کَبَر (جوانه‌ی نارس گیاه «کاپاریس اسپینوزا» است) با نام‌های داغ قارپوزی، هندوانه‌ کوهی و خیاروک با طعم و رایحه‌ی خوب خود به‌عنوان چاشنی یا برای تزیین غذاها کاربرد فراوان دارد. کبر با داشتن ویتامین ها و مواد معدنی ازجمله ویتامین A و فیبر خواص درمانی فراوانی ازجمله درمان روماتیسم مفصلی و مشکلات پوستی دارد. در این مقاله شما را با ارزش غذایی گیاه کبر، خواص گیاه کبر و نحوه‌ استفاده و نگهداری این خوراکی پرخاصیت و درمانی آشنا خواهیم کرد.

حتما بخوانید:

• خواص کاسنی؛ 9 خاصیت درمانی این گیاه جادویی
• مریم گلی؛ 13 خاصیت این گیاه همه فن‌حریف برای سلامتی، تمرکز و زیبایی
• خواص رزماری؛ 11 خاصیت این گیاه خوش‌عطر برای سلامتی و پوست

کاپاریس یا کبر چیست

• کاپاریس جوانه‌ی نارس گیاه «کاپاریس اسپینوزا» است. کبر از گیاهان پایای برگ‌ریز است. این گیاه بومی مدیترانه، بخش‌هایی از آسیا و آفریقای جنوبی است.
• کاپاریس از ترکیبات مهم در رژیم مدیترانه ای است.
• زمانی‌که جوانه‌های این گیاه به‌اندازه‌ی یک نخود هستند، برداشت می‌شوند. سپس آنها را به‌کمک نور خورشید خشک می‌کنند و به‌خاطر طعم خاص‌شان ترشی می‌اندازند. براساس نتایج و بررسی‌های به‌دست‌آمده، از کَبَر، از زمان‌های قدیم و در غذاهای سومری استفاده می‌شده است.
• اندازه‌ی کبر متغیر است. کبر می‌تواند اندازه‌ی یک دانه‌ی فلفل سیاه تا اندازه‌ی یک زیتون سبز کوچک باشد.
• کبرهای بزرگ‌تر طعم قوی‌تری دارند و اندازه‌های کوچک‌تر آن، رایحه‌ی قوی‌تری دارند.
• دانه‌های کبر با دست چیده می‌شوند. کاپاریس به‌خاطر طعم و عطر منحصربه‌فردش و فوایدی که برای سلامتی دارد، معروف شده است.
• یک قاشق غذاخوری کبر محتوی تنها 2 کالری انرژی است. بنابراین اگر به‌دنبال کاهش کالری دریافتی‌تان هستید، کبر یک گزینه‌ی عالی محسوب می‌شود. کاپاریس علاوه‌بر کالری پایین، محتوی آنتی اکسیدان، فیتوکمیکال‌ها (مواد شیمیایی که در گیاهان ساخته شده و بیشتر، خواص درمانی آنها مدنظر است) و ویتامین‌های موردنیاز برای سلامتی است.

ارزش غذایی کاپاریس

هر 100 گرم کبر محتوی 5 گرم کربوهیدرات، 0٫4 گرم قند، 3 گرم فیبر، 0٫9 گرم چربی، 2 گرم پروتئین، 4 میلی‌گرم ویتامین C، مقدار 138 IU (واحدی برای سنجش ویتامین‌های محلول در چربی) ویتامین A، مقدار 24٫6 میلی‌گرم ویتامین K، مقدار 0٫88 میلی‌‌گرم ویتامین E، مقدار 0٫652 میلی‌گرم نیاسین، مقدار 0٫139 میلی‌گرم ریبوفلاوین، مقدار 1٫7 میلی‌گرم آهن، 2960 میلی‌گرم سدیم، 40 میلی‌گرم پتاسیم و 96 کیلوژول انرژی است.

خواص گیاه کبر برای سلامتی

1. خاصیت آنتی اکسیدانی

کاپاریس سرشار از ترکیبات فلاونوئیدی مانند روتین و کوئرستین است. هر دویِ این ترکیبات خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. آنتی‌اکسیدان‌ها اثرات مخرب رادیکال های آزاد را خنثی می‌کنند. بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان و بیماری های پوستی ناشی از فعالیت رادیکال‌های آزاد هستند.

• روتین به گردش خون روان کمک می‌کند و در درمان آسیب‌های عروق خونی مؤثر است.
• مطالعات اخیر فاش کرده است که کوئرستین خاصیت تسکین‌دهندگی، ضد التهاب، ضدباکتری و ضدسرطانی دارد.

2. سرشار از مواد معدنی

کبر محتوی مواد معدنی‌ای مانند آهن، کلسیم، مس و مقادیر بالایی از سدیم است.

• کلسیم در تقویت و استحکام استخوان ها و دندان‌ها مؤثر است.
• مس با برخی پروتئین‌ها ترکیب شده و آنزیم‌هایی به‌وجود می‌آورد که به انجام برخی واکنش‌های بدن کمک می‌کنند.
• آهن به عضلات کمک می‌کند تا اکسیژن را ذخیره یا از آن استفاده کنند. آهن بخشی از آنزیم‌هایی است که در هضم غذا در بدن نقش دارند.

3. حاوی ویتامین های مختلف

این گیاه خوشمزه منبع خوبی از ویتامین‌های K، A، نیاسین (B3) و ریبوفلاوین (B2) است.

• ویتامین A به بینایی کمک می‌کند و دیدن در نور کم را برای ما آسان می‌کند. این ویتامین خطر بروز برخی سرطان‌ها را کاهش می‌دهد. این ویتامین در مبارزه با برخی عفونت‌ها به بدن کمک و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
• ویتامین K نقش حیاتی در سلامت استخوان‌ها دارد. این ویتامین خطر تشکیل لخته های خونی در بدن را کاهش می‌دهد.
• نیاسین از بدن در برابر بیماری های قلبی-عروقی محافظت و به عملکرد شناختی، عصبی و دستگاه گوارش افراد کمک می‌کند.
• ریبوفلاوین به بدن کمک می‌کند تا غذا را به سوخت تبدیل کند و در تأمین انرژی بدن نقش داشته باشد. همچنین این ویتامین به انجام عملکرد غدد فوق کلیوی کمک می‌کند. درنتیجه در حفظ سلامت دستگاه عصبی مؤثر است.

4. منبع خوبی از فیبر

کبر منبع خوبی از فیبر است. فیبر موجب کاهش یبوست می‌شود. یک قاشق غذاخوری کاپاریس محتوی 0٫3 گرم فیبر است. این میزان معادل 3 درصد نیاز روزانه‌ی بدن به فیبر است.

5. ازبین بردن تأثیرات برخی از مواد مضر

افرادی که در رژیم غذایی خود از مقادیر بالای چربی و گوشت قرمز استفاده می‌کنند، باید بیشتر کبر مصرف کنند. زیرا در اثر مصرف این غذاها برخی مواد مضر در بدن تولید می‌شوند که کاپاریس آنها را نابود می‌کند. این مواد می‌توانند موجب بروز سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی-عروقی بشوند.

6. تسکین روماتیسم

در یونان باستان از کبر به‌عنوان مُسکنی برای تسکین دردهای ناشی از روماتیسم استفاده می‌شده است.

---

حتما بخوانید: 16 راهکار برای مقابله با درد رماتیسم مفصلی

---

7. درمان نفخ

کبر در درمان نفخ و نیز درمان درد معده مؤثر است. همچنین این جوانه‌ها در بهبود اشتها مؤثرند.

8. مبارزه با دیابت

کبر به کنترل و درمان دیابت کمک می‌کند. کبر محتوی مواد شیمیایی‌ای است که به کنترل قند خون کمک می‌کنند. البته اگر از داروهای کاهنده‌ی قند خون استفاده می‌کنید، کاپاریس را در مقادیر بالا مصرف نکنید. زیرا ممکن است موجب کاهش بیش‌ازحد قند خون بشوند.

9. تسکین گرفتگی سینه

کاپاریس از گرفتگی و احتقان سینه جلوگیری می‌کند و خلط گلو را کاهش می‌دهد.

10. کاهش خشکی پوست

کبر برای کاهش خشکی پوست مفید است. می‌توان برای آبرسانی به پوست، از این گیاه کوچک به‌طور مستقیم روی پوست استفاده کرد.

11. درمان مشکلات پوستی

از کبر برای درمان برخی اختلالات پوستی مانند قرمزی پوست، درمان سوزش پوست و درمان جوش‌ نیز استفاده می‌شود. به‌همین‌دلیل، کبر در برخی محصولات مربوط به سلامت پوست نیز کاربرد دارد. علاوه‌براین کاپاریس می‌تواند به‌خاطر خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌اش روند پیری را به‌تأخیر بیندازد.

---

حتما بخوانید: 6 مشکل پوستی که نشانگر تغذیه نامناسب شماست

---

12. کمک به رویش مو

کبر سرشار از ویتامین B و آهن است. به‌همین‌دلیل در برخی محصولات مو از آن استفاده می‌شود. ویتامین B و آهن به رشد موها کمک می‌کنند. ویتامین B در گردش خون نیز تأثیر بسزایی دارد. بنابراین به سلامت عمومی مو نیز کمک می‌کند، زیرا گردش خون یکی از الزامات برای داشتن موهای شفاف و سالم است. آهن نیز به جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند.

عوارض جانبی گیاه کبر (کاپاریس)

• اگر می‌خواهید رژیم غذایی کم سدیمی داشته باشید، باید از مصرف کاپاریس خودداری کنید. زیرا کاپاریس منبع سرشار از سدیم است.
• یکی از علائم مصرف بیش‌ازحد کبر، تشنگی شدید است. بنابراین با مشاهده‌ی این علامت، مصرف آن را کاهش بدهید.
• کاپاریس به‌خاطر داشتن مقدار زیاد سدیم، می‌تواند آب زیادی را در خود نگه دارد. بنابراین این امر احتمال بروز نفخ را در شما افزایش می‌دهد. درنتیجه از مصرف بیش‌ازحد کاپاریس خودداری بکنید.
• اگر فشار خون بالا دارید، باید از مصرف کبر خودداری کنید. زیرا سدیم اضافی با نگه‌داشتن آب موجب افزایش حجم خون می‌شود. مصرف مقدار زیاد سدیم بدن را در معرض بیماری های قلبی قرار می‌دهد.
• یکی دیگر از عوارض جانبی مصرف زیاد کبر افزایش خطر پوکی استخوان است. زیرا سدیم با کاهش تراکم استخوان می‌تواند باعث ضعف آن بشود. همچنین سدیم مانع از جذب کلسیم توسط بدن می‌شود. کلسیم برای ساخت استخوان و حفظ سلامت آن ضروری است. ضعف استخوان می‌تواند به بروز پوکی استخوان منتهی بشود. اگر به پوکی استخوان مبتلا هستید، بهتر است از مصرف کبر خودداری بکنید.
• اگر باردار هستید یا عمل جراحی در پیش دارید نیز باید از مصرف کبر خودداری بکنید.

نکاتی درباره‌ی استفاده از کبر در آشپزی

از کاپاریس برای طعم‌‌دهی به سس‌های مختلف مانند سس تارتار و سس رمولاد استفاده می‌شود. وقتی که کاپاریس را با پنیر بپزید، ترکیب فوق‌العاده‌ای حاصل می‌شود. با دانستن فواید بی‌نظیر کاپاریس برای سلامتی می‌توانید از آن به‌عنوان جایگزین نمک برای پختن ماهی سالمون، مرغ، بوقلمون، گوشت قرمز، سبزیجات و سالاد استفاده بکنید.

چه نوع کبری بخریم؟

بهترین کبرها برای خرید آنهایی هستند که سبز تیره‌اند و اندازه‌ی کوچک‌تری دارند. کبرهایی به‌اندازه‌ی دانه‌ی فلفل سیاه که در نقاط جنوبی فرانسه کشت می‌شوند، به‌عنوان بهترین نوع کبر در جهان شناخته می‌شوند.

نکاتی درباره‌ی نگهداری کبر

معمولا کبر را داخل آب‌نمک می‌فروشند. پس از خرید، باید آن را در یخچال نگهداری کنید. حتما کبر باید داخل آب‌نمک باشد، زیرا خارج از آن خشک می‌شود.