بنکسی دو روز پیش ویدیویی را در اکانت اینستاگرام خود منتشر کرد که نشان میدهد چگونه یک ابزار شبیه کاغذ خرد کن را پشت یکی از نقاشیهای مشهورش جاسازی کرده و بلافاصله پس از فروش نقاشی یک میلیون پوندی در حراج، نقاشی به صورت اتوماتیک خودش را نابود کرد!
اگر به گرافیتی و نقاشیهای شهری علاقهمند باشید، حتما تا کنون نام بنکسی را شنیدهاید. وی که هویت واقعیش هنوز فاش نشده، هنرمند گرافیتی، فعال و منتقد سیاسی، کارگردان و نقاش بریتانیایی است. هنر خیابانی او طعنهآمیز و هجویههایش خرابکارانه است. هنر او آمیزهای از طنز سیاه و گرافیتی است که با تکنیک گرده برداری ویژهای خلق میشود. آثار هنری او با محتوای سیاسی و اجتماعی در خیابانها، دیوارها، و پلها در شهرهای مختلف دنیا به تصویر درآمدهاست.
«دختری با بادبادک» یکی از مشهورترین آثار وی است که در حراج مشهور ساتبی لندن ارائه شد. اما تنها لحظاتی پس از فروش این اثر هنری، بوم نقاشی مثل یک کاغذ خردکن قوی در اندک زمانی نقاشی درون خودش را نابود کرد. این اثر هنری، تصویری از یک دختر است که بادبادکی به شکل قلب را در دست گرفته است.
بنکسی در توضیح این ویدیو در اینستاگرامش نقل قولی از پیکاسو را درج کرده: «تمایل به از بین بردن نیز یک میل و آرزوی خلاقانه است.»
این کلیپ با توضیحی شروع میشود که نوشته: «چند سال پیش، مخفیانه یک کاغذخرد کن داخل نقاشی جاسازی کردم.» و سپس مردی با صورت پوشیده را نشان میدهد که در حال نصب کاغذ خردکن ویژه در قاب نقاشی است. و سپس توضیحی دیگر ظاهر میشود که: «این ابزار برای آن تولید شده بود که در یک حراجی فعال شود.» پس از آن هم تصاویر ضبط شده با موبایل از سالن حراج ساتبی در روز جمعه به نمایش گذارده شده که لحظه فروش نقاشی «دختری با بادبادک» و فعال شدن ابزار ویژه برش تابلو نقاشی را نشان میدهد. البته مشخص نیست که دستگاه چگونه فعال شده است.
همان طور که در ویدیوی پایان مطلب میتوانید ببینید، تنها لحظاتی پس از به صدا در آمد چکش پایان حراج تابلو دختری با بادبادک، این نقاشی سبک شابلون-اسپری که در سال 2006 خلق شده بود، خودش را نابود کرد. آلکس برانزیک مدیر ارشد حراج ساتبی و رئیس بخش هنر معاصر اروپا در این موسسه میگوید: «به نظر میرسد که ما وارد عصر شکوفایی بنکسی شدهایم.»
دقایقی قبل از این اتفاق هم بنکسی پستی را در اینساگرامش منتشر کرده بود که نقاشی دختری با بادبادک را نشان میداد و زیر آن نوشته بود: «رفتن، رفتن، رفت…»
جان براندلر مدیر گالریهای هنری براندلر میگوید که این شیرینکاری «بسیار درخشان» بوده و بنکسی را «برترین هنرمند تبلیغاتی» میخواند. وی میگوید با این کار بنکسی، دیوانه بازی های دیمین هرست آماتوری به نظر میرسند.
نسخه اصلی نقاشی دختری با بادبادک روی یکی از دیوارهای خیابان گریت ایسترن لندن به اجرا در آمده و در سال 2017 کاندیدای اثر هنری ملی مورد علاقه مردم شد. نسخه ای از این نقاشی که با استفاده از شابلون و رنگ اسپری و آکریلیک روی بوم اجرا شده نیز در همان محل اجرای نسخه اصلی آویزان شده بود.
آیا خریدار گمنام یک میلیون پوندی لازم است پول این اثر هنری را بپردازد؟
ساتبی هنوز نام خریدار خوششانس یا شاید هم بدشانس این اثر هنری را افشا نکرده است. و در حال حاضر مشخص نیست که آیا این قرارداد بین ساتبی و خریدار هنوز معتبر است یا خیر.
آقای برانزیک به فاننشیال تایمز میگوید موسسه ساتبی سعی می کند دریابد این شیرین کاری چه تاثیری خواهد داشت. به گفته وی: «ما تا کنون چنین موقعیتی را تجربه نکردهایم… اینکه یک نقاشی به خودی خود پاره پاره شود، میتواند رکورد تازهای برای هنرمند خالق آن باشد. ما مجدانه تلاش میکنیم تا از لحاظ حقوقی و هنری، جایگاه و معنی چنین حرکتی را در قوانین و عرف حراج کشف کنیم.»
ساتبی در اعلامیهای که روی وبسایت خود منتشر کرده، این اتفاق را حادثه ای غیرمنتظره خوانده و آن را لحظه ای مهم در تاریخ هنر جهان میداند.
آیا اکنون ارزش این تابلو بیشتر شده یا اینکه نابود گردیده؟
در این زمینه اختلاف نظر زیادی وجود دارد. برخی کاربران شبکههای اجتماعی معتقدند که این شوخی میتواند باعث افزایش اعتبار این اثر هنری شود. در حالی که گروهی دیگر هنوز این سوال را دارند که آیا خریدار هنوز حاضر است برای این کالای معیوب یک میلیون پوند بپردازد؟!
آقای براندلر معتقد است که این کار تبلیغاتی بسیار بزرگی برای این اثر هنری بود و به خصوص اینکه توسط خود هنرمند انجام شده است. این شاید بهترین شاهکار تبلیغاتی است که بنکسی میتوانسته به اجرا بگذارد.
این داستان بیشتر از همه چیز من را یاد یادداشت های خودنابودگر کاراگاه گجت میاندازد که معمولا هم روی سر رئیسش منفجر میشدند. به نظر شما آیا این اثر هنری هنوز یک میلیون پوند میارزد؟ یا اینکه باید راهی سطل زباله حراجی ساتبی شود؟