چند ماهی است که حسگرهای 48 مگاپیکسلی با وعده کیفیتی در حد دوربین های DSLR راه خود را به گوشی های میان رده باز کرده اند. آنر 9X از گوشی هایی است که از حسگر 48 مگاپیکسلی IMX582 سونی بهره می برد. در این مطلب نگاهی داریم به قابلیت های این حسگر در مقایسه با دیگر حسگرهای مطرح با رزولوشن مشابه.
سونی، سامسونگ و دیگران
در حال حاضر اصلی ترین بازیگران حوزه حسگرهای 48 مگاپیکسلی موبایل، کمپانی های سونی و سامسونگ هستند. سونی حسگرهای IMX586 و IMX582 را به بازار عرضه کرده که تفاوت های اندکی با هم دارند. سامسونگ هم حسگر ISOCELL Bright GM2 (با کد S5KGM2) را روانه بازارها کرده است. در کنار این ها، آمنی ویژن هم حسگر مشابهی را تولید کرده که راه خود را به گوشی های معدودی باز کرده است.
ابتدا به مقایسه دو حسگر سونی می پردازیم. حسگر IMX586 که تفاوت های بسیار کمی با IMX582 به کار رفته در آنر 9X دارد، به گفته سونی اولین حسگری بود که در کنار ابعاد فوق کوچک (1/2.0 اینچ) از پیکسل هایی با اندازه 0.8 پیکسلی بهره می برد. سونی معتقد است این حسگر به لطف ابعاد مناسب، در بسیاری از گوشی های هوشمند جا می شود و در عین حال مگاپیکسل بالایی دارد.
IMX586 از قابلیت فوکوس خودکار مبتنی بر تشخیص فاز و نیز ترکیب پیکسل ها بهره‌مند است. به کمک ویژگی ترکیب پیکسل ها، در هنگام عکاسی اطلاعات دریافت شده از هر 4 پیکسل با هم ترکیب می شوند تا در نور ضعیف عکس های متعادل تر اما با رزولوشن پایین تر 12 مگاپیکسلی ثبت شوند. به این ترتیب می توان گفت که با این قابلیت پیکسل های با عرض 0.8 میکرون به نوعی بدل به پیکسل های 1.6 میکرونی می شوند تا توانایی جذب نور افزایش یابد. با این حال این حسگر امکان عکاسی با رزولوشن 48 مگاپیکسلی را نیز در اختیارتان قرار می دهد.
ترکیب داده های هر 4 پیکسل در قالب یک پیکسل در حسگر سونی IMX586
بیشتر گوشی های با حسگر 48 مگاپیکسلی از جمله آنر 9X (بررسی دیجیاتو) به طور پیش فرض رزولوشن را روی 12 مگاپیکسل تنظیم می کنند. این موضوع، در کنار بهبود عکس ها در نور ضعیف چند مزیت دیگر را هم به همراه دارد. حجم عکس های 48 مگاپیکسلی 3 تا 4 برابر بیشتر است اما تفاوت کیفیت، بسیار کمتر از این ها است.
به این ترتیب حتی در نور مناسب هم ثبت عکس های 48 مگاپیکسلی چندان به صرفه نیست. ولی اگر نیاز به ثبت جزئیات بیشتر داشته باشید عکس های با رزولوشن بالاتر شاید به کارتان بیاید. مزیت دیگر عکس های 12 مگاپیکسلی در برخی از گوشی ها، ثبت عکس با گستره دینامیکی عریض تر و تعادل رنگ مناسب تر نسبت به 48 مگاپیکسلی است. البته در آنر 9X تفاوت ها در این زمینه بسیار کم است.
مقایسه جزئیات ثبت شده با رزولوشن های مختلف آنر 9X.
قابلیت های IMX586 به همین موارد محدود نمی شود و سونی به فکر علاقه مندان به فیلم برداری هم بوده است. این حسگر توان فیلم برداری با کیفیت 4K و با نرخ 90 فریم بر ثانیه را دارد و ویدیوهای صحنه آهسته 1080p با نرخ 240 فریم بر ثانیه و 720p (کراپ شده) با نرخ 480 فریم بر ثانیه ثبت می کند. علاوه بر تمامی این ها قابلیت عکس برداری HDR را هم دارد. از گوشی های مجهز به IMX586 باید به شیائومی می 9 لایت، می 9 تی پرو، سامسونگ گلکسی A80 و وان پلاس 7تی ، 7 پرو و 7 تی پرو اشاره کرد. تمامی این گوشی ها قابلیت ثبت ویدیوهای 4K با نرخ 30 فریم بر ثانیه را دارند و حتی برخی از جمله می 9 تی پرو و هر سه گوشی وان پلاس، ویدیوهای 4K و 60 فریم می گیرند.
اما به حسگر دیگری سونی، IMX582 بپردازیم. اطلاعاتی که از مشخصات این حسگر منتشر شده محدود هستند اما به نظر می رسد تقریباً هیچ تفاوتی با IMX586 ندارد و تنها فرق، به نرخ فریم ویدیوهای 4K محدود است. مدل IMX582 تنها توانایی ثبت ویدیوهای 4K با نرخ 30 فریم بر ثانیه را دارد؛ در حالی که این میزان در IMX586 معادل 90 فریم بر ثانیه است. البته در آنر 9X که از IMX582 بهره می برد به دلیل محدودیت های پردازشی چیپست کلاً امکان فیلم برداری 4K در نظر گرفته نشده است. این موضوعی است که در برخی از گوشی های میان رده دیگر هم شاهد هستیم. در کنار آنر 9X، گوشی های دیگری از جمله هواوی Y9s و شیائومی می 9T (با قابلیت ثبت ویدیوهای 4K و 30 فریم بر ثانیه) به IMX582 مجهز شده اند.
حسگر ایزوسل برایت GM2 سامسونگ
حسگر سامسونگ ایزوسل برایت GM2 با ابعاد 1/2.25 اینچی هم قابلیت هایی بسیار نزدیک به حسگر سونی دارد. ابعاد هر پیکسل این حسگر نیز 0.8 میکرون است و از ویژگی ترکیب چهار گانه پیکسل ها برای بهبود کیفیت عکس ها در نور ضعیف بهره می برد. علاوه بر این از فوکوس خودکار مبتنی بر تشخیص فاز پشتیبانی می کند. گوشی های شیائومی ردمی نوت 8، سامسونگ گلکسی A50s و گلکسی M30s از این حسگر بهره می برند و همگی قابلیت ثبت ویدیوهای 4K و 30 فریم بر ثانیه را دارند.
همچنین باید به حسگر ایزوسل برایت GM1 سامسونگ اشاره کنیم که نسل قبلی سری GM2 به حساب می آید. GM1 هم ابعاد پیکسل هایی مشابه با GM2 دارد و سامسونگ می گوید رزولوشن عکس های آن 12 مگاپیکسلی است. به این ترتیب این حسگر هم از ویژگی ترکیب چهارگانه پیکسل ها بهره می برد اما در عین حال می توانید عکس های 48 مگاپیکسلی هم بگیرید. از گوشی هایی که از GM1 بهره می برند می توان به ردمی نوت 7 اشاره کرد و کمتر گوشی جدیدی است که از این حسگر بهره مند باشد.
اما سامسونگ و سونی در زمینه توسعه حسگرهای 48 مگاپیکسلی تنها نیستند و برخی شرکت های دیگر از جمله آمنی ویژن هم به بازار این حسگرها وارد شده اند. حسگر OV48B این شرکت به طور مشابه پیکسل های 0.8 میکرونی دارد و به قابلیت ترکیب چهارگانه پیکسل ها مجهز شده تا توانایی ثبت عکس های 12 مگاپیکسلی در نور ضعیف را داشته باشد.
دیگر عوامل موثر بر کیفیت دوربین گوشی ها
اما چرا گوشی های با حسگرهای یکسان عکس های با کیفیت های متفاوتی ثبت می کنند و چرا برخی از گوشی ها از تمام توان حسگرها بهره نمی گیرند؟
جواب کلی این سوال در یک موضوع کلیدی نهفته است؛ این که کیفیت ثبت عکس ها و بهره بردن از تمامی قابلیت های حسگر به موارد دیگری هم بستگی دارد. به عنوان مثال حسگر IMX586 توانایی ثبت ویدیوهای 4K با نرخ 90 فریم بر ثانیه را دارد اما تقریباً تمامی گوشی های بهره مند از این حسگر نهایتاً با نرخ 60 یا 30 فریم بر ثانیه فیلم برداری می کنند. دلیل چنین موضوعی این است که اجزای سخت افزاری کلیدی از جمله چیپست های بسیاری از گوشی ها توانایی انتقال و پردازش حجم بالای داده های 90 فریم بر ثانیه (با کیفیت 4K) را ندارند و در نتیجه به راهکار محدود کردن نرخ فریم متوسل می شوند.
از سوی دیگر گوشی های کمپانی های مختلف از الگوریتم های بهینه سازی سخت افزاری و نرم افزاری متنوعی بهره می برند که موجب می شود کیفیت عکس های دو گوشی مختلف با حسگر یکسان به میزان محسوسی با هم متفاوت باشد.
مورد دیگری که نقش قابل توجهی در کیفیت خروجی عکس ها دارد، المان های اپتیکی لنز دوربین ها است. در بسیاری از گوشی ها، لنزهای کم کیفیت تر موجب ایجاد خطاهایی از جمله شعاع های نوری (flare) یا هاله هایی از نور در عکس ها می شوند. در این زمینه الگوریتم های هوش مصنوعی دوربین یا قابلیت های خاص حسگر هم کار خاصی از دستشان بر نمی آید و احتمالاً تنها راه برای بهبود این شرایط آزمایش و خطا با تغییر دادن کادر عکس برداری توسط کاربر است.
اما در کنار تمام این ها یک نکته دیگر هم هست که از اهمیت ویدیوهای 4K برای بیشتر کاربران می کاهد و آن حجم بالاتر این ویدیوها در کنار کیفیت نه چندان فوق العاده روی بیشتر گوشی های هوشمند (به ویژه میان رده ها) است. به همین دلیل ویدیوهای 4K از دید بیشتر کاربران اهمیت چندانی ندارد و در خیلی از مواقع یک ترفند تبلیغاتی به حساب می آید.
سخن پایانی
در نهایت باید گفت که آنچه که در کیفیت متفاوت دوربین های با رزولوشن های مشابه بیشترین اثر را می گذارد، مدل حسگر نیست بلکه نحوه پردازش اطلاعات عکس ها توسط گوشی ها و در عین حال محدودیت های ناشی از برخی از چیپست ها است. در انتخاب بین رزولوشن های 48 یا 12 مگاپیکسلی هم تقریباً در تمامی شرایط، رزولوشن پایین تر به صرفه تر است؛ مگر این که خواهان ثبت جزئیات اندکی بیشتر باشید.
اما آنر 9X در رقابت بین دوربین های 48 مگاپیکسلی چه جایگاهی دارد؟ بر اساس بررسی هایی که پیش از این داشتیم (بررسی دوربین آنر 9X در ویجیاتو) می توانیم با اطمینان بگوییم که دوربین 48 مگاپیکسلی این گوشی، به عنوان یک میان رده در روز عکس های با کیفیتی ثبت می کند و در بیشتر مواقع عکس های معمول به قدری متعادل است که تفاوت چندانی با عکس های HDR ندارد.
در شب دوربین اصلی آنر 9X کمی به زحمت می افتد. با این حال نایت مود آنر 9X به خوبی کیفیت عکس ها را بهبود می دهد و خروجی دلپذیری دارد. اما مهمترین نقطه ضعف این گوشی در مقایسه با رقبا، فقدان فیلم برداری 4K است؛ قابلیتی که احتمالاً برای بسیاری از کاربران یک گوشی میان رده اهمیت چندانی نخواهد داشت.
