب

شکلی عجیب وحیرت آور در قسمتی از غار دیده می شود که تداعی کننده پنجه عقاب است و ازین رو آن را پنجه عقاب نامیده اند.

5-تالار قندیل بزرگ

در قسمتی از مسیرپیاده روی غار، تالاری با قندیل های متنوع و بزرگ را خواهید دید که قندیلی عظیم الجثه در میان آن قرار دارد و به همین سبب به “تالارقندیل بزرگ” معروف شده است.

 

6- کلمه الله

تجلی کلمه الله را در دیواره غار مشاهده خواهید کرد که با نورپردازی آن را برجسته و مشخص کرده اند.

و…

شکل های جالب توجه و چشمگیر بسیار دیگری در طول مسیر قابل مشاهده اند از آن جمله می توان به سرستون های تخت جمشید، طاقی دروازه شکل، جزیره غار و … اشاره کرد.

 

باهم به تماشای فیلی از فضای داخلی غار بنشینیم

امکانات رفاهی موجود در محوطه غار علیصدر

 از آنجا که همه هموطنان و #گردشگران خارجی مشتاق بازدید از غار علیصدر هستند مسئولین مربوطه برای رفاه گردشگران امکاناتی از قبیل یک باب مهمانسرا، ده دستگاه ویلای چوبی یک و دو خوابه، شانزده دستگاه سوئیت اقامتی، پنجاه دستگاه چادر صحرائی، رستوران، بازارچه خرید مواد خوراکی و صنایع دستی، نمازخانه، سرویس بهداشتی، توقفگاه اتومبیل، وسایل بازی کودکان و … فراهم آمده است.

تاریخچه کشف غار

در گذشته های دور اهالی روستا از آب غار استفاده می کردند و به وجود این غار در در ارتفاعات ساری قیه (صخره زرد)‌ آگاه بودند.

گروهی 14 نفرهاز اعضای کوهنوردی همدان به سرپرستی محمدطاهرهمایونی در مهمرماه سال 142 شمسی به بازدد و کاوش غار پرداختند و با تجهیزات ابتدایی خود مانند مانند فانوس و تیوپ لاستیکی  مسیری را در غار پیمودند. بعد از آن در سال 146شمسی خبر کشف غار در همه جا پیچیده شد و بسیاری از محققان، علاقه مندان و کوهنوردان برای بازدید از غاربه علیصدر شتافتند. دهانه ورودی غار در سال 1352 توسط کوهنوردان تا قطر 50 متر عریض شد و بازدید برای عموم از سال 1354 شمسی آزاد شد و از آن به بعد امکانات رفاهی آن در داخل و خارج از غار برای گردشگران و بازدیدکنندگان گسترش یافت.

در ارتفاعات ساری قیه دو غار دیگردر فاصله 11 و 7کیلومتری غار علیصدر به نام های سوباشی و سرآب وجود دارد و به خاطر گسترش زیاد لایه های سنگ آهک متبلور در منطقه امکان ارتباط بین آن ها  با غار علیصدر وجود دارد.

در وروردی غار دو سنگ نوشته قرار دارد که تاریخ 1346 بر آن درج شده و شوربختانه تلاش و زحمت کوهنوردان را در سال 1342 نادیده گرفته است.

چگونگی شکل گیری غار علیصدر

غار علیصدر بر اثر یکسری ترکیبات و واکنش های شیمیایی طی میلیون ها سال شکل گرفته است.

چگونگی این پیدایش به این صورت است که آب ناشی از باران در ترکیب با گاز دی اکسید کربن موجود در هوا تشکیل یک نوع اسید با نام اسید کربنیک ضعیف را می دهد. این اسید در زمین های آهکی نفوذ می کند و باعث به وجود آمدن یک واکنش شیمیایی ناپایدار با نام بی کربنات کلسیم می شود.

در نهایت چون این یک ماده ی محلول در آب است می تواند در درون لایه های آهکی ضخیم نفوذ کند و حفره های کوچکی در درون آن ها ایجاد کند .

آن فضا های خالی کوچک طی میلیون ها سال فرآیندهای مختلف به هم پیوسته اند و در نهایت غاری به وجود آمده با نام غار علیصدر، جایی برای دیدن جلوه های زیبای آفرینش.

تصویر یوسف نجایی از کاشفان غار

وجه تسمیه غارعلیصدر

این غار در روستای سرسبز و خفته در پای کوه علی سرد قرار دارد نام قدیم روستا علی سد بوده که در روایات این روستا ﺁمده که چون ﺁب غار دایمی بوده ، چوپانی به نام علی سد یا علی صد ، سدی بر دریاچه ﺁن بسته و به همین دلیل علی سد نام گرفته است . در اسناد و مدارک روستا و اهالی ﺁن نیز نام علی سد نوشته شده است اما بعدها در دفاتر دولتی علی سدر ثبت شده و در طول گذر زمان و بعد از فراهم شدن امکان بازدید عمومی در دهه های 50 شمسی که توسط کوهنوردان ایجاد شد و نصب تابلوهای راهنمایی غار به علی صدر معروف شده است . مردمان محلی ﺁن را می شناختند و حدود 90 سال پیش به کمک مالک روستا با کشیدن کانال از ﺁب درون غار استفاده میکردند. و حتی گفته شده که از دوران صفوی از ﺁب درون غار بهره برداری می کردند.

همچنین طبق روایات و داستان های مختلف در مورد این غار می گویند که این غار در گذشته پناهگایی بوده برای در امان ماندن از خطرات جنگ های آن زمان ، یعنی مردمان شهر ها و روستاهای اطراف برای در امان ماندن از خطرات حملات بیگانگان به این غار پناه می بردند .

ویدیویی از فضای داخلی غار را با هم ببینیم

 کی و چطور برویم؟

بهترین فصل برای بازدید از شهر همدان فصل بهار و تابستان است، اما امکان بازدید از غار علیصدر در همه فصول امکانپذیر است. البته باید توجه داشت که ایام تعطیل سال و به خصوص نوروز بسیار شلوغ  و پر از بازدید کننده است به  همین خاطر بهتر است در روزهای غیر از ایام نوروز به بازدید غار بروید.

ساعات بازدید
شش ماهه اول سال : 8 الی 19
شش ماهه دوم سال : 8 الی 16

دسترسی به علیصدر از چند مسیر امکانپذیر است، اول انکه از راه جدید آن یعنی همدان لالجین به بیجار رفته، یا از تقاطع سه راهی پایگاه هوایی نوژه ( در جاده همدان به رزن) و راه دیگر از طریق همدان به صالح آباد و از طریق تابلوهای راهنمایی مسیر را ادامه دهید.

توصیه های دوستانه کارناوالی

برای خرید بلیط غار می توانید از سایت غار www.alisadr.comبه صورت الکترونیکی بلیط را رزرو کنید. توجه داشته باشید که بلیط ها هوشمند هستند و باید با آن از گیت ورودی وارد شوید. حواستان به تاریخ و ساعت بلیط ها باشد در صورت فراموشی یا دیرکردن امکان تعویض وجود ندارد.

برای ورود به غار حتما باید جلقه نجات بپوشید. مراقب گوشی موبایل و لوازم خود باشید که درآب نیفتد، در صورت این اتفاق چاره ای جز فراموش کردن شی افتاده در آب نمی باشد. 

 داخل غار به هیچ وجه نمی توان خوراکی و تنقلات ببرید. عکاسی با فلش و استعمال دخانیات اکیدا ممنوع می باشد.

سخن کارناوال

اندک توصیفی بود از دنیای عحیب غار علیصدر که در کنار همراهان کارناوال به سفری جداب و شیرین و ماندگار مبدل شد. نظر شما درباره غار زیبای علیصدر چیست؟ آیا تا به حال به این غار سفر کرده اید ؟ نظر و تجربه ی خود را با ما در میان بگذارید .