روزنامه صبح نو: اولین دوره جشنواره فیلم فجر در سال 1361 به دبیری آقای حسین وخشوری برگزار شد. جشنواره فجر تا سال 1374 فقط به تولیدات سالانه سینمای ایران میپرداخت. از این تاریخ به بعد جشنواره به صورت بینالمللی برگزار شد و علاوه بر سینمای ایران، در بخش بینالملل به بررسی فیلمهایی از سینمای جهان پرداخت. این جشنواره توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار میشود.
قدرت نمایی در حوزه دیپلماسی فرهنگی
در سال 1393 بخش بین الملل برای دیده شدن بهتر و رهایی از انزوایی که به جهت اهمیت مخاطبان به بخش داخلی دچارش شده بود، از بخش داخلی آن جدا و دوره سیوسوم جشنواره بخش بینالملل به زمان دیگری منتقل شد؛ شکل و نام تندیس نگاه نو و مستند تغییر کرد، بخش هنر و تجربه اضافه شد و در بخشی با عنوان سلام سینما فیلمها در سینماهای مردمی با حضور عوامل معرفی شدند.
در دوره سیوچهارم بخش انیمیشن اضافه شد و همچنین پوستر با شمایل یک سینماگر طراحی شد. عنوان بینالملل از جشنواره حذف و دبیر دیگری مسوولیت جشنواره بینالملل را عهدهدار شد.
آقای رضا میرکریمی به عنوان دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در دوره سی و چهارم انتخاب شد که این پایان کار نبود و به جهت برگزاری دوره سی و چهارم و کیفیت برگزاری آن سی و پنجمین دوره جشنواره جهانی فجر نیز به او رسید. روزهای آغازین جشنواره جهانی فیلم فجر در این دوره را سپری میکنیم. به همین مناسبت گفتوگویی با رضا میر کریمی دبیر این دوره جشنواره جهانی فیلم فجر ترتیب دادهایم.
در دوره سی و پنجم جشنواره فیلم فجر برای ورود هنرمندان و مهمانان خارجی تلاش زیادی شد که حائز اهمیت است. میزان استقبال مهمانان خارجی در این دوره نسبت به دوره گذشته را از دبیر سی و پنجمین دوره جشنواره جویا شدیم. میرکریمی در این باره میگوید: به رغم همه مشکلات سیاسی که در دعوت از مهمانان خارجی وجود داشت از جمله محدودیتهایی که از نظر ویزا برای سفر به ایران وجود دارد و ویزای سفر به آمریکا برای مهمانان سخت میشود یا محدودیتهایی که در بعضی از کشورهای عربی وجود داشت، خوشبختانه امسال در حال برگزاری یکی از بزرگترین همایشهای فرهنگی چند سال اخیر با نزدیک به 350 مهمان خارجی از 66 کشور جهان هستیم که به رغم همه شرایط، از یک طرف نشان دهنده جذابیت و اهمیت سینمای ایران و از طرف دیگر قدرت نمایی در حوزه دیپلماسی فرهنگی است.
بیست هزار کارت،سیصد نفر و همکاری برای ارتقای علمی دانشجویان
دبیر دوره سی و پنجم جشنواره جهانی فیلم فجر درباره فضای کار و نیروی انسانی که در جشنواره مشغول به فعالیت است توضیح داد: مشخصات و تعداد مدیران در کاتالوگ جشنواره مشخص شدهاند. همچنین با توجه به این که دبیرخانه ثابت داشتیم یک تعداد از کارشناسان در امور تخصصی در طول سال به ما کمک کردند، بخشی از مشاوران جشنواره نیز به شکل پاره وقت با ما همکاری داشتند ولی در حال حاضر و همزمان با برگزاری جشنواره نیروهای اجرایی زیادی در حال کمک به ما هستند چون کار طاقت فرسا و زمان بری را در حال حاضر پیش رو داریم و پیش از این نیز از سر گذراندیم. ما حدود بیش از بیست هزار کارت از باشگاه جشنواره برای مردم و مهمانان خارجی تا حرفهایهای سینما صادر کردیم و این میزان مخاطب و مهمان در سه سینما فیلم میبینند. این مسئله شاید در گفتار ساده است اما برای برگزاری آن نیروهای داوطلب زیادی از بین جوانانی که به زبان مسلط هستند و تحصیلات آکادمیک دارند به ما کمک کردند که فکر میکنم مجموعاً گروه ما حدود سیصد نفر باشد.
یکی از اقدامات مسوولان برگزاری این دوره جشنواره تعامل و همکاری با دانشگاهها و مجامع آکادمیک است. شاید این مساله در نگاه اول کمی جالب به نظر بیاید اما قطعاً مسوولان اجرایی به دنبال آوردهای از این همکاری هستند. کارگردان «دختر» در این باره بیان میکند: آورده این همکاری ایجاد یک بستر خوب برای تعامل فرهنگی و علمی و ارتقای دانش آکادمیک دانشجویان علاقه مند به رشته سینماست. سال گذشته ما این برنامه را در دانشکده سینما تئاتر داشتیم و امسال آن را گسترش دادیم تا علاوه بر این دانشکده در دانشکده صدا و سیما نیز این تعامل با شکل وسیعتر و با کیفیتتری جریان داشته باشد. این همکاری در قالب ورکشاپ های متعدد است و همچنین تعدادی از نمایش فیلمها مستقیم با مخاطب علاقمند و آکادمیک برگزار میشود.
میرکریمی در افتتاحیه جشنواره جهانی فیلم فجر در اظهاراتی به ضرورت وجود 15 سالن برای برگزاری یک جشنواره اشاره و به وجود آن تاکید کرد. وی درباره این که آیا در این باره مسوولان تدابیری در نظر گرفتهاند و برنامهها یا مقدماتی انجام شده است یا خیر؟ به نبود این مساله اشاره کرده و تاکید میکند: برای ساختن کاخ جشنواره یک عزم ملی نیاز است. جای کاخی در خور برگزاری جشنواره جهانی که در خور سینمای ایران باشد خالی است، البته من باید از مدیریت چارسو تشکر کنم که به ما بسیار کمک کردند و فضای خوبی را دراختیار ما گذاشتند اما این فضا کافی نیست و در اندازه استاندارد یک جشنواره جهانی، نیاز به تعداد سالنها، صندلیهای بیشتر و محیطهایی برای کنفرانسهای علمی و نشستهای صنفی داریم.
باید جلوی هزینه تشریفاتی بیهوده گرفته شود
میرکریمی درباره تعامل با مهمانان و کشورهای خارجی و تأثیر آن در دیده شدن فیلمها و پیشرفت سینمای ایران در ادامه راه، بیان کرد: کوتاه نظرانه است اگر فکر کنیم سرمایه گذاری فرهنگی باید یک آورده روزانه و خیلی فوری برای ما داشته باشد، به طور حتم این یک سرمایه گذاری پر سود است به شرط این که صبوری کنیم. شخصاً معتقدم هرجایی که هزینه تشریفاتی انجام شود که از دل آن هیچ آورده فرهنگی نداشته باشد و کمکی به اقتصاد فرهنگی ملی ما نکند، باید جلوی آن گرفته شود چون این یعنی دور ریز و ما به دنبال این هستیم که این اتفاق در جشنواره ما نیفتد.
سرمایه گذاری روی نسل آینده فیلمسازی در منطقه و جهان
در دوره گذشته، دبیر جشنواره درباره بخش دارالفنون در مقطعی گفته بود که این بخش برای حصول نتیجه، نیاز به صبوری و صرف زمان دارد تا به بار نشیند اما بعد از چندی ایشان قبل از برگزاری دوره سی و پنجم از تغییر این بخش به جهت ضعف آن سخن گفت که این اتفاق به نوعی تناقض دبیر جشنواره را نشان میدهد. درباره این مساله و تناقضی که در او وجود دارد از او جویا میشویم که او آن را رد کرده و تصریح میکند: این کذب است. بخش دارالفنون در سال گذشته بسیار موفق بود و امسال همان مسیر را با یک شرایط مناسبتر ادامه دادیم. ما نباید نیروها را تکرار کنیم چرا که دنبال استعدادهای جدید هستیم و نمیخواهیم هر سال همان آدمهای سال گذشته را بیاوریم.
میرکریمی در پایان گفت: در این دوره نیروهای جوان و جدیدتری آمدند، سال بعد نیز استعدادهای جدیدتری را کشف میکنیم چون ما در حال سرمایهگذاری روی نسل آینده فیلمسازی در منطقه و جهان هستیم.